تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,517,564 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,777,796 |
آسیبشناسی سیرهپژوهی حضرت فاطمه زهرا (س) و معاصرسازی سیره اجتماعی ایشان | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
دوره 14، شماره 3، مهر 1403، صفحه 68-86 اصل مقاله (705.27 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2024.373517.1697 | ||
نویسندگان | ||
حدیثه حقداری* 1؛ غلامرضا جمشیدیها2 | ||
1گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2استاد علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هر جامعهای متناسب با فرهنگ و تاریخ خود تلاش میکند افرادی را بهعنوان الگو برای اعضای جامعهاش معرفی کند. حضرت زهرا (س) یکی از افراد شاخصی است که در جامعه ایرانی ـ اسلامی بهعنوان الگو معرفی میشود؛ اما به نظر میرسد در سیرهپژوهی و سیره نگاریها ابعاد مختلف زندگی ایشان مانند فعالیتهای اقتصادی و سیاسی مورد توجه نبوده است. این مقاله به کمک روش تحقیق کیفی اسنادی به آسیبشناسی برخی از سیرههای نگاشته شده در زمینهی زندگی حضرت زهرا (س) میپردازد. از مجموعه مطالعات، چهار آسیب استخراج شده است. مؤلفه تفسیر مردسالارانه از سیره حضرت زهرا (س)، توجه نکردن به مقتضیات زمانی و مکانی زیست آن حضرت، درنظرنگرفتن منزلت الهی ایشان و در نهایت محدودکردن مؤلفههای الگویی ایشان به زنان، آسیبهایی هستند که در سیرهپژوهیها در مورد زندگی حضرت زهرا (س) به چشم میخورند. مجموعه این آسیبها باعث دشواری در الگوپذیری و معاصرسازی سیره حضرت زهرا (س) میشود. اشتغال همراه با درآمد، انجام امور خیریهای برای رفع محرومیت، وصیت بر باغها و املاک هفتگانه و امور مالی، پاسخگویی به سؤالات احکام اسلامی، حضور در امور سیاسی از کودکی و پرچمداری اعتراض سیاسی از جمله فعالیتهای اجتماعی هستند که حضرت زهرا (س) در زمان حیاتشان به آنها مشغول بوده است. روح کلی حاکم بر این فعالیتها بهگونهای است که هر انسانی میتواند از آنها الگوپذیری داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
حضرت زهرا(س)؛ سیره اجتماعی؛ الگو؛ سیرهپژوهی؛ معاصرسازی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم
ابن ابیالحدید، عزالدین (1378 ه.ق)، شرح نهجالبلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، دار احیاء الکتب العربیه.
ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (1412 ه.ق)، المنتظم فی تاریخ المم و الملوک، محمد و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه.
ابن شهرآشوب، محمدبن علی (1376 ه.ق) مناقب آل ابی طالب، تحقیق گروهی از اساتید نجف اشرف، النجف الاشرف، المکتبه الحیدریه.
الهیاری، علیرضا (1388)، سخنرانی حضرت فاطمه در مسجد مکرم پیامبر اکرم، قم: انتشارات مؤمنین.
انصاری، محمدرضا (1391)، غروب فاطمی، قم: دلیل ما.
بهتاش، یدالله (1379)، در سوگ کوثر، تهران: نشر سبحان.
تهرانی، مجتبی (1391)، بحثی کوتاه پیرامون خطبه فدکیه، تهران: مؤسسه فرهنگی و پژوهشی مصابیح المهدی.
جاودان، محمدعلی (1393)، دختر پیامبر، قم: انتشارات مطیع.
جوادی آملی، عبدالله (1383)، زن در آیینه جلال و جمال، تحقیق و تنظیم محمود لطیفی، قم: مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1393)، فاطمه (س) اسوه بشر، تحقیق و تنظیم حجت الاسلام مهدی آقایی. قم: مرکز نشر اسراء.
حسینی زنجانی، سید عزالدین (1390)، شرح خطبه حضرت زهرا (س)، به کوشش سید محمد حسینی زنجانی، قم: مؤسسه بوستان کتاب.
حکیم، سید منذر (1393)، زندگانی و سیره حضرت زهرا (س)، قم: مرکز نشر هاجر.
