
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,678 |
تعداد مقالات | 71,963 |
تعداد مشاهده مقاله | 128,791,533 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 101,592,159 |
تعارض منافع در اعمال حقوقی منعقده توسط نماینده | ||
مجله علمی "حقوق خصوصی" | ||
دوره 21، شماره 2، مهر 1403، صفحه 219-231 اصل مقاله (554.48 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolt.2024.377722.1007303 | ||
نویسندگان | ||
عباس کریمی* ؛ سجاد قاسمی | ||
گروه حقوق خصوصی و اسلامی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از تعهدات اصلی نماینده در انجام دادن اعمال نمایندگی اجتناب از قرار گرفتن در موقعیت تعارض منافع است؛ به این معنا که اعمال نماینده باید در جهت تأمین منافع اصیل باشد. بر همین مبنا قاعدة عامی تحت عنوان منع تعارض منافع در رابطة نمایندگی در حقوق تطبیقی مورد شناسایی قرار گرفته است که آثاری در خصوص اعتبار اعمال حقوقی نمایندة دارای تعارض منافع به همراه خواهد داشت. تخلف از این قاعده میتواند منجر به عدم نفوذ قرارداد (یا نهادهای مشابه با آن در حقوقهای ملی) و نیز مسئولیت مدنی نماینده یا ثالث فاقد حسننیت شود. این پژوهش با الهامگیری از آموزههای تطبیقی به دنبال بحث از امکان شناسایی قاعدة عام منع تعارض منافع اصیل و نماینده و نیز آثار و ضمانت اجرای آن در حقوق ایران بوده است و این نتیجه حاصل شده است که میتوان قاعدة عامی مبنی بر منع قرارگیری نماینده در وضعیت تعارض منافع با اصیل را بر مبنای قواعد سنتی نمایندگی در قانون مدنی و حقوق اسلامی مورد شناسایی قرار داد که اثر آن عدم نفوذ عمل حقوقی منعقده از سوی نمایندة دارای تعارض منافع خواهد بود. با این حال ضمانت اجرای تعارض منافع نماینده با اصیل در حوزة مسئولیت مدنی در حقوق ایران از جهت پیشبینی خسارات تنبیهی برای نماینده یا مسئولیت طرف ثالث نسبت به حقوق تطبیقی محدودتر است. | ||
کلیدواژهها | ||
تعارض منافع؛ عدم نفوذ؛ نمایندگی؛ وکالت | ||
مراجع | ||
باقریورزنه، یدالله و حاتمی، صدیقه (1399). بازپژوهی ماهیت و مشروعیت فقهیـ حقوقی معامله با خود. مبانی فقهی حقوق اسلامی، 13، 1، 61 ـ 76.
حلی، حسن بن مطهر (1414). تذکره الفقها. قم: مؤسسة آلالبیت. ج 11.
سند، محمد (1426). سند العروه الوثقی. بیروت: مؤسسة امالقری. ج 2.
سیاهبیدی کرمانشاهی، سعید (1399). تعارض منافع در حقوق خصوصی: سامان دهی نظریة عمومی. رسالة دکتری. دانشگاه تهران.
طوسی، محمد بن حسن (1387). المبسوط فی فقه الإمامیه. تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
عمرانی شافعی، یحیی (1421). البیان فی مذهب الامام الشافعی. جده: دار المنهاج. ج 6.
قمی صدوق، محمد بن علی (1413). من لایحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی. ج 3.
کاتوزیان، ناصر (1379). قواعد عمومی قراردادها. تهران: سهامی انتشار. ج 2.
ماوردی، علی (1414). الحاوی فی فقه الشافعی. بیروت: دار الکتب العلمیه. ج 6.
نقیبی، سید ابوالقاسم؛ تقیزاده، ابراهیم؛ شهبازینیا، مرتضی و باقری، عباس (1392). جایگاه حسننیّت در عقد وکالت. دانش حقوق مدنی، 2، 1، 39 ـ 49.
Anderson R. & Steele W., (1994). Fiduciary Duty, Tort and Contrast: A Primer on the Legal Malpractice Puzzle, SMU L. Rev. 47, 2, 235-264
Bagheri Varzaneh, Y. & Hatami, S. (2019). Re-examining the nature and juridical legitimacy of self-dealing. Jurisprudential Foundations of Islamic Law, 13, 1, 61-76. (in Persian)
Burrows, A. S. (2015). Principles of English Commercial Law. New York: Oxford University Press
Dalley, P. J. (2011). A theory of agency law. University of Pittsburgh Law Review, 72, 3. 495-547
DeMott, D. A. (2006). Breach of Fiduciary Duty: On Justifiable Expectations of Loyalty and Their Consequences. Arizona Law Review, 48, 925, 925-956.
Dobbs, D. B. (1973). Handbook on the law of remedies: Damages--equity—restitution, Minnesota, West Pub. Co.
Frankel, T. T. (2010). Fiduciary Law. New York: Oxford University Press.
Helli, H. M. (1994). Tazkirat al-Foqhaha. Qom: Ahl-Al-Bait Institute. Vol. 11. (in Arabic)
Hynes, J. & Loewenstein, M. (2015). Agency, Partnership, and the LLC: The Law of Unincorporated Business Enterprises: Cases, Materials, Problems. LexisNexis
Johnson, D. F. (2018). Remedies for Breach of Fiduciary Duty Claims. Texas, State Bar of Texas
Katouzian, N. (2000). General rules of contracts. Tehran: Sahami Publishing. Vol. 2. (in Persian)
Laing, S. Ch. (2013). Two forms of fiduciary relationship. A Dissertation for the degree of Bachelor of laws at the University of Otago.
Mavardi, A. (1993). Al-Hawi fi fiqh al-Shafi'i. Beirut: Dar al-Katb al-Alamiya. Vol. 6. (in Arabic)
Naqibi, S. A., Taghizadeh, I., Shahbazinia, M., & Bagheri, A. (2012). The position of good faith in the contract of attorney. Bi-Quarter Scientific Journal of Civil Rights, 2, 1, 39-49. (in Persian)
Omrani Shafi'i, Y. (2000). Al-Bayan fi Madhhab al-Imam al-Shafi'i. Jaddah: Dar al-Manhaj. Vol. 6. (in Arabic)
Pont, G. E. D. (2014). law of agency. Australia: LexisNexis Butterworths.
Qomi Sadouq, M. A. (1992). Man La-yahzarahu Al-Faqih. Qom: Islamic Publications Office. Vol. 3. (in Arabic)
Restatement of the law, Third (2006). Agency. The American law institution.
Sanad, M. (2005). Sanad al-Orwa al-Wothgha. Beirut: Umm al-Qari Institute. Vol. 2. (in Arabic)
Saihbidi Kermanshahi, Saeid. (2019). Conflict of interests in private law: organizing the general theory. Doctoral Thesis. University of Tehran. (in Persian)
Tousi, M. H. (1387). al-Mabusut fi fiqh al-imamiya. Tehran: Al-Mortazawi Library for the Revival of Al-Jaafari Antiquities. (in Arabic)
Tuch, A. F. (2019). Reassessing Self-Dealing: Between No Conflict and Fairness. Fordham L. Rev. 88, 3. 939-998
Wolfram, Ch. W. (2006). A Cautionary Tale: Fiduciary Breach as Legal Malpractice. Hofstra Law Review, 34, 3, 689-746 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 227 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 164 |