سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,573
تعداد مقالات71,037
تعداد مشاهده مقاله125,521,046
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,780,617
ذاکری نیا, حانیه, غلامپور, زهرا, باقری, محمود. (1402). درآمدی بر ابعاد حقوقی معاملات الگوریتمی بازار بورس و اوراق ‏بهادار. , 53(2), 185-204. doi: 10.22059/jlq.2023.358779.1007766
حانیه ذاکری نیا; زهرا غلامپور; محمود باقری. "درآمدی بر ابعاد حقوقی معاملات الگوریتمی بازار بورس و اوراق ‏بهادار". , 53, 2, 1402, 185-204. doi: 10.22059/jlq.2023.358779.1007766
ذاکری نیا, حانیه, غلامپور, زهرا, باقری, محمود. (1402). 'درآمدی بر ابعاد حقوقی معاملات الگوریتمی بازار بورس و اوراق ‏بهادار', , 53(2), pp. 185-204. doi: 10.22059/jlq.2023.358779.1007766
ذاکری نیا, حانیه, غلامپور, زهرا, باقری, محمود. درآمدی بر ابعاد حقوقی معاملات الگوریتمی بازار بورس و اوراق ‏بهادار. , 1402; 53(2): 185-204. doi: 10.22059/jlq.2023.358779.1007766

درآمدی بر ابعاد حقوقی معاملات الگوریتمی بازار بورس و اوراق ‏بهادار

مطالعات حقوق خصوصی
دوره 53، شماره 2، مرداد 1402، صفحه 185-204    اصل مقاله (367.36 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2023.358779.1007766
نویسندگان
حانیه ذاکری نیا* 1؛ زهرا غلامپور2؛ محمود باقری3
1استادیار، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. ‏
2دانشجوی دکتری، حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. ‏
3دانشیار، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران. ‏
چکیده
با نقش‌آفرینی گستردۀ الگوریتم‌های هوش مصنوعی در ابعاد مختلف زندگی بشری، معاملات اشخاص در بازارهای متنوع نیز رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفته است. به‌کارگیری الگوریتم‌ها در تحلیل داده‌های بازار، شناخت موقعیت‌های سرمایه‌گذاری مناسب، انتخاب بهینۀ سبد سهام، ثبت سفارش‌ها، انعقاد و اجرای قراردادها، تنها گوشه‌ای از کاربردهای این مغزهای متفکر و مرموز در عرصۀ معاملات حقوقی است. با توجه به نیاز مبرم بازار بورس و اوراق بهادار به ابزارهای کمکی، با حجم انفجاری اطلاعات معامله‌گران، عرضه‌کنندگان و سهام منتشره، معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه رونق ویژه‌ای یافته‌اند؛ عرصه‌ای که نه‌تنها با مقررات حاکم بر قراردادهای خصوصی، بلکه با الزامات ناظر بر نقش تنظیم‌گر دولت در بازارهای مزبور نیز مدیریت و کنترل می‌شوند. نحوۀ انطباق‌پذیری الگوریتم‌های معاملاتی با قوانین حقوقی، موجد سؤالات تازه‌ای شده است که پرداختن به هر کدام، افق‌های نوپدیدی از عرصه‌های حقوق قراردادی، حقوق رقابت، مسئولیت مدنی و ... را پیش روی خوانندگان می‌گشاید. این پژوهش ضمن بررسی ابعاد حقوقی معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه، به طرح چالش‌هایی از منظر اقتصادی و حقوقی می‌پردازد و با ارائۀ راهکارهایی چند، می‌کوشد مسیر علاقه‌مندان این حوزه را در مطالعات آینده هموار سازد.
کلیدواژه‌ها
بازار بورس و اوراق بهادار معاملات الگوریتمی؛ معاملات پربسامد (‏HFT‏)؛ هوش مصنوعی.‏
مراجع
منابع

