سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,533
تعداد مقالات70,517
تعداد مشاهده مقاله124,132,513
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,237,976
محقق داماد, سید مصطفی, نعمت اللهی, اسماعیل. (1402). تأثیر قصد عدم تأدیۀ عوض بر صحت معاملات دَینی. , 56(1), 201-217. doi: 10.22059/jjfil.2023.355394.669489
سید مصطفی محقق داماد; اسماعیل نعمت اللهی. "تأثیر قصد عدم تأدیۀ عوض بر صحت معاملات دَینی". , 56, 1, 1402, 201-217. doi: 10.22059/jjfil.2023.355394.669489
محقق داماد, سید مصطفی, نعمت اللهی, اسماعیل. (1402). 'تأثیر قصد عدم تأدیۀ عوض بر صحت معاملات دَینی', , 56(1), pp. 201-217. doi: 10.22059/jjfil.2023.355394.669489
محقق داماد, سید مصطفی, نعمت اللهی, اسماعیل. تأثیر قصد عدم تأدیۀ عوض بر صحت معاملات دَینی. , 1402; 56(1): 201-217. doi: 10.22059/jjfil.2023.355394.669489

تأثیر قصد عدم تأدیۀ عوض بر صحت معاملات دَینی

فقه و مبانی حقوق اسلامی
دوره 56، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 201-217    اصل مقاله (511.63 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2023.355394.669489
نویسندگان
سید مصطفی محقق داماد1؛ اسماعیل نعمت اللهی* 2
1استاد، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2استادیار، گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران.
چکیده
گاهی طرف معامله، هنگام تشکیل معاملۀ دَینی یا استفاده از مال غیر، قصد دارد که عوض را نپردازد. قصد عدم پرداخت با تعهد به پرداخت که اثر مستقیم یا غیرمستقیم معاملات معوّض است منافات دارد. از این‌رو، این مسئله مطرح می‌شود که آیا چنین معامله‌ای صحیح است یا نه. این مسئله دربخش معاملات فقه و نیز درعباداتی که این گونه قراردادها و معاملات به نحوی با آنها ارتباط داردمطرح شده‌است مانند وضو، غسل و نماز که در آنها اباحۀ آب و نیز مکان و پوشش نمازگزار شرط صحت عبادت است. در بحث معاملات نیز، قصد عدم پرداخت ممکن موجب بطلان معامله، غصبی شدن ید گیرنده و تبدّل عوض المسمی به عوض المثل گردد. این مقاله با استفاده از روش توصیفی‌-‌تحلیلی و ابزار کتاب‌خانه‌ای در صدد تبیین و توجیه نظری است که معامله‌ای را که در آن مدیون قصد پرداخت دین را ندارد باطل می‌داند.
کلیدواژه‌ها
قصد عدم پرداخت؛ حکم تکلیفی؛ حکم وضعی؛ معاملۀ دَینی
مراجع
  1. اراکى، محمد على؛ الخیارات؛ قم، مؤسسه در راه حق، 1414ه.ق.
  2. اشتهاردى، على‌پناه؛ مدارک العروة؛ ج13؛ تهران، دار الأسوة للطباعة و النشر، 1417ه.ق.
  3. آملى، میرزا محمد تقى؛ مصباح الهدى فی شرح العروة الوثقى؛ ج4؛ تهران، مؤلف، 1380ه.ق.
  4. انصاری، شیخ مرتضى؛ کتاب المکاسب؛ ج3؛ قم، کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى، 1415ه.ق.
  5. آهنگران، محمدرسول؛ اعراض مشهور از خبر صحیح؛ مجله مجمتع آموزشی عالی قم، 4(14)، 1381.
  6. بجنوردى، سید حسن موسوى؛ القواعد الفقهیة؛ ج2؛ قم، نشر الهادی، 1419ه.ق.
  7. حرّ عاملی، محمد بن حسن؛ تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه؛ ج5 و18؛ قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1416ه.ق.
  8. حکیم، سید محسن طباطبایى؛ مستمسک العروة الوثقى؛ ج5، قم، مؤسسۀ دار التفسیر، 1416ه.ق.
  9. خلخالى، سید محمدمهدى موسوى؛ فقه الشیعة؛ کتاب الإجارة؛ تهران، مرکز فرهنگى انتشارات منیر، 1427ه.ق.
  10. خمینی، سید روح الله؛ تحریر الوسیله؛ ج1؛ نجف، مطبعة الآداب، 1390.
  11. خوئى، سید ابو القاسم موسوى؛ مصباح الفقاهة (المکاسب)؛ مقرّر محمد على توحیدی؛ ج7؛ قم، داوری، 1377.
  12. ----------؛ موسوعة الإمام الخوئی؛ ج12؛ قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی، 1418ه.ق.
  13. سبحانى، جعفر؛ المواهب فی تحریر أحکام المکاسب؛ قم، مؤسسه امام صادق (ع)، 1424ه.ق.
  14. سبزوارى، سید عبد الأعلى؛ مهذّب الأحکام؛ ج3 و5؛ قم، مؤسسه المنار ـ‌ دفتر حضرت آیة الله، 1413ه.ق.
  15. شهید ثانى، زین الدین بن على عاملى؛ الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة؛ ج3؛ قم، کتابفروشی داوری، 1410ه.ق.
  16. شهیدی، مهدی؛ تشکیل قراردادها و تعهدات؛ تهران، مجد، 1380.
  17. ----------؛ شروط ضمن عقد؛ تهران، مجد، 1387.
  18. علامه حلی، حسن بن یوسف؛ تبصرة المتعلمین فی احکام الدین، به اهتمام سید مصطفی محقق داماد؛ تهران، نشر سخن، 1398.
  19. علی‌محمدی، طاهر؛ سید محمد حسینی؛ حجیت‌سنجی اعراض مشهور؛ فقه و مبانی حقوق اسلامی، 53(2)، 1399.
  20. فیاض محمد إسحاق؛ تعالیق مبسوطة على العروة الوثقى؛ ج3؛ قم، انتشارات محلاتى، بی‌تا.
  21. کاتوزیان، ناصر؛ قواعد عمومی قراردادها؛ ج1؛ تهران، شرکت سهامی انتشار، 1374.
  22. ----------؛ عقود معین؛ ج1؛ تهران، شرکت سهامی انتشار، 1387.
  23. محقق حلّى، جعفربن حسن؛ شرائع الإسلام فی‌ مسائل الحلال والحرام، ج2؛ قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1408ه.ق.
  24. محقق داماد، سید محمد؛ کتاب الصلاة؛ ج1؛ قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1416ه.ق.
  25. محقق داماد، سید مصطفى؛ نظریه شروط و التزامات در حقوق اسلامی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامى، 1388.
  26. مراغى، سید میر عبد الفتاح حسینى؛ العناوین الفقهیة؛ ج2؛ قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1417ه.ق.
  27. مسجدسرائی حمید؛ سید مهدی موسوی؛ بازپژوهی در مسئله «اعراض مشهور از خبر»؛ فقه و مبانی حقوق اسلامی، 55(2)، 1401.
  28. نجفى، محمد حسن؛ جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام؛ ج25، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
  29. یزدى، سید محمد کاظم طباطبایى؛ العروة الوثقى؛ ج1و2؛ قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1419ه.ق.
  30. صافی گلپایگانی، لطف الله؛ مکارم شیرازی، ناصر؛ موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم (1391). پاسخ مراجع تقلید درباره مهریه، خبر آنلاین، مشاهده در 9/5/1402 از
https://www.khabaronline.ir/news/264064

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 200
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 262


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب