
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,762 |
تعداد مقالات | 72,839 |
تعداد مشاهده مقاله | 131,895,004 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,545,840 |
همگرایی و واگرایی گفتمان رسانهای برجام | ||
مجله جهانی رسانه - نسخه فارسی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 شهریور 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/gmj.2024.98443 | ||
نویسندگان | ||
پویا نعمتاللهی* 1؛ محمدرضا رسولی2؛ محمود نجاتی حسینی3 | ||
1گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
2دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
3استادیار گروه جامعهشناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در نظریۀ گفتمان، جهان اجتماعی از طریق گفتمان در قالب معنا فهم شده و گفتمانها حسب مطالباتی که جامعه از آنها دارد، نظام معنایی مشخصی در وجوه مختلف میسازند. این پژوهش با فراهمآوردن چارچوب نظری بر اساس نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه، واگرایی و همگرایی گفتمانهای مرتبط با برجام را در قالب دو گفتمان «رسمی/دولتی» و «محافظهکاری» در سطح رسانههای هوادار آنها در راستای چگونگی تثبیت نظام معنایی شناسایی کردهاست. بدینمنظور محتواهای رسانهای پنج رسانه در سه دورۀ سال 1394، سال 1395 و سال1396 لغایت نیمه آبان 1397 مطالعه و ارزیابی شد. حوزۀ پژوهشی به دو سطح خرد و کلان تقسیم شده است. در بخش خرد، موضوعات زبانی و واژگانی و در بخش کلان نیز موضوع پژوهش در قالب کاربستهای گفتمانی مطالعه و ارزیابی شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هر دو گفتمان چشم به دالّهای تهی داشتهاند. گفتمان رسمی/دولتی ذیل همین راهبرد عناصر و دالّهای موجود در حوزۀ گفتمانگونگی را شکار کرده است. در دورۀ اول و دوم، گفتمان محافظهکار از رویکرد کنشگرایانۀ فعالتری برخوردار بوده و وقتههای ایدئولوژیک را به خدمت درآوردهاست. در دورۀ دوم هر دو طرف دست به تغییر آرایش گفتمانی خود زدند. گفتمان محافظهکار دالّ مرکزی خود را از حوزۀ گفتمانگونگی رقیب اخذ کرد. در دورۀ سوم هر دو گفتمان به دالّهای شناور توجه داشتند. در ساز و کار برجستهسازی و حاشیهرانی در عرصۀ زبان، بازنماییهای مثبت و منفی با هدف برساختن دوگانۀ «خودِ مشروع» و «دیگری نامشروع» در دستور کار هر دو گفتمان قرار داشته و شیوۀ اصلی در قالب راهکارهای ارجاعی است. | ||
کلیدواژهها | ||
برجام؛ برجستهسازی و حاشیهرانی؛ زنجیرهی همارزی و تفاوت؛ نظریهی گفتمان؛ همگرایی و واگرایی گفتمانی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 135 |