خزعلی، مرضیه (1385)، «بررسی شیوه سیاسی حضرت زهرا (س) با کاوشی در خطبه فدکیه»، مطالعات تاریخی قرآن وحدیث، شماره 38، صفحات 54-86.
خلجی، محمدتقی (1384)، سر سخن و اعجاز اندیشه، قم: پرتو خورشید.
داودی، سعید (1391)، بانوی بهشتی در عرصه حضور، قم: انتشارات امام علیبنابیطالب.
رشاد، علیاکبر (1392)، دانشنامه فاطمی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
زنگویی، علیرضا(1400)، جهاد تبیین در سیره حضرت فاطمه زهرا (س)، مبلغان، شماره۲۷۲، از صفحه ۱۵-۲۵.
سبحانی صدر، حمید (1401)، اماه، قم: واژهپرداز اندیشه.
سمهودی، علیبناحمد (2006 م)، وفاءالوفاء، باخبار دارالمصطفی، بیروت، دارالکتب العلمیه.
شرفخانی، احمد (1386)، عبرتهای فاطمیه: بررسی عوامل زمینهساز حادثه فاطمیه، قم: پارسایان.
شهیدی، سید جعفر (1392) زندگی فاطمه زهرا (س)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
صدر، سید محمدباقر (1397)، فدک در تاریخ، قم: دارالصدر.
صدوق، ابیجعفر محمدبنعلیبنالحسین ابن بابویه قمی (1361)، معانی الاخبار، تحقیق علی اکبر غفاری، قم: نشر اسلامی.
صفیزاده، فاروق (1389)، مصائب حضرت فاطمه زهرا (س) در متون اهل سنت، تهران: پازینه.
طبری امامی، محمدبنجریر (1413 ه.ق)، دلائل الامامه، قم، مؤسسه البعثه.
عصیری، سیدمجتبی (1390)، شبهات فاطمیه، قم: رشید.
قزوینی، سید محمدکاظم (1371). فاطمه زهرا (س) از ولادت تا شهادت، ترجمه حسین فریدونی، تهران: نشر آفاق.
قطبی، هادی (1391)، بانوی بینشان، قم: احمدیه.
کلینی، محمدبن یعقوب (1363)، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
لباف، علی (1391)، دانشنامه شهادت حضرت زهرا (س)، تهران: مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر.
مجلسی، محمدباقر (1403 ه.ق)، بحار الأنوار الجامعة لدُرر أخبار الأئمة الأطهار، تحقیق محمدباقر بهبودی، بیروت، دار احیاء التراث العربیه.
مرعشی نجفی، شهاب الدین (1411 ه.ق)، شرح احقاق الحق، قم: مکتبه ایت الله العظمی مرعشی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1380)، جامی از زلال کوثر، تحقیق و نگارش محمدباقر حیدری، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مطهری، مرتضی (1377)، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، جلد16، تهران: انتشارات صدرا.
ملکزاده، فهیمه و بیتا محسنی (1397)، «جایگاه حقوقی زن در عصر جاهلیت»، نامه الهیات، سال ۱۱، شمارهی۴۳، از صفحه ۹۹-۱۲۰.
مندراس، هانری و ژرژ گوریچ (1369)، مبانی جامعهشناسی (همراه با تاریخ مختصر جامعهشناسی)، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر امیرکبیر.
موسوی خمینی (1390 ه.ق)، سید روح الله، تحریرالوسیله، النجف الاشرف، مطبعه الاداب.
موسوی، سیدرضی و سید شهنشاه حسینی (1400) «تربیت فرزند با الگوبرداری از زندگی حضرت زهرا (س)»، گفتمان فقه تربیتی، پاییز و زمستان، شمار22، از صفحه 101-126.
مؤیدی، علی (1386)، فرهنگ جامع سخنان فاطمه، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
نصرتی، مرضیه (۱۳۸۹)، خانواده از دیدگاه حضرت زهرا (س)، بانوان شیعه، شماره۲۴، از صفحه ۶۱-۸۴.
وحید خراسانی، حسین (1393)، حلقه وصل رسالت و امامت، قم: مدرسه الامام باقرالعلوم.
هادیمنش، ابوالفضل (1401)، «فعالیتهای اجتماعی-سیاسی حضرت زهرا (س) در عصر رسول اکرم (ص)»، مبلغان، شماره 283، صفحات 22-34. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 107 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 71 |