تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,122,646 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,716 |
ارزیابی اثرات بلندمدت کوبیدگی خاک بر ترمیم خصوصیات فیزیکی خاک و استقرار زادآوری در مسیرهای چوبکشی جنگلهای حوزة شیرگاه | ||
نشریه جنگل و فرآورده های چوب | ||
دوره 77، شماره 2، شهریور 1403، صفحه 201-215 اصل مقاله (1.44 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfwp.2024.378714.1299 | ||
نویسندگان | ||
صائب سیفی قادی1؛ مقداد جورغلامی* 1؛ محمد جعفری2 | ||
1گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
2گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
چکیده | ||
در سالهای اخیر، مطالعة فرآیندهای بازیابی مسیرهای چوبکشی شتاب بیشتری گرفته است. بنابراین، مطالعة حاضر بهدنبال این است که آیا بازیابی کامل مشخصههای خاک و زادآوری طبیعی گونههای درختی در مسیرهای چوبکشی صورت گرفته است یا خیر. بهمنظور دستیابی به اهداف پژوهش، چهار مسیر چوبکشی با کلاسة سنی 5، 15، 25 و 35 سال براساس آخرین سالی که عملیات چوبکشی در مسیرها صورت گرفته بود، انتخاب شدند. هر مسیر چوبکشی با کلاسة سنی معین با 3 تکرار در جنگل انتخاب و در هر مسیر چوبکشی 3 کلاسة شدت ترافیک کم، متوسط و شدید مشخص شد. در مجموع در مسیرهای چوبکشی 72 نمونه خاک و در منطقة شاهد 24 نمونه خاک برداشت شد. برای ارزیابی وضعیت زادآوری در مسیرهای چوبکشی، در هر شدت ترافیک، بهصورت تصادفی یک پلات به ابعاد 40 متر مربع پیاده شد. در تمامی مسیرهای چوبکشی با افزایش شدت ترافیک از کم به زیاد، جرم مخصوص ظاهری خاک، مقاومت به نفوذ و تخلخل ریز افزایش یافته است، درحالیکه تخلخل کل، تخلخل درشت و درصد رطوبت خاک با افزایش شدت ترافیک از کم به زیاد، کاهش داشتهاند. زادآوری طبیعی تمام گونههای موجود در مسیرهای چوبکشی و جنگل طبیعی تفاوت معنیداری داشتند. یافتهها تأیید میکنند که نرخ بازیابی فرایندی طولانی است و زمان بیشتری از 35 سال برای بهبودی کامل خصوصیات فیزیکی لازم است. از آنجا که جنگلهای هیرکانی کانونهای تنوع زیستی هستند، مدیران جنگل باید توجه ویژهای به عملیات برداشت مکانیزة چوب در این مناطق داشته باشند، زیرا احیای خاکهای جنگلی فشرده، چندین دهه طول میکشد. | ||
کلیدواژهها | ||
بهرهبرداری جنگل؛ بازیابی طبیعی؛ چوبکشی زمینی؛ زادآوری طبیعی؛ مسیر چوبکشی | ||
مراجع | ||
[1] Grünberg, J., Ghaffariyan, M.R., Jourgholami, M., Labelle, E.R., Kaakkurivaara, N., Robert, R.C.G., Kühmaier, M. (2023). Criteria for Assessing the Sustainability of Logging Operations—A Systematic Review. Current Forestry Reports, 9, 350-369. [2] Naghdi, R., Solgi, A., & Ilstedt, U. (2016). Soil chemical and physical properties after skidding by rubber-tired skidder in Hyrcanian forest, Iran. Geoderma, 265, 12-18. [3] Sohrabi, H., Jourgholami, M., Tavankar, F., Venanzi, R., & Picchio, R. (2019). Post-harvest evaluation of soil physical properties and natural regeneration growth in steep-slope terrains. Forests, 10(11), 1034. [4] Ampoorter, E., Van Nevel, L., De Vos, B., Hermy, M., & Verheyen, K. (2010). Assessing the effects of initial soil characteristics, machine mass and traffic intensity on forest soil compaction. Forest Ecology and Management, 260(10), 1664-1676. [5] Ezzati, S., Najafi, A., Rab, M. A., & Zenner, E. K. (2012). Recovery of soil bulk density, porosity and rutting from ground skidding over a 20-year period after timber harvesting in Iran. Silva Fennica, 46(4), 521-538. [6] Jourgholami, M., Nasirian, A., & Labelle, E.R., 2018. Ecological restoration of compacted soil following the application of different leaf litter mulches on the skid trail over a five-year period. Sustainability, 10(7), p.2148. [7] Kormanek, M., Banach, J., & Sowa, P. (2015). Effect of soil bulk density on forest tree seedlings. International Agrophysics, 29(1). [8] Whalley, W. R., Dumitru, E., & Dexter, A. R. (1995). Biological effects of soil compaction. Soil and Tillage research, 35(1-2), 53-68. [9] Alameda, D., & Villar, R. (2009). Moderate soil compaction: implications on growth and architecture in seedlings of 17 woody plant species. Soil and Tillage Research, 103(2), 325-331. [10] Soriano, M., Kainer, K.A., Staudhammer, C.L., & Soriano, E. (2012). Implementing multiple forest management in Brazil nut-rich community forests: Effects of logging on natural regeneration and forest disturbance. Forest Ecology and Management, 268, 92-102. [11] Beaudet, M., Angers, V. A., & Messier, C. (2014). Seedbed proportions in and outside skid trails: temporal variation following selection cutting in northern hardwood forests. Forest Ecology and Management, 318, 151-157. [12] Mercier, P., Aas, G., & Dengler, J. (2019). Effects of skid trails on understory vegetation in forests: a case study from Northern Bavaria (Germany). Forest Ecology and Management, 453, 117579. [13] Wei, L., Villemey, A., Hulin, F., Bilger, I., Yann, D., Chevalier, R., & Gosselin, F. (2015). Plant diversity on skid trails in oak high forests: A matter of disturbance, micro-environmental conditions or forest age? Forest Ecology and Management, 338, 20-31. [14] DeArmond, D., Ferraz, J. B., & Higuchi, N. (2021). Natural recovery of skid trails: a review. Canadian Journal of Forest Research, 51(7), 948-961. [15] Bertzky, B., Corrigan, C., Kemsey, J., Kenney, S., Ravilious, C., Besançon, C., & Burgess, N. (2012). Protected Planet Report 2012: tracking progress towards global targets for protected areas. [16] von Wilpert, K., & Schäffer, J. (2006). Ecological effects of soil compaction and initial recovery dynamics: a preliminary study. European Journal of Forest Research, 125(2), 129-138. [17] Brais, S., & Camire, C. (1998). Soil compaction induced by careful logging in the claybelt region of northwestern Quebec (Canada). Canadian Journal of Soil Science, 78(1), 197-206. [18] Hansson, L., Šimůnek, J., Ring, E., Bishop, K., & Gärdenäs, A. I. (2019). Soil compaction effects on root‐zone hydrology and vegetation in boreal forest clearcuts. Soil Science Society of America Journal, 83, S105-S115. [19] Hatchell, G. E. (1981). Site preparation and fertilizer increase pine growth on soils compacted in logging. Southern Journal of Applied Forestry, 5(2), 79-83. [20] Wert, S., & Thomas, B. R. (1981). Effects of skid roads on diameter, height, and volume growth in Douglas‐fir. Soil Science Society of America Journal, 45(3), 629-632. [21] Philipson, C., Cutler, M., Brodrick, P.G., Asner, G.P., Boyd, D.S., Costa, P.M., Fiddes, J., Foody, G.M., van der Heijden, G.M.F., Ledo, A., Lincoln, P.R., Margrove, J.A., Martin, R.E., Milne, S., Pinard, M.A., Reynolds, G., Snoep, M., Tangki, H., Wai, Y.S., Burslem, D.F.R.P. (2020). Active restoration accelerates the carbon recovery of human-modified tropical forests. Science, 369(6505), 838-841. [22] Sohrabi, H., Jourgholami, M., & Labelle, E. R. (2022). The effect of forest floor on soil microbial and enzyme indices after forest harvesting operations in Hyrcanian deciduous forests. European Journal of Forest Research, 141(6), 1013-1027. [23] Kemper, W.D., & Rosenau, R.C. (1986). Aggregate stability and size distribution. Methods of Soil Analysis: Part 1 Physical and Mineralogical Methods, 5, 425-442. [24] Thien, S.J., & Graveel, J.G. (2008). Laboratory manual for soil science: Agriculture & environmental principles. Preliminary. [25] Danielson, R.E., & Southerland, P.L. (1986). 18-2.2 Gas Pycnometer Method. Methods of Soil Analysis. Part 1, Physical and Mineralogical Methods. [26] Gee, G.W., & Bauder, J.W. (1986). Particle‐size analysis. Methods of soil analysis: Part 1 Physical and Mineralogical Methods, 5, 383-411. [27] Zenner, E.K., Fauskee, J.T., Berger, A.L., & Puettmann, K.J. (2007). Impacts of skidding traffic intensity on soil disturbance, soil recovery, and aspen regeneration in north central Minnesota. Northern Journal of Applied Forestry, 24(3), 177-183. [28] Mohieddinne, H., Brasseur, B., Spicher, F., Gallet-Moron, E., Buridant, J., Kobaissi, A., & Horen, H. (2019). Physical recovery of forest soil after compaction by heavy machines, revealed by penetration resistance over multiple decades. Forest Ecology and Management, 449, 117472. [29] Whalley, W.R., Leeds-Harrison, P.B., Clark, L.J., & Gowing, D.J.G. (2005). Use of effective stress to predict the penetrometer resistance of unsaturated agricultural soils. Soil and Tillage Research, 84(1), 18-27. [30] Terzaghi, K., & Peck, R.B. (1967). Soil Mechanics in Engineering Practice [by] Karl Terzaghi [and] Ralph B. Peck. Wiley. [31] Greacen, E.L., & Sands, R. (1980). Compaction of forest soils. A review. Soil Research, 18(2), 163-189. [32] Kozlowski, T.T. (1999). Soil compaction and growth of woody plants. Scandinavian Journal of Forest Research, 14(6), 596-619. [33] Croke, J., Hairsine, P., & Fogarty, P. (2001). Soil recovery from track construction and harvesting changes in surface infiltration, erosion and delivery rates with time. Forest Ecology and Management, 143(1-3), 3-12. [34] Blouin, V. M., Schmidt, M. G., Bulmer, C. E., & Krzic, M. (2005). Mechanical disturbance impacts on soil properties and lodgepole pine growth in British Columbia’s central interior. Canadian Journal of Soil Science, 85(5), 681-691. [35] Salehi, A., Abkenar, K.T., & Basiri, R. (2012). Study of the recovery soil physical properties and establishment of natural regeneration in skid trails (case study: Nav-E Asalem forests). (In Persian) [36] Heninger, R., Scott, W., Dobkowski, A., Miller, R., Anderson, H., & Duke, S. (2002). Soil disturbance and 10-year growth response of coast Douglas-fir on nontilled and tilled skid trails in the Oregon Cascades. Canadian Journal of Forest Research, 32(2), 233-246. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 90 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 81 |