تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,087,358 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,190,428 |
روانکاوی، انسانشناسی و رویکرد فلسفی؛ رهیافتهای نظری موثر در تکوین مفهوم اجتماعی جنسیت | ||
پژوهشهای انسانشناسی ایران | ||
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 24، شهریور 1402، صفحه 235-249 اصل مقاله (982.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2023.363545.459836 | ||
نویسندگان | ||
معصومه زارعی* 1؛ منصوره زارعان2 | ||
1استادیار گروه جنسیت و علوم اجتماعی، پژوهشکده مطالعات زن و خانواده، دانشگاه ادیان و مذاهب. قم، ایران. | ||
2عضو هیات علمی گروه مطالعات علوم اجتماعی و توسعه، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
هدف-این پژوهش به هدف شناسایی و توصیف نخستین رویکردهای نظری در روند شکلگیری مفهوم جنسیت صورت گرفته است و نشان میدهد که تمایز مفهومی جنس و جنسیت مبتنی بر بستر اندیشه غرب در یک دوره 70 ساله شکل گرفته است. روش شناسی-پژوهش با منظر نظری دیرینهشناسی فوکو، روند شکلگیری و نخستین ظهوراتِ شکلگیری مفهوم جنسیت را تا بستر سازنده آن پیگیری میکند و نشان میدهد که برایند چه نیروها، نظریهها و روابطی، مفهوم جنسیت را سازماندهی کرده است. دیرینهشناسی بر محور مفهوم «امکان» است. به این معنا که پس از کشف نخستین ظهورات تاریخی یک پدیده در پی پاسخ به این سوال است که چگونه این ایده امکان ظهور یافته است؟ یافته ها-بررسی توصیف و تحلیل اندیشههای فمینیستی، روانکاوی، فلسفی و دیدگاههای کنش پارسونز نشان میدهد، یافتههای انسانشناسی و مفاهیم فرویدی نقطه کانونی در بحثهای جنسیت بوده و بسان حلقه متصلهای سایر اندیشهها در باب مسائل جنسیت را به هم وصل میکند. الگوی ساختار خویشاوندی در دیدگاه استروس و اصطلاح مبادله زنان به خوبی در ادبیات فمینیستی قبل و بعد از اوکلی نقش مهمی ایفا میکند. رویکردهای فلسفی دوبوار نیز اگر چه در سنت نظری هایدگری فهم میشود اما تاثیرپذیری از انسانشناسی در شکلگیری دیدگاه دوبوار نقش مهمی ایفا میکند. برایند این نظریهها زمینهساز تمایزات مفهومی در آرای آن اوکلی و تفکیک مفهوم جنس از جنسیت میشود. اگرچه مفاهیم نقش و پایگاه پارسونزی و اخلاف او نیز بر این بستر نظری بار میشود و نقشهای جنسیتی و وابستگی آن به موقعیتهای اجتماعی دو جنس را برجسته میسازد. لاکان نیز با بهرهگیری از ادبیات فرویدی و استروس دیدگاههای تازهتری در بحث جنسیت خلق میکند و ایریگاری با نقد اندیشههای سنتی روانکاو و فلسفه، پاسخهای جدیدتری به تفاوتهای جنسیتی دارد. در نهایت این که دیدگاههای روانکاوی فروید، لاکان و لوی استروس با رویکرد انسانشناسی سهم عمدهای در روند برساختگی جنسیت داشته و موجب شد تا این اندیشه را که نابرابریهای جنسی واقعیتی طبیعی و غیرقابل تغییر است از اعتبار بیندازد | ||
کلیدواژهها | ||
روانکاوی؛ انسانشناسی؛ دیدگاههای کنش پارسونز؛ دوبووار؛ جنسیت | ||
مراجع | ||
utler, J. (1990). Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity, New York: Routledge.
Butler, J. (1993). Bodies that Matter. New York: Routledge.
Connell, R. W. (1987). Gender and Power: Society, the Person and Sexual Politics, Polity Press, Year.
De Beauvoir, S. (2007). The Second Sex, (translator Q. Sanavi). Tehran: Tous Publication. (in Persian)
Donovan, J. (2000). Feminist Theory: The Intellectual Traditions, Bloomsbury Academic.
Elliott, A.; Bryan, T. (2013). Profiles in contemporary social theory, (Translator F. Ershad). Tehran: Jame'e Shenasan Publication. (in Persian).
Ezazi, Sh. (2013). Feminism and thoughts, Tehran: RowShangaran and women's studies Publication. (in Persian)
Freud, Z. (2021). Psychoanalytic theory, (H. Peyandeh translator). Tehran: Morwaried Publication. (in Persian)
Heidegger, M. (1996) Being and Time. ( translated by Joan Stambaugh) Albany: University on New York Press.
Holmes, M. (2008). Gender and everyday life, (Translator M. Labibi), Tehran: Afkar Publication. (in Persian)
Homer, S. (2021). Jacques Lacan. (M. Jafari and S. M. Tahai translator). Tehran: Ghoghnous Publication. (in Persian)
Irigaray, L. (1993). An Ethics of Sexual difference, Carolyn Burke and Gillian C. Gill, Cornell University Press, New York.
Jackson, S. (1998). Contemporary Feminist Theories. Edinburgh University Press.
MacQuarrie, J. (1994). Heidegger and Christianity, Continuum.
Malinowski, B. (2008). sex and repression in savage society, (M. Salasi, translator). Tehran: Saless Publication. (in Persian)
Mead, M. (2019). Coming of age in Samoa : a psychological study of primitive youth for western civilisation, (M. Talebi, translator). Tehran: Pileh Publication.
Michel, A. (1997). Struggle with sexual discrimination, (M. Puyandeh, translator). Tehran: Negah Publication. (in Persian)
Mill, J. S. (2000). On liberty with the subjection of woman, (A. Tabatabai translator). Tehran: Hermes Publication. (in Persian)
Mitchell, J. (1982). 'Introduction I', in J. Mitchell and J. Rose (eds) Feminine Sexuality: Jacques Lacan and the Ecole Freudienne, London: Macmillan.
Oakley, Anne, (1972). Sex, Gender and Society, London: Temple Smith.
Pilcher, J. Whelehan, I. (2004). 50 Key Concepts in Gender Studies. India: Sage
Ramadani, R. and Musa Al-Reza, Gh. (2015). An Introduction to Levi Strauss Structuralism, Tehran: Jihad Daneshgahi Publication. (in Persian)
Ritzer, G. (1998). contemporary Sociological theory, (M. Solasi, translator). Tehran: Entesharaat Elmi Publication. (in Persian)
Ritzer, G. ; Douglas J. g. (2011), Theory of Modern Sociology, (Kh. Mirzaei and A. Lotfizadeh translator). Tehran: Jame'e Shenasan Publication. (in Persian)
Rubin, G. (1975). The Traffic in Women: Notes on the "Political Economy" of Sex. New York and London: Monthly review press,
Scott, J. W (1986) Gender: A Useful Category of Historical Analysis, The American Historical Review, Vol. 91, No. 5. pp. 1053-1075.
Smith, Bonnie, Gender Theory in:
Tong, R. (2014). feminist thought a comprehensive introduction. (Translated by M. Najm-Eraghi). Tehran: Ney Publication. (in Persian)
Wittig, M. (1992) The Straight Mind and Other Essays, Hemel Hempstead: Harvester Wheatsheaf.
https://www.encyclopedia.com/international/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/gender-theory
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 273 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 219 |