سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,578
تعداد مقالات71,072
تعداد مشاهده مقاله125,681,767
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,911,861
آریان نژاد, علی, فراهانی, محمدعلی. (1403). بایسته‌های نگارش نظرهای شورای نگهبان و آثار آن. , 54(4), 2747-2773. doi: 10.22059/jplsq.2023.346186.3144
علی آریان نژاد; محمدعلی فراهانی. "بایسته‌های نگارش نظرهای شورای نگهبان و آثار آن". , 54, 4, 1403, 2747-2773. doi: 10.22059/jplsq.2023.346186.3144
آریان نژاد, علی, فراهانی, محمدعلی. (1403). 'بایسته‌های نگارش نظرهای شورای نگهبان و آثار آن', , 54(4), pp. 2747-2773. doi: 10.22059/jplsq.2023.346186.3144
آریان نژاد, علی, فراهانی, محمدعلی. بایسته‌های نگارش نظرهای شورای نگهبان و آثار آن. , 1403; 54(4): 2747-2773. doi: 10.22059/jplsq.2023.346186.3144

بایسته‌های نگارش نظرهای شورای نگهبان و آثار آن

فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران
دوره 54، شماره 4، دی 1403، صفحه 2747-2773    اصل مقاله (715.54 K)
نوع مقاله: علمی-پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jplsq.2023.346186.3144
نویسندگان
علی آریان نژاد* 1؛ محمدعلی فراهانی2
1دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2دانش‌آموختۀ دکتری حقوق عمومی، دانشکدۀ معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران
چکیده
بنابر اصول 4، 91 و 98 قانون اساسی شورای نگهبان صلاحیت نظارت پیشینی بر مصوبات مجلس شورای اسلامی از حیث مغایرت با شرع و قانون اساسی، نظارت پسینی شرعی بر تمامی قوانین و مقررات و تفسیر قانون اساسی دارد. اظهارنظرهای شورا در قالب نوشتار صورت می‌گیرد و تبدیل تأملات و گفتار به نوشتار با محدودیت‌هایی مواجه است که توجه به این محدودیت‌ها موجب طرح بایسته‌هایی برای تحریر نظرات شورا می‌شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسش است که «بایسته‌های نگارش نظرات شورای نگهبان چیست و التزام به این بایسته‌ها چه آثاری دارد» و برای ارائة پاسخ به این پرسش ضمن تحلیل نظرات شورای نگهبان بر اساس بایسته‌های نگارشی، ابتدا بایسته‌های محتوایی نگارش، سپس بایسته‌های شکلی آن و در نهایت آثار التزام به این بایسته‌ها مطرح می‌شود. مهم‌ترین بایسته‌های محتوایی نگارش نظرات شورای نگهبان شامل مستند و مستدل بودن، بیان استظهارات، راهنمایی مقام واضع در راستای رفع ایراد و اظهارنظر در مورد مفهوم مخالف نظر و مهم‌ترین بایسته‌های شکلی نگارش نظرهای شورا شامل شفافیت و عدم ابهام، استحکام در ادبیات و اصطلاحات حقوقی و پرهیز از اصطلاح‌سازی، پرهیز از پیچیده‌نویسی، پرهیز از کلی‌نویسی و کاربرد الفاظ و عبارات تمثیلی مبهم و استفاده از علائم نگارشی مناسب است که التزام به این بایسته‌ها علاوه‌بر جلوگیری از آثار سوء ناشی از انتقال نادرست مفاهیم، موجب آثاری مثبت همچون تأمین هدف وجودی شورای نگهبان، تضمین حداکثری صلاحیت ابتکاری مراجع قانونگذار و مقرره‌گذار، ایجاد شفافیت در نظام حقوقی کشور، تسریع در فرآیند قانونگذاری و توسعة نظام حقوقی می‌شود.
کلیدواژه‌ها
آثار نگارش صحیح؛ بایسته‌های شکلی نگارش حقوقی؛ بایسته‌های ماهوی نگارش حقوقی؛ نظرهای شورای نگهبان
مراجع
  1. فارسی
الف) کتاب‌ها

  1. آگاه، وحید (1389). حقوق بنیادین و اصول حقوق عمومی در رویۀ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری (1361 - 1388). تهران: جنگل.
  2. بیگ‌زاده، صفر (1382). شیوه‌نامۀ نگارش قانون، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  3. جمعی از نویسندگان (1399). محشای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. ج1، تهران: پژوهشکدۀ شورای نگهبان.
  4. خمینی موسوی، سید روح‌الله (1387). صحیفۀ امام. ج6، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  5. عمید، حسن (1389). فرهنگ مفصل عمید. تهران: زرین.
  6. قافی، حسین و شریعتی، سعید (1395). اصول فقه کاربردی. ج1، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
 

ب) مقالات

  1. ابوعطا، محمد و محمدی، پژمان (1398). تمییز ملغی الأثرشدن حکم تخلیۀ مستأجر مشمول قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356. مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 20، 325-350.
  2. تقی‌زاده، جواد و سمیعیان، فاطمه (1394). تخصیص صلاحیت تقنینی مجلس شورای اسلامی در نظم اساسی ایران. پژوهش‌های حقوقی، 27، 43-62.
  3. حسین‌زاده، محمدجواد (1393). خط‌مشی‌گذاری عمومی با رویکرد فقهی (فقه‌الاداره) (4) تعریف مفاهیم و اصطلاحات. مدیریت در اسلام، 24 و 25، 47-78.
  4. سودمندی، عبدالمجید (1397). مستدل و مستند بودن آرای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری؛ ایراد در استناد به قانون اساسی. پژوهش حقوق عمومی، 61، 261-290.
  5. صادقی‌مقدم، محمدحسن و اماموردی، محمدحسن (1392). گونه‌هایی از ابهام در گزاره‌های قانونی. مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، 2، 137-159.
  6. عباسی، بیژن؛ مددکار حق‌جو، مهناز؛ پروین، خیراله؛ هاشمی، سیدمحمد (1398). تحلیل حقوقی و آسیب‌شناسی ضمانت اجرای نظارت رئیس مجلس شورای اسلامی بر مصوبات هیأت وزیران و آثار مترتب بر آن. تحقیقات حقوقی، 88، 39-62.
  7. مسجدسرایی، حمید و فیض، زهرا (1395). درآمدی بر «مفهوم مخالف» در تفسیر گزاره‌های حقوقی. پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، 45، 115-136.
  8. مهرپور، حسین (1372). شورای نگهبان و بررسی قوانین. مجلۀ قضایی و حقوقی دادگستری، 55-74.
  9. موسوی مقدم، محمد (1382). هنر قانون‌نویسی. مجلۀ حقوقی دادگستری، 43، 242-245.
  10. موسی‌زاده، ابراهیم (1397). مؤلفه‌ها و اصول حاکم بر نظام اداری صحیح. اندیشه‎‌های حقوق عمومی، شمارۀ 13 پیاپی، 99-112.
  11. واعظی، سید مجتبی (1388). نقش دیوان عدالت اداری در دادرسی شرعی مقررات اداری. مطالعات حقوقی، 3، 125-151.
  12. ویژه، محمدرضا و کتابی‌ رودی، احمد (1393). حدود صلاحیت دیوان عدالت اداری در انتصاب مدیران مؤسسات عمومی غیردولتی (مطالعۀ موردی مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی). دیدگاه‌های حقوق قضایی، 65، 181-204.
ج) مقالات چاپ‌شده در کتاب

  1. غمامی، سید محمدمهدی (1393). دادرسی اساسی در فرانسه» در: دادرسی اساسی تطبیقی، تهران: پژوهشکدۀ شورای نگهبان، 67-91.
  2. منصوریان، مصطفی (1393). دادرسی اساسی در جمهوری کلمبیا. در دادرسی اساسی تطبیقی، تهران: پژوهشکدۀ شورای نگهبان، 219-243.
 

د) گزارش‌ها

  1. پرهیزگاری، سیدعباس؛ رزقی، ابوالفضل؛ روحانی، سیدعلی (1394). گزارش کارشناسی «دربارۀ برنامۀ ششم توسعه (13) بررسی رعایت برخی اصول قانون‌نویسی در قانون برنامۀ پنجم توسعه»، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  2. پژوهشکدۀ شورای نگهبان، نظرات استدلالی شورای نگهبان در بررسی طرح شفافیت قوای سه‌گانه، دستگاه‌های اجرایی و سایر نهادها (1401). شمارۀ مسلسل 14010324.
 

ه) پایان‌نامه‌ها

  1. یزدان‌شناس، علی (1385). روش قانون‌نویسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ حقوق خصوصی، شیراز: دانشگاه شیراز.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 293
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 240





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب