تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,309 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,347 |
ارائه مدل اثربخشی رنگها در بازاریابی با بهکارگیری علوم اعصاب مصرفکننده (با رویکرد پژوهشِ ترکیبی متوالی اکتشافی) | ||
مدیریت بازرگانی | ||
دوره 15، شماره 4، 1402، صفحه 747-777 اصل مقاله (654.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jibm.2023.354629.4537 | ||
نویسندگان | ||
اللهیار قاسمی1؛ احمد راه چمنی* 2؛ حمیدرضا سعیدنیا3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه مدیریت بازرگانی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. | ||
2استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. | ||
3دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف: این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای اثربخشی رنگها در بازاریابی و آزمونِ اثربخشی آن، توسط روشهای آزمایشگاهی علوم اعصاب انجام شد. در این پژوهش با شناسایی و کشف تأثیر شناختی و هیجانی محرک رنگها و همچنین، استفاده از عناصر علوم اعصاب مصرفکننده، تبیین مدل صورت گرفت و یافتههای آن، بهصورت کمی و آزمایشگاهی سنجیده شد. روش: رویکرد پژوهش، ترکیبی متوالی اکتشافی بوده و طی سه مرحله اجرا شده است: مرحله اول مطالعه کیفی، مرحله دوم در قالب فاز ویژگی کمی و مرحله آخر، آزمایشِ کمی نهایی. گام نخست کیفی، به تولید مقولهها و روابط خاص آنها منجر شد. بخش کمّی پژوهش حاضر، بهصورت آزمایشگاهی و با استفاده از ابزارهای دقیق علوم اعصاب مصرفکننده به اجرا درآمد. رویکرد پژوهش در بخش کیفی، از نوع استقرایی و راهبرد استفاده شده در آن، نظریه دادهبنیاد کلاسیک یا گلاسری بوده است. مصاحبهشوندگان از میان استادان دانشگاهیِ حوزههای بازاریابی، علوم اعصاب و شناختی و گرافیک، مدیرعاملهای شرکتهای تبلیغاتی، مدیران تبلیغاتی و مدیران بخش طراحی آنها بود. روش نمونهگیری در این بخش از پژوهش، نمونهگیری غیراحتمالیِ هدفمند و نمونهگیری نظری بود. در بخش کمّی و آزمایشگاهی این پژوهش، برای سنجش میزان توجه و پردازش، از دستگاه ردیاب چشم توبی و نرمافزار توبیپُرولَب و برای سنجش هیجانها و برانگیختگی، از سیستم کدگذاری حرکات صورت و نرمافزار فِیس ریدر استفاده شد. یافتهها: در بخش کیفی، مدل حاصل از کدگذاری نظری، شامل سه مؤلفه بود: اثربخشی رنگها بر تبلیغات سازمان با کمک علوم اعصاب، اثربخشی شناختی رنگ بر مصرفکننده با ایجاد توجه و اثربخشی هیجانیِ رنگ بر مصرفکننده با ایجاد برانگیختگی. یافتههای پژوهش در بخش کیفی نشان داد که برای اثربخشی سازمان در تبلیغات و بازاریابی، استفاده از رنگهای سازمانی بصری و محیطی، مانند آبی، قرمز، نارنجی و ارغوانی، برای ایجاد توجه و پردازش بیشتر مخاطبان بازار و همچنین، ایجاد برانگیختگیِ هیجانی در مصرفکننده مناسب است که در مرحله دوم پژوهش، بهصورت تبلیغات بصری در چهار صفحه رنگی طراحی و در فاز سوم، آزمونهای آزمایشگاهی در حوزه علوم اعصاب مصرفکننده انجام شد. یافتههای بخش کمّی