تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,504,613 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,677 |
شگردهای روایت خودخطابی و انگیزه های آن در دیوان پروین اعتصامی | ||
پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 35، آذر 1403، صفحه 127-139 اصل مقاله (705.47 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2024.378273.2001 | ||
نویسنده | ||
فضل الله خدادادی* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، ایران، قزوین | ||
چکیده | ||
روایت خودخطابی، گونه ای از روایت پردازی است که نویسنده یا شاعر خویشتن را در متن خطاب قرار دهد. این گونه روایت پردازی مختص ادبیات داستانی است که به صورت حدیث نفس نمایان می شود و نویسنده در جایگاه یکی شدن با راوی به انحاء و انگیزه های مختلف خود را مورد خطاب قرار می دهد و در باب موضوعات بیشتر روانی با خویشتن سخن می گوید. این شگرد در ادبیات داستانی ذیل روایت های جریان سیال ذهن پدید آمد، اما این نوع روایت پردازی در شعر فارسی و در صنعت تخلص نیز به کمال رسیده است. ساختار شعری در دیوان پروین اعتصامی نشان می دهد که شاعر در بیت آخر (تخلص) خود را خطاب قرار داده است. این روش اگرچه در شعر فارسی تاریخچه ای بس کهن دارد، اما هدف این پژوهش بررسی ابعاد کارنشدۀ این روش، ذیل روایت خودخطابی و انگیزه های آن در دیوان پروین است. بررسی اشعار پروین (قصاید، مثنوی ها و قطعات) نشان می دهد که خودخطابی شاعر در بیت آخر، صرفاً به جهت ایفای نقش مالکیت شعر به نام خویشتن نبوده است، بلکه یک شگرد روایی و شبکۀ ارتباطی بین اجزای مختلف روایت تشکیل داده است که هم منجر به ساختارهای روایی متعددی گردیده و هم فراتر از تخلص، انگیزه هایی معنادار در پسِ آن نهفته است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که انگیزه های خودخطابی در شعر پروین به چهار روش: ارتباط با مضمون اصلی، ارتباط با کنشگر اصلی، حدیث نفس به جهت تسکین و اعتراض اجتماعی در قالب مثل سایر نمود یافته است. | ||
کلیدواژهها | ||
خودخطابی؛ انگیزه های ثانوی؛ شگردهای روایی؛ اعتراض اجتماعی؛ پروین اعتصامی | ||
مراجع | ||
منابع
اعتصامی، پروین (1384). دیوان پروین اعتصامی. تهران: فردوسی.
برنس، جیرالد (2003). قاموس السردیات. ترجمۀ السید امام، قاهره: مریریت للنشر و المعلومات.
بهادری، محمدباقر؛ سلمانی، افسانه (1394). «بررسی تحلیلی مفهوم ظلم و مصادیق آن در شعر پروین». نشریه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، شماره 231، صص: 40-17.
پرینس، جرالد (1987). المصطلح السردی. ترجمه عابد خزانه دار، بیروت: المجلس الاعلی للثقافه.
حافظ، خواجه شمسالدین محمد (1389). دیوان حافظ. به تصحیح، خلیل خطیب رهبر؛ تهران: خوارزمی.
سعدی، مصلح الدین عبدالله (1387). گلستان سعدی. به تصحیح محمد خزائلی، تهران: سخن.
لینت ولت، ژپ.(1393). رسالهای در باب گونهشناسی روایت. ترجمه علی عباسی و نصرت حجازی، تهران: علمی فرهنگی.
محمودی نوسر، مریم (1395). «بررسی شگردهای انتقادی در شعر پروین اعتصامی». ادبیات پارسی معاصر، سال ششم، شماره اول، صص 107-81.
مولانا، جلال الدین محمد (1398). مثنوی معنوی. تصحیح کریم زمانی، تهران: امیرکبیر.
References Etesami, parvin (2005). Parvin Etesami Court, Tehran: Ferdowsi. (In Persian) Burns, jirald (2003). Qamos al-Serdiat, Al-Sayed Imam's translation, Cairo: Maririth Llenshar and Almaghat. Bahadri, Mohammad Baqir and Salmani, Legend (2015). Analytical study of the concept of oppression and its examples in Parvin's poetry, Persian language and literature journal of Tabriz University, No. 231, pp: 40-17. (In Persian) Prince, Gerald. (1987). Al-Masad al-Serdi, Treasurer Abed Translation, Beirut: Al-Majal al-Ali al-Taghaf. hafez, Khwaja Shamseddin Mohammad (2010). Divan of Hafez, to the correction, Khalil Khatib, leader; Tehran: Kharazmi. (In Persian) SAADI, MOSLEMUDDIN ABDULLAH (2008). Golestan Saadi, Correction of Mohammad Hezali, Tehran: Sokhan. (In Persian) LINT VOLT, JAP. (2014). A Epistle on the Typology of Narrative, Ali Abbasi Translation and Nusrat Hejazi, Tehran: Elmi & Farhangi. (In Persian) mahmoudi nousar, maryam (2016). Review of Critical Works in Parvin Etesami's Poetry, Contemporary Persian Literature, Sixth Year, First Number, P. 107-81. (In Persian) Molana, jalaluddin mohammad (2019). Masnavi Spiritual, Correction of Karim Zamani, Tehran: Amir Kabir. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 65 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 44 |