تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,684,253 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,913,765 |
طراحی مدل علل زمینهای ایجادکننده حسابداری خلاقانه | ||
بررسیهای حسابداری و حسابرسی | ||
دوره 30، شماره 3، 1402، صفحه 532-559 اصل مقاله (1013.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/acctgrev.2023.351110.1008751 | ||
نویسندگان | ||
فرزانه محمدی1؛ مهدی صفری گرایلی2؛ میثم عرب زاده* 3؛ علی اکبر فرزین فر3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران. | ||
2دانشیار، گروه حسابداری، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران. | ||
3استادیار، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف: حسابداری خلاقانه را میتوان فرایندی تلقی کرد که با استفاده از دانش حسابداری، بدون نقض خطمشیها، قوانین و استانداردهای حسابداری، بر شاخصهای مالی در افشای اطلاعات تأثیر میگذارد و سبب تحریف اطلاعات ارائه شده از سوی مدیران میشود. هدف این پژوهش، طراحی و ارزیابی تفسیری زمینههای بروز حسابداری خلاقانه در سطح شرکتهای بازار سرمایه است. روش: روششناسی پژوهش ترکیبی است و برمبنای نتیجه، در دسته پژوهشهای توسعهای قرار میگیرد و از نظر هدف، این پژوهش با اتکا به یک مطالعه اکتشافی و ماتریس رتبهبندی تفسیری، بهدنبال اولویتبندی مؤلفههای پژوهش در سطح شرکتهای بازار سرمایه از نظر اثربخشی است. رویکرد پژوهشی مطالعه حاضر، بهلحاظ منطق گردآوری دادهها نیز، از نوع ترکیبی است؛ زیرا به بررسی پدیدهای میپردازد که چارچوب جامع درباره آن، در حیطههای نظری حسابداری در سطح کارکردهای بازار سرمایه وجود ندارد یا مورد اجماع نیست. از این رو ابتدا از طریق تحلیل بخش کیفی و با اتکا بهروش نظریه دادهبنیاد، تلاش میشود تا ابعاد مدل حسابداری خلاقانه در قالب یک مدل چند بُعدی ارائه شود. برای این منظور از رویکرد نوخاسته یا ظاهرشونده گلیزر استفاده میشود تا با استفاده از مصاحبه با خبرگان، طی سه مرحله کدگذاری، مدل حسابداری خلاقانه تدوین شود. در بخش کمی از چکلیستهای ماتریسی بر اساس مقایسه زوجی بهره برده شده است. جامعه هدف در بخش کیفی ۱۲ نفر از خبرگان حسابداری و اساتید دانشگاهی بودند که چه به لحاظ علمی و چه به لحاظ تجربی، خبره تلقی میشدند. نمونهگیری در بخش روششناسی کیفی، نمونهگیری نظری و نحوه تعیین نمونه گلوله برفی بود. جامعه هدف در بخش کمی، ۲۰ نفر از مدیران مالی شرکتهای بورسی بودند که بر اساس تجربههای کاری و سطح دانش فنی و تخصصی از طریق نمونهگیری همگن انتخاب شدند. یافتهها: نتایج پژوهش در بخش کیفی از وجودِ ۳ مقوله؛ ۶ مؤلفه و ۳۶ مضمون مفهومی در قالب یک مدل ۶ بعدی حکایت داشت که طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی در تحلیل نظری دادهبنیاد و با استفاده از رویکرد گلیزر کسب شد. همچنین نتایج در بخش کمی با استفاده از تحلیل رتبهبندی ماتریسی نشان داد که درصد تأثیرگذاری مؤلفه ضعف آیندهنگری مبنای حسابداری خلاقانه، نسبت به بقیه مؤلفههای حسابداری خلاقانه بیشتر است؛ به این معنا که فقدان چشماندازهای حرفهای در حسابداری باعث افزایش احتمال تحریف مالی از طریق حسابداری خلاقانه میشود. نتیجهگیری: نتیجه کسبشده گویایی این واقعیت است که ضعف آیندهنگری در حوزه حسابداری و افشای واقعگرایانه اطلاعات، میتواند به افزایش سایه حسابداری خلاقانه بر سطح عملکردی شرکتهای بازار سرمایه منجر شود و زمینه بروز حسابداری خلاقانه را بیشتر کند؛ زیرا این حوزه از رویه حسابداری، از فلسفه کافی با پشتوانه دانش برخوردار نیست و این موضوع کارکردهای معرفتی حسابداری را از هسته اصلی که افزایش شفافیت و حفاظت از حقوق ذینفعان است، دور میکند و باعث میشود تا امکان ارزیابی دقیق واقعیتهای عملکردی شرکتها مقدور نباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
حسابداری خلاقانه؛ چشماندازهای حرفهای در حسابداری؛ ارزیابی تفسیری | ||
مراجع | ||
احمدی، فضلاله؛ نصیریانی، خدیجه و اباذری، پروانه (1387). تکنیک دلفی: ابزاری در تحقیق. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۸(۱)، 175- ۱۸۵.