پژوهش، بیشترین توجه و پردازش را بهترتیب برای رنگهای، نارنجی، آبی، ارغوانی و قرمز ثبت کرده است. همچنین تغییرات برانگیختگی و ظرفیت آزمودنیها، توسط سیستم کدگذاری حرکات صورت و نرمافزار فِیس ریدر، برای رنگهای آزمونشده، انجام گرفت. نتیجهگیری: سازمانها با خَلق رنگ سازمانی خود که باید بر مبنای طراحی صحیحِ پاسخهای شناختی و هیجانی مصرفکنندگان باشد و همچنین، آزمون دقیقتر آن در حوزه علوم اعصاب مصرفکننده، میتوانند از منظر بازاریابی، از مزیت استفاده از دستگاههای دقیق علوم اعصاب و نتایج آنها برای پیشبینی بهتر و دقیقترِ برخورد مخاطبان استفاده کنند. توجه به این نکته که رنگهای سازمانی و تبلیغاتی، تأثیر شناختی و هیجانی بر مخاطبان سازمانها دارند و انتخاب صحیح این عنصر بصری در ایجاد شناخت بیشتر نسبت به برند، نقش مهمی را ایفا کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
پژوهشِ ترکیبی متوالی اکتشافی؛ نظریه دادهبنیاد کلاسیک؛ دستگاه ردیاب چشم؛ برانگیختگی؛ ظرفیت | ||
مراجع | ||
آکر، دیوید (۱۴۰۰). رشد استثنایی در عصر دیجیتال: مالکیت تغییردهندۀ بازی کسبوکار. (احمد روستا و اللهیار قاسمی، مترجمان). انتشارات تیآرا.
بازرگان، عباس (۱۳۸۶). روشهای تحقیق آمیخته: رویکردی برتر برای کندوکاو در مسائل نظام آموزشی و حل آنها. فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی، 37(3)، 101- 119.
جندقی، غلامرضا؛ کیماسی، مسعود؛ عمویی اوجاکی، علی و شفیعی رودپشتی، میثم (1399). ارزیابی اثربخشی تبلیغات چاپی مشترک بانک ملت و بیمه ما با استفاده از روش بازاریابی عصبپایه. مدیریت بازرگانی، ۱۲(۳)، 679- 701.
رحیمی باغملک، جهانبخش؛ حقیقی، محمد و میرا، سید ابوالقاسم (1398). طراحی و تبیین مدل وفاداری بر مبنای تجربه مشتری در صنعت هتلداری با استفاده از استراتژی تئوری دادهبنیاد. مدیریت بازرگانی، ۱۱(۱)، 125- 140.
شاه حسینی، محمدعلی؛ حیدری، علی؛ اعرابی، سیدمحمد؛ قادری کنگاوری، صادق (۱۳۹۸). ارائه مدلی برای مدیریت، اتحادهای راهبردی تحقیق و توسعه در صنعت خودروی کشور ایران. مدیریت بازرگانی، ۱۱(۱)، 25- 44.
فرهنگی، علیاکبر؛ مهدی کروبی و فراز صادق وزیری (۱۳۹۴). نظریه داده بنیاد کلاسیک؛ شرح مراحل تولید نظریه مرکز ثقلی هویت برند توریسم سلامت ایران. مدیریت بازرگانی، 7(1)، 145-162.
قاسمی، اللهیار و مهرمنش، حسن (۱۳۹۶). برنامهریزی استراتژیک و تحلیل ریسک در بخش بهره برداری شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ. فصلنامه پژوهشهای سیاستگذاری و برنامهریزی انرژی، ۳ (۳)، 175- 198.
محمدپور، احمد (۱۳۹۸). فرا روش: بنیانهای فلسفی و عملی روش تحقیق ترکیبی در علوم اجتماعی و رفتاری. ویراست ۲، تهران: انتشارات لوگوس.
محمدپور، احمد (۱۳۹۸). ضدروش: زمینههای فلسفه و رویههای علمی در روششناسی کیفی. ویراست ۲، تهران: انتشارات لوگوس.
هاشمی، سید رامین؛ مشبکی اصفهانی، اصغر؛ کردنائیج، اسدالله و خدادادحسینی، سید حمید (1400). مدلسازی استراتژی تنوعبخشی در شرکتهای چند کسبوکاره خصوصی ایرانی. مدیریت بازرگانی، 13(1)، 42- 56.
References Aaker, D. A. (2021). Owning Game-Changing Subcategories: Uncommon Growth in the Digital Age. (Ahmad Roosta & Allahyar Ghasemi, Trans.). TiAra publition. (in Persian) Adhikari, K. (2023). Application of selected neuroscientific methods in consumer sensory analysis: A review. Journal of Food Science, 88(S1), A53-A64. Babin, B. J., Hardesty, D. M. & Suter, T. A. (2003). Color and shopping intentions: The intervening effect of price fairness and perceived affect. Journal of Business Research, 56, 541–551. Bagchi, R. & Cheema, A. (2012). The effect of red background color on willingness-to-pay: the moderating role of selling mechanism. Journal of Consumer Research, 39(5), 947-960. Baldo, D., Viswanathan, V. S., Timpone, R. J. & Venkatraman, V. (2022). The heart, brain, and body of marketing: complementary roles of neurophysiological measures in tracking emotions, memory, and ad effectiveness. Psychology & Marketing, 39(10), 1979-1991. Barchiesi, M.A., Castellan, S. & Costa, R. (2018). In the eye of the beholder: communicating CSR through color in packaging design. Journal of Marketing Communications, 24(7), 720-733. Barrett, L. F. & Bliss-Moreau, E. (2009). Affective as a psychological primitive. Advances in Experimental Social Psychology, 41, 167–218. Bazargan, A. (2008). Mixed research methods: a superior approach for digging into educational problems and solving them. Psychology and Educational Sciences Quarterly, 37(3),101- 119. (in Persian) Biers, K. & Richards, L. (2005). Color as a factor of product choice in e-commerce. Review of Business Information Systems (RBIS), 9 (4), 33–40. Boyatzis, C. J. & Varghese, R. (1994). Children's emotional associations with colors. The Journal of genetic psychology, 155(1), 77-85. Bradshaw, J.L. (1968). Pupil size and problem solving. The Quarterly Journal of Experimental Psychology, 20(2), 116–122. https://doi.org/10.1080/14640746808400139 Cerf, M., & Garcia-Garcia, M. (2017). Consumer Neuroscience (Vol. 1). The MIT Press. Choi, J., Li, Y.J., Rangan, P., Yin, B. & Singh, S.N. (2020). Opposites attract: impact of background color on effectiveness of emotional charity appeals. International Journal of Research in Marketing, 37(3), 644-660. Cook, I. A., Warren, C., Pajot, S. K., Schairer, D. & Leuchter, A. F. (2011). Regional brain activation with advertising images. Journal of Neuroscience, Psychology, and Economics, 4(3), 147. Costa, M., Frumento, S., Nese, M. & Predieri, I. (2018). Interior color and psychological functioning in a university residence hall. Frontiers in Psychology, 9, 1580. doi:10.3389/fpsyg.2018.01580. Creswell, J. W. & Clark, V. L. P. (2018). Designing and conducting mixed methods research. (3th edition), Sage publications. Creswell, J. W. & Creswell, J. D. (2018). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (5th ed.). California: SAGE Publications Ltd. Crowley, A. E. (1993). The two-dimensional impact of color on shopping. Marketing Letters, 4, 59–69. Eijlers, E., Boksem, M. A. & Smidts, A. (2020). Measuring neural arousal for advertisements and its relationship with advertising success. Frontiers in neuroscience, 14, 736. doi:10.3389/fnins.2020.00736. Eiseman, L. (2006). Color-messages & meanings: A Pantone color resource. North Light Books. Eiseman, L. (2017). The complete color harmony, pantone edition: expert color information for professional results. Rockport Publishers. Elliot, A.J. (2015). Color and psychological functioning: a review of theoretical and empirical work. Frontiers in Psychology, 6, 1-8. Elliot, A. J., & Maier, M. A. (2014). Color psychology: Effects of perceiving color on psychological functioning in humans. Annual review of psychology, 65, 95-120. Farhamgi, A.A., Karoubi, M., Saadeghvaziri, F. (2015). Classic Grounded Theory; description of generating Gravity Center of Iranian Health Tourism Brand Identity Theory. Journal of Business Management, 7(1), 162-145. (in Persian) Fedorikhin, S. & Patrick, V. M. (2010). Positive mood and resistance to temptation: The interfering influence of elevated arousal. Journal of Consumer Research, 37, 698–711. Garber, L. L., Jr., & Hyatt, E. M. (2003). Color as a tool for visual persuasion. In Rajeev Batra & Linda M. Scott (Eds.). Persuasive imagery: A consumer response perspective (pp. 313–336). