پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,108,560 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,213,091 |
پنهان‌کاری در خانه، پنهان‌کاری در رفتار تحلیل اجتماعی پنهان‌کاری در معماری و در اخلاق اجتماعی ایران دوره قاجار از خلال سفرنامه‌های فرنگیان | ||
| مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
| دوره 30، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 185-206 اصل مقاله (964.28 K) | ||
| نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2023.360004.1858 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا جوادی یگانه1؛ حسنا اسماعیل بیگی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
| 2کارشناس ارشد مهندسی معماری و دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| معماری در هر جامعه متأثر از هنجارها و ارزش‌های حاکم بر آن جامعه است. معماری ایرانی نیز از این قاعده مستثنا نیست و در طول تاریخ چند هزارساله خود در پیوند با فرهنگ و شیوه‌های زیست ایرانیان تکامل یافته است. درون‌گرایی و پنهان‌کاری در معماری و نیز تفکیک اندرونی و بیرونی در خانه‌های سنتی، یکی از ویژگی‌های برجسته معماری ایرانی است. در این مقاله به ارتباط این جلوه معماری با اخلاق اجتماعی ایرانیان در دوره قاجار پرداخته و به دنبال ریشه‌های مشترک دوگانه درون و بیرون در معماری و شخصیت ایرانی در شرایط اجتماعی ایران هستیم. روش تحقیق در این مقاله تفسیری تاریخی و با اتکا به داده‌های به‌دست‌آمده از سفرنامه‌های سیاحان اروپائی است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ناامنی اجتماعی موجود در جامعه، که خود درنتیجه عواملی چون شیوه‌های حکومت استبدادی و خودسرانه بوده، عامل مؤثری بر شکل‌گیری این روحیه در افراد و متعاقباً در خانه‌ها و سایر بناها بوده است و این امر با توجه به پیشینه‌ها و ارزش‌های فرهنگی ایرانیان به صورت‌های مشخصی بروز و ظهور یافته‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "معماری ایرانی"؛ "درون‌گرایی"؛ "اندرونی و بیرونی"؛ "درون و بیرون"؛ "ناامنی اجتماعی"؛ "سفرنامه"؛ "اخلاق اجتماعی"؛ "پنهان‌کاری" | ||
| مراجع | ||
|
اردلان، نادر و بختیار، لاله (1390). حس وحدت (نقش سنت در معماری ایرانی). ترجمه ونداد جلیلی. تهران: علم معمار رویال
ارونسون، الیوت (1400). روانشناسی اجتماعی. ترجمه حسین شکرکن. تهران: انتشارات رشد
ازنب، مریم؛ هنرور، جمال‌الدین و سروش، محمدمهدی و طاهری سرمد، فائزه (1401). بررسی سلسله‌مراتب فضایی در ایجاد محرمیت خانه‌ها با رویکرد گونه شناسی تاریخی. فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، (23)، 153 – 189
انصاف پور، غلامرضا (1363). ایران و ایرانی (به تحقیق در صد سفرنامه دوره قاجاریه). تهران: چاپ گلشن
آنه، کلود (۱۳۶۸). اوراق ایرانی. ترجمه ایرج پروشانی. تهران: چاپخانة سپهر.
آنه، کلود (1370). گلهای سرخ اصفهان. ترجمه فضل الله جلوه. تهران: نشر روایت.
انواری، زهره (1398). مری داگلاس. تهران: نشر انسان شناسی.
اولیویه، گیوم آنتوان (1371). سفرنامه اولیویه. ترجمه محمدطاهر میرزا. تهران: انتشارات اطلاعات.
براون، ادوارد گرانویل (1344). یک سال در میان ایرانیان. ترجمه و حواشی ذبیح‌الله منصوری. تهران: معرفت.
بروگش، هاینریش (1374). در سرزمین آفتاب. ترجمه مجید جلال وند. تهران: نشر مرکز.
