1استاد گروه حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2دانش آموختۀ دکتری حقوق بین الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
گروه ویژۀ اقدام مالی در حال حاضر فعال ترین و پویاترین نهاد در جهت استانداردسازی و ایجاد روش های جدید برای انسداد راه های پولشویی و تأمین مالی تروریسم است. از مهمترین اقدامات این نهاد، آماده سازی و ارائۀ توصیه های چهل گانه است که کشورها باید در نظام مالی خود آنها را رعایت کنند تا راه هرگونه سوءاستفاده از سیستم مالی و بانکی آن کشور مسدود شود. برخی از این توصیه ها دارای سابقه در قطعنامه های شورای امنیت یا کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم بوده و برخی نیز جدید هستند. هرچند توصیه های گروه ویژۀ اقدام مالی غیرالزام آور و جزو حقوق نرم محسوب می شوند، اما عدم رعایت آنها از سوی دولت ها موجب بی اعتمادی سرمایه گذاران به سیستم مالی آن دولت خواهد شد. با وجود این بررسی ها نشان میدهد آن دسته از توصیه های گروه ویژۀ اقدام مالی که دربردارندۀ قواعدی مشترک با آنچه در کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم یا قطعنامه های فصل هفتمی شورای امنیت است، بیشتر مورد استقبال دولت ها قرار گرفته و برعکس دولت ها به توصیه هایی که دربردارندۀ قواعدی جدید بوده و با سازوکارهای الزام آور پشتیبانی نمی شوند کمتر پایبند بوده اند و این میتواند اماره ای بر علت پایبندی دولت ها به توصیه های یک نهاد غیرالزام آور باشد.
نبی فیضی چکاب، غلام و آهنگری، سوده (1398). گروه ویژۀ اقدام مالی FATF، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
ب) مقالات
الهویی نظری، حمید و فامیل زوار جلالی، امیر (1396). مسئولیت بینالمللی دولتهای تأمینکنندۀ مالی تروریسم. فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، 47(3)، 725-746.
جوانمرد، بهروز (1395). بررسی حقوقی تعامل ایران با FATF در پیشگیری از پولشویی. مجلۀ کانون وکلا، 235، 55- 63.
جی.نورتون، ژوزف و شمس، هبا (1382). «قانون پولشویی و تأمین مالی تروریسم؛ واکنشهای پس از 11 سپتامبر. ترجمه محمدجواد میرفخرایی، مجلۀ حقوقی دفتر خدمات حقوقی بینالمللی ریاست جمهوری، 29، 213- 256.
صبوریپور، مهدی و علیپور، شیما (1397). پیشگیری از تروریسم از طریق مبارزه با تأمین منابع مالی. مجلۀ دیدگاههای حقوق قضایی، 84، 125- 146.
میرعباسی، سید باقر و فامیل زوار جلالی، امیر (1395). مسئولیت بینالمللی دولتها ناشی از مدارا و مماشات با گروههای دهشتافکن؛ با تأکید بر قضیۀ افغانستان. فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، 46(2)، 271-247.
ج) پایاننامه
قربانی، علی (1396). پذیرش FATF و امنیت ملی ایران. پایاننامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ روابط بینالملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
انگلیسی
A) book
Arabinda A. (2009). Targeting Terrorist Financing: International Cooperation and New Regimes, New York: Routledge.
Dion-Schwarz et al, (2019).Terrorists use virtual assets, Published by the RAND Corporation, Santa Monica, Calif.
B) Article
Duncan B. H. & Joshua J. Newcomer, (2008). Political Commitments and the Constitution. Virginia Journal of International Law, 49(3).
Smith, Paul J. (2002). Transnational terrorism and the al Qaeda model: Confronting new realities. The US Army War College Quarterly: Parameters, 32(2 ), 33-46.
Wouters, Jan & Sanderijn Duquet, (2013). The United Nation, The European Union And Multilateral Action Against Terrorism. Leuven Center for Global Governance Studies, Working Paper, 113.
C) Thesis
Esi Baffoe, E. (2017). The Role of The United Nations Security Council in Combating Terrorism Financing Since 2001: Prospects and Challenges, Master Thesis, University of Ghana.
D) Instrument and Report
FATF, Guidance on Capacity Building for Mutual Evaluations and Implementation of the FATF Standards within Low Capacity Countries (February 2008).
International Convention for the Suppression of the Financing of Terrorism, Adopted by the General Assembly of the United Nations in resolution 54/109 of 9 December 1999, Available at: http://www.un.org/law/cod/finterr.htm.
International Standards On Combating Money Laundering And The FinancingOf Terrorism & Proliferation, The FATF Recommendation, 2012.