پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,694 |
| تعداد مقالات | 72,250 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,267,997 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,111,395 |
فقرزدایی نئولیبرال: فقر در حصار و هجوم ترحم | ||
| توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
| مقاله 3، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 31، اسفند 1403، صفحه 305-327 اصل مقاله (1.03 M) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2024.379054.668867 | ||
| نویسنده | ||
| علی ایار* | ||
| گروه آموزش علوم اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| فقرزدایی نئولیبرال، عقب‌نشینی دولت‌ها از انجام مسئولیت‌های اجتماعی و بی‌توجهی به ساختارهای فقرآفرین است. وجه پروبلماتیک مقالۀ حاضر، تکثر و تعدد خیریه‌ها، سمن‌ها و اقدامات فقرزدایانۀ آن‌ها از یک سو و گسترش روزافزون فقر، از سوی دیگر در حوزۀ مورد مطالعه -استان‌های ایلام و لرستان- است این مطاله به روش مردم‌نگاری انتقادی چندمکانه انجام شده است. یافته‌های پژوهش ذیل مضمون فراگیر فقر در حصار و هجوم ترحم‌ها و 12 مضمون اصلی شامل بزرگ‌نمایی، هویت‌سازی، جایابی در درون فرهنگ، بی‌سامانی امر خیر، دلزدگی از امر خیر، بی‌توجهی به ساختارهای فقرآفرین، تغییر عاملیت، نجابت آستانه‌ای، مصرف‌گرایی، بازپیکربندی همبستگی‌ها، سرافکندگی و حکمرانی کلیشه‌ها سامان داده شده‌اند. بنا بر یافته‌های تحقیق، اقدامات فقرزدایانه در حوزۀ مورد مطالعه را می‌توان با دو روایت «رمانتیک» مربوط به فعالان امر خیر و روایت «تراژیک» روایت جامعۀ هدف و مطلعان کلیدی تفسیر کرد. سمن‌ها و خیریه‌ها علی‌رغم نیت‌های انسان‌دوستانه، به‌دلیل نداشتن پروتکل حرفه‌ای و غفلت از عوامل ساختاری فقرآفرین، قادر به توانمندسازی فقرا نیستند و با ایجاد وضعیت «بی‌سامانی امر اخیر»، شرایط «دلزدگی از امر خیر» را فراهم می‌کنند. درنهایت با قراردادن فقرا در یک «چارچوب و جایگاه» با «آستانه‌ای‌کردن نجابت» و میراندن هویت کوشندۀ آن‌ها به برساختن هویت مصرف‌گرا کمک می‌کنند و با کشاندن فقرا به درون حصار و هجمۀ ترحم‌ها، غفلت از ساختارهای فقرآفرین و فراهم‌کردن زمینۀ تغییر عاملیت و وابستگی، امکان کنشگری از فقرا را سلب می‌کنند و شرایط ماندن آن‌ها را در تلۀ فقر فراهم می‌سازند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خیریه‌ها؛ سمن‌ها؛ فقر؛ فقرزدایی نئولیبرال؛ مردم‌نگاری | ||
| مراجع | ||
|
ابوالفضلیان، نرگس (1396). نقش سازمان‌های مردم‌نهاد دین‌محور در فقرزدایی: رویکرد توانمندسازی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصادی.
اسمیت، فیلیپ و رایلی، الگزندر (1394). نظریۀ فرهنگی معاصر. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: علمی.
امیدی، مسعود (1401). کارنامۀ نئولیبرالیسم در ایران (خصوصی‌سازی در آیینۀ پژوهش). تهران: گل‌آذین.
آرام، محمدرضا و قانع، احمدعلی (1399). شاخصه‌های اخلاق اجتماعی در رسانه با تمرکز بر نظریۀ تکافل اجتماعی. دوفصلنامۀ علمی-تخصصی فقه میان‌رشته‌ای اجتماعی، 1(17)، 175-196. https://doi.org/10.30497/irj.2021.76046
بلورفروش، علی؛ باینگانی، بهمن و فائقی، سحر (1402). تحلیل جامعه‌شناختی فعالیت‌ها و عملکردهای مؤسسات خیریه‌ای: اتنوگرافی نهادی یکی از مؤسسات حوزۀ سلامت. پژوهشنامۀ مطالعات وقف و امور خیریه، 1(1)، 209-238. https://doi.org/10.22108/ecs.2023.135463.1034
بهار، مهری و فروغی، مریم (1397). واکاوی نقش خیریه‌ها در تولید و تداوم فقر زنانه. زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 16(1)، 27-49. https://doi.org/10.22059/jwdp.2018.240650.1007268
پولانی، کارل (1399). دگرگونی بزرگ: خاستگاه‌های سیاسی و اقتصادی روزگار ما. ترجمۀ محمد مالجو. تهران: شیرازه.
