سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,573
تعداد مقالات71,036
تعداد مشاهده مقاله125,507,182
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,771,021
قنواتی, جلیل, کربلائی آقازاده, مصطفی. (1402). موجبات ایجاد، نقل و سقوط ملکیت در حقوق اسلامی. , 53(1), 71-91. doi: 10.22059/jlq.2023.342525.1007675
جلیل قنواتی; مصطفی کربلائی آقازاده. "موجبات ایجاد، نقل و سقوط ملکیت در حقوق اسلامی". , 53, 1, 1402, 71-91. doi: 10.22059/jlq.2023.342525.1007675
قنواتی, جلیل, کربلائی آقازاده, مصطفی. (1402). 'موجبات ایجاد، نقل و سقوط ملکیت در حقوق اسلامی', , 53(1), pp. 71-91. doi: 10.22059/jlq.2023.342525.1007675
قنواتی, جلیل, کربلائی آقازاده, مصطفی. موجبات ایجاد، نقل و سقوط ملکیت در حقوق اسلامی. , 1402; 53(1): 71-91. doi: 10.22059/jlq.2023.342525.1007675

موجبات ایجاد، نقل و سقوط ملکیت در حقوق اسلامی

مطالعات حقوق خصوصی
مقاله 5، دوره 53، شماره 1، خرداد 1402، صفحه 71-91    اصل مقاله (783.52 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2023.342525.1007675
نویسندگان
جلیل قنواتی* 1؛ مصطفی کربلائی آقازاده2
1دانشیار، دانشکده حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.
2دانش آموخته دکتری، حقوق خصوصی، دانشکده حقوق دانشگاه مفید، قم، ایران.
چکیده
علاقۀ بشر به «مال» وی را وامی‌دارد آن را به «استخدام» درآورد؛ عاملی که موجب می‌شود در رئوس مسائل حقوق مدنی بابی تحت عنوان «کتاب اموال» به این امر اختصاص یابد. پرسش اصلی مقاله آن است که چه عاملی موجب ارتباط بین دسته‌های حیازت، عقود و ضمانات قهری، اخذ به شفعه و ارث در زیرمجموعۀ کتاب اموال می‌شود. بازخوانی مسئله نشان می‌دهد مبتنی بر «فطری» و «اعتباری بودن» مالکیت خصوصی و «کرامت ذاتی انسان» آنچه بین دسته‌های زیرمجموعۀ باب اموال ارتباط برقرار می‌کند و آن را به شکل مجموعه‌ای منظومه‌وار و هماهنگ پیوند می‌دهد، عنوان ملکیت است که به‌واسطۀ آن بین شخص و مال بدون واسطه تعهدات «اضافه ملکیت» حاصل می‌شود؛ بنابراین این دسته‌ها که ذیل باب اموال می‌آید، به مجموعه‌ای از قواعد و اصولی اطلاق می‌شوند که ناظر بر ملکیت است. قانون مدنی ما همسو با حقوق اسلامی این مباحث را درهم آمیخته و جملگی آنها را به‌عنوان منبعی از منابع «ملکیت» قرار داده است. بر اساس اینکه این مباحث ذیل ملکیت قرار می‌گیرند و مال به دسته‌های عین و منفعت تقسیم می‌شود، نظریۀ ملکیت مشخص می‌کند چگونه و در چه شرایطی مال به ملکیت درمی‌آید و سپس منتقل، تسلیم و ساقط می‌شود.
کلیدواژه‌ها
اخراج ملکیت؛ استخدام؛ ایجاد اضافه ملکیت؛ سقوط ملکیت؛ مالک؛ ملکیت؛ مملوک؛ نقل اضافه ملکیت
مراجع
  1. اسماعیلی، محمدعلی و ربانی گلپایگانی، علی (1396). روش‌شناسی عقل‌گرایی فلسفی در کلام اسلامی. کلام اسلامی، 26)104(،27 -47، http://www.kalamislami.ir/article_html63312(17 اردیبهشت 1401).
  2. اصفهانی، محمدحسین (1418ق). رسالة فی تحقیق الحق و الحکم، در یک جلد، قم: أنوار الهدی.
  3. اصفهانی، محمدحسین (1418ق). حاشیة کتاب المکاسب (للأصفهانی، ط - الحدیثة)، ج 2 و 5، قم: أنوار الهدی.
  4. اعرافی، علیرضا (1395). هرمنوتیک، قم: مؤسسۀ فرهنگی هنری اشراق و عرفان.
  5. امامی، سید حسن (1340). حقوق مدنی، ج 1، تهران: اسلامیه.
  6. آملی، الشیخ محمدتقی (1413ق). کتاب المکاسب والبیع، تقریر بحث المیرزا النائینی، ج 1، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة.
  7. امیری قائم‌مقام، عبدالمجید (1385). حقوق تعهدات، ج 1، تهران: میزان.
  8. ایروانی، علی بن عبد الحسین نجفی (1406). حاشیة المکاسب (للإیروانی)، ج 1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  9. بحرالعلوم، محمد بن محمدتقی (1403). بلغة الفقیه. ج 2، تهران: منشورات مکتبة الصادق (ع).
  10. بروجردی عبده، محمد (1380). حقوق مدنی. تهران: مجد.
  11. بهرامی احمدی، حمید (1393). ضمان قهری (مسئولیت مدنی). تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
  12. پیلوار، رحیم (1393). فلسفۀ حق مالکیت. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  13. تقی‌زاده، ابراهیم و هاشمی، سید احمدعلی (1392). مسئولیت مدنی (ضمان قهری). تهران: پیام نور.
  14. مروج جزائری، سید محمدجعفر (1416ق). هدی الطالب فی شرح المکاسب. ج 1، قم: مؤسسة دار الکتاب.
  15. مروج جزائری، سید محمدجعفر (بی‌تا). نظرة فی الحقوق، أحکامها و أقسامها، قم: بی­نا.
