![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,680,978 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,351 |
چگونگی شکلگیری مکتبی نوین در اقتصاد مبتنی بر جامعیت تفکر علمی | ||
فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی | ||
دوره 16، شماره 4 - شماره پیاپی 62، اسفند 1402، صفحه 29-58 اصل مقاله (1.38 M) | ||
نوع مقاله: مقالات پژوهشی- کیفی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jed.2023.367481.654286 | ||
نویسنده | ||
محمود متوسلی* | ||
استاد بازنشسته دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
سیر تطور مکاتب اقتصادی با بن انگارههای عینیتگرایی (مکتب مرسوم)، ذهنیتگرایی (مکتب اتریش)، کلگرایی (مکتب تاریخی آلمان) و نهایتاً جمعگرایی یا اصالت جمع (مکتب نهادی) نشان میدهد که بهرغم توسعه هر مکتب در تکمیل و تکامل مکاتب پیش از خود و تلاش برای حل مسائل مبتلابه انسان در تعاملات اجتماعی- اقتصادی، همچنان این مکاتب به لحاظ تئوریک دارای نواقصی اساسی میباشند. همچنین شواهدی از دنیای واقع با استناد به ادله چندی از اندیشمندان به نام نظیر هوسرل، میسز، هانا آرنت و غیره نشان میدهد که انحراف نظام سرمایهداری و ایدئولوژی حاکم بر آن، عامل اقتدارگرایی و خودکامگی قدرتهای بزرگ و به دست گرفتن صحنهی نمایش زندگی بشری شده است، لذا ضرورت شکلگیری پارادایم و مکتبی نوین در اقتصاد اجتناب ناپذیر است. آنهم برای انسانی که از یک سو بنا به سرشت فینفسهاش، آراسته به عقل و برهان و همزاد با جامعیتِ آزادی و خود سالاری است و از سویی دیگر با نا اطمینانی و عدم تعین مواجه است و دقیقاً از همین رو، مکتب نوین باید بتواند همچون فرم و شاکلهای هدایتگر، مرزهای حائل میان حق و باطل را تعیین نموده و صراط مستقیم را به او بنمایاند؛ مابقی انتخابِ خود انسان است که بر فجور یا تقوی، خیر یا شر قرار گیرد و رفتار و کردار خود را متناسب با آن هدایت نماید. مرتبط با این فضای فکری، پیشتر به زمینهی شکلگیری اولین مکتب اقتصادی از عصر تاریک تا انقلاب فکری فرهنگی و سپس تجربهگرایی پرداخته شد و در این مجال فرصتی پدید آمد تا با ترسیم نقشه راه مبتنی بر جامعیت تفکر علمی بتوان با گذر از تحلیل پدیدهها در سطح ظواهر (روابط علی) به تفکر و تأمل در جوهره و باطن نهفته در پس ظواهر پرداخته شده و در نهایت با وحدتبخشی به دستاوردهای حاصل از این دو مرحله، زمینه خلق ایده و اندیشهای جدید با تکیهبر نگرش سینتتیک فراهم گردد. حاصل تجرید تمام تلاشها نشان میدهد که هنر، اصول معرفت نفس و تجلی ظرفیتهای وجودی (جامعیت نبوغ) در حکم ارکان شکلدهنده به شاکله مکتبی نوین حول جامعیت مفهومی فرا ذهنی از آزادی، الزامی است. هنر به عنوان نمادی از آزادی و عامل انفصال از تعلقات مادی که به نحوی پیشینی با بهرهگیری از الهام و شهود مسیری جدید برای خلق و خلاقیت ورای ارادهی انسانی بهپیش میگذارد؛ اصول معرفت نفس و عقل عملی ناب که معنا بخش و استحکام دهنده به آزادی و هنر بوده و تجلیبخش آن دسته از استعدادها، توانمندیها و نبوغ به ودیعه گذارده شده در وجود انسانی است که مستعد به فعلیت رسیدناند. آمیخته ساختن این سه مورد، عیار، سنجه و معیاری را به دست میدهد که قادر است هرآنچه در تناسب و سازگاری با آن است را در مقتضیات، کردار و رفتار به کار گرفته و هرآنچه باطل و ناحق است را از بنیان و ماکزیم فردی و اجتماعی به کنار بگذارد. | ||
مراجع | ||
برلین، آیزایا (1385). ریشههای رمانتیسم. ترجمهی عبدالله کوثری. تهران: نشر ماهی. کاتوزیان، محمدعلی. (1401). آدام اسمیت و ثروت ملل. تهران: نشر امیرکبیر متوسلی، محمود؛ وهابی ابیانه، محبوبه. فلسفه سیاسی آدام اسمیت؛ تجربهگرایی و اندیشه پردازی، نقطه عطف و آغازی بر توسعه اقتصادی در جهان. تهران؛ انتشارات نشر نهادگرا، 1401 متوسلی، محمود (1394). نگاهی معرفتشناختی به جایگاه و منشأ ناولتی در توسعه اقتصادی. فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی، 8(3), 413-431 متوسلی، محمود. وهابی ابیانه، محبوبه. (1401). نهادگرایی: اقتصاد کنش جمعی؛ واقعگرایی اقتصادی مبتنی بر بنیانهای