اسماعیلپور، رضا؛ آذر، عادل و شاهمحمدی، محمد (1396). ارائه مدل ساختاری تفسیری از شاخصهای انتخاب تأمینکننده مبتنی بر مسئولیت اجتماعی شرکت. مطالعات مدیریت صنعتی، 15(47)، 45-70.
چهاردهچریکی، معصومه؛ بولو، قاسم؛ رئیسیوانانی، ایمان؛ باباجانی، جعفر و تقویفرد، محمدتقی (1401). شناسایی و رتبهبندی شاخصهای حسابداری خلاقانه با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل شبکهای. حسابداری و منافع اجتماعی، 12(1)، 21-40.
حسنزاده، شادی و مشایخی، بیتا (1398). تبیین الگوی مفهومی چرایی و چگونگی مدیریت سود بانکها؛ رویکرد نظریه زمینهای. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 26(3)، 371-393.
عسگری آلوج، حسین؛ نیکبخت، محمدرضا؛ کرمی، غلامرضا و مؤمنی، منصور (1398). توسعه مدل بنیش با ترکیب شبکههای عصبی مصنوعی و الگوریتم بهینهسازی حرکت تجمعی ذرات برای پیشبینی دستکاری سود. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 26(4)، 615-638.
فغفورمغربی، یگانه؛ سجادی، سیدحسین؛ اثنیعشری، حمیده و رضاییان، علی (1399). تبیین اثر میانجی درک، تسلط پردازش و برداشت سرمایهگذاران از اعتبار افشا بر رابطه بین احساس زبانی، خوانایی، خبرگی و قضاوت و تصمیمگیری سرمایهگذاران، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 27(1)؛ 87-113.
قشقایی، علی و بیگلر، کیومرث (۱۳۹۸). جایگاه حسابداری خلاقانه در بین حسابرسان ایران با تاکید بر آیین اخلاق و رفتار حرفهای حسابرسی. نشریه چشمانداز حسابداری و مدیریت، ۲(۲۰)، 100- 113.
کردستانی، غلامرضا و تاتلی، رشید (1395). پیشبینی دستکاری سود: توسعۀ یک مدل. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 23(1)، 73-96.
کلالیانمقدم، هما؛ مهارتی، یعقوب؛ اشرفی، مجید و خوراکیان، علیرضا (1399). شناسایی عوامل مؤثر بر تشخیص فرصتها برای خلق ارزش اجتماعی در ایران: نظریهپردازی دادهبنیاد با رویکرد ظاهرشونده (گلیزری). علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، 17(1)، 87- 141.
References Abed, I, A., Hussin, N., Ali, M, A., Haddad, H., Shehadeh, M., Hasan, E, F. (2022). Creative Accounting Determinants and Financial Reporting Quality: Systematic Literature Review, Risks. MDPI, 10(4), 1-25. Adámiková, E., Čorejová, T. (2021). Creative Accounting and the Possibility of Its Detection in the Evaluation of the Company by Expert. JRFM, MDPI, 14(7), 1-12. Ahmadi, F., Nasiryani, KH. & Abazari, P. (2008). Delphi Technique: A Tool in research, Iranian Journal of Medical Education, 8(1), 175-185. (in Persian) Akpanuko, E.E. & Umoren, N.J. (2018). The influence of creative accounting on the credibility of accounting reports, Journal of Financial Reporting and Accounting. 16(2), 292-310. Amat, O., Gowthorpe, C. (2004). Creative Accounting: Nature, Incidence and Ethical Issues (April 2004). UPF Working Paper No. 749, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=563364 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.563364 Asgari Alouj, H., Nikbakht, M., Karami, G., & Momeni, M. (2020). Development of the Beneish Model by Combining Artificial Neural Network and Particle Swarm Optimization Algorithm for Earnings Management Prediction. Accounting and Auditing Review, 26(4), 615-638. (in Persian) Balaciu, D., Bogdan, V., Vladu, A, B. (2009). A brief review of creative accounting literature and its consequences in practice. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 11(1), 35-51. Birkey, R. & Hausserman, C. (2019). Inducing Creativity in Accountants’ Task Performance: the Effects of Background, Environment, and Feedback, Calderon, T.G. (Ed.) Advances in Accounting Education: Teaching and Curriculum Innovations (Advances in Accounting Education, Vol. 22). Emerald Publishing Limited, Bingley, pp. 109-133. Cernusca, L., David, D., Nicolaescu, C., & Gomoi, B. (2016). Empirical Study on the Creative Accounting Phenomenon. Studia Universitatis Vasile Goldis. Arad Economics Series, 26 (2). Chahardahchriki, M., Bolo, Gh., Reisivanani, E., Babajani, J. & Taghavifard, M. (2022). Identification and Ranking of Creative Accounting Indicators Using Network Analysis Process Technique, Accounting and Social Benefits, 12(1), 21-40.