تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,118,525 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,224,580 |
تبیین مفهومی و اعتبارسنجی شاخصهای بازساخت در نواحی روستایی | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
دوره 56، شماره 3، تیر 1403، صفحه 225-245 اصل مقاله (1.33 M) | ||
نوع مقاله: مستخرج از پایان نامه | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2023.353816.1008576 | ||
نویسندگان | ||
سودابه احمدی؛ طاهره صادقلو* ؛ حمید شایان | ||
گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
چکیده | ||
اصطلاح بازساخت روستایی به تغییر شیوههای فرآیندهای مختلف اجتماعی- اقتصادی و یا دگرگونی فرایندهای اقتصادی- اجتماعی نواحی روستایی یا بهنوعی به تغییر سـاختار کلـی شکل سازمانی، نهادهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در اثر عوامل بیرونی و درونی بسیاری اشاره نماید. با توجه به پیشینه محدود در این خصوص، تحقیق حاضر به دنبال شناسایی و اعتبارسنجی شاخصهای بازساخت روستایی از دیدگاه متخصصان و صاحبنظران این حوزه میباشد. در این راستا 5 بعد و 77 شاخص از طریق پرسشنامه محقق ساخته در قالب طیف لیکرت توسط 40 متخصص و خبره در حوزه مطالعات روستایی مورد ارزیابی قرار گرفت. بهمنظور اولویتبندی شاخصها بر اساس نظر کارشناسان در خصوص اهمیت ابعاد پنجگانه، آمارههای میانگین میانه، مد و ضریب تغییرات آنها محاسبه گردید. جهت ارزیابی میانگین نظرات اعضای هیئتعلمی و کارشناسان از آزمون تی تک نمونهای استفاده گردید که نتایج بیانگر اهمیت بیشتر بعد فضایی بازساخت با میانگین 14/4 درصد است. برای اعتبارسنجی و دستیابی به اجماع نظر متخصصان از تکنیک ویکور و برای مقایسة دیدگاههای دو گروه اعضای هیئتعلمی و کارشناسان نیز از آزمون منویتنی استفاده شد. بدین ترتیب که 23 شاخص از 77 شاخص، نامناسب تشخیص داده شدند. همچنین جهت مقایسه بین نظرات دو گروه اعضای هیئتعلمی و کارشناسان در خصوص شاخصهای بازساخت آزمون تی دو نمونه مستقل در سطح ابعاد و شاخصها گرفته شد که نتایج بیانگر تفاوت سازه بازساخت هم در سطح ابعاد و هم در سطح شاخصها در بین این دو گروه است. در نهایت پس از انجام مراحل مختلف محاسبات، شاخصها رتبهبندی شدند. در این راستا، شاخصی که بیشتر در بازساخت نواحی روستایی موردتوجه خبرگان بوده است، «بهبود رابطه اقتصادی روستا با شهرهای اطراف» مربوط به بعد فضایی است. | ||
کلیدواژهها | ||
بازساخت روستایی؛ تغییرات ساختاری؛ اعتبارسنجی؛ بازآفرینی روستایی؛ تغییرات کارکردی | ||
مراجع | ||
ابراهیمی، اسماعیل. (1395). تبیین جایگاه مهاجرت معکوس در بازساخت روستاهای شمال اردبیل. نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، 8 (4). 192-173. بامری، زبیده؛ پایدار، ابوذر و طولابینژاد، مهرشاد. (1398). احیای معیشت پایدار روستاهای سنتی از طریق توسعه گردشگری. جغرافیا و آمایش شهری-منطقهای، 9 (32)، 59-78. doi. 10.22111/gaij.2019.4961 پاکشیر، عبدالرضا و صرافی، مظفر. (1386)، عوامل مؤثر بر فرآیند بازساخت کالبدی کلانشهر، مورد پژوهی؛ محدوده شمال غرب شیراز 1357-1383. پژوهشنامه علوم انسانی، 53، 381-404. حاجی نژاد، علی؛ پایدار، اباذر و بیاد، حبیبالله (1395). تحلیل روند تغییرات و تحولات روستاهای دهستان دلفارد با تأکید بر نقش شهر جیرفت. پژوهشهای روستایی، 7 (2)، 360-347. doi:10.21859/jjr-07026 حسینزاده، مهناز و مولویعربشاهی، سوسن. (1397). توسعه پایدار گردشگری در روستای ابیانه با استفاده از رویکرد پویایی سیستم. گردشگری و توسعه، 7 (3)، 194-173. doi:10.22034/jtd.2018.81148 رمضانزاده لسبوئی؛ مهدی، تبریزی، نازنین و ضیمران، محمدرضا (1398). توسعه گردشگری و بازساخت در مقاصد گردشگری مطالعه موردی: شهر شیراز. مدیریت شهری و روستایی، 55، 44-27. رحمانی فضلی، عبدالرضا و پریشان، مجید. (1388). تحولات ساختاری-کارکردی پس از تبدیل نقاط روستایی به شهر (مورد: شهر کانی سور- شهرستان بانه). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 9 (12)، 128-101. رضوانی، محمدرضا و فرهادی، صامت. (1390)، جغرافیای روستایی (فرآیندها، واکنشها و تجربههای بازساخت روستایی)، چاپ اول 1390، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. زارعی، مرضیه؛ زارعی، مجتبی و عقیلی، حسامالدین. (1394). تجدید حیات کالبد روستا به کمک صنعت گردشگری، دومین همایش ملی گردشگری. سرمایههای ملی و چشمانداز آینده. اصفهان. سعیدی، عباس و ایمانی، بهرام. (1393). نقش عوامل و نیروهای درونی و بیرونی در روند دگردیسی کالبدی-فضایی سکونتگاههای روستایی پیرامون شهر اردبیل. جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیای ایران)، 12(40). 28-7. سعیدی راد، مجید و عزیزپور، فرهاد. (1401). پیشرانهای کلیدی مؤثر بر بازساخت نظام فعالیت مناطق روستایی در دوران پسا کرونا مورد: روستاهای بخش مرکزی شهرستان ری. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 11(3)، 227-251. شاهسوند اینانلو، سعید. (1396). تحلیل اثرات کارآفرینی گردشگری: در بازساخت اقتصاد روستایی مطالعه موردی: سکونتگاههای روستایی شهرستان آوج. استاد راهنما: منیژه احمدی، استاد مشاور، جمشید عینالی، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامهریزی روستایی-گرایش اقتصاد فضا. صیدالی، محسن؛ رحمانی، بیژن، سعیدی، عباس و توکلی نیا، جمیله. (1393). تحولات ساختاری - کارکردی فضاهای روستایی در ایران و اثرات آن بر توسعه بافت در نواحی روستایی. مورد پژوهی: روستاهای جوانمردی و باغبهزاد، شهرستان لردگان. مدیریت شهری، 13(35)، 217-201. علیاکبری، اسماعیل؛ طالشی، مصطفی و حاجامینی، نیره. (1394). نقش اقتصاد محلی در جریان مازاد و بازساخت نظام شبکه منطقهای مورد: استان کرمان. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4 (13)، 92-71. doi:10.18869/acadpub.serd.4.13.71 علیائی، محمدصادق و عزیزی، سمیه. (1398). عوامل مؤثر بر تحولات کارکرد اقتصادی سکونتگاههای روستایی در شهرستان ری. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 8 (1)، 238-223. قاسمی سیانی؛ محمد، افراخته، حسن، ریاحی، وحید و عزیزپور، فرهاد. (1397). تبیین تحولات ساختاری-کارکردی سکونت و مسکن روستایی مطالعه موردی: بخش بنرود و جلگه شهرستان اصفهان. برنامهریزی توسعه کالبدی، 3 (6)، 47-64. کاظمیچسمورک، زینب؛ جلالیان، حمید و زنگانه، احمد. (1398). تحلیل تحولات ساختاری ـ کارکردی روستاهای در حال گذار شهرستان ایوان. برنامهریزی توسعه کالبدی، 6 (4)، 41-27. doi:10.30473/psp.2020.6586 کروبی، مهدی و بذرافشان، شیما. (1394). توسعة گردشگری و تغییر الگوهای فرهنگی در نواحی روستایی (موردمطالعه: روستای آسیابسر، شهرستان بهشهر، استان مازندران). تحقیقات فرهنگی ایران، 8 (2)، 94-73. لشگریتفرشی، احسان. (1395). جستاری در شناخت نظری مفهوم جغرافیای فرهنگی در چارچوب مکتب سازهانگاری. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 7 (25)، 109-95. لشگریتفرشی، احسان. (1396). واکاوی رهیافتی نوین در شناخت نظری رابطه سیاست و فضای جغرافیایی در چارچوب مکتب ساختارگرایی. تحقیقات جغرافیایی، 32 (1)، 9-23. لشگریتفرشی، احسان. (1398). تبیین جایگاه نسبیتگرایی معرفتی در شناخت اثرات سیاست در تولید فضای جغرافیایی. پژوهشهای جغرافیای سیاسی، 3 (4)، 114-93. محمودی، حمیده، رجبی، مریم و رومیانی، احمد. (1397). بررسی نقش گردشگری در توسعه و بازساخت مناطق روستایی (منطقه خارقان، شهر اوج)، جغرافیا و توسعه ناحیهای، 16 (2)، 26-1. مشکینی، ابوالفضل و رحیمی، حجتالله. (1392). تحلیل مفاهیم فضا و دولت در نظریة دولت و شهرنشینی در ایران. برنامهریزی و آمایش فضا،17 (4)، 110-87. نصیریمقدم، منوچهر و خوشسیما، صدیقه. (1394). گردشگری روستایی راهبردی برای توسعه پایدار در بخش خورگام شهرستان رودبار. جغرافیای فضای گردشگری، 4 (14)، 11-1. نورینژاد، حامد. (1389). حفاظت و باززندهسازی بناها و بافتهای با ارزش روستایی «ارتباط میان مکانهای میراثی و صنعت گردشگری». مسکن و محیط روستا، 29 (132)، 46-39. هادیپور، مرضیه؛ لاسمیپور، رباب و اسماعیلی، آسیه. (1394). مدیریت مشارکتی گردشگری روستایی و نقش آن در توسعه پایدار. سومین همایش ملی گردشگری. جغرافیا و محیطزیست پایدار. همدان. References Ali Akbari, I., Taleshi, M., & Haj Amini, N. (2014). The role of local economy in the process of surplus and reconstruction of the regional network system case: Kerman province. Space economy and rural development, 4 (3), 