حقوقی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق Berlin, Isaiah. (1385). The roots of romanticism. Translated by Abdullah Kothari. Tehran: Nash Mahi[In Persian] Boland, L. A. (1986). Economic methodology: Theory and practice. The Generation of Scientific Administrative Knowledge. Claeys, G. (2000). The" survival of the fittest" and the origins of social darwinism. Journal of the History of Ideas, 61(2), 223-240. Commons, J. R. (1934). Institutional Economics. Vol. I: Its Place in Political Economy (Vol. 1). Transaction Publishers. Commons, J. R., & Parsons, K. H. (1950). Economics of collective action. Harper, F. A. (1974). An introduction to value theory. Institute for Humane Studies. Kant, I. (1785). Groundwork of the metaphysics of morals.(1785). Kant, I. (1996). An answer to the question: What is enlightenment?(1784). Practical philosophy, 11-22. Katoozian, Mohammad Ali. (1401). Adam Smith and the wealth of nations. Tehran: Amirkabir Publishing [In Persian] Mantzavinos, C., North, D. C., & Shariq, S. (2004). Learning, institutions, and economic performance. Perspectives on politics, 2(1), 75-84. McLear, C. (2015). Kant: philosophy of mind Mill, J. S. (1836). On the definition of political economy; and on the method of investigation proper to it. London and Westminster Review, 4(October), 120-164. Motavaseli, M. Vahabi Abyaneh, M (2022). Institutionalism: The Economics of Collective Action; Economic realism based on legal foundations. Tehran: Imam Sadegh University Press. [In Persian] Motavaseli, M. Vahabi Abyaneh, M (2022). Adam Smith's political philosophy; Empiricism and thinking, a turning point and the beginning of economic development in the world. Tehran; Institutionalist Press. [In Persian] Motavasseli, M. (2015). An epistemological look at the place and origin of novelty in economic development. Journal of Entrepreneurship Development, 8(3), 413-431. https://doi.org/10.22059/jed.2015.53200[In Persian] North, D. C. (2007). Limited access orders in the developing world: A new approach to the problems of development (Vol. 4359). World Bank Publications. Ostrom, E. (2007). Challenges and growth: the development of the interdisciplinary field of institutional analysis. Journal of Institutional Economics, 3(3), 239-264. Paton, H. (2005). The moral law: Groundwork of the metaphysic of morals. Taylor & Francis. Ramstad, Y. (1986). A pragmatist’s quest for holistic knowledge: The scientific methodology of John R. Commons. Journal of Economic Issues, 20(4), 1067-1105. Root-Bernstein, R. S., & Root-Bernstein, M. (2001). Sparks of genius: The thirteen thinking tools of the world's most creative people. Houghton Mifflin Harcourt. Schumpeter, J. A. (2005). Development. Journal of Economic Literature, 43(1), 108-120. https://doi.org/10.1257/0022051053737825 Sen, A. (1998). Human development and financial conservatism. World development, 26(4), 733-742. Van den Berg, H., & van den Berg, H. (2014). Kant’s conception of proper science. Kant on Proper Science: Biology in the Critical Philosophy and the Opus postumum, 15-51 Weber, M. (2007). Objectivity and Understanding in Economics. In D. M. Hausman (Ed.), The Philosophy of Economics: An Anth4ology (3 ed., pp. 59-72). Cambridge University Press. https://doi.org/DOI: 10.1017/CBO9780511819025.004 Wood, A. W. (2009). Kant's moral religion. Cornell University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 615 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 300 |