پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,109,529 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,213,301 |
تحلیل و بررسی جامعه شناختی خاستگاه های سیاسی متقدم و متأخر تکوین داعش | ||
| مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
| دوره 30، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 335-357 اصل مقاله (878.86 K) | ||
| نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2023.349753.1809 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد حسین قنبری جهرمی1؛ الماس اسلامی1؛ شاهین زرع پیما* 2 | ||
| 1استاد دانشگاه | ||
| 2دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| تکوینِ سازمان تروریستی داعش به عنوانِ شاخه‌ای متأخر و در عین حال متشدد از جریانِ بنیادگرایی سلفی- جهادی، علاوه بر سویه‌های ایدئولوژکی، فقهی و الهیاتی، مرهونِ بسترها و خاستگاه‌هایِ سیاسیِ متقدم و متأخری است که به طور خاص از دهه‌هایِ ابتداییِ قرنِ بیستم آغازید و با شروع قرن بیست و یکم وسعت و ژرفای فزونتری یافت. هدف اصلی این مقاله نیز پرداختن به «مهم‌ترین خاستگاه‌هایِ سیاسیِ متقدم و متأخر» تشکیلِ داعش با رویکردی جامعهشناختی است. در مسیر تحقیق سعی شده که با روشِ تحقیقِ توصیفی، تاریخی و تحلیلی و اسنادی- کتابخانه‌ای و همچنین بهره‌گیریِ ترکیبی از نظریه‌‌هایِ «اقتدار نابرابر» و «مذهب علیه مذهب»، به تجمیع و تحلیل یافته‌ها پرداخته شود. در بدنه‌ی اصلی و استنتاج غایی نیز سعی شده که نقش مهم‌ترین خاستگاه‌های سیاسی متقدم و متأخر در ظهور داعش تحلیل شود؛ خاستگاه‌هایی که در بادیِ امر (و در پیِ جنگ بین الملل اول)، با بر هم زدن توازن قوا و تشدید بی سابقه‌ی توزیع نابرابر اقتدار بین دین اسلام و و ادیانِ محورِ استعماریِ غربی-شرقی و تضاد و تعارضِ انبعاث یافته از بطن آن، به نحوی واکنشی به تکوین و تطور جنبش‌هایِ بنیادگرایِ سلفیِ مدرن (به عنوانِ محملی برای تکوین داعش) انجامید و در وهله‌ی ثانی (از سال‌های آغازین قرن بیستم) و با دخالت قدرت‌های خارجی با تبدیل اقتدار نابرابرِ مذکور به اقتدار نابرابرِ داعش و سایر فرق اسلامی (به طور عام) و داعش و تشیّع (به طور خاص) و تشدید جنگ مذهب علیه مذهب، به تکوین و تقویت این سازمان و توسعه‌ی آن کمک شایانی کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| داعش؛ بنیادگرایی سلفی؛ خاستگاه سیاسی؛ اقتدار نابرابر؛ مذهب علیه مذهب | ||
| مراجع | ||
|
أبو هنیّة، حسن و أبو رمّان، محمد سلیمان (2015). تنظیم الدولة الإسلامیة: الأزمَة السُّنیّة والصِّراع على الجِهادیّة العالمیّة، عمان: مؤسسة فریدرش إیبرت.
احمدی، حمید (1390). سیر تحول جنبشهای اسلامی: از نهضت سلفیۀ سید جمال تا بیداری اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
بلیکی، نورمن (1392). طراحی پژوهشهای اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
بن لادن، أسامة (2015)، مجموع رسائل وتوجیهات، نخبة الإعلام الجهادی، قِسْم التَّوْثیِق.
پارسانیا، حمید (1400)، حدیث پیمانه: پژوهشی در انقلاب اسلامی، قم: دفتر نشر معارف.
پشنگ، اردشیر و زمردی، زهرا (1393). بررسی تحولات سیاسی عراق در پرتو سیاست خارجی ایران، ترکیه و عربستان، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و هشتم، شماره 3، صص 477-499.
حاجی یوسفی، امیر محمد و حسین زاده، علیرضا (1397). شکنندگی دولت و نابسامانی جامعه در عراق؛ بستری برای بحران امنیتی ظهور و گسترش داعش، فصلنامۀ آفاق امنیت، سال یازدهم، شماره 38، صص 35-68.
دکمجیان، هرایر (1390). جنبشهای اسلامی معاصر در جهان عرب، ترجمۀ حمید احمدی، تهران: انتشارات کیهان.
رشید رضا، محمد (1922). الخلافة أو الأمامة العظمى، القاهره.
روشه، گی (1387). تغییرات اجتماعی، ترجمۀ منصور وثوقی، تهران: نشر نی.
ریتزر، جرج (1392 الف). نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
ریتزر، جرج (1392 ب). مبانی نظریۀ جامعهشناختی معاصر و ریشههای کلاسیک آن، ترجمۀ شهناز مسمی پرست، تهران: نشر ثالث.
الزَّرقَاوِی، أَبُو مُصعَب (2006). الأرشیف الجامع لکلمات و خطابات، شبکة البراق الإسلامیة.
شفاعت، محمد رضا و همکاران (1400). بررسی عوامل و زمینه های مؤثر بر امکان ظهور دوباره داعش در عراق، فصلنامۀ مطالعات بین‌المللی، سال هجدهم، شماره 2 (70)، صص 101-119.
شریعتی، علی (1391). مذهب علیه مذهب، تهران: انتشارات چاپخش.
عنایت، حمید (1392). اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی، تهران: انتشارات خوارزمی.
فرامکین، دیوید (1398). صلحی که همۀ صلحها را بر باد داد، ترجمۀ حسن افشار، تهران: نشر ماهی.
قطب، سید (1378). معالم فی الطریق (نشانههای راه)، ترجمۀ محمود محمودی، تهران: نشر احسان.
کاظمی، حامد و همکاران (1399). راهبردهای ایران و ترکیه در عراق پس از سقوط صدام، پژوهشنامۀ تاریخ، سیاست و رسانه، سال سوم، شماره 4، زمستان، صص 75-92.
لوئیس، برنارد (1393). خاورمیانه: دو هزار سال تاریخ از ظهور مسیحیت تا امروز، ترجمۀ حسن کامشاد، تهران: نشر نی.
لوئیس، برنارد (1398). ایمان و قدرت: دین و سیاست در خاورمیانه، ترجمۀ جعفر محسنی درهبیدی، تهران: انتشارات آشیان.
موتن، عبدالرشید (1388). تفکر سیاسی در پاکستان معاصر: میراث ابوالأعلی مودودی، ترجمۀ مصطفی هدائی، پژوهش های منطقهای، شمارۀ 2، تابستان و پاییز، صص 189-219.
مودودی، ابوالأعلی (1389). اصطلاحات چهارگانه در قرآن، ترجمۀ سامان یوسفی‌نژاد، تهران: نشر احسان.
Bush, George. (March 17, 2003). President Says Saddam Hussein Must Leave Iraq Within 48 Hours. In: https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/.
Bush, George. (Sebtember 16, 2001). Today We Mourned, Tomorrow We Work. In: https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/.
Chandrasekaran, Rajiv. (2006). Imperial Life in the Emerald City: Inside Iraq's Green Zone. New York: Vintage Books.
Cook, Peter. (November 22, 2016). Statement by Pentagon Press Secretary Peter Cook Confirming Death of Al-Qaeda Leader. In: https://www.defense.gov/.
CPA Order 1: De-Ba`athification of Iraqi Society. (May 16, 2003). In: https://govinfo.library.unt.edu/cpa-iraq/regulations/#Orders.
CPA Order 2: Dissolution of Entities with Annex A. (May 23, 2003). In: https://govinfo.library.unt.edu/cpa-iraq/regulations/#Orders.
Dahrendorf, Ralf. (1958). Toward a theory of social conflict. The Journal of Conflict Resolution. Vol. 2. No. 2. pp. 170-183.
Dunn, David. (2005). Bush, 11 September and the Conflicting Strategies of the War on Terrorism. Irish Studies in International Affairs. Vol. 16. pp. 11-33.
Katzman, Kenneth (Oct 1, 2010). The Kurds in Post-Saddam Iraq. Congressional Research Service. In: https://sgp.fas.org/crs/mideast/RS22079.pdf.
Mitchell, R. P. (1969). The Society of the Muslim Brothers. New York: Oxford University Press.
Nasr, Seyyed Vali Reza. (1994). The Vanguard of the Islamic Revolution: The Jama’at-i Islami of Pakistan, Los Angeles: University of California Press.
Pfiffner, James. (2010). US Blunders in Iraq: De-Baathification and Disbanding the Army. Intelligence and National Security. Vol. 25, No. 1, PP. 76–85.
Phares, W. (2007). The War of Ideas: Jihadism against Democracy. New York: Palgrave Macmillan.
Rotberg, Robert. (2002). The New Nature of Nation-State Failure. The Washington Quarterly. Vol. 25. No. 3. pp. 85-96.
The Fund for Peace: Fragile States Index (Iraq) . (2006-2021). In: https://fragilestatesindex.org/country-data/.
Wright, Robin and Baker, Peter. (December 8, 2004). Iraq, Jordan See Threat To Election From Iran. In: https://www.washingtonpost.com/. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 111 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 157 |
||