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associate. Ghasemi, A., Mehrmanesh, H. (2017). Strategic Planning and Risk Analysis: Case of Operations, Department of the Great Tehran Electricity Distribution Company. Quarterly Journal of Energy Policy and Planning Research, 3(3), 175-198. http://epprjournal.ir/article-1-229-fa.html. (in Persian) Glaser, B. (2005). The Grounded Theory Perspective III: Theoretical Coding, Sociology Press. Glaser, B. (1978). Theoretical sensitivity: Advances in the methodology of grounded theory, Sociology Press. Mill Valley, CA. Glaser, B. (1992). Basics of grounded theory analysis: emergence vs. forcing, Sociology Press. Mill Valley, CA. Glaser, B. (1993). Examples of grounded theory: A reader, Sociology Press. Mill Valley, CA. Glaser, B. (1998). Doing grounded theory: Issues and discussions, Sociology Press. Mill Valley, CA. Grandi, B. & Cardinali, M. G. (2022). Colours and price offers: How different price communications can affect sales and customers’ perceptions. Journal of Retailing and Consumer Services, 68, 103073. Han, H., Nguyen, H. N., Song, H., Lee, S. & Chua, B. L. (2019). Impact of functional/cognitive and emotional advertisements on image and repurchase intention. Journal of Hospitality Marketing & Management, 28(4), 446-471. Hashemi, S.R., Moshabbaki Esfahani, A., Kordnaeij, A. & Khodadadhoseini, S.H. (2021). Modeling a Diversification Strategy for Iranian Private Multi-Business Companies. Journal of Business Management, 13(1), 42-65. (in Persian) He, L., Pelowski, M., Yu, W. & Liu, T. (2021). Neural resonance in consumers' right inferior frontal gyrus predicts attitudes toward advertising. Psychol Mark, 38, 1538– 1549. https://doi.org/10.1002/mar.21523 Hemphill, M. (1996). A note on adults' color–emotion associations. The Journal of genetic psychology, 157(3), 275-280. Hoek, J., Gendall, P. (2010). Colors, brands, and trademarks - the marketing (and legal) problems of establishing distinctiveness. Journal of Advertising Research, 50 (3), 316–322. Jandaghi, GH., Keimasi, M., Amoei Ojaki, A. & Shafiee, M. (2020). Measuring the Effectiveness of Mellat Bank and Ma Insurance Joint Printed Advertising Using Neuromarketing. Journal of Business Management, 12(3), 679-701. (in Persian) Javor, A., Koller, M., Lee, N., Chamberlain, L. & Ransmayr, G. (2013). Neuromarketing and consumer neuroscience: Contributions to neurology. BMC Neurology, 13, 13. https://doi.org/10.1186/ 1471-2377-13-13 Kareklas, I., Muehling, D.D. & King, S. (2019). The effect of color and self-view priming in persuasive communications. Journal of Business Research, 98, 33-49. Khalil, S., Chatterjee, P. & Cheng, J. M. S. (2023). Red matte and glossy blue: how color and reflectance drive consumer indulgence. European Journal of Marketing, 50(3). DOI:10.2501/S0021849910091476 Khattak, D.S.R., Ali, H.A.I.D.E.R., Khan, Y.A.S.I.R., & Shah, M. (2018). Color psychology in marketing. Journal of Business & Tourism, 4(1), 183-190. Kido, M. (2000). Bio-psychological effects of color. Journal of International Society of Life Information Science, 18(1), 254-262. Krishna, A. (2012). An integrative review of sensory marketing: Engaging the senses to affect perception, judgment and