الف) فارسی

  1. امراللهی بیوکی، سعید؛ سعید خزانه‌داری، (1389). مروری بر معاملات الگوریتمی. مجلۀ بورس، شرکت مدیریت فناوری، 94. 48-57، در: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1447562 (15 اردیبهشت 1402).
  2. انصاری، باقر (1401). مطالعۀ حقوقی تبعیض الگوریتمی. فصلنامۀ دانش حقوق عمومی، 11(38)، 147-178، در: https://mag.shora-rc.ir/article_264.html?lang=en (15 اردیبهشت 1402).
  3. تاجیک، محمدصادق (1396). معاملات الگوریتمی و بازار ایران. مجلۀ بورس، 141، 62-63، در: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1407682 (15 اردیبهشت 1402).
  4. تخشید، زهرا (1400). مقدمه‌ای بر چالش‌های هوش مصنوعی در حوزۀ مسئولیت مدنی. حقوق خصوصی، ۱۸(۱)، 227-250، در: https://jolt.ut.ac.ir/article_80958.html (15 اردیبهشت 1402).
  5. جمشیدی ویسمه، مهسا (1396). معاملات الگوریتمی و پربسامد (بنیان، سازوکار و آموخته‌های جهانی). مدیریت تحقیق و توسعه بورس و اوراق بهادار تهران، ویراست اول.
  6. جمشیدی ویسمه، مهسا (1395). «عاملات الگوریتمی و معاملات با نوسان بالا. مجلۀ بورس، ش 138 و 139 و 140، ص 105-94، در: http://noo.rs/nrjLd (15 اردیبهشت 1402).
  7. حسین‌زاده، جواد؛ صابر علائی (1401). واکاوی پیامدهای حقوقی استقلال الگوریتم‌های جعبه سیاه در قراردادهای الگوریتمی. مطالعات حقوقی، 14(1)، 251-278، در: https://jls.shirazu.ac.ir/article_6620.html?lang=en (15 اردیبهشت 1402)
  8. حکمت‌نیا، محمود؛ مرتضی محمدی؛ محسن واثقی (1398). مسئولیت مدنی ناشی از تولید ربات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی خودمختار. حقوق اسلامی، 15(۶۰)، 231-258، در: http://hoquq.iict.ac.ir/article_36476.html (15 اردیبهشت 1402).
  9. رجبی، عبدالله (1398). ضمان در هوش مصنوعی. مطالعات حقوق تطبیقی، ۱۰(۲)، 449-466، در: https://jcl.ut.ac.ir/article_74148.html (15 اردیبهشت 1402).
  10. سازمان بورس و اوراق بهادار (1398). الزامات معاملات الگوریتمی (در راستای اجرای مادۀ ۱۰ دستورالعمل اجرایی معاملات برخط)، پیوست بند ۱۰ صورت جلسة ۶۱۹ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۷، نسخۀ ۴.
  11. سلمانی قرائی، کامران (1399). چارچوب نظارتی معاملات الگوریتمی در بورس‌های اوراق بهادار. مجلۀ بورس، ش 182، 58-64، در: http://noo.rs/knT2D (15 اردیبهشت 1402).
  12. سید حسینی، میر میثم؛ زانیار احمدی (1393) معامله‌های الگوریتمی سهام، مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات سازمان بورس و اوراق بهادار، کد گزارش: ۹۳- ۵- ۲۰۱۴. در: https://rdis.seo.ir/fa/common/book-download/114 (15 اردیبهشت 1402).
  13. علیخانی، حمیدرضا؛ ایوب احمدپور و علی رفیعی مقدم (1398). انحلال قراردادهای الکترونیکی از طریق عدم تنفیذ. فصلنامۀ تحقیقات حقوقی بین‌المللی، 12(۴۶)، 1-21، در: https://alr.ctb.iau.ir/article_671462.html (15 اردیبهشت 1402).
  14. ماهنامه بورس (1395). مزایای معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه؛ در گفت‌وگوی اختصاصی ماهنامۀ بورس با مدیرعامل تأمین سرمایۀ امید بررسی شد. مجلۀ بورس، 138 و 139 و 140، 9-84، در: http://noo.rs/4m3ji (15 اردیبهشت 1402).
  15. مهتاب‌پور، کاظم (1400). مبنای مسئولیت مدنی ارائه‌دهندگان خدمات حرفه‌ای در فقه اسلامی و حقوق ایران با مطالعۀ تطبیقی نظام حقوقی فرانسه و کامن‌لا. مجلۀ حقوقی دادگستری، ۸۵(۱۱۵)، 285-306، در: https://www.jlj.ir/article_242905.html (15 اردیبهشت 1402).
  16. هاشمی‌نژاد، سید محمد و خالقی، افشین (1395). تاریخچۀ معاملات الگوریتمی و تأثیرات آن بر بازارهای مالی. مجلۀ بورس، 138 و 139 و 140، 90-93، در: http://noo.rs/gnNIh (15 اردیبهشت 1402).
ب) خارجی

