![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,681,921 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,951 |
بازاندیشی هویت فرهنگی مهاجران لَک؛ تأملی در آداب و رسومِ سوگ و سور | ||
پژوهشهای انسانشناسی ایران | ||
مقاله 4، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 25، اسفند 1402، صفحه 53-71 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2023.363570.459837 | ||
نویسندگان | ||
رحمان باقری* 1؛ داریوش رضاپور2 | ||
1عضو هیات علمی جامعه شناسی دانشگاه پیام نور | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
هدف: آداب و رسوم نقش برجسته ای در هویت قومی ایفا مینماید؛ چون هویت قومی در بافت و زمینهی زندگی روزمره برساخت، آشکار و تجربه میشود. الگوهای مهاجرت و جابجایی اجتماعی و فرهنگی همراه با آن، گروه های اقلیت قومی را به سمت پیدا کردن شیوههایی برای بازجایابی فرهنگی در مکان های جدید سوق میدهد. پرداختن به وضعیت هویت فرهنگی مهاجران با تأکید بر مؤلفهی آداب و رسوم، میتواند به فهم مکانیسمهای تغییر در هویت، وضعیت فرهنگ پذیری و هویت یابی، بازاندیشی و بازسازی هویت کمک نماید. در این راستا هدف پژوهش حاضر، مطالعه وضعیت هویت فرهنگی مهاجران لَکِ ساکن محلهی نامجو تهران با تأکید بر مؤلفهی آداب و رسومِ سوگ و سور است. روش شناسی: نوشتار حاضر با روش کیفی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه شامل زنان و مردان قوم لک است که در محلهی نامجو تهران سکونت دارند. فرایند گردآوری اطلاعات با بهرهگیری از فنون مصاحبههای نیمهساختیافته و عمیق تا مرحله اشباع ادامه یافت و در نهایت به 17 نفر رسید که با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شدند. برای تحلیل مصاحبهها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش که حاصل از استخراج مصاحبه هاست، شامل 24 مفهوم و 6 مقوله اصلیِ «تأکید بر اجرای رسوم در زادگاه»، «محدودیت شرایط محیط جدید»، «تسهیل مشارکت»، «اجبار سنت»، «تقویت همبستگی» و «جمعگرایی» است. از دید مشارکت کنندگان، فرهنگ زادگاه قومی آنان با فرهنگ جامعه میزبان متفاوت است. با توجه به سنتی بودن، یکسانی و همانندی فرهنگی-قومی زادگاه، چالش هویتی و یا فرهنگپذیری برای آنان پیش از مهاجرت چندان مطرح نبوده است و صرفاً تفاوتهای اندکی بین نسل والدین و نسل فرزندان در زمینه انتخاب عناصر هویتی وجود داشته است. درواقع، با مهاجرت و تغییر مکان ابهامات، تردیدها، پرسشها و انتخابهایی در مسیر هویتیابی و تعلق به فرهنگ موروثی و یا فرهنگ جامعه میزبان برای آنان پیش آمده است. آنان بهعنوان کنشگران اجتماعی در موقعیتهای متعددی ناچار به بازاندیشی و بازتعریف مؤلفهها و منابع سنتی هویتساز خویشاند. نتیجه گیری: میتوان گفت رسوم و آیینهای محلی سوگ و سور بهعنوان یک منبع فرهنگی میتواند هویتیابی و جایگیری مجدد مهاجرین لَک بهعنوان گروه اقلیت مهاجر در محیط جدید نقش مهمی ایفا کند و مانند پلی به شکلی نمادین مهاجرین را بههم و به زادگاه مرتبط سازد. علاوه بر این، بازاندیشی، تعهد و پایبندی به مؤلفههای هویت فرهنگی در بین مهاجرین یکسان نیست و نمیتوان نوعی ترکیب برابر را در میان افراد یک نسل یا بین دو نسل مشاهده کرد. هویت محلی-فرامحلی در میان نسل دوم غالب است تا در میان نسل اول. با اینکه در موارد متعددی ممکن است هویت فرهنگی محلی نسل دوم کمرنگ شود و چندان علاقهمند و پایبند به بعضی رسوم و سنن محلی نباشند و آگاهی چندانی از هویت لکی نداشته باشند؛ با وجود این، احساس لَکبودن را دارند و در مجموع، هویت لَکی مفهومی است که به آن تعلق و دلبستگی عاطفی دارند | ||
کلیدواژهها | ||
آداب و رسوم؛ بازاندیشی؛ سوگ و سور؛ مهاجران لَک؛ هویت فرهنگی | ||
مراجع | ||
باقری، رحمان و غفارینسب، اسفندیار (1400)، مطالعهی جامعهشناختی هویت فرهنگی مهاجران لَک مقیم تهران (با تأکید بر مؤلفهی زبان)، فصلنامهی جامعهپژوهی فرهنگی، 1، 25- 1.
باقری، رحمان؛ غفارینسب، اسفندیار؛ احمدی، حبیب و عباسی شوازی، محمدتقی (1399). مطالعهی جامعهشناختی هویت زبانی مهاجرین قوم لک ساکن تهران، فصلنامهی زبانشناسی اجتماعی، 2، 59- 49.