پیری، صدیقه و صالح‌پور، نیوشا (1402). اقدامات فقرزدایانۀ سازمان‌های مردم‌نهاد و واقعیت زندگی فقرا. توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 15(1)، 135-152. https://doi.org/10.22059/jrd.2023.363202.668806
جباری، حبیب (1384). رویکردهای اجتماع مدار در برنامه‌های کاهش فقر. رفاه اجتماعی، 5(18)، 263-297.
جواهری‌پور، مهرداد (1383). سیاست اجتماعی و فقر از برنامه‌های تعدیل ساختاری تا راهبردهای کاهش فقر. رفاه اجتماعی، 3(12)، 41-70.چمبرز، رابرت (1396). توسعۀ روستایی: اولویت‌بخشی به فقرای روستایی. ترجمۀ مصطفی ازکیا. تهران: دانشگاه تهران.
راغفر، حسین؛ باباپور، میترا و یزدان‌پناه، میترا (1395). بررسی رابطۀ رشد اقتصادی با فقر و نابرابری در ایران طی برنامه‌های اول تا چهارم توسعه. مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 4(16)، 59-79. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.23222530.1394.4.16.4.7
روجک، کریس (1390). مطالعات فرهنگی. ترجمۀ پرویز علوی. تهران: تانیه.
سن، آمارتیا کومار (1391). توسعه یعنی آزادی. ترجمۀ سعید نوری نائینی. تهران: نشرنی.
عبدالحسینی، سعید؛ علی‌خاصی، سعید؛ امینی، بابک و حیدری، امیر (1402). توسعۀ مدل عامل‌بنیان تأثیر توزیع مناسب منابع خیریه‌ها بر نابرابری اقتصادی. پژوهشنامۀ مطالعات وقف و امور خیریه، 1(2)، 89-112. https://doi.org/10.22108/ecs.2023.136278.1042
عبداللهی، محسن و بشیری موسوی، مهشید (1394). نقش سازمان‌های جامعۀ مدنی در فقرزدایی. رفاه اجتماعی، 15(59)، 7-37.
عظیمی، میترا و ویسی، سیمین (1399). مطالعۀ کیفی نوع‌شناسی و عقلانیت حاکم بر سازمان‌های مردم‌نهاد (مورد مطالعه: محلۀ هرندی در تهران). برنامه‌ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی، 11(42)، 41-101. https://doi.org/10.22054/qjsd.2020.11922
عنبری، موسی و عبده‌زاده، سیروان (1399). برساخت اجتماعی پدیدۀ کولبری در مناطق مرزی غرب ایران (واکاوی زیست‌جهان انتقادی کنشگران محلی در شهرستان بانه). توسعۀ محلی (شهری-روستایی)، 12(1)، 153-185. https://doi.org/10.22059/jrd.2020.305267.668564
کاپور، ایلان (1399). سیاست پسااستعماری توسعه. ترجمۀ رشید احمد رش و مصطفی احمدزاده. تهران: اندیشۀ احسان.
کمیتۀ امداد امام خمینی (1391). سالنامۀ آماری. مرکز برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات.
کمیتۀ امداد امام خمینی (1398). سالنامۀ آماری. مرکز برنامه‌ریزی و پژوهش کمیتۀ امداد امام خمینی (ره).
گرگی، عباس و گودرزی، سعید (1397). درآمدی بر بنیان‌های فلسفی و روش‌شناختی مردم‌نگاری انتقادی؛ با تأکید بر مردم‌نگاری انتقادی کارسپیکن. مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، 19(4)، 139-172. https://doi.org/10.22034/jsi.2018.38240
گیدنز، آنتونی (1382). فراسوی چپ و راست. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: علمی.
گیدنز، آنتونی (1387). راه سوم: بازسازی سوسیال‌دموکراسی. ترجمۀ منوچهر صبوری کاشانی. تهران: شیرازه.
لطفی خاچکی، بهنام و ایمانی جاجرمی، حسین (1399). مطالعۀ موانع شناساندن مسائل اجتماعی به جامعه توسط سازمان‌های مردم‌نهاد با روش نظریۀ مبنایی. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 9(1)، 131-160. https://doi.org/10.22059/jisr.2019.280354.859
محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش 1. تهران: جامعه‌شناسان.
مدیسون، سویینی (1397). مردم‌نگاری انتقادی: روش‌ها، علم اخلاق و اجرا. ترجمۀ فهیمه‌السادات کمالی. تهران: علمی و فرهنگی.
مرکز پژوهش‌های مجلس (1392). سازمان‌های مردم‌نهاد، رکن سوم توسعۀ پایدار.
مولاینیتن، سندهیل و الدرا، شفیر (1400). فقر احمق می‌کند. ترجمۀ سید امیرحسین میرابوطالبی. تهران: ترجمان علوم انسانی.