71-92. [inPersian] Bameri, Z., Paydar, A., & ToolabiNejad, M. (2018). Revival of sustainable livelihood of traditional villages through tourism development. Geography and urban-regional analysis, 9 (32), 59-78. [inPersian] Boudiaf, B. (2019). The impact of the tourism on the revitalization of the historical center. Conference. International Conference on Protecting Cultural Heritage of the Muslim World, Ircica and Isesco, 1st & 2nd November 2017, Istanbul, Turkey, At: Turkey, 1-30. Bu, X., Pu, L. Shen, C., Xie, X., Xu, C. (2020). Study on the Spatial Restructuring of the Village System at the County Level Oriented toward the Rural Revitalization Strategy: A Case of Jintan District, Jiangsu Province. Land, 9 (478), 1-14. doi.org/10.3390/land9120478 Cambridge Advanced Learner’s Dictionary. (2003). Cambridge University. Ebrahimi, I. (2015). Explaining the role of reverse migration in the reconstruction of the villages in the north of Ardabil. New attitudes in human geography, 8 (4), 173-192. [inPersian] György, M., & Randelli, F. (2022). The evolution of rural areas influenced by large-scale farming: four case studies from Hungary. Geojournal, 87 (2), 99–110. doi:10.1007/s10708-020-10245-w Hadipour, M., Lasemipour, R., & Esmaili, A. (2014). Participatory management of rural tourism and its role in sustainable development. The third national tourism conference. Geography and sustainable environment, Hamedan. [inPersian] Hajinejad, A., Paidar, A., & Bayad, H. (2016). Examination of the Trend of Changes in Rural Areas of Dalfard Rural district with Emphasis on the Role of Jiroft City. Journal of Rural Research, 7(2), 344-361. [inPersian] Hosseinzadeh, M., & Molavi Arabshahi, S. (2017). Sustainable development of tourism in Abyaneh village using system dynamics approach. Tourism and development, 7(3), 173-194. [inPersian] Huang, Y., C.M. Hui, E., Zhou, J., Lang, W., Chen, T., & Li, X. (2020). Rural Revitalization in China: Land-Use Optimization through the Practice of Place-making. Land Use Policy, 97 (1), 1-11. doi.org/10.1016/j.landusepol.2020.104788 Jó ́zwiak, M., Sieg, P., & Posadzi ́nska, I. (2022). Revitalization of Mill Island Cultural Facilities as a Factor of the Region’s Attractiveness and Competitiveness. Sustainability, 14 (12), 6997, 1-19. doi.org/10.3390/su14126997 Karobi, M., & Bazarafshan, S. (2014). Development of tourism and change of cultural patterns in rural areas (study: Asiabsar village, Behshahr city, Mazandaran province). Iranian cultural research, 8 (2), 73-94. [inPersian] Kazemi Chamsourak, Z., Jalalian, H., & Zanganeh, A. (2019). Analyzing structural-functional changes in transitioning villages of Ivan city. Journal of Physical Development Planning. 6 (4), 27-41. [inPersian] Kong, X., Liu, D., Tian, Y., & Liu, Y. (2021). Multi-objective spatial reconstruction of rural settlements considering intervillage social connections. Journal of Rural Studies, 84, 254-264. Lashgari Tafreshi, E. (2015). A research on the theoretical understanding of the concept of cultural geography in the framework of the constructivist school. Geographical studies of dry areas, 7 (25), 95-3. [inPersian] Lashgari Tafreshi, E. (2017). Analysis of a New Approach to Understanding the Relationship Between Politics and Geographical Space in the School of Structuralism. Geographical research, 32 (1), 9-23. [inPersian] Lashgari Tafreshi, E. (2018). Explaining the position of epistemological relativism in understanding the effects of politics in the production of geographical space. Political geography research, 3 (4), 93-114. [inPersian] Li, ZH. (2022). The Correlation Effects and Mechanisms of Rural Restructuring Mahmoodi, H., Rajabi, M., & Roomyani, A.. (2017). Investigating the role of tourism in the development and reconstruction of rural areas (Kharghan region, Oj city). geography and regional development, 16 (2), 1-26. [inPersian] Mao, Y.L., Ni, M.D., & Shi, Y.F. (2020). Research on the planning strategies of the urban village reconstruction based on the concept of "Urban Regeneration". 