
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,222,433 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,052,062 |
مطالعه انسان شناختی پدیده دعا و دعانویسی در شهرایلام | ||
پژوهشهای انسانشناسی ایران | ||
مقاله 2، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 26، اسفند 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2024.379904.459880 | ||
نویسنده | ||
منصور منصوری مقدم* | ||
استادیار گروه مردم شناسی دانشگاه مازندران | ||
چکیده | ||
مردمشناسی به عنوان یک علم اجتماعی، به مطالعهی جوامع انسانی و فرهنگها میپردازد. یکی از جنبههای مورد بررسی در این علم، باورها و آیینهای دینی و مذهبی است که دعا و دعانویسی نیز در این حوزه قرار میگیرد. دعا در دین رسمی یک عمل عبادی و معنوی است و وسیله ای است برای ارتباط مستقیم با خداوند، ابراز نیازها، و درخواست های فردی و جمعی در نظر گرفته می شود. در دین غیررسمی(یا دین عامیانه) دعا از جایگاهی مشابه با دین رسمی برخوردار است، اما با این تفاوت که در این حالت، دعا راه ارتباطی مستقیم برای ارتباط با خدا، ابراز نیاز و درخواست به شمار نمی آید بلکه معتقدان به دعا، آن را به عنوان باور و عملی در نظر دارند که از طریق قدرت و توانایی شخصیت های تحت عنوان دعانویس، ملا و سید به دنبال تاثیرگذاری بر رویدادهای مختلف زندگی خود و دیگران هستند. به همین دلیل می توان گفت که دعا و دعانویسی موضوعی پیچیده است که در برخی از مواقع شکل جادو به خود می گیرد و در شرایط دیگر، بخشی از باورها و کردهای دینی به شمار می آید. این تحقیق به بررسی باورها، تنوع دیدگاهها، تفاوتهای نسلی و جنسیتی، و دلایل مراجعه به دعا نویسان در استان ایلام پرداخته و نقش دعا و دعانویسی در مواجهه با مشکلات مختلف روزمره را مورد بررسی قرار میدهد. این پژوهش تلاش دارد تا فهم بهتری از تأثیرات اجتماعی و فرهنگی دعا و دعانویسی در جامعهای خاص به دست آورد. کار جمع آوری داده ها از طریق مطالعه میدانی(مشاهده جزییات آیین ها، نحوه اجرای دعاها و باورهای مرتبط) و مصاحبه و گفتگو(به منظور دستیابی به دیدگاه ها و تجربیات شخصی افراد و گروه های مختلف) استان ایلام و با تاکید بر شهر ایلام انجام گرفت. در ادامه داده های جمع آوری شده با استفاده از شناسایی تم ها، الگوها و مفاهیم کلیدی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که باور به دعا و طلسم پدیدهای چندوجهی و پیچیده است که تحت تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و نسلی قرار دارد و به سه دسته اصلی تقسیم میشوند: مؤمنان به دعا و طلسم، بیاعتقادان، و مرددین. افراد با توجه به تجربیات شخصی و محیط اجتماعی خود، دیدگاههای متفاوتی نسبت به دعا و طلسم دارند. تحقیق نشان داد که اعتقاد به دعا و طلسم در نسلهای قدیم بیشتر از نسلهای جوان است و زنان بیش از مردان به دعا اعتقاد دارند. عوامل فرهنگی، اجتماعی و تجربیات متفاوت زنان از زندگی، نقش مهمی در این باور دارند. نتایج تحقیق بیانگر آنست که افراد به دلایل مختلفی از جمله حل مشکلات روزمره، مشکلات روحی و روانی، مشکلات خانوادگی و اجتماعی، و بیماریها به دعا نویسان مراجعه میکنند. همچنین، دعانویسی در برخی موارد میتواند تأثیرات منفی و مخربی نیز داشته باشد. این تحقیق همچنین به تفاوتها و انواع دعانویسان، روشهای اجرای دعا، مکانها و وسایل مورد استفاده، و پیچیدگی اعمال آنها میپردازد و نشان میدهد با وجود پیشرفتهای تکنولوژیکی و تغییرات اجتماعی، دعا و دعانویسی همچنان نقش مهمی در فرهنگ و باورهای مردم این منطقه ایفا میکنند و این نشاندهنده ترکیب عمیق باورهای مذهبی و فرهنگی با نیازهای روانی و عاطفی افراد است. | ||
کلیدواژهها | ||
دعا و دعانویسی؛ تفاوت های نسلی؛ مشکلات روزمره؛ دعاهای خطرناک؛ پیامدهای دعا | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,502 |