behavior. Journal of consumer psychology, 22(3), 332-351. Krishna, A., Cian, L. & Aydınoglu, N.Z. (2017). Sensory aspects of package design. Journal of Retailing, 93(1), 43-54. Kubovy, M. & Pomerantz, J. R. (2017). Perceptual organization. Routledge. Kushnirenko, E. (2021). Color in Fashion Design: Orange That Changed Our Perception of Luxury-the Use of Color at Hermès Paris (No. 6772). EasyChair. Labrecque, L. I. (2020). Color research in marketing: Theoretical and technical considerations for conducting rigorous and impactful color research. Psychology & Marketing, 37(7), 855-863. Labrecque, L. I. & Milne, G. R. (2012). Exciting red and competent blue: the importance of color in marketing. Journal of the Academy of Marketing Science, 40(5), 711-727. Labrecque, L. I. & Milne, G. R. (2012). To be or not to be different: Exploration of norms and benefits of color differentiation in the marketplace. Marketing Letters, forthcoming. doi:10.1007/s11002-012-9210-5. Labrecque, L. I., Patrick, V. M. & Milne, G. R. (2013). The marketers’ prismatic palette: A review of color research and future directions. Psychology & Marketing, 30(2), 187-202. Lee, N.Y., Noble, S.M. and Biswas, D. (2018). Hey big spender! A golden (color) atmospheric effect on tipping behavior. Journal of the Academy of Marketing Science, 46(2), 317-337. Lelis, C. (2019). Like a chameleon: the polychromatic virtue of dynamic brands. Journal of Product and Brand Management, 28 (4), 445-461. Mace, W. M. (1977). James J. Gibson’s strategy for perceiving: Ask not what's inside your head, but what's your head inside of. In R. Shaw & J. Bransford (Eds.), Perceiving, Acting, and Knowing: Towards an Ecological Psychology (pp. 43–65). Lawrence Erlbaum. Martinez, L. M., Rando, B., Agante, L. & Abreu, A. M. (2021). True colors: Consumers’ packaging choices depend on the color of retail environment. Journal of Retailing and Consumer Services, 59, 102372. Mehrabian, A. (1996). Pleasure-arousal-dominance: A general framework for describing and measuring individual differences in temperament. Current Psychology, 14(4), 261–292. doi:10.1007/ BF02686918 Mohammadpour, A. (2018). Anti-method: Logic and qualitative methodology design. Tehran. Logos Publications. (in Persian) Morgan, D. L. (1998). Practical strategies for combining qualitative and quantitative methods: Applications to health research. Qualitative Health Research, 8(3), 362–376. Myers, M. D. (2019). Qualitative research in business and management. Sage. Rahimi Baghmalek, J., Haghighi, M., & Mira, S.A. (2019). Developing a Loyalty Model Based on the Customers’ Experience in Hotel Industry Using Grounded Theory Strategy. Journal of Business Management, 11(1), 125-140. (in Persian) Ramsøy, T. (2019). A foundation for consumer neuroscience and neuromarketing. J. Advert. Res. Work. DOI:10.13140/RG.2.2.12244.45446 Ramsøy, T., Michael, N. & Michael, I. (2019). A consumer neuroscience study of conscious and subconscious destination preference. Scientific Reports, 9(1), 1-8. Riche, N., Mancas, M., Culibrk, D., Crnojevic, V., Gosselin, B., & Dutoit, T. (2013). Dynamic saliency models and human attention: A comparative study on videos. In Computer Vision–ACCV 2012: 11th Asian Conference on Computer Vision, Daejeon, Korea, November 5-9, 2012, Revised Selected Papers, Part III 11 (pp. 586-598). Springer Berlin Heidelberg. Rock, I. (1983). The logic of perception. Cambridge, Mass: Bradford Book Russell, J. A. (1978). Affective space is bipolar. Journal of Personality and Social Psychology, 39, 1161-1178. Russell, J. A. (1980). A circumplex model of affect. Journal of Personality and Social Psychology, 39, 1161–1178. Russell, J. A. (2003). Core affect and the psychological construction of emotion. Psychological Review, 110, 