تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,084,309 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,188,639 |
تأملی بر مفهوم مکان از دیدگاه ابن باجه و بررسی تأثیر دیدگاه افلاطون و ارسطو بر آن | ||
تاریخ علم | ||
دوره 22، شماره 1 - شماره پیاپی 36، شهریور 1403، صفحه 69-86 اصل مقاله (853.5 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jihs.2024.380786.371799 | ||
نویسنده | ||
فائزه اسکندری* | ||
گروه علم اطلاعات و دانش شناسی. دانشکده مدیریت و اقتصاد. دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران | ||
چکیده | ||
مکان از مباحثی است که فیلسوفات در تاریخ فلسفه، به خصوص در طبیعیات، به آن توجه کردهاند و در بارۀ مفهوم آن، چیستی و ویژگیهای آن سخن گفتهاند. بهطور تاریخی دو تلقی از مکان وجود داشته است. این دو نگاه که یکی به افلاطون و دیگری به ارسطو منسوباند در زمانهای مختلف همواره فراز و نشیبهای مختلفی را پشت سر گذاشتهاند. این مقاله بر آن است تا با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی و با تکیه بر شیوۀ گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی از متون منتسب به رسائل و دیدگاههای فلاسفۀ طبیعی نظیر افلاطون، ارسطو و ابنباجه، تأثیر آراء و اندیشههای افلاطون و ارسطو را بر تلقی ابنباجه از مفهوم، چیستی و ویژگیهای مکان نشان دهد. تاکنون پژوهش مستقلی در این موضوع انجام نشده است و از این جهت کاری بنیادی است. افلاطون مکان را یک مفهوم انتزاعی میداند و ارسطو آن را سطح خارجی جسم یا سطح درونی جسمی که جسم منظور در آن قرار گرفته معرفی میکند. ابن-باجه در این میان تلفیقی از این دو اندیشه را در کتاب خودش انتخاب میکند. وی مفهوم مکان را انتزاعی از حرکت اجسام در جهان خارج میداند و آن را سطح خارجی جسم در حال حرکت معرفی میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
ابن باجه؛ ارسطو؛ افلاطون؛ طبیعیات؛ مکان | ||
مراجع | ||
ابنباجه، محمد بن یحیی (1991آ) . شرح سماع طبیعی لارسطوطالیس. تحقیق و مقدمه ماجد فخری. بیروت: دارالنهار للنشر؛
ابنباجه. (1991ب). رسائل ابنباجه الالهیه: رسالة الوداع. حققها و قدم لها ماجد فخری. بیروت: دارالنهار للنشر؛
ابنباجه. (1960). کتاب النفس. حققه الدکتور محمدصغیر حسن المعصومی. دمشق. مطبوعات المجمع العلمی العربی؛
ابنسینا. (1360) فن سماع طبیعی از کتاب شفا. ترجمه محمدعلی فروغی. تهران: انتشارات امیرکبیر. ج2؛
ابنسینا. (1383) طبیعیات دانشنامه علایی. تصحیح سید محمد مشکوه. همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی؛
ارسطو. (۲۰۰۷). الطبیعه. ترجمه اسحق بن حنین مع شروح؛ ابنالسمح...(و آخ)؛ حققه و قدم له عبدالرحمن بدوی. القاهره. المرکز القومی للترجمه؛
افشار کرمانی، عزیزاللّه و بابامرادی، فاطمه. (1394). زمان و مکان در اندیشه ارسطو و سهروردی. دوفصلنامه فلسفی شناخت. ش1/73. ص37-50؛
افلاطون (1367). دوره کامل آثار افلاطون. ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: انتشارات خوارزمی؛
بریه، امیل. (1374). تاریخ فلسفه. ترجمه علی مراد داودی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ج1؛
حقی، علی؛ و زارعی، مریم. (1398). مکان و خلاء در فلسفه سینوی. فصلنامه آیین حکمت. سال 11 تابستان، شماره مسلسل 40، صص57-71؛
صافیان، محمدجواد؛ مؤمنی، ناصر. (1390). بررسی تطبیقی مفهوم مکان تردد ارسطو دکارت و هیدگر، متافیزیک، سال سوم، شماره ۸ و ۱۰ بهار و تابستان، صص 65-76؛
طباطبایی، محمدحسین. (1370) . نهایة الحکمة. ترجمه و شرح علی شیروانی. تهران: انتشارات الزهرا، ج1؛
فخرالدین رازی، محمد بن عمر. (۱۹۸۷م). المطالب العالیة من العلم الالهی، تصحیح احمد حجازی السقا، دارالکتاب العربی، چاپ بیروت. ج2؛
کلباسی اشتری، حسین؛ احمدیزاده، حسن. (1389). متناهی و عدم تناهی مکان و زمان از دیدگاه ارسطو و ابنسینا، حکمت و فلسفه، سال ششم، شماره 2 تابستان، صص69-89؛
عفیفی، زینب. (2009). ابنباجه و آراوه الفلسفیة. قاهره: مکتبه الثقافه الدینیه؛
Grant, Edward. (1965). Aristotle, Philoponus, Avempace, and Galileo’s Pisan Dynamics. Department of History and Philosophy of Science, Indiana University, Bloomington. Indiana, U.S.A. Centaurus: voL 11: no. 2: pp. ’79-95; Gregory, Andrew, (1999) Ancient science and the vacuum. University CollegeLondon, Gover Street; Ibn bajjah, "al-Hayawan", available at al-Majmu, Bodleian Library. Pococka Ms. 206; Ibn bajjah.(1973) Sharh as-sama‛ at-tabi‛i li-Aristutalis, Majid Fakhry (ed.), Beirut: Dar an-nahar; Muscat, Joseph, (2008), Aristotle. From the Internet Classics Archive MIT; Plato. (1994) The Collected Dialogues of Plato, by Edith Hamilton and Huntington Cairns, with introduction and prefatory notes. Bollingen series LXXI. Princeton; Ziyadah, Ma' an. (1972). The theory of motion in Ibn Bajjah philosophy. PHD Thesis in McGill University. Institute of Islamic studies. Montreal, Quebec. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 46 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 46 |