  16. جعفری تبار، حسن (1393). مُلکِ معنی کنار، فلسفه حقوق مالکیت فکری، تهران: نگاه معاصر.
  17. حائری، سید کاظم حسینی (1423ق). فقه العقود، ج1، قم: مجمع اندیشۀ اسلامی.
  18. خمینی، سید روح‌اللّه موسوی (1421ق). کتاب البیع (للإمام الخمینی)، ج 1 و 2، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس (ره).
  19. خمینی موسوی، سید روح‌اللّه (1418ق). کتاب البیع (تقریرات، للخرم‌آبادی)، در یک جلد، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
  20. خویی موسوی، سید ابوالقاسم (بی‌تا). مصباح الفقاهة (المکاسب)، ج 2، قم: مکتبة الداوری.
  21. دریائی، رضا و کربلائی آقازاده، مصطفی (1399). تأملی بر رابطۀ قانون مسئولیت مدنی با موجبات ضمان قهری در حقوق ایران. مطالعات حقوقی شیراز، 12(3)، 93-125،html5911 https://jls.shirazu.ac.ir/article_(7 اردیبهشت 1401).
  22. شهیدی، مهدی (1380). آثار قراردادها و تعهدات. تهران: مجد.
  23. صدر، محمدباقر (1394). گفتارهای بنیادین شش درس گفتار: استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر. ترجمۀ حسینی ژرفا، سید ابوالقاسم، قم: دارالصدر.
  24. صفایی، سید حسین، رحیمی و حبیب‌الله (1395). مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد). تهران: سمت.
  25. طباطبایی حکیم، سید محسن (1416ق). مستمسک العروة الوثقی. ج 4، قم: دارالتفسیر.
  26. طباطبائی، علامه محمدحسین (1393). اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج 2، قم: صدرا.
  27. طباطبائی، محمدصادق و اسعدی، حسین (1392). بررسـی تطبیقـی ماهیت ابـرا در حقوق ایران و مصر. نامۀ مفید، 0(25)، 61- 82، https://law.mofidu.ac.ir/articlehtml25293_ (1 اسفند 1401).
  28. طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1421ق). حاشیة المکاسب (للیزدی)، ج 1، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  29. فاضل لنکرانی، محمدجواد (1386). دورس خارج فقه. کتاب البیع.  https://fazellankarani.com/persian/lessons/1081 (17 اسفند 1401).
  1. کاتوزیان، ناصر (1390). مسئولیت مدنی. ج‌1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  2. کاتوزیان، ناصر (1384). حقوق مدنی، دورۀ عقود معین. ج‌1، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  3. کاتوزیان، ناصر (1382). نظریۀ عمومی تعهدات، تهران: میزان.
  4. کلباسی اشتری، حسین و کاکائی، مستانه (1397). معنای موجود در وجودشناسی ارسطو و تحول آن در نزد حکمای مشاء. پژوهش‌های هستی‌شناختی، 7(14)، 19 – 37، html1005 https://orj.sru.ac.ir/article_(17 اردیبهشت 1401).
  5. گیلانی، میرزا حبیب‌الله رشتی (بی‌تا). کتاب الغصب. بی‌نا.
  6. قنواتی، جلیل (1400). نظریۀ تملیک یا نظریۀ تعهد. تحقیقات حقوقی، 24(93)، 215-246، https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_html87632l(17 اردیبهشت 1401).
  7. قنواتی، جلیل (1399). نظریۀ تملیک و نظریه تعهد از دیدگاه فقیهان. فقه و مبانی حقوق اسلامی، 53(2)، 389-403، https://jjfil.ut.ac.ir/article_html81088.(17 اردیبهشت 1401).
  8. محقق داماد، سید مصطفی (1388). تحولات اجتهاد شیعی، سیر تاریخی، حوزه‌ها و شیوه‌ها (4). تحقیقات حقوقی، 12(50)، 25- 48،html56273 https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_.(1 اسفند 1401).
  9. محقق داماد، سید مصطفی (1393). قواعد فقه. ج 2، تهران: سمت.
  10. محقق داماد، سید مصطفی؛ صفایی، سید حسین؛ قنواتی، جلیل، احمدی ابهری و محمدعلی (1390). کتاب ماه دین، 168.
  11. محقق داماد، سید مصطفی؛ قنواتی، جلیل؛ شبیری، سید حسن و عبدی‌پور، ابراهیم (1388). حقوق قراردادها در فقه امامیه. ج‌1، تهران: سمت.
  12. نائینی، میرزا محمدحسین غروی (1413ق). المکاسب و البیع (للمیرزا النائینی). ج‌1، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  13. نائینی، میرزا محمدحسین غروی (1373). منیة الطالب فی حاشیة المکاسب. ج‌1، تهران: المکتبة المحمدیة.
  14. ولویون، رضا (1386). تعارض منطق و عدالت در ابراء و بذل مهر. فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی، 37(4)، 315- 325،html19231 https://jlq.ut.ac.ir/article_ (1 اسفند 1401).
  15. همدانی، آقا رضا بن محمدهادی (1420ق). حاشیة کتاب المکاسب (للهمدانی). در یک جلد، قم: مؤلف.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 367
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,000





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب