1گروه رفتار حرکتی ، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری ، سبزوار، ایران.
2گروه رفتار حرکتی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران .
3گروه رفتار حرکتی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.
4گروه رفتار حرکتی ، دانشکده علوم ورزشی ، دانشگاه فردوسی مشهد ، مشهد، ایران.
چکیده
مقدمه:داوران ورزشی در طی دوران شغلی خودشان تحت تاثیر عوامل مختلف درونی و بیرونی قرار می گیرند وتجارب زیسته متفاوت و متنوعی دارند که می تواند بر عملکرد آن ها تاثیرگذار باشد.از این رو هدف از پژوهش حاضر، بررسی تجارب روانی- اجتماعی داوران ورزشی بود. روش پژوهش: به لحاظ روششناختی، این پژوهش در دامنۀ مطالعات کیفی از نوع پدیدارشناسی قرار میگیرد. شرکتکنندگان در پژوهش شامل داوران زن و مرد در رشتههای تیمی ورزشی مختلف در سال 1400- 1401 بود که سابقه حداقل سه سال قضاوت در لیگهای استانی تالیگها حرفهای کشور را داشتند. شرکتکنندگان در پژوهش به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. نمونه گیری تا مرحله به اشباع ادامه یافت و در نهایت 20 داور از رشتههای مختلف در پژوهش شرکت داشتند. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جهت تجزیه و تحلیل دادههای کیفی از روش هفت مرحله ای کُلایزی استفاده شد. همچنین برای عدم سوگیری و همگرایی از چند سویهسازی (دادهها، محقق) استفاده شد. یافته ها: بر اساس تحلیل یافته های پژوهش حاضر سه مضمون اصلی مربوط به تجارب خوشایند شامل راهبردهای مقابله ای مساله مدار، بکارگیری مهارتهای روانی و تاب آوری /سرسختی ذهنی، و سه مضمون اصلی مربوط به تجارب ناخوشایند شامل استرس شغلی، اضطراب شناختی و افسردگی به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داده که شغل داوری آثار خوشایند و ناخوشایندی روانی و اجتماعی بر روی داوران ایرانی داشته است. لذا آگاهی و درک متقابل از این تجارب میتواند زمینه ساز تصمیمگیریهای لازم توسط مدیران و مسئولین ورزشی کشور باشد.
Kaissidis, A. N. (1994). Sources of and responses to acute stress in sport as a function of selected personal dispositions, situational appraisals, and cultural differences. University of Wollongong, Department of Psychology.