تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,126,958 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,234,788 |
مدیریت نزولات جوی به کمک سطوح آبگیر باران در مناطق نیمه خشک(مطالعه موردی حوزه آبخیز قویجق) | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
دوره 77، شماره 3، آبان 1403، صفحه 371-387 اصل مقاله (1.22 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2024.373203.1750 | ||
نویسندگان | ||
علی حشمت پور* 1؛ ِسیدجواد سجادی2؛ یوسف محمدیان1 | ||
1گروه مرتع و آبخیز داری، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران | ||
2گروه تولیدات گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران | ||
چکیده | ||
بارندگی کم همراه با توزیع نامناسب زمانی و مکانی، از مشکلات مهم در مناطق خشک و نیمهخشک است. کمبود منابع آبی همراه با رشد روزافزون تقاضا آب در این مناطق، دستیابی به منابع آبی جدید را اجتنابناپذیر میسازد. جمعآوری آب باران یکی از شناختهترین شیوههای مدیریت استحصال آب برای مقابله با کمآبی میباشد که در بسیاری از مناطق به سرعت درحالتوسعه است. با توجه به تنوع و گستردگی روشهای جمعآوری آب باران، باید در انتخاب عوامل تاثیرگذار و نوع روش ترکیب معیارها توجه جدی نمود. در این مقاله، جهت تعیین مکانهای مستعد احداث سطوح آبگیر باران برای شرب دام، ابتدا عوامل مؤثر با مطالعات انجامشده و خصوصیات منطقه تعیین شدند. هفت عامل شیب، کاربری اراضی، عمق خاک، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از دامداری و جهت باد غالب در نظر گرفته شد. در ادامه با استفاده از تکنیک منطق فازی عوامل به نه قسمت مجزا برای رتبهبندی تقسیم گردید. سپس به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی همپوشانی لایهها انجام شد، نتیجه همپوشانی لایهها به پنج کلاس ضعیف، متوسط، نسبتاّ خوب، خوب و بسیار خوب طبقهبندی شد. مساحت هر کلاس بهترتیب 01/44، 94/53، 31/30، 48/30 و 51/12 کیلومترمربع برای جمعآوری آب باران بهدست آمد. براساس نتایج منطق فازی، قسمت جنوب و جنوب شرقی منطقه اولویت اول را برای احداث سطوح آبگیر باران دارا بود. لذا میتوان برای جمعآوری آب باران و ذخیره سازی آن برای مصارف آینده مورد استفاده قرارگیرد. یافتههای این کار تحقیقاتی به سیاستگذاران و تصمیم گیرندگان کمک میکند در منطقه مورد مطالعه برای غلبه بر مشکلات کمبود آب سازههای مختلف جمعآوری آب باران را اجراء کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
بحران آب؛ پراکنش دام؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ جمع آوری آب باران؛ منطق فازی | ||
مراجع | ||
Aghaie, M., dokhani, S., & omidvar, E. (2024) Determine the Importance of Effective Factors in site selection Rainwater harvesting in the Tajerre Kashan Basin. Jgs, Journal of Geographical Sciences,24 (74), 234-251. (In Persian) Ahmadizadeh, S., Hajizadeh, F., & Ziyaei, M. (2011). Presenting a new integrated location model based on fuzzy logic and hierarchical analysis in GIS environment case example of Birjand industrial town. Environmental Researches, 2(4), 61-74. (In Persian) Ayouzi, M., Mosaedi, A., Miftah, H., Mehdi, M., & Hossam, M. (2010, November). Examining the frequency and continuity of different rainfall and drought conditions in Golestan province. Paper presented at the 5th Iran National Watershed Science and Engineering Conference, Gorgan, Iran. (In Persian) Bailey, R. T., Beikmann, A., Kottermair, M., Taboroši, D., & Jenson, J. W. (2018). Sustainability of rainwater catchment systems for small island communities. Journal of Hydrology, 557, 137-146. Bonham-Carter, G. F. (1994). Geographic information systems for geoscientists-modeling with GIS. Computer methods in the geoscientists, 13, 398. Du, X., Tariq, A., Islam, F., Aziz, S., Waseem, L. A., Ahmad, M & Soufan, W. (2024). Integrated study of GIS and Remote Sensing to identify potential sites for rainwater harvesting structures. Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C, 103574. Eceve, V., Kerami, J., Alimohammadi, A., & Niknejad, S. A. (2011). Comparison of two decision-making methods, AHP and Fuzzy-AHP, in the initial location of underground dams in Taleghan region. Geosciences, 22(85), 27-34. doi: 10.22071/gsj.2012.54018. (In Persian) Farrokhzadeh, B., Fuladi, M., & Yousefi, M. (2017). Development of the improved fuzzy method in finding suitable places for artificial groundwater recharge, Journal of Watershed Sciences and Watershed Management, 13(44), 17-27. doi: 20.1001.1.20089554.1398.13.44.3.5. (In Persian) FAO. (2012). Coping with water scarcity an action framework for agriculture and food security. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy. Ghosh, J. K., Bhattacharya, D., & Sharma, S. K. (2012). Fuzzy knowledge-based GIS for zonation of landslide susceptibility. Applications of Chaos and Nonlinear Dynamics in Science and Engineering-Vol. 2, 21-37. Heydarian, P., Rangzang, Maleki, S., Taghizadeh, A., & Azizi Qalati, S. (2013). Locating urban waste landfill using Fuzzy-AHP and Fuzzy-TOPSIS models in GIS environment: a case study of Pakdasht city, Tehran province. Journal of Health and Developmen, 2 (1): 1-15. (In Persian) International Resource Panel. (2020). Half the World to Face Severe Water Stress by 2030 unless Water Use is Decoupled from Economic Growth, Says. UNEP - UN Environment Programme. Retrieved, 10-20. Jamali, V., Rajabpour, A., Mousavizadeh, M. A., & Talebi, A. (2019, November). Management and harvesting of rainwater in urban areas, Paper presented at the 8 th National Conference on Surface Watershed Systems, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. (In Persian) Kahinda, J. M., Lillie, E., Taigbenu, A., Taute, M., & Boroto, R. (2008). Developing suitability maps for rainwater harvesting in South Africa. Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C, 788-799. Keshavarz, A., Khashai Seyuki, A., & Najafi, M. (2013). Appropriate location of drinking water extraction using fuzzy hierarchical analysis (case study: Birjand aquifer). Journal Of Water and Wastewater, 25(3), 135-142. (In Persian) Kheyrkhah, A., Mohammadi, F., & Memarian, H. (2015). Determination of suitable locations for rainwater harvesting using analytic hierarchy process in GIS framework Case study: Roodsarab watershed, Khooshab, Khorasan Razavi, Iran, Journal of Rainwater Catchment Systems, 3(3), 1-14. (In Persian) Khorrami, K., Vahabzadeh, G., Soleimani, K., & Talai, R. (2013). Determining the suitable areas of underground dam in Gharasou watershed. Watershed Engineering and Management, 6(2), 139-154. doi: 10.22092/ijwmse.2014.101722. (In Persian) Mekonnen, M., Hoekstra, A., & Arjen, Y. (2016). Four billion people facing severe water scarcity. Science Advances, (e1500323). doi:10.1126/sciadv.1500323. Mohammadpour, M., Rahimi Manjezi, P., & Nizam Mahalle, M.A. (2016). Application of geographic information system (GIS) in scientific studies, Iran, Tehran, satellite. (In Persian) Mohammadian, Y., Heshmatpour, A., Fathabadi, A., & Seydian, S. M. (2023). Determining the appropriate location for the construction of rain catchment systems to provide the drinking water needed for livestock Case study: Rangelands of Kalaleh city. Journal of Rainwater Catchment Systems, 11(4), 86-101. (In Persian) Niknejad, D., & Tabatabai Yazdi, S. (2014, February). Investigating the ability of stone surfaces to produce runoff in order to meet the water needs of wildlife on Lake Urmia. Paper presented at the 4th National Conference on Rain Catchment Surface Systems, Khorasan Razavi, Mashhad, Iran. (In Persian). Noormohammadi, P., Haqizadeh, A., Tahmasabipour, N., & Zainiwand, H. (2015). Identification of places with the potential of rainwater extraction in the watershed of Sarab Said Ali al-Shatter using two methods CN-NRCS and decision support system (DSS) based on GIS. (Master's thesis, Lorestan Faculty of Agriculture and Natural Resources), Lorestan, Iran. (In Persian). Oweis, T. Y., Prinz, D., & Hachum, A. Y. (2012). Rainwater harvesting for agriculture in the dry areas, London, England, CRC press. Postel, S. L., Daily, G. C., & Ehrlich, P. R. (1996). Human Appropriation of Renewable Fresh Water. Science: 785–788. doi:10.1126/science.271.5250.785. Puri, H., Sheikh, V., & Yeganeh, H. (2017). Investigating the potential of rainwater harvesting to improve the management and exploitation of Agh ghala plain pastures. (Master's thesis, Gorgan Faculty of Agricultural Sciences and Natural Resources), Gorgan, Iran. (In Persian). Rahmati, J., Jani, R., Zandi, Y., & Fard Moradi Nia, S. (2022). Spatial zoning of temporary housing with fuzzy hierarchical analysis and weight overlap (Case Study: Tabriz City). Journal of Structural and Construction Engineering, 9(1), 39-53. doi: 10.22065/jsce.2021.253849.2273p44. Rashidi Mehrabadi, M, H., & Thaqfian, B. (2014). Use of a rainwater harvesting for urban water management (Case study: Rasht). Journal of Rainwater Catchment Systems; 2 (1): 9-16. (In Persian). Rohina, A., Ahmadi, H., Moeini, A., & Shahrivar, A. (2020). Site Selection for Constructing Underground Dams Using Boolean Logic and the AHP method in the Imamzadeh Jafar Gachsaran Watershed. Watershed Management Research Journal, 33(4), 2-16. Sadeghi, Sh., Akbarpour, A., & Foroghifar, H. (2018). Determining potential locations for rainwater harvesting (RWH) using GIS-based Decision Support System (DSS) Case Study: South Khorasan Province, (Master's Thesis, Birjand University), Birjand, Iran. (In Persian) Sarvi, V., Shahbazi, M., & Khanmohammadi, M. (2014, March). Locating potential rainwater harvesting areas for wildlife using GIS. Case study: Bemo National Park. Paper presented at the 5th conference on watershed surface systems, Gilan, Rasht, Iran. (in Persian) Shadmehri Toosi, A. H., Danesh, S., & Hosseini, S. M. (2017, May). Investigating the potential of collecting rainwater from the surface of buildings (case study: one of the multiple districts of Mashhad), Paper presented at the 4th International Conference on Environmental Planning and Management, Tehran, Iran. (In Persian) Soltani, M. J., Shadfar, S., & Shadmani, A. (2017, March). Location of rain catchment surfaces using overlap index. Paper presented at the 7th National Conference on Rain Catchment Surface Systems, Water and Soil Protection Research Institute, Tehran, Iran. (In Persian) Soltani, M., Sarreshtehdari, A., & Shadfar, S. (2022). Comparison of different data layers combination models for rain water catchment systems site selection using GIS, case study: Kan Basin. Watershed engineering and management, 13(4), 746-757, doi: 10.22092/ijwmse.2020.121421.1473. (In Persian) Wang, J., Jia, J., Cao, S., Diao, Y., Wang, J., & Guo, Y. (2024). StRaWHAT: A stochastic rainwater harvesting assessment tool for direct quantification of rainwater harvesting system performance. Journal of Cleaner Production, 436, 140582. World Economic Forum. (2019). The global risks report 2019 14th edition. Geneva, Switzerland: World Economic Forum. Zedeh, L.A. (1965). Fuzzy sets, IEEE Information and Control 8(3): 338-353. Zheng, X., Sarwar, A., Islam, F., Majid, A., Tariq, A., Ali, M & Soufan, W. (2023). Rainwater harvesting for agriculture development using multi-influence factor and fuzzy overlay techniques. Environmental Research, 238, 117189. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 114 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 72 |