
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,623 |
تعداد مقالات | 71,544 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,895,982 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,943,492 |
سمانتیک تابعارزشی حاجحسینی | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
دوره 56، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 115-129 اصل مقاله (527.28 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2023.358904.523409 | ||
نویسنده | ||
اسدالله فلاحی* | ||
استاد گروه منطق، مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران ، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
نظام تابعارزشی و دستگاه استنتاجطبیعی آن را که مرتضی حاجحسینی در ویراست دوم کتاب خویش «طرحی نو از اصول و مبانی منطق» معرفی کرده است در مقالۀ دیگری بررسی کردهام. در این مقاله به سمانتیک این نظام خواهم پرداخت و فراقضایای صحت و تمامیت را که او اثبات کرده است مورد واکاوی قرار خواهم داد. نشان میدهم که اصطلاحات سمانتیکی به کار رفته در این کتاب به روشنی تعریف نشدهاند یا مقصود از بیان آنها در کتاب مشخص نشده است (برای نمونه مفاهیم «جهان»، «وضعیت»، «کنونی»، «وضعیت فرضی محتمل»، «مفروض»، «قابل فرض»، «وضعیت مبنا» و «مدل مبنا»). از مفهوم سمانتیکی «اعتبار» و «صدقنگهداری» در این سمانتیک، برداشتهای متعددی میشود که در برخی از آنها استدلالهای ربطی نامربوط میشوند و در برخی از آنها استدلالهای نامربوط معتبر میگردند. در پایان نشان میدهم که این سمانتیک با نظریۀ برهان کتاب هماهنگ نیست و قضایای صحت و تمامیت به درستی طرح نشدهاند و در واقع نادرست هستند و مثالهای نقض دارند. فراقضیۀ «تمامیت» برای نظام تابعارزشی این کتاب برقرار نیست زیرا در سمانتیک این نظام، فرمولها یا استدلالهایی «معتبر» است که در نظریۀ برهان آنها «درست» نیست. برای نمونه، در سمانتیک نظام تابعارزشی، هر صدق منطقی هر صدق منطقی را به صورت معتبر نتیجه میدهد اما برهانهای آنها در نظام استنتاج طبیعی به دلیل نقض شرط «نرمال بودن» دگ پراویتز «نادرست» هستند | ||
کلیدواژهها | ||
سمانتیک؛ فراقضایای صحت و تمامیت؛ منطق کلاسیک | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 163 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 297 |