بمانیان، محمدرضا؛ و غلامی رستم، نسیم و رحمت‌پناه، جنت (1389). عناصر هویت‌ساز در معماری سنتی خانه‌های ایرانی، نمونه موردی خانه رسولیان یزد. نشریه مطالعات هنر اسلامی، (13)، 55 – 68.
بیمن، ویلیام (1381). زبان، منزلت و قدرت در ایران. ترجمه رضا مقدم. تهران: نشر نی.
پولاک، یاکوب ادوراد (1368). سفرنامه پولاک، ایران و ایرانیان. ترجمه کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی.
پیرنیا، محمد کریم (1382). سبک‌شناسی معماری ایران. گردآوری و تدوین: غلامحسین معماریان. تهران: انتشارات پژوهنده.
پیرنیا، محمد کریم (1384). معماری اسلامی ایران. تدوین غلامحسین معماریان. تهران: انتشارات سروش دانش.
پیرنیا، محمد کریم (1390). معماری ایرانی. تدوین غلامحسین معماریان. تهران: گنجینه.
ثریا، سید مهدی (1372). صفای باطن، مطالعه‌ای در روابط متقابل بین چند صفت. نشریه پژوهش‌های ارتباطی، (1)، 40 – 51.
جوادی یگانه، محمدرضا و آرمین امیر (1394). نگاهی به خودشرق‌شناسی در ایران مدرن: خلقیات ما ایرانیان، سیدمحمدعلی جمالزاده. جامعه پژوهی فرهنگی. 4 (4)، 1-19.
جوادی یگانه، محمدرضا و سعیده زادقناد (1394). ایرانیان در زمانه پادشاهی (خلقیات منفی ایرانیان در نگاه بیگانگان به جامعه ایران)، کتاب ششم. تهران: شورای اجتماعی کشور؛ پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
جونز، سرهارفورد (1369). بخش هفتم از مجموعه ده سفرنامه. ترجمه مهراب امیری. تهران: انتشارات وحید.
حقیر، سعید و صلواتی، کامیار (1396). گزاره‌های نقادانه اروپاییان درباره معماری و شهرهای ایران در سفرنامه‌های قرن هفدهم تا نیمه قرن نوزدهم میلادی. نشریه هنرهای زیبا. 22 (3)، 57 – 70.
دالمانی، هانری، رنه د (1378). سفرنامه از خراسان تا بختیاری، جلد اول. ترجمه غلامرضا سمیعی. تهران: نشر طاووس.
دانشپژوه، منوچهر (1380). سفرنامه ... تا پخته شود خامی. تهران: نشر ثالث.
دروویل، گاسپار (1365). سفر در ایران. ترجمه منوچهر اعتماد مقدم. تهران: شباویز.
دروویل، گاسپار (1348). سفرنامه دروویل. ترجمة جواد محیی. تهران: انتشارات گوتنبرگ.
دمورگان، ژان ژاک ماری (1338). هیئت‌علمی فرانسه در ایران، مطالعات جغرافیایی. ترجمه و توضیح کاظم ودیعی. تبریز: چهر.
دوسرسی، لوران. کنت (1362). ایران در 1839 تا 1840. ترجمه احسان اشراقی. تهران: نشر دانشگاهی.
گوبینو، کنت (1382). سه سال در ایران. ترجمه ذبیح‌الله منصوری. تهران: انتشارات فرخی.
دیبا، داراب، (1378). الهام و برداشت از مفاهیم بنیادی معماری ایران. نشریه معماری و فرهنگ. 1، 97 – 106.
دیولافوآ، ژان (1376). سفرنامه (خاطرات کاوش‌های باستانی شوش). ترجمه ایرج فره وشی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
راتیسلاو، آلبرت چارلز (1386). کنسول در شرق: خاطرات جنرال کنسول انگلستان از زندگی سیاسی خود و انقلاب مشروطیت ایران. ترجمه رجبعلی کاوانی. تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
زونیس، ماروین (1387). روانشناسی نخبگان سیاسی ایران. ترجمه پرویز صالحی، سلیمان امین زاده، زهرا لبادی. تهران: انتشارات چاپخش.
ژوبر، پیر آمده (1347). مسافرت در ارمنستان و ایران. ترجمه علیقلی اعتماد مقدم. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
سرنا، کارلا (1362). آدم ها و آیین ها در ایران. ترجمه علی اصغر سعیدی. اصفهان: چاپ نقش جهان.
شیل، ماری لیدی (1362). خاطرات لیدی شیل همسر وزیر مختار انگلیس در اوائل سلطنت ناصرالدین شاه. ترجمه حسین ابوترابیان. تهران: نشرنو.
فلاندن، اوژن (1356). سفرنامه اوژن فلاندن به ایران. ترجمه حسین نور صادقی. تهران: انتشارات اشراقی.
کرزن، جورج ناتانیل (1380). ایران و قضیه ایران، جلد اول. ترجمه غلامعلی وحید مازندرانی. تهران: علمی و فرهنگی.
کاتوزیان، محمدعلی همایون (1380). بنیان خودکامانه دولت و جامعه در ایران. ترجمه علیرضا طیب. کتاب ماه علوم اجتماعی، (41) و (42)، 61 – 67
کورت گروتر، یورگ (1393). زیبایی‌شناسی در معماری. ترجمه جهانشاه پاکزاد و عبدالرضا همایون. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
گیرتس، کلیفورد (1400). دانش محلی. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: نشر ثالث.
لندر ، آرنولد هنری سویچ (1388). ایران در آستانه مشروطیت، در سرزمین آرزوها. ترجمه علی‌اکبر عبدالرشیدی. تهران: اطلاعات.
لنگ، جان (1391). آفرینش نظریه معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط. ترجمه علیرضا عینی فر. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
لوتی، پیر (1371). سفرنامه: به‌سوی اصفهان. ترجمه بدرالدین کتابی. تهران: اقبال.
مامونتوف، ن. پ (1363). بمباران مجلس شورای ملی در سال ۱۳۲۶ هجری قمری، حکومت تزار و محمدعلی شاه. ترجمه شرف‌الدین قهرمانی. تهران: اشکان.
معماریان، غلامحسین (1373). آشنایی با معماری مسکونی ایران، گونه شناسی درون‌گرا. تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
ملکم، سرجان (1363). روزنامه سفر هیئت سرجان ملکم به دربار ایران در سال‌های 1799، 1800، 1801، به قلم ویلیام هالینگبری. ترجمه امیر هوشنگ امینی. تهران: کتاب‌سرا.
ملکم، سرجان (1362). تاریخ ایران، جلد دوم. ترجمه میرزا حیرت. تهران: انتشارات دنیای کتاب.
مهدوی پور، حسسن (1377). مقدمه‌ای بر تأثیر فرهنگ در معماری. فصلنامه تخصصی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. (84)، 52 – 60
موزر، هنری (1356). سفرنامه ترکستان و ایران. ترجمه علی مترجم. تهران: سحر.
موسوی‌نصب، ماهرخ و تقوایی، ویدا و مظهری، محمدابراهیم (1400). تحلیل الگوی اندرونی – بیرونی به‌مثابه نظام پنهان فضایی با استفاده از روش نحو فضا در خانه‌های اواخر قاجار و اوایل پهلوی در بهبهان، فصلنامه علمی دانشگاه فنی و حرفه‌ای. (4)، 375 – 393.
میرزایی، حسین و رحمانی، جبار (1387). فرهنگ و شخصیت ایرانیان در سفرنامه‌های خارجی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی. (3)، 55 – 77.
نقره کار، عبدالحمید (1387). درآمدی بر هویت اسلامی در معماری و شهرسازی. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی.
وامبری، آرمینیوس (1337). سیاحت درویشی دروغین در خانات آسیای میانه. ترجمه فتحعلی خواجه‌نوریان. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
Nejad Ebrahimi, Ahad & Rahmat Mohammadzadeh (2013) Introversion and Its Role in Iranian Architecture and Urbanism genesis and development, International Research Journal of Applied and Basic Sciences, Vol, 7: 462 – 473 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 374 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 239 |
||