(in Persian) Charmaz, K. (2011). Grounded theory methods in social justice research. The Sage handbook of qualitative research, 4(3), 359-380. Faghfour Maghrebi, Y., Sajadi, S. H., Asnaashari, H., & Rezaeian, A. (2020). Investigating the Mediating Role of Understanding, Processing Fluency and Credibility of an Earnings Press Release on the Relationship between Language Sentiment, Readability, Sophistication and Investors’ Judgment and Decision-making. Accounting and Auditing Review, 27(1), 87-113. (in Persian) Fernández, W. D. (2004). The grounded theory method and case study data in IS research: issues and design. In Information Systems Foundations Workshop: Constructing and Criticizing, 1(1), 43-59. Ghashghaii, A. & Biglar, K. (2019). The Position of Creative Accounting among Iranian Auditors with an Emphasis on Ethics and Professional Auditing Behavior, Accounting and Management Perspective Magazine, 2(20), 100-113. (in Persian) Glaser, B. G. (1992). Theoretical Sensitivity: Advances in the methodology of grounded theory. Mill Valley, Calif.: Sociology Press. Glaser, B.G. & Holton, J. (2007). Remodeling grounded theory, Historical Social Research/Historische Sozialforschung. Supplement, 19(32), 47-68. Goto, T., Yamamoto, G. (2023). Debt issuance incentives and creative accounting: Evidence from municipal mergers in Japan, Journal of the Japanese and International Economies, 68(1), 32-49. https://doi.org/10.1016/j.jjie.2023.101259 Gupta, C.M. and Kumar, D. (2020). Creative accounting a tool for financial crime: a review of the techniques and its effects. Journal of Financial Crime, 27(2), 397-411. Hassanzadeh, S., & Mashayekhi, B. (2019). A Conceptual Model for the Reasons and Circumstance of Earnings Management in Iranian Banks. Accounting and Auditing Review, 26(3), 371-393. (in Persian) Ismailpour, R., Adel, A., Shahmohammadi, M. (2017). Providing an Interpretive Structural Model of Supplier Selection Indicators Based on Corporate Social Responsibility, Industrial Management Studies, 47(15), 45-70. (in Persian) Kelalianmoghadam, H., Maharati, Y., Ashrafi, M., Khorakian, A. (2019). Identifying the Factors Affecting the Recognition of Opportunities for Social Value Creation in Iran: Foundation data theorizing with their Appearance Approach (Glyzeri), Social Sciences Ferdowsi Univercity of Mashhad, 17(1), 87-141. (in Persian) Kordestani, G., & Tatli, R. (2016). The Prediction of Earnings Manipulation: Development of a Model. Accounting and Auditing Review, 23(1), 73-96. (in Persian) Olojede, P., Erin, O. (2021). Corporate governance mechanisms and creative accounting practices: the role of accounting regulation. International Journal of Disclosure and Governance, 18(2), 207–222 Qatawneh, A, M., Alqtish, A, M. (2017). Critical Examination of the Impact Accounting Ethics and Creative Accounting on the Financial Statements. International Business Research, Canadian Center of Science and Education, 10(6), 104-111. Reischmann, M. (2016). Creative accounting and electoral motives: Evidence from OECD countries. Journal of Comparative Economics, 44(2), 243-257. Saleh, M, M, A., Jawabreh, O., Abu-Eker, E, F, M. (2021). Factors of applying creative accounting and its impact on the quality of financial statements in Jordanian hotels, sustainable practices. Journalof Sustainable Finance & Investment, https://doi.org/10.1080/20430795.2021.1962662 Senn, J., Luque-Vílchez, M. and Larrinaga, C. (2022). The role of accounting in the assessment of knowledge production from a multi-stakeholder’s perspective, Sustainability Accounting. Management and Policy Journal, 13(5), 1033-1059. Speziale, H.S., Streubert, H.J. & Carpenter, D.R. (2011). Qualitative research in nursing: Advancing the humanistic imperative. Lippincott Williams &Wilkins. Supriya, Kh., Vidhi, B. (2018). A Comprehensive Review of Literature on Creative Accounting. International Journal of Business Insights and Transformation, 10(1), 46-60. Susmuş, T., Demirhan, D. (2020). Creative Accounting: A Brief History and Conceptual Framework. Akademik Bakiş Dergisi, 2(3), 1-20. Ustinova, Y., Gupta, Ch, M., Shaposhnikov, A. (2022). Creative Accounting Detection Methods: Foreign Experience, Advances in Social Science. Education and Humanities Research, 632(2), 193-219. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 710 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 464 |