56th ISOCARP World Planning Congress in Doha, Qatar International Society of City and Regional Planner, 1-15. Meshkini, A., & Rahimi, H.a. (2014). Analysis of the concepts of space and state in the theory of state and urbanization in Iran. Space planning and preparation. 17(4), 87-110. [inPersian] Nasiri Moghadam, M., & Khosh Sima, S. (2014). Rural tourism is a strategy for sustainable development in Khorgam section of Roodbar city. Geography of tourism space, 4 (14), 1-11. [inPersian] Noorinejad, H. (2010). Protection and revitalization of valuable rural structures and textures "Connection between heritage places and tourism industry". Housing and village environment, 29 (132), 39-46. [inPersian] Oliaei, M.S., & Azizi, S. (2018). Factors affecting the changes in the economic function of rural settlements in Ray city. Space economy and rural development, 8 (1), 223-238. [inPersian] Pakshir, A. R., & Sarafi, M. (2007). factors affecting the physical reconstruction process of the metropolis, a case study of the northwest region of Shiraz, 1383-1357. Journal of humanities, 53, 381-404. [inPersian] Paola Pola, A.. (2019). When Heritage Is Rural: Environmental Conservation, Cultural Interpretation and Rural Renaissance in Chinese Listed Villages. Built Heritage, 3 (2), 64-80. doi:10.1186/BF03545728 Pettersson, Ö. (2002). Socio-Economic Dynamics in Sparse Regional Structures. Department of Social and Economic Geography, Umeå University, Umeå, ID: 126723707. Qassemi Siani, M., Afarakhteh, H., Ryahi, V., & Azizpour, F. (2018). Explaining structural-functional changes of rural residency and housing (Case study: BonRoud and Julgeh division, Isfahan county). Physical development planning, 3 (6), 47-64. [inPersian] Rahmani Fazli, A., R., & Parishan, M. (2009). Structural-functional transformations after turning rural areas into cities (Case: Kanisur city - Baneh city). Applied Research of Geographical Sciences, 9 (12), 101-128. [inPersian] Ramzanzadeh Lesboi, M, Tabrizi, N., & Zamiran, M. R. (2019). Tourism development and reconstruction in tourist destinations, a case study: Shiraz city. Urban and rural management, 55, 27-44. [inPersian] Reichert-Schick, A. (2018). The village as a hotel. Tourism-oriented revitalisation of rural settlements: a good practice concept for European peripheries? 198-228. Rezvani, M. R., & Farhadi, S. (2013), Rural Geography (processes, reactions and experiences of rural reconstruction). first edition, 2013, Tehran University Press, Tehran. [inPersian] Saidi Rad, M., & Azizpour, F. (1401). Key drivers effective in rebuilding the activity system of rural areas in the post-corona era, Case: Villages in the central part of Ray County. Space economy and rural development, 11 (3), 251-227. [inPersian] Saidi, A., & Imani, B. (2013). The role of internal and external factors and forces in the physical-spatial transformation process of rural settlements around Ardabil city. Geography (scientific-research and international quarterly of the Iranian Geography Association), 12 (40), 7-28. [inPersian] Seidali, M., Rahmani, B., Saeedi, A., & Tavakolinia, J. (2014). Structural-functional changes of rural spaces in Iran and its effects on the development of