
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,696 |
تعداد مقالات | 72,308 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,444,333 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,273,803 |
مسائل مالی زنان ساسانی در وضعیت ستوری در اسناد تبرستان | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 33، شهریور 1402، صفحه 43-61 اصل مقاله (738.05 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2023.359312.473636 | ||
نویسندگان | ||
پروین داوری1؛ اسماعیل سنگاری* 2؛ حمیدرضا پاشازانوس3 | ||
1دانشجوی دکتری گروه تاریخ و ایرانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
2دانشیار گروه تاریخ و ایران شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
3استادیار گروه تاریخ و ایران شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
چکیده | ||
با سقوط شاهنشاهی ساسانی در 651 م. چنین به نظر می رسید که بایستی تمامی ساختارهای سیاسی- اجتماعی ساسانیان بعد از حاکمیت دولت جدید تغییر یابد، ولی شواهد مکتوب و باستان شناسی بر جای مانده از آن نشان دارد که میراث فقهی- حقوقی ساسانی برای سدههای متمادی در ایرانشهر باقی ماند. حفظ تداوم نسل و دارایی در دین زردشتی از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و تداوم نسل از طریق فرزند پسر می توانست حفظ گردد. در صورت نبود پسر، شخص میتوانست از طریق راهکارهایی این نقیصه را رفع کند، یا فرزند پسری به فرزندخواندگی میپذیرفت یا به نام آن مرد ازدواجهای نیابی ترتیب داده میشد. فرزندان حاصل از این ازدواجها نیز به متوفی تعلق مییافتند. «ستوری» یکی از نمونه ازدواجهای نیابی است که با هدف تأمین جانشین و وارث در جامعه ایران بعد از ساسانیان اجرا میشده است. ستوری دو جنبه مالی و دینی داشت و انگیزه زن برای بر عهده گرفتن ستوری بیشتر جنبه مالی آن مورد اهتمام بود. با توجه به اهمیت جایگاه ستوری در جامعه ایران بعد از ساسانیان پژوهش حاضر بر آن است، مسئله ستوری را بر پایه اسناد 11 و 28 پساساسانی تبرستان مورد بررسی قرار داده و مسائل مالی زنان جامعه ایران بعد از ساسانیان را در ستوری نشان دهد. بدینسان، این اسناد ما را با رویۀ سیر پذیرش مسائل مالی در ادوار پس از سقوط ساسانیان در مناطقی که همچنان متأثر از فرهنگ حقوقی عصر ساسانی آشنا می کند. شیوۀ پژوهش در گفتار حاضر توصیفی- تحلیلی و بر پایۀ بررسی موردی اسناد پساساسانی تبرستان و مطالعۀ کتابخانه ای استوار است. بررسیها در این اسناد نشان میدهد که قوانین فقهی-حقوقی در جامعه زردشتی از انسجام و نظم خاصی بهره مند بوده و جامعه زردشتی ایران هیچگاه پیوند خود را با گذشته قطع نکرده است و پیوسته برای قرون متمادی بر همان قوانین ادامه یافته است | ||
کلیدواژهها | ||
ساسانیان؛ زنان ساسانی؛ حقوق زردشتی؛ ستوری؛ اسناد پساساسانی تبرستان | ||
مراجع | ||
دادستان دینی (پارۀ دوم پرسشهای 41 تا 92) (1397). مهشید میرفخرایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
روایت امید اشوهیشتان (1376). ترجمۀ نزهت صفای اصفهانی، تهران: مرکز.
روایت آذر فرنبغ فرخزادان (رسالهای در فقه زرتشتی منسوب به سدۀ سوم هجری) (1384). ترجمۀ حسن رضاییباغبیدی، تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
روایتدارابهرمزدیار (1922). اونوالا، موبد مانک رستم، بمبئی: بیتا.
صددرنثر صددربندهش (1902). دابار، ارواد بامانجی نساروانجی، هندوستان: انتشارات پارسی.
مادیانهزاردادستان (1391). فرخمرد بهرامان. ترجمۀ سعید عریان، تهران: علمی.
مزداپور، کتایون (1393). خانواده در ایران باستان. تاریخ جامع ایران. ج 3. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص189-99.
نامۀتنسر به گشنسپ، (1354). تصحیح مجتبی مینوی، تهران: خوارزمی.
