![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,525,445 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,787,786 |
جهل موضوعی و مسئولیت کیفری از نگاه اخلاق فضیلت | ||
مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی | ||
دوره 53، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 285-265 اصل مقاله (338.69 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqclcs.2024.364561.1869 | ||
نویسندگان | ||
رحیم نوبهار* 1؛ منصوره قنبریان بانوئی2 | ||
1دانشیار گروه حقوق اسلامی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی دکترای حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکدة حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از نظریههای مهم اخلاقی که در دهههای اخیر مورد توجه حقوقدانان کیفری نیز قرار گرفته، نظریة اخلاق فضیلت است. این نظریه بر ویژگیهای اخلاقی، انگیزة فاعل از اعمال ارتکابی با ارجاع به شخصیت او و بررسی پشیمانی بهعنوان مؤلفة بازنگری رفتار از سوی فاعل، تأکید دارد. این نظریة اخلاقی افقی نوین و متفاوت برای کاوش مبناهای سرزنشپذیریِ اعمال ناشی از جهل موضوعی میگشاید که برای واکنش به فاعلان جاهل عادلانهتر بهنظر میرسد. مقالة حاضر بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی، ملاکی برای نحوة مواجهة قانونگذار با این دسته از کنشگران با در نظر گرفتن مؤلفة پشیمانی و رذیلتهای مربوط به شخصیت، ارائه دهد. بر اساس یافتههای این پژوهش، اعمال ناشی از جهل به جزئیات، غیرعمدی است. بنابراین، فاعل جاهل در حالت عدم تقصیر چنانچه ابراز پشیمانی کند، بخشوده خواهد شد. اما اگر از ارتکاب عمل خود پشیمان نباشد، با اینکه در برابر جهل و عمل ناشی از آن سزاوار سرزنش نیست؛ موضوع واکنشهایی همچون خشم و آزردگی خواهد بود که در سطح حقوقی ممکن است در قالب اقدامات تأمینی و تربیتی جلوهگر شود. درصورتیکه جهل فاعل از روی تقصیر باشد، صرفاً به اعتبار جهلش مسئول خواهد بود و سرزنش به اعتبار اعمال ناشی از چنین جهلی با مبانی اخلاقی موجه نیست، با این حال با توجه به اینکه در مسئولیت کیفری بر خلاف مسئولیت اخلاقی صِرف، ملاحظات اجتماعی در مقایسه با حالتهای ذهنی بیشتر مدنظر قرار میگیرد، چنین رفتارهایی ممکن است به لحاظ کیفری مسئولیتآور باشد؛ بهویژه اگر فاعل از ارتکاب جرم پشیمان نباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
پشیمانی؛ تقصیر؛ جهل به جزئیات؛ رذیلتهای فاعلیت ناخالص | ||
مراجع | ||
الف) فارسی
ب) انگلیسی
27.Oakley, J. (2007). “Virtue Theory” In: Principles of Health Care Ethics (Richard E. Ashcroft, Angus Dawson, Heather Draper, and John McMillan Eds, 2nd Ed. 87-91). Hoboken, NJ: John Willey and sons.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 343 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 311 |