the fabric in rural areas. Research case: Javanmardi and Baghbehzad villages, Lordegan city. Urban Management, 13 (35), 201-217. [inPersian] Shahsavand Inanloo, S. (2016). Analysis of the effects of tourism entrepreneurship: in the reconstruction of the rural economy, a case study: the rural settlements of Avaj city. Supervisor: Manijeh Ahmadi, consultant professor, Jamshid ainali, master's thesis in the field of geography and rural planning-spatial economy orientation. [inPersian] Soja, E., Morales, R.., & Wolff, G. (1983). Urban restructuring: an analysis of social and spatial change in Los Angeles. Economic Geography, 59 (2), 195-230. doi.org/10.2307/143613 Song, L., Junmei, L., Xiaofang, R., & Hai, ZH. (2020). Research review on the rural reconstruction influenced by tourism. Journal of Chinese Ecotourism, 11 (3), 315-331. doi: 10.12342/zgstly.20210026 Su, X. (2018). Reconstructing Tradition: Heritage Authentication and Tourism-Related Commodification of the Ancient City of Pingyao. Sustainability, 10 (3), 670, 1-18. doi:10.3390/su10030670 Tamaki, K., & Ichinose, T. (2019). Sustainable tourism industry and rural revitalization based on experienced nature and culture tourism: Case study of international regional tourism by SDGs linking urban and rural areas. journal of Global Tourism Research, 4 (2), 111-116. doi.10.37020/jgtr.4.2_111 Tao, H., Huang, ZH., & Run, F. (2018). Rural Tourism Spatial Reconstruction Model from the Perspective of ATV: A Case Study of Mufu Township, Hubei Province, China. Sustainability, 10 (8), 2675, 1-16. doi. 10.3390/su10082675 Tu, Sh., Long, H., Zhang, Y., Ge, D., & Qu, Y. (2018). Rural restructuring at village level under rapid urbanization in metropolitan suburbs of China and its implications for innovations in land use policy. Habitat International, 77, 143-152. doi.org/10.1016/j.habitatint.2017.12.001 Wang, M., Yu, B., Zhuo, R., Li, ZH. (2022). A Geographic Analysis on Rural Xue, L. (2015). Rural tourism and the reconstruction of rural identity in china. The Pennsylvania State University the Graduate School College of Health and Human Development, 1-148. https://etda.libraries.psu.edu/files/final_submissions/10963 Xuyan, Y.g., & Na, G. (2021). Study on the Sustainability of Rural Tourism under the Background of Rural Revitalization. International Conference on Tourism, Economy and Environmental Sustainability (TEES 2021), E3S Web Conf, 251, 1-4. doi.org/10.1051/e3sconf/202125102075 Yansui, LIU., Yuzhu, Z., & Yuanyuan, Y. (2020). China’s rural revitalization and development: Theory, technology and management. Journal of Geographical Sciences, 30 (12), 1923-1942. doi:10.1007/s11442-020-1819-3 Yu, Z. (2020). A Study on the Realistic Path of Tourism Industry Helping Rural Rejuvenation -Taking Shaanxi Rural Tourism Demonstration Village as an example. E3S Web of Conferences, 235, 1-6. Ž. Đorđević, D., Šušić, V., & Janjić, I. (2019). perespectives of development of rural Tourism of the republic of Serbia. Economic themes, 57 (2), 219-232. doi:10.2478/ethemes-2019-0013 Zarei, M., Zarei, M., & Aghili, H.O. (2014). Revitalization of the village body with the help of the tourism industry. the second national tourism conference. National capital and future perspective. Isfahan, [inPersian] Zhon, X. (2020). Research on Rural Cultural Space Reconstruction Based on the Theory of Space Production. International Conference on Agricultural Science and Technology and Food Engineering, 189, 1-4. doi.org/10.1051/e3sconf/202018901001 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 222 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 93 |