پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,184 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,047 |
بررسی تطبیقی مفهوم شهروندی از منظر فارابی، السدیر مک‌اینتایر و جان رالز | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| دوره 13، شماره 4، دی 1402، صفحه 35-48 اصل مقاله (963.07 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2023.359770.1619 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسین نوروزی* 1؛ جواد نظری مقدم2 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه مفید، قم، ایران. | ||
| 2استادیار پژوهشکده گیلان شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
| چکیده | ||
| چگونگی حقوق و تکالیف متقابل شهروندان و دولت یکی از مهم‌ترین موضوعات حوزۀ علوم اجتماعی و سیاست به‌ویژه در جوامع امروزی است. به‌موازات تغییر ساختارهای سیاسی و اجتماعی در جوامع، پدیدارشدن دولت مدرن مفهوم شهروندی و نقش شهروند به‌مثابۀ یکی از مهم‌ترین عناصر اجتماعی در جامعۀ مدرن، حقوق سیاسی و اجتماعی و تکالیف دوسویۀ دولت و شهروندان در نقطۀ تمرکز اندیشمندان حوزۀ علوم اجتماعی و فیلسوفان سیاسی قرار گرفت. در این پژوهش، مسئلۀ شهروندی از منظر السدیر مک‌اینتایر و جان رالز که نمایندگان دو رویکرد جماعت‌گرا و لیبرال هستند، بررسی شده است. همچنین نسبت‌سنجی میان آرای فارابی با این دیدگاه‌ها صورت گرفته است. فارابی صورت‌بندی مناسبات افراد با مدینه را با مفهوم «اهل مدینه» ترسیم می‌کند. بررسی تطبیقی دو مفهوم «شهروندی» و «اهل مدینه» سبب می‌شود شناخت بومی‌تری از مناسبات افراد در زیست مدنی کسب شود. در این مطالعه تلاش شده است با رویکردی توصیفی-تحلیلی با روش تطبیقی به بررسی مقایسه‌ای مؤلفه‌های مقوم مفهوم شهروندی و ابعاد مرتبط با آن در اندیشۀ فارابی، مک‌اینتایر و رالز پرداخته شود. یافته‌های این مطالعه حاکی از آن است که میان رالز و مک‌اینتایر در چارچوب مفهوم شهروندی تفاوت عمیقی وجود دارد، اما در برخی مؤلفه‌ها مانند تقدم خیر عمومی بر حقوق و منافع فردی مشابهت و نزدیکی میان اندیشۀ فارابی و مک‌اینتایر وجود دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اهل مدینه؛ السدیر مک‌اینتایر؛ جان رالز؛ شهر؛ شهروند؛ فارابی | ||
| مراجع | ||
|
ارسطو (۱۳۹۰). اخلاق. ترجمۀ رضا مشایخی. چاپ اول. تهران: نگاه.
ارسطو. (۱۳۸۶). سیاست. ترجمۀ حمید عنایت. چاپ ششم. تهران: علمی و فرهنگی.
استیونسون، نیک. (۱۳۹۲). شهروندی فرهنگی، ترجمۀ افشین خاکباز. چاپ اول. تهران: تیسا.
اکبری نوری، رضا و صالحی، انسیه (۱۴۰۰). بازخوانی مفاهیم خیر و حق در اندیشۀ سیاسی فارابی و رالز. فصلنامۀ سیاست، ۵۱(۱)، ۱۹-۳۷.
ایران‌منش، محمدرضا (۱۳۹۴). مفهوم شهروندی. چاپ اول. تهران: نگاه معاصر.
بشیریه، حسین (۱۳۸۲). آموزش دانش سیاسی (مبانی علم سیاست نظری و تأسیسی). چاپ سوم. تهران: نشرنی.
پژوهشکدۀ علوم و اندیشۀ اسلامی. (۱۳۸۶). جامعه‌گرایان و نقد لیبرالیسم. چاپ دوم. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
حقیقت، سید صادق (1386). ظرفیت‌سنجی مفاهیم سیاسی مدرن. علوم سیاسی، 38.
حقیقت، سید صادق (۱۳۹۵). ما و جماعت‌گرایی: نگرشی گذرا به جماعت‌گرایی به‌مثابۀ یک مکتب. مجلۀ مهرنامه، ۴۸.
حقیقت، سید صادق (۱۳۹۹). نقد موج‌های جماعت‌گرایی به لیبرالیسم. رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، 11(3)، ۷۱-۹۴.