باقری، رحمان و غفارینسب (1399)، بازاندیشی و هویت فرهنگی مهاجرین قوم لَک (مورد مطالعه: مهاجرین ساکن محلهی نامجو تهران)، رسالهی دکترای جامعهشناسی، دانشگاه شیراز.
بِنت، اندی (1393). فرهنگ و زندگی روزمره، ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان. چاپ دوم، تهران: نشر اختران.
جنکینز، ریچارد (1381). هویت اجتماعی، ترجمهی تورج یاراحمدی. تهران: نشر شیرازه.
رفعتجاه، مریم (1383). تأملی در باب هویت زنانه (اهمیت منابع فرهنگی و مادی در بازتعریف هویت اجتماعی زنان). رسالهی دکتری جامعهشناسی، دانشگاه تهران.
کاستلز، مانوئل (1384). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ: پایان هزاره (جلد 3). ترجمهی حسن چاوشیان. تهران: طرح نو.
گلمحمدی، احمد (1381). جهانیشدن و هویت فرهنگی، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی و کارن بردسال (1386). جامعهشناسی. ترجمهی حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
محمدپور، احمد، و حسنپور، تافگه (1391). جهانیشدن و بازنمایی هویت فرهنگی در موسیقی کردی؛ بررسی الگوهای مصرف موسیقی دانشجویان کرد دانشگاه گیلان، پژوهشهای انسانشناسی ایران، 2، 116- 89.
محمدی، آوات (1395). مهاجرت و بازاندیشی هویت کردهای ایرانی مقیم آلمان. پایاننامهی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه رازی کرمانشاه.
نساج، حمید (1388)، جهانیشدن و هویت اقوام ایرانی با تأکید بر مؤلفههای زبان و آداب و رسوم، دوفصلنامه پژوهش سیاست نظری، 5، 156-129.
نوروزی، حسین (1394)، تبیین مؤلفههای هویت فرهنگی قوم ترکمن، فصلنامه فرهنگ مردم ایران، 42 و 43، 48-29.
Barth, F. (1998). Ethnic groups and boundaries: The social organization of culture difference. Waveland Press.
Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied psychology, 46(1), 5-34.
Bochner, S. (Ed.). (2013). Cultures in contact: Studies in cross-cultural interaction (Vol. 1). Elsevier.
Calabrese, A. (2000). Why localism? Communication technology and the shifting scales of political community. In Communication and community (pp. 251-270). Routledge.
Chaffee, D. (2012). Reflexive identities. In Routledge Handbook of Identity Studies (pp. 122-133). Routledge.
Ebaugh, H. R., & Curry, M. (2000). Fictive kin as social capital in new immigrant communities. Sociological Perspectives, 43(2), 189-209.
Gans, H. J. (1979). Symbolic ethnicity: The future of ethnic groups and cultures in America. Ethnic and racial studies, 2(1), 1-20.
Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age, Cambridge: Polity Press.
Grisaru, N., Witztum, E., & Malkinson, R. (2008). Bereavement customs, grief and rituals among Ethiopian immigrants to Israel. Illness, Crisis & Loss, 16(2), 111-123.
Hacking, I., & Hacking, J. (1999). The social construction of what? Harvard university press.
Hall, S. (1996). Who needs “identity”? Intro. to Questions of cultural identity, ed. Stuart Hall and Paul du Gay.
Hulubaș, A. (2022). Self-perception through customs among Romanian immigrants. Cambio. Rivista sulle Trasformazioni Sociali, 11 (22), 51-61.
Hutnik, N. (1991). Ethnic minority identity: A social psychological perspective. Clarendon Press/Oxford University Press.
Jameson, D. A. (2007). Reconceptualizing cultural identity and its role in intercultural business communication. The Journal of Business Communication (1973), 44(3), 199-235.
Mathews, G. (2002). Global culture/individual identity: Searching for home in the cultural supermarket. London: Routledge.
Moran, A. (2011). Identity, race and ethnicity. Routledge Handbook of Identity Studies. London and New York: Routledge, 170-185.
Phinney, J. S., Horenczyk, G., Liebkind, K., & Vedder, P. (2001). Ethnic identity, immigration, and well‐being: An interactional perspective. Journal of social issues, 57(3), 493-510.
Sharaby, R. (2019). Preserving the boundaries of an immigrants' ethnic tradition via a ritual system. Journal of Ritual Studies, 31-49.
Sharaby, R. (2017). Significance of prenuptial rituals as ethnic definitional ceremonies among immigrants. Advances in Anthropology, 7(02), 55-78.
Tajfel, H. (1978). Social Categorization, Social Identity, and Social Comparisons. In: Henri Tajfel, red., Differentiation Between Social Groups. London: Academic Press.
Thomas, J., & Harden, A. (2008). Methods for the thematic synthesis of qualitative research in systematic reviews. BMC medical research methodology, 8(1), 1-10.
Verkuyten, M. (2005). The social psychology of ethnic identity. London: Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 614 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 206 |