تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,119,016 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,225,268 |
ارزیابی پتانسیل برداشت پایدار از آب زیرزمینی دشت تبریز جهت مصارف آبیاری با تأکید بر صیانت از منابع آب | ||
تحقیقات آب و خاک ایران | ||
دوره 55، شماره 9، آذر 1403، صفحه 1565-1583 اصل مقاله (2.36 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijswr.2024.373731.669676 | ||
نویسندگان | ||
رضا دلیر حسن نیا* 1؛ سحر کامرانی2؛ سعید صمدیان فرد3؛ فاطمه میکائیلی4 | ||
1گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
2گروه مهندسی آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تبریز- تبریز- ایران | ||
3دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
4دانشجوی دکترا، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
مقدار تخلیه آب زیرزمینی توسط چاهها و قناتهای شناسایی شده در دشت تبریز 134میلیون مترمکعب در سال است. با توجه به هیدروگراف رسم شده برای دشت تبریز تراز سطح آب زیرزمینی برای 16 سال آماری (1400-1384)، 394/1متر و در سال آبی (1400-1399)، 088/0متر افت داشته است. نتایج محاسبه بیلان آبی منطقه نشان داد که دشت در وضعیت عدم تعادل بیلان است و کسری مخزن 74/22 میلیون مترمکعب برآورد شد. نتایج مطالعات انجامشده نشان میدهد که یکی از عوامل مهم کمبود آب، روی آوردن به کشتهایی با نیاز آبی زیاد است. برای رسیدن به حد برداشت پایدار هفت سناریو بر روی الگوی کشت حاکم در منطقه اعمال گردید که از بین آنها چهار سناریو 1) تأمین 80 درصد نیاز آبی محصولات به جای تأمین نیاز آبی کامل، 2) تأمین نیاز آبی کامل همزمان با کاهش 20 درصد سطح زیر کشت محصولات، 3) تأمین 90 درصد نیاز آبی محصولات همزمان با کاهش 10 درصد سطح زیر کشت آنها، 4) محصول پیاز از الگوی کشت به خاطر نیاز آبی بالا حذف و کاهش 10 درصد سطح زیر کشت یونجه و در مقابل افزایش 10 درصد سطح زیر کشت نخود و سبزیجات مورد قبول واقع شدند که تقریباً تناسب زیادی با مقدار حد برداشت پایدار دارند. نتایج نشان داد که مهمترین راهکار جهت بهرهبرداری بهینه از آب، مدیریت در مصرف آب است و در بخش کشاورزی تغییر الگوی کشت بر اساس تغییر در سطح زیر کشت و تأمین نیاز آبی محصولات راهکار مناسبی برای اصلاح الگوی مصرف آب میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
آب زیرزمینی؛ الگوی کشت؛ بیلان؛ حجم ذخیره آبخوان؛ حد پایدار | ||
مراجع | ||
Ahmadi, Sh., & Sedghamiz, A. (2007). Geostatistical analysis of spatial and temporal variation of groundwater level. Environmental Monitoring and Assessment, 129, 277-294. https://doi.org/10.1007/s10661-006-9361-z. Ahmadi, M., & Baghbanzade Dezfouli, A. (2012). A Geo-statistical Approach to the change proucedure stady of under-Groundwater table in a GIS framework, case study: Razan-Ghahavand plain, Hamadan province, Iran. Journal of Academic and Applied studies, 11: 56-69. Ahmadian, M., Barikani, A., & Khalilian, P. (2011). Optimal Sustainable Use of groundwater in Agricultural sector: Case Study Subsector in Qazvin Basin). Journal of Agricultural Economics and Development (Agricultural Sciences and Industries), 2 (25), 262-253. https://doi.org/10.22067/JEAD2.V1390I2.9717. (In Persian). Akbari, M., Jirga, M., & Madani Saadat, H. (2009). Assessment of decreasing of groundwater-table using Geographic Information System (GIS) (Case study: Mashhad Plain Aquifer). Journal of Soil and Water Conservation Research, 4 )16(, 63-78. (In Persian). Al Khafaji, M., · Alwan, I., Khalaf, A., Ahmad Bhat., Sh., & Kuriqi, A. (2022). Potential use of groundwater for irrigation purposes in the Middle Euphrates region, Iraq. Sustainable Water Resources Management, 8(7), 157. https://doi.org/10.1007/s40899-022-00749-3. Anonymous. (2000). Studies of the first