17. Andrews, Leighton; Bilel Benbouzid; Jeremy Brice; Lee A. Bygrave; David Demortain; Alex Griffiths; Martin Lodge; Andrea Mennicken; Karen Yeung (2017). Algorithmic Regulation. Published by the       Centre for Analysis of Risk and Regulation at the London School of Economics and Political Science, 1-49, available at:  https://www.lse.ac.uk/accounting/assets/CARR/documents/D-P/Disspaper85.pdf (Accessed 06 May 2023)

18.Angstadt, Janet M. (2011). What will be the legacy of the ‘Flash Crash?’ Developments in US equities market regulation. Capital Markets Law Journal, 6(1), 80-91, available at:         https://doi.org/10.1093/cmlj/kmq033 (Accessed 06 May 2023)

19. Barfield, Woodrow (2021). The Cambridge Handbook of The Law of Algorithms. Cambridge University Press.

20. Colby Robert, L.D., Erik R. Sirri (2010). Consolidation and competition in the US equity markets. Capital Markets Law Journal, 5(2), 169-196, available at: https://doi.org/10.1093/cmlj/kmq004       (Accessed 06 May 2023)

21. Ebers, Martin, Marta Cantero Gamito (2021). Algorithmic Governance and Governance of Algorithms; Legal and Ethical Challenges, Springer.

22. Ebers, Martin, Susana Navas (2020). Algorithms and Law, Cambridge University Press.

23. Ezrachi, Ariel; Maurice E. Stucke (2016). Virtual Competition—The Promise and Perils of the Algorithm-Driven Economy (OUP 2016). Harvard University Press.

24. Fitsilis, Fotios (2019). Imposing Regulation on Advanced Algorithms, Springer.

25. Fortune Business Insights: Market Research Report, (2023). Algorithmic Trading Market Size, Shae & Covid-19 Impact Analysis, By Type (Stock Market, Foreign Exchange, Exchange-Traded Fund,    Bonds, Cryptocurrencies and Others), By Deployment (Cloud and On-Premise), By End-user (Short-term traders, Long-term traders, Retail Investors and Institutional Investors), and Regional Forecast,   2022-2030, Available at: https://www.fortunebusinessinsights.com/algorithmic-trading-market-107174 (Accessed 06 May 2023)

26. Moloney, N. (2012). Liability of asset managers: a comment. Capital Markets Law Journal, 7(4), 414-422, available at: https://doi.org/10.1093/cmlj/kms037 (Accessed 06 May 2023)

28.Needed in Algorithmic Decision-making, (2018). 1st May, available at: https://www.utoronto.ca/news/predict-responsibly-fairness-needed-algorithmic-decision-making-u-t-experts-say (Accessed  06 May 2023)

29. Sheridan I. (2017). MiFID II in the context of Financial Technology and Regulatory Technology. Capital Markets Law Journal, 12(4), 417-427, Available at: https://doi.org/10.1093/cmlj/kmx036

30. Sheridan, Iain (2018). Financial Technology and global capital markets—the impact of pro-enterprise regulation and English law. Capital Markets Law Journal, 13(4), 587-599, available at: https://doi.org/10.1093/cmlj/kmy027

31. Wallinga, Marnix (2020). EU Investor Protection Regulation and Liability for Investment Losses; A Comparative Analysis of the Interplay between MiFID & MiFID II and Private Law, Springer.

32. Weiss, Robert M., Ajay K. Mehrotra (2001). Online Dynamic Pricing: Efficiency Equity and the Future of E-Commerce. Virginia Journal of Law and Technology, 6 VA. J.L. & TECH. 11, 1. Available at:

https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/vjolt6&div=14&id=&page= (Accessed 06 May 2023).

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 469
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,050





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب