تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,109,817 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,213,563 |
بازآفرینی (بازپیوند) مفهوم فضا-زمان: به سوی جامعهشناسی مسطح | ||
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
دوره 30، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 229-254 اصل مقاله (1.22 M) | ||
نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2023.360571.1863 | ||
نویسندگان | ||
روح الله قاسمی* 1؛ وحید شالچی2؛ محمدرضا تاجیک3 | ||
1دانشجوی دکتری جامعهشناسی سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، تهران، ایران. | ||
2گروه جامعهشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران | ||
3گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
فضا خمیرهای است که ما به سان هستیهای اجتماعی در، به واسطه و پیرامون آن میکوشیم تا زندگیهایمان را بسازیم. در حقیقت فضا در تمام لحظههای زندگی ما حضور/بروز دارد. اما فهمِ از فضا در طول تاریخِ این مفهوم، دچار چندین گسست شده است. از درک دکارتی-نیوتنی چون امری مطلق، تا فهم نسبی لایبنیتزی تا گسست انیشتینی که به فهم رابطهای از فضا انجامید. با چرخش فضایی قرن 20 فضا/امرفضایی از سایه زمان/امر تاریخی بیرون آمد. پس از چرخش فضایی، درک لوفوری از فضا و پیروان بعدی آن در سنت مارکسیستی چون هاروی، کاستلز، سوجا و غیره به فهم مسلط از فضا تبدیل شد. فهمی که ادراک دقیق مفهوم فضا-زمان را با خلل مواجه میسازد. پژوهش حاضر از نوع کیفی و با استفاده از روش اسنادی و با رویکردی انتقادی به بررسی عمیق تاریخ فضا-زمان، پاردایمهای مختلف در این زمینه و کاستیهای آنها پرداخته و در نهایت رویکرد لاتور به منظور تقریر و بازآفرینی مفهوم فضا-زمان انتخاب شده است.از آنجا که فضا هیچ جز رابطهی بین اشیا نیست، به منظور درک دقیق آن نیز ناگزیر به انتخاب پاردایمی هستیم که هستیشناسی رابطهای را در سطح بنیادین آن پیریزی میکند.با استفاده از مفاهیم لاتور چون شبکه، کنشگران، عاملیت یکسان انسان/غیرانسان (تقارن هستیشناختی)، جعبه سیاه، پیوند و ترجمه مدل مفهومی پیشنهاد دادیم که در درک دقیقتر و عینیتر فضا-زمان به ما کمک میکند.می توان گفت برای شناخت فضا-زمان یک پدیده کافی است شبکهی (با دقایق لاتوری) آن را بررسی کنیم.امری که ما را به سمت هستیشناسی رابطهای و جامعهشناسی مسطح رهنمون میسازد | ||
کلیدواژهها | ||
فضا-زمان؛ رابطه؛ کنشگر-شبکه؛ جامعهشناسی مسطح؛ تقارن هستیشناختی | ||
مراجع | ||
ترکمه، آیدین و شیرخدایی، آناهید (1394). تولید فضای آنری لوفور، نشریۀ فرهنگ و رسانه، سال چهارم، شمارۀ چهاردهم، ص 30-11
رووِلی، کارلو (1399). زمان چیست؟ فضا چیست؟ ترجمه آورین تهمتن، تهران: سبزان
ژلنیتس، آندری (1396). فضا و نظریه اجتماعی، ترجمه آیدین ترکمه، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
شارعپور، محمود (1391). جامعهشناسی شهری، تهران، انتشارات سمت
شکویی، حسین (1386). اندیشه های نو در فلسفۀ جغرافیا، جلد اول، چاپ نهم، تهران: انتشارات گیتاشناسی
شریفزاده، رحمان (1397)، مذاکره با اشیاء، تهران: نشر نی
گونواردنا، کانیشکا (1398). شهرگرایی انتقادی، فضا، طراحی و انقلاب، فصلنامه فضا و دیالکتیک، شمارۀ 14، زمستان 98
لشگری تفرشی، احسان؛ محمدرضا رضایی و کاویانپور، گلشن (1396). تبیین نظری کارکردهای قدرت سیاسی در فضای شهری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 32، شماره دوم
لوفور، آنری (1395). بقای سرمایهداری، ترجمه آیدین ترکمه، انتشارات تیسا
هاروی، دیوید (1399). فضا به مثابه کلیدواژه، ترجمه نرگس خالصی مقدم، منتشر شده در سایت فضا و دیالکتیک
هاروی، دیوید (1396). دیالکتیک فضا و زمان، ترجمه امین کرمی، در دیالکتیک برای قرن جدید، تهران: نشر اختران
Ahmed, J. U. (2010). Documentary Research Method: New Dimensions. Indus Journal of Management & Social Sciences. Volume 4. pp 1-14.
Bærenholdt, J. O., & Jóhannesson, G. T. (2009). Actor-network theory/network geographies. In International encyclopedia of human geography (pp. 15-19). Pergamon Press.
Besel, R. D. (2011). Opening the “black box” of climate change science: Actor-network theory and rhetorical practice in scientific controversies. Southern Communication Journal, 76(2), 120-136.
Boyarin, J. (1994). Space, Time and the Politics of Memory. In J. Boyarin (Ed.), Remapping Theory: The Politics of TimeSapce. Minneapolis, London: University of Minnesota Press.
Callon, M. (2007). Some elements of a sociology of translation in Asdal, K., Brenna, B., & Moser, I. The politics of interventions. The Politics of Interventions, 7.
Castells, Manuel (2009), Communication power, Oxford University Press, New York.
Castells, M. (2005). The Network Society: From Knowledge to Policy, in: M.
Castells, and G. Cardoso (2005). The Network Society from Knowledge to Policy, Washington DC: J. Hopkins, Centre for Transatlantic Relations.
Castells, M. (1999). Information technology, globalization and social development (Vol. 114). Geneva: UNRISD.
Dolwick, J. S. (2009). ‘The social’and beyond: Introducing actor-network theory. Journal of maritime archaeology, 4(1), 21-49.
Eledn, s (2009). “SpaceI” in Kitchin, R., & Thrift, N. International encyclopedia of human geography. Elsevier.volume 10
Foucoult, M. (1975). Discipline and punish. A. Sheridan, Tr., Paris, FR, Gallimard.
Foucault, M. (1980c) ‘The eye of power’ in Gordon, C. (1980) Power/Knowledge –Selected Interviews and Other Writings (1972–1977), London, Harvester. Wheatsheaf, 65-146
Given, Lisa (2008), The Sage Encyclopedia of Qualitative Research Methods, SAGE Publications Inc.
Harman, G. (2007). The importance of Bruno Latour for philosophy. Cultural studies review, 13(1), 31-49.
Jones, O. (2009). Nature-culture. Countryside and Community Research Institute CCRI, Cheltenham, UK
Kim, J. (2019). Designing multiple urban space: an actor-network theory analysis on multiplicity and stability of public space. Journal of Urban Design, 24(2), 249-268
Kitchin, R. & Thrift, N. (2009). International encyclopedia of human geography. Elsevier.
Latour, B. (1993 a). The pasteurization of France. Harvard University Press.
Latour, B. (1993 b). We have never been modern. Harvard university press.
Latour, B. (1996). On actor-network theory: A few clarifications. Soziale welt, 369-381.
Latour, B. (2005). Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network Theory, Oxford: Oxford University Press
Lefebvre, H. (1992). The production of space. (vol. 142), Oxford: Blackwell.
Lefebvre, H. (2003). Space and the State, in State/ space: a reader, Neil Brenner, Bob Jessop, Martin Jones, and Gordon MacLeod (eds), Oxford, Blackwell Publishing LTD.
Murdoch, J. (1998). The spaces of actor-network theory. Geoforum, 29(4), 357-374.
Roe, E. J. (2009). Human-nonhuman. Southampton University.
Rydin, Y. (2013). Using Actor–Network Theory to understand planning practice: Exploring relationships between actants in regulating low-carbon commercial development. Planning Theory, 12(1), 23-45.
Serres, M. & Latour, B. (1995). Conversations on science, culture, and time. University of Michigan Press.
Soja, E. W. (2009b), ‘Taking Space Personally’, in B. Warf and S. Arias (eds.), The Spatial Turn: Interdisciplinary Perspectives (London: Routledge), 11-35.
Soja, E. W. (2009). Resistance after the spatial turn. What is Radical Politics Today?, 69-74.
Star, S. L. (1990). Power, technology and the phenomenology of conventions: on being allergic to onions. The Sociological Review, 38(1_suppl), 26-56.
Wahl-Jorgensen, K. (2016). The Chicago school and ecology: A reappraisal for the digital era. American Behavioral Scientist, 60(1), 8-23. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 258 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 239 |