تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,126,066 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,234,171 |
ارزیابی شرایط زیستگاهی، چالشها و راهکارهای مدیریت گوزن زرد ایرانی، Dama dama mesopotamica Brooke, 1875 در استانهای خشک کشور | ||
نشریه محیط زیست طبیعی | ||
دوره 77، ویژه نامه بوم شناسی و مدیریت تنوع زیستی، مرداد 1403، صفحه 223-235 اصل مقاله (885.51 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jne.2024.370761.2639 | ||
نویسندگان | ||
حسین یزدان داد1؛ محمود صوفی2؛ حمیدرضا رضایی3؛ منصور علی آبادیان4؛ سید محمود قاسم پوری* 5 | ||
1گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران. | ||
2گروه جغرافیای زیستی حفاظت، دانشگاه هومبولت برلین، برلین، آلمان. | ||
3گروه مدیریت حیات وحش، دانشکدة شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
4گروه زیست شناسی، دانشکدة علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
5گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران. | ||
چکیده | ||
پراکنش گوزن زرد ایرانی،Dama dama mesopotamica Brooke, 1875 به عنوان زیرگونة در معرض خطر انقراض بیش از شش دهه محدود به مراکز تکثیر است. برنامة حفاظتی در برخی از مراکز کارآیی نسبتاً خوبی داشت اما بعضاً ناموفق بود. در این تحقیق با استفاده از روششناسی ترکیبی شرایط زیستگاهی، چالش ها، راهکارها، تهدیدات انسانی و محیطی همچنین عملکرد مدیریتی در مراکز تکثیر گوزن زرد در سه استان خشک کشور یعنی ایلام، فارس و یزد ارزیابی شد. جمعآوری داده طی دو سال تحقیقات میدانی در سطح استانها انجام شد. چالش ها در دو گروه عمدة زیستگاهی (مساحت کم مراکز، فقر منابع و بحرانهای محیطی) و جمعیتی (اثر طعمه خواری، جدال نرها، بیماری و ساختار نامناسب جمعیتی) بررسی شد که با وجود همبستگی مثبت فاقد معنی داری بود (0/027>P-value). میانگین سطح تهدیدات محیطی و انسانی بهترتیب در مناطق تحت حفاظت ارژن و پریشان (55%-52%)، مانشت-قلارنگ ایلام (50%-43%)، کوه خم ارسنجان (56%-41%) و باغ شادی یزد (47%-29%) برآورد گردید. عملکرد مدیریتی در تمام مناطق در سطح مقدماتی با محدودیتهای زیاد همراه بود. امتیاز مدیریتی در ایلام و ارسنجان 50% در باغ شادی 46% و در ارژن-پریشان 44% بود. راهکارهای مناسب شامل گسترش مراکز، احیای پوشش گیاهی، احداث آخور و آبشخور استاندارد، احداث آب چاله ها برای آبتنی و دفع حشرات مزاحم، کنترل طعمه خواران، اصلاح ساختار جمعیت با نسبت جنسی و سنی مناسب، آموزش جوامع محلی، جلوگیری از دام و و انتقال بیماری و نصب دوربین های مدار بسته است. ارتقای سطح حفاظتی مناطق و رهاسازی در طبیعت بهعنوان هدف نهایی تکثیر در اسارت باید همواره مورد پایش قرار گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقدامات حفاظتی؛ تکثیر نیمهاسارت؛ شرایط و منابع زیستگاهی؛ گوزن زرد ایرانی؛ مخاطرات زیستگاهی و جمعیتی | ||
مراجع | ||
Cathey, J.C., Persyn, R.A., Porter, D.O., Dozier, M.C., Meck, M., Kniffen, B., 2006. Harvesting Rainwater for wildlife. Agrilife extension. Texas A & M University System, 16 p. Clutton-Brock, T.H., Iason, G.R., 1986. Sex ratio variation in mammals. The Quarterly Review of Biology 61(3), 339-374. Couchman, R.C., 1980. Deer farming in Australia. Animal production in Australia. http://www.asap.asn.au/livestock library/1980/Couchman80.pdf Department of environment (DoE), Fars Province, Iran., 2019. Determining food carrying capacity for Persian Fallow deer in Arsanjan site, Fars province. 55 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Fars Province, Iran., 2007. Preparation of habitat and species management plan for Persian fallow deer in Fars province. 330 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Fars Province, Iran., 1999. Recognizing and restoring the natural environment, studying endanger species of plants and animals. 20 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Fars Province, Iran., 2012. Reviewing and updating the detailed studies of Arjan and Parishan Protected Area Management Plan. 267 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Fars Province, Iran., 2021. The simultaneous reproduction and restoration of Persian fallow deer and wild sheep species in Arjan-Perishan protected area with the approach of re-introducing the species to nature. 12 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Tehran, Iran. 2013. A revised report on the status and organizing program for herbivores’ captive breeding sites. 28 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Tehran, Iran. 2015. Management strategy and population improvement of Persian fallow deer, 150 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Yazd Province, Iran., 2018. A report on Baghe Shadi protected area. 2 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Yazd Province, Iran., 2010. Explanatory studies of Baghe Shadi Protected Area Management Plan, Report No. 4, Climate and Weather. 84 p. (In Persian) Department of Environment (DoE), Yazd Province, Iran., 2012. Environmental planning of Baghe Shadi protected area, 180 p. (In Persian) Drew, K.R., Bai, Q., Fadeev, E.V., 1989. Deer farming in Asia. In R. J. Hudson, K. R. Drew, & Baskin, L. M. (Eds.), Wildlife production systems (pp. 334-345). Cambridge University Press. Elmore, D., 2018. Frequently asked wildlife management questions. Oklahoma Cooperative Extension Service. Fennessy, P.F., Taylor, P.G., 1989. Deer farming in Oceania. In R.J. Hudson, K.R. Drew, & L.M. Baskin (Eds.), Wildlife production systems: Economic utilization of wild ungulates. Cambridge University Press. 