مؤمنی، فرشاد (1396). عدالت اجتماعی، آزادی و توسعه در ایران امروز. تهران: نقش‌ونگار.
میرحسینی، زهرا؛ پیش‌دار، ساناز و بیگ‌محمد بالانجی، نشمیل (1401). چالش‌ها و مسائل انجام امور خیر در مناطق حاشیه‌نشین. پژوهشنامۀ مطالعات وقف امور خیریه، 1(1)، 107-128.
نفیسی، نهال (1390). مردم‌نگاری و نیم قرن تغییر و تحول در فرهنگ حرفه‌ای انسان‌شناسی. پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، 1(1)، 61-78. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.22518193.1390.1.1.3.4
الوانی، سید مهدی؛ پورعزت، علی‌اصغر و نجابت، انسیه (1394). بررسی دلایل اثربخش‌نبودن عملکرد سیستم خط‌مشی‌گذاری ایران در زمینۀ فقرزدایی (مطالعۀ موردی: لایحۀ «فقرزدایی در کشور جمهوری اسلامی ایران»). مدیریت دولتی، 7(1)، 1-18. https://doi.org/10.22059/jipa.2015.52082
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (1400). پایش فقر در سال 1399. معاونت رفاه اجتماعی دفتر مطالعات رفاه اجتماعی با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
هاروی، دیوید (1400). تاریخ مختصر نئولیبرالیسم. ترجمۀ محمود عبدالله‌زاده. تهران: دات.
یونس، محمد (1399). جهانی با سه صفر: اقتصاد نوین با فقر صفر، بیکاری صفر و انتشار کربن صفر. ترجمۀ مهدی قربانی. تهران: دانشگاه تهران.
Abdul Hosseini, S., Ali Khasi, S., Amini, B., & Heydari, A. (2023). Development of a factor-based model of the effect of the appropriate distribution of charitable resources on economic inequality. Research Journal of Waqf and Charitable Endowment Studies, 1(2), 89-112. https://doi.org/10.22108/ecs.2023.136278.1042 (In Persian)
Abdulahi, M., & Bashiri Mousavi, M. (2015). The role of civil society organizations in poverty alleviation. Social Welfare, 15(59), 7-37. (In Persian)
Abolfazlian, N. (2017). The Role of Religious-Based Non-Governmental Organizations in Poverty Alleviation: An Empowerment Approach. Master's Thesis. Ferdowsi University, Faculty of Administrative and Economic Sciences.
Alwani, S. M., Pourezat, A. A., & Najabat, A. (2015). Investigating the reasons for the ineffectiveness of Iran's policy system in the field of poverty alleviation (Case study: Poverty Alleviation Bill in the Islamic Republic of Iran, Public Administration). Journal of Public Administration, 7(1), 1-18. https://doi.org/10.22059/jipa.2015.52082 (In Persian)
Aram, M. R., & Qaneh, A. A. (2020). Social ethics indicators in the media with a focus on the theory of social takaful. Journal of Interdisciplinary Social Jurisprudence, 1(17), 175-196. https://doi.org/10.30497/irj.2021.76046 (In Persian)
Azimi, M., & Veisi, S. (2020). Qualitative study of the typology and rationality governing non-governmental organizations (Case study: Harandi neighborhood in Tehran). Welfare Planning and Social Development, 11(42), 41-101. https://doi.org/10.22054/qjsd.2020.11922 (In Persian)
Bahar, M., & Foroughi, M. (2018). Analyzing the role of charities in the production and continuation of women’s poverty. Women in Development and Politics (Women’s Research), 16(1), 27-49. https://doi.org/10.22059/jwdp.2018.240650.1007268 (In Persian)
Banks, N., Hulme, D., & Edwards, M. (2015). NGOs, states, and donors revisited: still too close for comfort?. World Development, 66, 707-718. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2014.09.028
Bolurforoush, A., Bayangani, B., & Faeghi, S. (2024). Sociological analysis of the activities and functions of charitable institutions: Institutional ethnography of one of the institutions in the field of health. Research Journal of Endowment and Charitable Affairs, 1(1), 209-238. https://doi.org/10.22108/ecs.2023.135463.1034 (In Persian)
Chambers, R. (2018). Rural Development: Prioritizing the Rural Poor. Translated by Mostafa Azkia. Tehran: University of Tehran. (In Persian)
Fuseini, M. N., Sulemana, M., Abdulai, I. A., Ibrahim, M. G., & Azure, E. (2022). Role of non-governmental organizations in poverty reduction in the global South: evidence from world vision Ghana, Kintampo South district. SN Social Sciences, 2(11), 240. http://dx.doi.org/10.1007/s43545-022-00545-y
Giddens, A. (2003). Beyond left and right. Translated by Mohsen Salasi. Tehran: Elmi. (In Persian)
Giddens, Anthony (2008). The third way: Reconstructing social democracy. Translated by Manouchehr Saburi Kashani. Tehran: Shiraz. (In Persian)