145–172. Russell, J. & Mehrabian, A. (1977). Evidence for a three-factor theory of emotions. Journal Research in Personality, 11(3), 273–294. doi:10.1016/0092-6566(77)90037-X Sample, K. L., Hagtvedt, H. & Brasel, S. A. (2020). Components of visual perception in marketing contexts: A conceptual framework and review. Journal of the Academy of Marketing Science, 48(3), 405-421. Schnurr, B., Brunner-Sperdin, A., Stokburger-Sauer, N.E. (2017). The effect of context attractiveness on product attractiveness and product quality: the moderating role of product familiarity. Marketing Letters, 28, 241–253. Schreij, D., Owens, C. & Theeuwes, J. (2008). Abrupt onsets capture attention independent of top-down control settings. Perception & Psychophysics, 72, 672–682. Seo, J.Y., Scammon, D.L. (2017). Do green packages lead to misperceptions? The influence of package colors on consumers’ perceptions of brands with environmental claims. Marketing Letters, 28 (3), 357–369. Shah Hoseini, M.A., Heidari, A., Aarabi, S.M., Ghaderi Kangavari, S. (2019). Developing a Management Model for R&D Strategic Alliances in Automotive Industry in Iran. Journal of Business Management, 11(1), 25-44. (in Persian) Shevell, S. K. & Kingdom, F. A. A. (2008). Color in complex scenes. Annual Review of Psychology, 59, 143–166. Singh, S. (2006). Impact of color on marketing. Management decision, 44(6), 783-789 Skorinko, J. L., Kemmer, S., Hebl, M. R. & Lane, D.M. (2006). A rose by any other name: Color-naming influences on decision making. Psychology & Marketing, 23, 975 999 Spence, C. and Velasco, C. (2018). On the multiple effects of packaging colour on consumer behaviour and product experience in the ‘food and beverage’ and ‘home and personal care’ categories. Food Quality and Preference, 68, 226-237. Stillman, P., Lee, H., Deng, X., Unnava, H. R., & Fujita, K. (2020). Examining consumers' sensory experiences with color: A consumer neuroscience approach. Psychology & Marketing, 12, 937–947. Sung, B., Wilson, N. J., Yun, J. H., & Lee, E. J. (2019). What can neuroscience offer marketing research? Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 32(5), 1089–1111. https://doi.org/10.1108/APJML-04- 2019-0227 Terwogt, M. M. & Hoeksma, J. B. (1995). Colors and emotions: Preferences and combinations. The Journal of general psychology, 122(1), 5-17. Theeuwes, J. (2010). Top-down and bottom-up control of visual selection. Acta Psychologica, 135 (2), 77–99. Uttal,W. R. (1981). A taxonomy of visual processes. NY: Psychology Press Van der Wel, P., Van Steenbergen, H. (2018). Pupil dilation as an index of effort in cognitive control tasks: a review. Psychonomic Bulletin & Review, 25(6), 2005–2015. Venkatraman, V., Dimoka, A., Pavlou, P., Vo, K., Hampton, W., Bollinger, B., et al. (2015). Predicting advertising success beyond traditional measures: New insights from neurophysiological methods and marketing response modeling. JMR, Journal of Marketing Research, 52, 436–452 Wagemans, J., Elder, J. H., Kubovy, M., Palmer, S. E., Peterson, M. A., Singh, M., & von der Heydt, R. (2012). A century of gestalt psychology in visual perception: I. perceptual grouping and figure ground organization. Psychological Bulletin, 138(6), 1172. Wilson, M. (2002). Six views of embodied cognition. PsychonomicBulletin & Review, 9 (4), 625–636. Yu, C. E., Xie, S. Y., & Wen, J. (2020). Coloring the destination: The role of color psychology on Instagram. Tourism Management, 80, 104110. Yu, L., Westland, S., Li, Z., Pan, Q., Shin, M.J. & Won, S. (2018), “The role of individual colour preferences in consumer purchase decisions. Color Research and Application, 43(2), 258-267. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,042 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,808 |