تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,700,180 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,934,431 |
بررسی مفاهیم استعاره و قرارداد صحنهای در اجرای تئاترهای ابسورد؛ با مطالعهی موردی اجراهای آخرین نوار کراپ و دستِ آخر | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
مقاله 1، دوره 29، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 7-16 اصل مقاله (468.75 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2024.365862.615795 | ||
نویسندگان | ||
مریم دادخواه تهرانی* 1؛ مرتضی موسوی پاکنهاد2 | ||
1استادیار گروه هنرهای نمایشی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی کارشناسیارشد کارگردانی تئاتر، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
تا به امروز نوشتههای گوناگونی پیرامون جریان تئاتر ابسورد و تحلیل نمایشنامههای بکت منتشر شده است؛ اما تاکنون به غیر از مواردی محدود، به بررسی و تحلیل مؤلفههای اجراهای تئاتری آثار بکت پرداخته نشده است. به همین علت نگارندگان در این پژوهش بر آن شدهاند تا با رویکردی نشانهشناسانه بر اساس آراء اندیشمندانی چون اِلی روزیک و کر اِلام، به تحلیل اجراهای آخرین نوارِ کراپ به نویسندگی بکت و کارگردانی اتوم ایگویان و دستِ آخر به نویسندگی و کارگردانی ساموئل بکت بپردازد. به باور نگارندگان استعارهی صحنهای و قراردادصحنهای، دو مؤلفهی مهم و حیاتی که در تحلیل نشانهشناسانهی اجرا و توسط نویسندگانی مثل الی روزیک مطرح شدهاند، در بررسی و تحلیل اجرای تئاتری، و به ویژه اجراهای ابسورد بسیار کارآمد هستند. با تجزیه و تحلیل انواع این استعارهها و قراردادهای صحنهای، میتوان چگونگی کارکرد اجزای اجرا در فرآیند تولید و خلق معنا را مورد بررسی قرار داد. در این پژوهش با روشی تحلیلی ابتدا مقدماتی از نشانهشناسی تئاتر ارائه شده است و در ادامه، انواع استعاره و قرارداد صحنهای و همچنین سایر مؤلفههای تحلیل یک اجرای تئاتری، در دو اجرای آخرین نوار کراپ و دستِ آخر، مورد بررسی قرار گرفتهاند تا از این رهگذر فهمِ چگونگیِ خوانش و فرآیند تولید معنا به دست کارگردانان و عوامل اجراییِ این اجراها میسر گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
تئاتر ابسورد؛ ساموئل بکت؛ نشانهشناسی تئاتر؛ تحلیل اجرا؛ استعاره صحنهای | ||
مراجع | ||
ارسطو (335 پ. م.)، ارسطو و فن شعر، ترجمه عبدالحسین زرینکوب (1392)، چاپ هشتم، تهران: امیرکبیر.
اسلین، مارتین (1961)، تئاتر ابسورد، ترجمۀ مهتاب کلانتری و منصوره وفایی (1388)، تهران: نشر کتاب آمه.
آستن، آلن و جرج ساونا (1991)، نشانهشناسی متن و اجرای تئاتری، ترجمه داود زینلو (1386)، تهران: سوره مهر.
اندرس، گونتر (1965)، «هستی بدون زمان: دربارۀ در انتظار گودوی بکت»، ترجمه مهدی پارسا (1395)، بوطیقای صحنه: مقالاتی در مطالعات تئاتر (جلد دوم)، گرداورنده علی تدین، تهران: آگاه.
افخمینیا، مهدی و نعیمه کریملو (1394)، ناتوانی ارتباط کلامی در آخر بازی ساموئل بکت، نشریه مطالعات زبان و ادبیات فرانسه،6 (2)، صص 5-20.
الام، کر (2002)، نشانهشناسی تئاتر و درام، ترجمۀ فرزان سجودی (1401)، چاپ نهم، تهران: قطره.
براکت، اسکار (1968)، تاریخ تئاتر جهان (جلد اول)، ترجمۀ هوشنگ آزادیور (1396)، چاپ نهم، تهران: مروارید.
براکت، اسکار (1968)، تاریخ تئاتر جهان (جلد سوم)، ترجمۀ هوشنگ آزادیور (1396)، چاپ نهم، تهران: مروارید.
بسبس، خالد (2007)، «نشانهشناسی تئاتر بکت»، ترجمه مهرناز شیرازی عدل (1395)، بوطیقای صحنه: مقالاتی در مطالعات تئاتر (جلد دوم)، گرداورنده علی تدین، تهران: آگاه.
رحیمیان شیرمرد، محمد (1392)، تحلیل نمایشنامههای در انتظار گودو و آخر بازی ساموئل بکت با تاکید بر دیدگاه تئودور آدورنو، پایاننامۀ کارشناسیارشد فلسفه هنر، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
زرگرزاده، هاله (1383)، «ذن بوداییسم و آخر بازی ساموئل بکت»، نشریۀ ادبیات و علوم انسانی تبریز ، 47 (192)، 233-262.
عسکرزاده طرقبه، رجبعلی (1398)، ژان پل سارتر و باور غلط در نمایشنامه آخرین نوار کراپ اثر ساموئل بکت، پژوهش ادبیات معاصر جهان، 23 (1)، 221-232.
فورتیه، مارک (1997)، نظریه در تئاتر، ترجمه فرزان سجودی و نریمان افشاری، چاپ دوم (1394)، تهران: سوره مهر.
کات، یان (1968)، «یادداشتی دربارۀ رئالیسم بکت»، تنفس در هوای تئاتر: مقالاتی در باب درام مدرن، ترجمه علیاکبر علیزاد و رضا سرور (1398)، چاپ سوم، تهران: بیدگل.
کاستانیو، پل (2012)، راهبردهای نمایشنامهنویس جدید: رویکردی زبانبنیاد به نمایشنامهنویسی، ترجمه مهدی نصرالهزاده (1387)، چاپ دوم، تهران: سمت.
کوزینو، توماس (2012)، «دلوز و بکت: تکرارهای دگرنما در دست آخر»، ترجمه لیلا کوچکمنش (1395)، بوطیقای صحنه: مقالاتی در مطالعات تئاتر (جلد دوم)، گرداورنده علی تدین، تهران: آگاه.
مدرسی، بهرام ؛ لطفی، مرضیه (1395)، نقش عوامل زبانشناختی در تحلیل گفتمان انتقادی نمایشنامه آخر بازی اثر ساموئل بکت، چهارمین همایش ملی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی، دی 1395، انجمن زبانشناسی تهران، 23-46.
محمدی، منیژه (1390)، مطالعه نشانهشناسی آخر بازی ساموئل بکت، پایاننامۀ کارشناسی ارشد ادبیات فرانسه، دانشگاه اصفهان. منتخبی بختآور، نرگس (1399)، «بررسی تنیت انعکاسی و سیاسی در آخرین نوار کراپ و فاجعۀ ساموئل بکت»، نامهی هنرهای نمایشی و موسیقی، 12 (23)، صص 21-36.
مونتهآنو، الکساندرا (2017)، تحلیلی ویتگنشتاینی بر درام ساموئل بکت، ترجمه همایون کاکاسلطانی (1395)، در بوطیقای صحنه: مقالاتی در مطالعات تئاتر (جلد دوم)، گرداورنده علی تدین، تهران: آگاه.
Rozik, Eli (2010). Generating Theatre Meaning: A Theory and Methodology of Performance Analysis. Chicago: Sussex Academic Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 424 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 396 |