Gorgi, A., & Goudarzi, S. (2018). An introduction to the philosophical and methodological foundations of critical ethnography; Emphasizing the critical ethnography of Karspeakan. Iranian Journal of Sociology, 19(4), 139-172. https://doi.org/10.22034/jsi.2018.38240 (In Persian)
Harvey, D. (2021). A Brief History of Neoliberalism. Translated by Mahmoud Abdollahzadeh. Tehran: DAT. (In Persian)
Jabbari, H. (2005). Community-oriented approaches in poverty reduction programs. Social Welfare, 5(18), 263-297. (In Persian)Javaheripour, M. (2005). Social policy and poverty from structural adjustment programs to poverty reduction strategies. Social Welfare, 3(12), 41-70. (In Persian)
Kapoor, I. (2019). Postcolonial politics of development. Translated by Rashid Ahmad Rash and Mostafa Ahmadzadeh. Tehran: Andisheh Ehsan. (In Persian)
Lotfi Khachaki, B., & Imani Jajarmi, H. (2020). Studying the obstacles of introducing social issues to the society by NGOs using the grounded theory method. Social Studies and Research in Iran, 9(1), 131-160. https://doi.org/10.22059/jisr.2019.280354.859 (In Persian)
Madison, S. (2018). Critical Ethnography: Methods, Ethics, and Practice. Translated by Fahimeh-Sadat Kamali. Tehran: Scientific and Cultural. (In Persian)
Mir Hosseini, Z. Pishdar, S and Beig Mohammad Balanji, N. (2022). Challenges and issues of doing charity in marginalized areas. Journal of Charitable Endowment Studies, 1(1), 107-128.
Mohammadpour, A. (2013). Qualitative research method against method 1. Tehran: Sociologists. (In Persian)
Momeni, F. (2017). Social Justice, Freedom, and Development in Today's Iran. Tehran: Naghshvangar. (In Persian)
Mullainiton, S., Aldera, S. (2021). Poverty Makes Fools. Translated by Seyyed Amir-Hossein Mirabutalebi. Tehran: Tarjang Ulum Anani. (In Persian)
Nadai, E., & Maeder, C. (2005, September). Fuzzy fields. Multi-sited ethnography in sociological research. In Forum Qualitative Sozialforschung/Forum: Qualitative Social Research (Vol. 6, No. 3). https://doi.org/10.17169/fqs-6.3.22
Nafisi, N. (2011). Ethnography and half a century of change and evolution in the professional culture of anthropology. Iranian Anthropological Research, 1(1), 61-78. .22518193.1390.1.1.3.4(In Persian)
O’Sullivan, K. (2022). NGOs and development: Small is beautiful?. In The Routledge Handbook on the History of Development (pp. 234-249). Routledge.
Omidi, Masoud (2022). The Achievement of Neoliberalism in Iran (Privatization in the Mirror of Research). Tehran: Gol-Azin. (In Persian)
Piri, S., & Salehpour, N. (2023). Poverty alleviating measures of non-governmental organizations and the reality of the lives of the poor. Journal of Local Development (Rural-Urban), 15(1), 135-152. https://doi.org/10.22059/jrd.2023.363202.668806 (In Persian)
Polanyi, K. (2020). The Great Transformation: The Political and Economic Origins of Our Time. Translated by Mohammad Malejoo. Tehran: Shiraz. (In Persian)
Raghfar, H., Babapour, M., & Yazdan Panah, M. (2016). Investigating the relationship between economic growth and poverty and inequality in Iran during the first to fourth development programs. Applied Economic Studies of Iran, 4(16), 59-79. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.23222530.1394.4.16.4.7 (In Persian)
Rojak, C. (2011). Cultural Studies. Translated by Parviz Alavi. Tehran: Tanieh. (In Persian)
Sen, Amartya Kumar (2012). Development means freedom. Translated by Saeed Noori Naeini. Tehran: Nashrani. (In Persian)
Smith, Philip, and Riley, Alexander (2015). Contemporary Cultural Theory. Translated by Mohsen Salasi. Tehran: Elmi. (In Persian)
Syahid, M. A., Faathirah, J., & Sembok, T. M. Z. T. (2021). Social Capital in Poverty Reduction: A Systematic Literature Review. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 12(2), 665-676. http://dx.doi.org/10.17762/turcomat.v12i2.920
Yunus, M. (2020). A World with Three Zeros: A New Economy with Zero Poverty, Zero Unemployment, and Zero Carbon Emissions. Translated by Mehdi Ghorbani. Tehran: University of Tehran. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 349 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 94 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب