تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,032 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,502,582 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,766,751 |
نشانه شناسی لباس آقایان سریال در چشم باد، با تکیه برآراء رولان بارت | ||
پژوهشهای انسانشناسی ایران | ||
مقاله 5، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 25، اسفند 1402، صفحه 73-100 اصل مقاله (877.49 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2023.363396.459835 | ||
نویسندگان | ||
خدیجه اکبری* 1؛ پژمان دادخواه2 | ||
1کارشناس ارشد طراحی پارچه ولباس، موسسه آموزش عالی کمال الملک، نوشهر، ایران | ||
2استادیار موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری، مشهد، ایران، (نویسنده مسئول). | ||
چکیده | ||
هدف-لباس به مثابه نظام نشانهای، حاوی رمزگانهای متفاوت و چندلایه، بیانگر مفاهیم و معانی مختلفی میباشد. یکی از ارکان و لایههای معنایی مهم در هنرهای نمایشی و سینما، لباس است که در تأویل و تحلیل اثر نقش پررنگ و کلیدی دارد. سریال در چشم باد به عنوان یکی از آثار ماندگار ملی ایران، بازتاب بخشهای مهمی از تاریخ ایران معاصر است و دارای شخصیتهای متعددی است هر کدام از آنها به لحاظ اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در خور تأمل بوده و به لحاظ پوشش قابل تحلیل و خوانش هستند. همچنین به لحاظ حضور شخصیتها در موقعیتهای مکانی و زمانی متفاوت و دارا بودن لباسهای متنوع، میتواند نمونه خوبی برای خوانش نشانهشناختی در راستای دستیابی به مسائل فرهنگی و اجتماعی باشد. نقطه عزیمت پژوهش حاضر خوانش نشانهشناختی لباس آقایان سریال در چشم باد در پرتو آراء رولان بارت و پاسخ به این پرسش است که طراحی لباس سریال در چشم باد چگونه ویژگیهای شخصیتی، طبقاتی، فرهنگی و اجتماعی افراد را بیان میکند؟ و چگونه از این رهگذر تغییرات اجتماعی و تفاوتهای فرهنگی را به نمایش میگذارد؟ روششناسی-این پژوهش به لحاظ هدف بنیادی بوده و جهت نیل به اهداف مطرح شده از روش تحقیق توصیفیتحلیلی استفاده شده و اطلاعات ضروری و مورد نیاز به شیوه کتابخانهای گردآوری شده است. در این راستا انتخاب و گزینش تصاویر از سکانسها و فصول مختلف سریال در چشم باد براساس تاکید بر لباس آقایان صورت گرفته و تصاویری ارائه شده است که به بهترین شکل پوشش آقایان را به نمایش گذاشته و جهت تفسیر و خوانش نشانهشناختی مفید و کارآمد است و در مقیاسی وسیعتر به شناخت تحولات فرهنگی و اجتماعی منجر میشود. یافتهها-نتایج به دست آمده نشانگر آن است که یکی از عوامل تمایز شخصیتها، همین مقوله طراحی لباس بوده که به نوعی مبین تفکرات، دیدگاهها، جایگاه اجتماعی افراد، سلایق، نگرش سیاسی و به طور کل نشاندهنده طبقه اجتماعی آنان بوده و همین مقوله به عنوان عنصری معنادار در معرفی شخصیتهای متفاوت سهیم بوده و علیرغم رفتار، گفتار و عملکرد هر شخصیت، لباس آنها نیز مبین ارتباط شخصیتها با فرامتنهای فرهنگی و اجتماعی است و به بهترین شکل بازتابی از شرایط اجتماعی و فرهنگی آن دوران است. طراحی لباس در این سریال توانسته به عنوان یک نظام معنادار، بخش های مهمی از طبقات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را به نمایش گذارد و تحولات تاریخی ایران دوره معاصر را نیز بیان کند. به عبارتی جنس، رنگ، مدل و ترکیبهای متفاوت لباسهای بررسی شده، هر کدام دلالتهای معنایی زیادی را در پیدارد که معرفی کننده شخصیت ها و طبیعتاً فرهنگ آن برهه تاریخی است. لباس های بررسی شده مبین منطقه جغرافیایی، دوره تاریخی، طبقه اجتماعی، شغل، خصائص فردی، سلایق، ویژگی های اخلاقی و حتی سیرت افراد هستند و توانسته است بازتاب کامل و پویا از شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران معاصر در اواخر دوره قاجار و پهلوی را ارائه دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
سریال در چشم باد؛ نشانه شناسی لباس؛ رولان بارت؛ نشانه شناسی فرهنگی؛ مطالعات فرهنگی | ||
مراجع | ||
احمدی، بابک.(1399). از نشانههای تصویری تا متن؛ به سوی نشانهشناسی ارتباط دیداری، تهران: نشر مرکز.