469 p. Ghadimi, M., Hosseini, S.M., Pourghasemi H.R., Moradi, H.R., 2011. Protection Modeling of Manesht and Ghalarang Protected Areas Using Fuzzy logic. Environmental Sciences 8(1), 85-106. Hidalgo-Mihart, M.G., Jesús-de la Cruz, A., Bravata-de la Cruz, Y., Contreras-Moreno, F. M., 2024. Activity patterns and use of artificial water ponds by White-tailed deer (Odocoileus virginianus) in western Campeche. THERYA 15(1), 123-131. Hopf, Y.M., Francis, J., Helms, P.J., Haughney, J., Bond, C., 2016. Core requirements for successful data linkage: an example of a triangulation method. BMJ Open 6, e011879. Hutton, J.M., Leader-Williams, N., 2003. Sustainable use and incentive-driven conservation: Realigning human and conservation interests. Oryx 37(2), 215-226. Iran Deserts Group (IDG), 2011. Protected areas of Iran, Manasht and Ghalarang protected areas. Iranian Rainwater Catchment Systems Association (IRCSA), 2015. Study of drought impacts on biodiversity of Lake Urmia islands and alternative solutions of water supply. 125 p. (In Persian) Kirkpatrick, R.C., Emerton, L., 2010. Killing tigers to save them: Fallacies of the farming argument. Conservation Biology 24(3), 655-659. Krisna, P.A., Supriatna, J., Suparmoko, M., Garsetiasih, R., 2020. Sustainability of Timor Deer in Captivity: Captive Breeding Systems in West Java, Indonesia. Tropical Conservation Science 13, 1-12. Landete-Castillejos T., Gallego, L., Estevez, J., Garcia, A., Fierro, Y., 2010. Fencing of game estates in Spain considered as management unit. In: Chapman, N. G. & Hecker, K. (eds.): Proceedings of the International Symposium “Enclosures: a Dead-End?” Sopron, Hungary, 2008, 68 p. Leverington, F., Hockings, M., Costa, K.L., 2008. Management effectiveness evaluation in protected areas: a global study: report for the project "Global study into management effectiveness evaluation of protected areas", The University of Queensland, Gatton, IUCN WCPA, TNC, WWF, AUSTRALIA. 70 p. Mandujano, S., Gonza´ lez-Zamora, A., 2009. Evaluation of natural conservation areas and wildlife management units to support minimum viable populations of white-tailed deer in Mexico. Tropical Conservation Science 2(2), 237-250. Mertens, D.M., Hesse-Biber, S.N., 2012. Triangulation and Mixed Methods, Research. Journal of Mixed Methods Research 6(2), 75-79. Moleong L.J., 2018. Qualitative Research Methods, Revised Edition. Remaja Rosdakarya Ltd., Bandung. Ralls, K., Ballou JD., 2013. Captive breeding and reintroduction. In: Samuel MS (eds). Encyclopedia of Biodiversity (Second Edition). Elsevier, United States of America. Rasyidi, G., Ulasaswini A.A., Karno K., 2022. Study of timor deer behavior at the exit conservation location of cakura village, takalar regency. International journal of multidisciplinary research and analysis 5(8), 2181-2187. Shappell, S.A., Wiegmann, D. A., 2000. The human factors analysis and classification system--HFACS. Skonhoft, A., Veiberg V., Gauteplass A., Olaussen J.O., Meisingset E.L., Mysterud A., 2013. Balancing income and cost in red deer management. Journal of Environmental Management 115, 179-188 Smith, G. F., O’Donoghue, P., O’Hora, K., Delaney, E., 2011. Best practice guidance for habitat survey and mapping. Heritage Council, Kilkenny. Stolton, S., Dudley, N., Hockings, M., 2021. METT Handbook: A guide to using the Management Effectiveness Tracking Tool (METT). Second edition guidance for using METT-4. WWF, Gland, Switzerland. 89 p. Stolton, S., Hockings, M., Dudley N., Mackinnon, K., Whitten, T., Leverington, F., 2007. Management effectiveness tracking tool reporting progress at protected area sites: second edition, published by WWF International, 22 p. Thamhain, H.J., 2014. Assessing the effectiveness of quantitative and qualitative methods for R&D project proposal evaluations. Engineering Management Journal 26(3), 3-12 Woodford, K.B., Dunning, A., 1992. Production cycles and characteristics of rusa deer in Australia. In R. D. Brown (Ed.), The biology of deer (pp. 197-202). Springer-Verlag. Zeder, M.A., 2008. Domestication and early agriculture in the Mediterranean Basin: Origins, diffusion, and impact. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 105(33), 11597-11604. Zidon, R., Saltz, D., Shore, L.S., Motro, U., 2009. Behavioral changes, stress, and survival following reintroduction of Persian fallow deer from two breeding facilities. Conservation biology: the journal of the Society for Conservation Biology 23(4), 1026-1035. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 208 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 136 |