خلوصی، محمدحسین (1396). تبیین مفهوم و مؤلفه‌های شهروندی در فلسفۀ سیاسی ارسطو و فارابی. تحقیقات بنیادین علوم‌انسانی، ۶، 73-96.
خلوصی، محمدحسین و نوروزی، محمدجواد (1395). بررسی تطبیقی مبنای شهروندی در فلسفۀ سیاسی. حکومت اسلامی، 81، ۱۱۵-۱۴۲.
رالز، جان (1388). عدالت به مثابۀ انصاف. ترجمۀ عرفان ثابتی. تهران: ققنوس.
سندل، مایکل (۱۳۹۴). لیبرالیسم و محدودیت‌های آن. ترجمۀ حسن افشار. چاپ اول. تهران: مرکز.
شهریاری، حمید (۱۳۸۵). فلسفۀ اخلاق در تفکر غرب از دیدگاه السدیر مک‌اینتایر. چاپ اول. تهران: سمت.
عیوضی، محمدرحیم و باب گوره، سید حسام‌الدین (۱۳۹۱). تحول مفهوم شهروندی و ظهور شهروند جهانی. فصلنامۀ سیاست، ۴۲(۳)، 187-۲۰۵.
فارابی، ابونصر (1382). فصول منتزعه. ترجمۀ محمد ملکشاهی. تهران: سروش.
فارابی، ابونصر (۱۳۸۴). سعادت از نگاه فارابی. جلد ۱. ترجمۀ علی‌اکبر جابری مقدم. دار الهدی.
فارابی، ابونصر (۱۳۸۹). احصاء العلوم. ترجمۀ حسین خدیو جم. چاپ چهارم. تهران: علمی و فرهنگی.
فارابی، ابونصر (1346). التنبه علی سبیل السعاده. حیدرآباد دکن: مطبعه مجلس دایره المعارف العثمانیه.
فارابی، ابونصر (۱۹۸۶). السیاسه المدینه. حققه و قدم له و علیه: فوزی متری نجاری. دارالمشرق.
فارابی، ابونصر (2016). آراء أهل المدینة الفاضلة ومضاداتها. مؤسسۀ هنداوی.
کرون، پاتریشیا (۱۳۸۹). تاریخ اندیشۀ سیاسی در اسلام. ترجمۀ مسعود جعفری. چاپ اول. تهران: سخن.
کاپلستون، فردریک (1388). تاریخ فلسفه: یونان و روم. جلد 1. تهران: علمی و فرهنگی و سروش.
کیملیکا، ویل (۱۳۷۶). جماعت‌گرایی. ترجمۀ فرهاد مشتاق‌صفت. فصلنامۀ قبسات، 5-۶.
لیهی، مایکل (۱۳۸۴). آیا عدالت اجتماعی امکان‌پذیر است. ترجمۀ حمید پورنگ و حمید رزاق پور. فصلنامۀ راهبرد، ۳۶، ۴۹5-۴۹7.
مک‌اینتایر، السدیر (۱۳۹۰). در پی فضیلت. ترجمۀ حمید شهریاری و محمدعلی شمالی. تهران: سمت.
ناظرزاده کرمانی، فرناز (۱۳۷۶). فلسفۀ سیاسی فارابی. تهران: دانشگاه الزهرا.
هیوود، اندرو (۱۳۹۱). مفاهیم کلیدی در علم سیاست. مترجمان حسن سعید کلاهی و عباس کاردان. تهران: علمی و فرهنگی.
هیوود، اندرو (۱۳۹۳الف). سیاست. ترجمۀ عبدالرحمن عالم. چاپ چهارم. تهران: نشرنی.
هیوود، اندرو (۱۳۹۳ب). مقدمۀ نظریۀ سیاسی. ترجمۀ عبدالرحمن عالم. تهران: قومس.
Boucher, D., & Kelly, P. (1994). The Social Contract from Hobbes to Rawls. London: Routledge.
Dean, H., & Melrose, M. (1999). Poverty, Riches and Social Citizenship. Nueva York: St.
Janoski, T., & Gran, B. (2002). Handbook of Citizenship Studies. Landon: Sage Publications.
Rosenthal, E. (1962). Political Thought in Medieval Islam. New York. Cambridge.
Rawls, J. (1971). A Theory of Justice. Cembridge, Mass: Belknar Press of Harvard University Press.
Rawls, J. (1993). Political Liberalism. New York: Columbia University Press.
Taylor, C. (1985). Philosophical Papers, Philosophy & the Human Sciences (Vol. 1). Cambridge: Cambridge University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 282 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 204 |
||