اسحاقی، مهدیه؛ شریفیمقدم، آزاده. (1397). «تحلیل نشانهشناختی یک مجموعه تلویزیونی کودک و بررسی نقش آن در آموزش کودکان (با رویکرد رمزگان بارتی)». دوفصلنامة علمی پژوهشی تفکر و کودک، 9(1)، 95-144.
اصغرپور، نرگس. (1396). نشانهشناسی پوشاک دوره صفویه(از دیدگاه رولان بارت)، تهران: موسسه جمال هنر.
بابایی، پروین؛ اکبری، فاطمه. (1393). «بازنمایی عوامل مؤثر بر شکلگیری پوشاک ایرانیان». نشریه فرهنگ مردم ایران، 38و39، 9-26.
بارت، رولان.(1399). مبانی نشانهشناسی، مترجمان: صادق رشیدی و فرزانه دوستی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
تاجیک، محمدرضا. ( 1389). «نشانهشناسی؛ نظریه و روش». پژوهشنامه علوم سیاسی، 5(4)، 7-39.
چندلر، دنیل.(1394). مبانی نشانهشناسی، مترجم: مهدی پارسا، تهران: انتشارات سوره مهر.
خدادادی مترجم زاده،محمد.(1395). عکس: «چالش دلالت عینی و مفهوم ضمنی». نشریه هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی،21(3) .65-74.
سجودی، فرزان.(1395). نشانهشناسی کاربردی، تهران: نشر علم.
________(1398). نشانه شناسی: نظریه و عمل: مجموعه مقالات/فرزان سجودی، تهران: نشر علم.
شریفی، غزاله.(1386)، بررسی نشانه شناسی لباس در فیلمهای سینمایی، کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء-دانشکده هنر، تهران.
صفرینژاد، مرضیه.(1392). نشانه شناسی لباس تئاتر، تهران: انتشارات سروش.
عبداللهیان، حمید؛ حسنی، حسین. (1388). «کاربرد رویکرد رولان بارت برای تحلیل نشانهشناختی بازنمایی گفتمان «ایرانی-اسلامی»در آگهیهای تجاری تلویزیون در ایران». فصلنامه علوم اجتماعی ،47، 125-159.
قاسمیاندستجردی، پروانه؛ محمدی اردکانی، جوادعلی.(1397).«نقش رنگ سیاه و سفید در طراحی لباس فیلم مبتنی بر نشانه شناسی رولان بارت(مطالعه موردی: فیلم آناکارنینا و بانوی زیبای من)».نشریه هنر های زیبا-هنرهای نمایشی و موسیقی، 24(3)، 73-80 .
گلشن، گلناز.(1393). لباس در تئاتر، تهران: انتشارات تالار کتاب.
مونسیسرخه، مریم. (1391). «بازخوانی نظام لباس ایرانی(با تاکید بر رویکرد پساساختارگرایی بارت)». نشریه پژوهش هنر دانشگاه اصفهان، 2(3). 37-46.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 284 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 185 |