stage of Tabriz Plain. Quds Niro Consulting Engineers. Ministry of Power. Volume 2. (In Persian). Anonymous. (2009). Tabriz plain groundwater studies. First consulting engineers for water resources affairs. Regional Water Company of East Azarbaijan Province. volume 1. (In Persian). Dey, N.C., Saha, R., Parvez, M., Bula, S.K., Islam, A.S., Paul, J.K., and Hossain, M. (2017). Sustainability of groundwater use for irrigation of dry-season crops in northwest Bangladesh. Groundwater for sustainable Development, 4, 66-77. https://doi.org/10.1016/j.gsd.2017.02.001. Jabbari, P., Ganbarpour, M.R., and Ashban, A.R. (2009). Evaluation of the Groundwater Aquifer Balance Sari-free Plain Neka. Iran's Fifth National conference on science and Engineering Watershed, Gorgan. Jalili, Kh., & Moradi, H. R., & Bozorg Hadad, O. (2016). Analysis of groundwater balance based on sustainability of agriculture approach in Islamabad plain. Journal of Irrigation and Water Engineering, 7 (1), 110- 127. (In Persian). Karimi, H., Naderi, F., & Nik Sarasht, L. (2013Managment of grand water resources in plain Mehran by appointment volume and amount using of therfrom. Urban Ecology Research Quarterly, 7) 4(, 106-98. https://doi.org/20.1001.1.25383930.1392.4.7.7.4. (In Persian). Karimirad, I., Ebrahimi, K., & Araghinejad, Sh. (2019). Evaluation of Sustainability of Groundwater development in a Multilayer Aquifer (case study: Aquifer of Golestan province). Journal of Irrigation and Water Engineering, 9 (4), 133- 146. https://doi.org/10.22125/IWE.2019.90257. (In Persian). Lopez, J. R., Winter, J. M., Elliott, J., Ruane, A.C., Porter, Ch., Hoogenboom, G., Anderson, M., & Hain, CH. (2022). Sustainable Use of Groundwater May Dramatically Reduce Irrigated Production of Maize, Soybean, and Wheat. Earth’s Future, 10 (1). https://doi.org/10.1029/2021EF002018. Molvi, H., Liaqat, A. A., & Nazari, B. (2017 Assessment of policies of changes in cropping pattern and deficit irrigation management using system dynamics modeling (Case study: Aras basin). Journal of Water and Irrigation Management, 2 (6), 217-236. https://doi.org/10.22059/JWIM.2017.63781. (In Persian). Naderian Far, M., Ansari, H., Ziaie, A.N., & davary, K. (2011). Evaluating the groundwater level fluctuations under different climatic conditions in the basin Neyshabour. Journal of Irrigation and Water Engineering, 1 (3), 22-37. (In Persian). Parhishkari, A., Sabohi, M., Ahmadpour, M., & Badie Barzin, H. (2016). Assessment of the Effects of Deficit Irrigation and Decrease in Water Allocation on Agricultural Sector Production in Qazvin Province. Journal of water research in agriculture, 2 (30), 174-184. https://doi.org/10.22092/jwra.2016.106642. (In Persian). Resources in Kerman province. Applied Geology Quarterly, 7 (2), 131-146. (In Persian). Shahidasht, A., & Abbasnejad, A. (2011). Present of Management Solution for Groundwater. Tabatabai, M., & Shahidi, A. (2017). Increasing Economic Productivity of Water by Changing the Cropping Pattern in Mazreano Village in Ardakan-Yazd. Journal of water research in agriculture, 1(31), 120-127. https://doi.org/10.22092/jwra.2017.109912. (In Persian).Wada, Y., VanBeek, L.P.H., & Bierkens, M.F.P. (2012). Nonsustainable groundwater sustaining irrigation: A globlal assessmen-t. Water Resources Research, 48 (6), 1-18. https://doi.org/10.1029/2011WR010562. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 52 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 55 |