Dādestan ī Dēnīg, second part, questions 41-92, (2018), M. Mir-Fakhraei (ed.), Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies.[in Persian]. Dārāb Hormazyār's Rivāyat, (1922). Maneckji Rustamji Unvala. (ed.), vol. 1, Bombay.[in Persian]. Dhabhar, E. B. N (1932). The Persian Rivayats of Hormazyar Framarz: Bombay. Gignoux, Ph. (2012). ‘’Une archive post-Sasanian du Tabaristān (I)’’ Object et documents inscrits en Pārsīg. édité par R. Gyselen, Bures-sur-Yvette, Group pour l’Étude de la civilization du Moyen-Orient [Res Orientales, XXI]. Pp. 29-96. Gignoux, Ph. (2014). ‘’Une archive post-Sasanian du Tabaristān (II)’’. Documents, argenterie et monnaies de tradition Sassanide. Bures-sur-Yvette, Group pour l’Étude de la civilization du Moyen-Orient [Res Orientales, XXII]. Pp. 29-71. Hjerrild, B (2003a). Studies in Zoroastrian Family Law. A Comparative Analysis. Copenhagen. Hjerrild, B (2003b). ‘’The institution of stūrīh in the Pahlavi Rivāyat of Ăturfarnbag. trust settled property’’. In: Iranica Selecta, studies in honour of professor Wojciech Skalmowski. ed. Alois Van Tongerloo. Pp. 91-107. Macuch, M (1993). Rechtskasuistik und Gerichtspraxis zu Beginn Die Rechtssammlung des Farroḫmard I Wahrȃmȃn: Wiesbaden. Macuch, M (2004).‘’Inheritance.i. Sasanian period’’. In: Encyclopædia Iranica. Vol.XIII. Pp.125-131. Macuch, M (2006). ‘’The function of Temporary Marriage in the context of Sasanian Family Law’’. In: «Proceeding of the 5th conference of the societas Iranologica Europaea». Vol. I. Ancient and Middle Iranian Studies. ed. By A. Panaino and A. Piras. Pp. 585-597. Macuch, M (2017). ‘’Descent and Inheritance in Zoroastrian and Shi΄ite Law: A Preliminary Study’’. In: Der Islam. Volume 94(2). Pp.322-335. Macuch, M (2019). ‘’Pahlavi Legal Documents from Tabarestȃn. Two Claim and a Re-evaluation of Crop Yields: The Juristiv of Tab. 21,22&24’’. In: Sasanian Persia and the Tabarestȃn Archive. Bures-Sur-Yvette: Groupe Pour l’Ḗtude de la Civilisation du Moyen –Orient (Res Orientales, XXVII). ed. by R. Gyselen. Pp.117-150. Macuch, M (2020). ‘’Pahlavi Legal Documents from Tabarestān: Two claims involving 'substitute succession' and a payment commitment. The Juristic context of Tab. 11, 28 and 27’’. In: Persia (552 BCE-758 CE): Primary Sources, Old and New. édité par R. Gyselen. Bures-sur-Yvette. Group pour l’Étude de la civilization du Moyen-Orient [Res Orientales, XXXVIII]. Pp. 189-216. Mādiyān ī Hazār Dādistān (2012), Farokhmard Bahraman, Saeid Orya (ed), Tehran: Elmi Farhangi.[in Persian]. Mazdapur, Ketayoun (2014). Family in ancient Iran. The Comprehensive history of Iran. Volume. III. Tehran: The Center for the Great Islamic Encyclopedia, pp. 99-189.[in Persian]. Rivāyat i Ēmēt i Ašavahištān (motaʿalleq be sada-ye čahārom-e hejri). (1998). (N. Safa-Isfehani. Trans.), Tehran: Markaz.[in Persian]. Rivāyat d’Ādurfarnbag ī Farroxzādān, (2007). )H. Rezaʾei Baghbidi. Trans.), the Great Islamic Encyclopedia, Tehran. [in Persian]. Saddar Nasr and Saddar Bundahesh, (1909), B. N. Dhabhar (ed.), Bombay. [in Persian]. Shaki, M (1971). ‘’The Sasanian matrimonial relation’’. In: Archiv Orientalni. 39. Pp.322-345. Shaki, M (1999). ‘’Family Law in Zoroastrianism’’. In: Encyclopædia Iranica. Vol. IX. Pp.184-196. The Letter of Tansar to Goshnasb, (1975). ed. Minovi, M, Tehran: Kharazmi[in Persian]. Weber, D (2016). ‘’Court Recods of lawsuits in Tabarestān in the Year 86/7 PYE(v37 CE): Aphilological Examination’’. In: Words and Symbls Sasanian Objects and the Tabarestān Archive. édité par R. Gyselen. Bures-sur-Yvette. Group pour l’Étude de la civilization du Moyen-Orient [Res Orientales, XXIV]. Pp. 121-144. Weber, D (2019). ‘’Pahlavi Legal Documents from Tabarestȃn. Two Claim and a Re-evaluation of Crop Yields: The Juristic of Tab.21,22 &24’’. In; Sasanian Persia and the Tabarestȃn Archive. Bures-Sur-Yvette: Group pour l’Ḗtude de la Civilisation du Moyen-Orient (Res Orientales, XXVII). ed. by R. Gyselen. Pp.91-116. Weber, D (2020). ‘’Pahlavi Legal Documents from Tabarestān: The Documents Tab.11, 28 and 27: A philological Approach’’. In: Persia (552 BCE-758 CE): Primary Sources, Old and New. édité par R. Gyselen. Bures-sur-Yvette. Group pour l’Étude de la civilization du Moyen-Orient [Res Orientales, XXXVIII]. Pp. 171-188. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 330 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 371 |