پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,870 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,417,505 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,187,003 |
پیشۀ حجامت از دیدگاه مذاهب اسلامی و آثار آن | ||
| مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
| دوره 19، شماره 3، مهر 1402، صفحه 201-217 اصل مقاله (926.12 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2023.354503.1009257 | ||
| نویسندگان | ||
| وریا حفیدی* ؛ سهیلا رستمی؛ نوید نقشبندی؛ یوسف احمدی | ||
| گروه فقه شافعی، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
| چکیده | ||
| حفظ و سلامتی نفس از اهداف دیرین بشر بوده که دین نیز بر لزوم آن تأکید کرده است. از روش‌های باستانی درمان که مورد تأیید شرع نیز واقع شده «حجامت» است. در احادیث متعدد، علاوه بر تشویق به حجامت، پاره‌ای از احکام آن نیز بیان شده است که فقها و شارحان حدیث در تبیین جزئیات آن اختلاف‌نظر دارند. مقالۀ حاضر به روش توصیفی‌ـ تحلیلی به بررسی جایگاه پیشۀ حجامت و کیفیت ضمانت حاجم پرداخته و دیدگاه‌های فقهی را در این دو حوزه تحلیل کرده است. در جمع بین روایات دالّ بر نکوهش پیشۀ حجامت و تشویق بدان می‌توان گفت علت نکوهش احتمال اصابت خون به لباس و بدن حاجم و ناظر به شرایط بهداشتی گذشته بوده و همچون سایر مشاغل اصل بر اباحۀ آن است. در خصوص ضمانت حاجم نیز چنانچه خطای حاجم موجب آسیب جانی یا عضوی شود پرداخت دیه واجب است و در صورت عمدی بودنِ آن اصل بر قصاص است و در شرایطی که امکان مماثلت در قصاص نباشد یا در صورت درخواستِ محجوم یا اولیای دم دیه ثابت می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پیشه؛ حجامت؛ ضمان؛ فقه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Title of Paper: The Profession of Hijāma (Cupping) from the Point of View of Islamic Schools and Its Effects | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Wrya Hafidi؛ Soheila Rostami؛ Navid Naghshbandi؛ Yousef Ahmadi | ||
| Department of Shafi'i Jurisprudence, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Keeping the soul healthy has been one of the ancient goals of mankind along history, and its necessity has also been emphasized in religion. One of the ancient therapeutic methods approved by Shari'a is hijāma (cupping). In addition to encouraging cupping, some of its rulings have been stated in many traditions which jurists and hadith commentators disagree on their clarification in detail. Using a descriptive-analytical method, this article has investigated the position of cupping therapy and the quality of the cupping therapist (hājim)’s guarantee. In addition, it analyzed jurisprudential views in these two areas. To solve the problem of incapability of two opposed groups of narrations, in which some condemn cupping while others encourage it, it is concluded that the reason for the condemnation is the possibility of blood getting on the cloth and body of the cupping therapist and the health conditions of the past, so that, like other professions, it is basically permitted (mubāh). Regarding the hājim’s guarantee, if his mistake causes injury to life or limb, it is obligatory to pay the blood money (dīyi). If it is intentional, retribution (qisās) is the basic ruling, and in the case where it is not possible to match the retribution, or in case of the request of the mahjūm (person who was cupped) or his legal avenger of blood, the payment of blood money is obligatory. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Profession, Hijāma (Cupping), Guarantee, Jurisprudence | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم
آشتیانی، میرزا محمد حسن بن جعفر (1430). بحر الفوائد فی شرح الفرائد. تحقیق: سید محمدحسن موسوی. قم: ذوی القربی.
ابن ابی شیبه، ابوبکر (1409). المصنف فی الأحادیث و الآثار. الریاض: الرشد.
ابن اثیر، محمد جزیری (1399). جامع الأصول فی أحادیث الرسول. بیروت: دار الفکر و مکتبة الحلوانی و مطبعة الملاح.
ابن رشد القرطبی، أبو‌الولید محمد (1408). البیان و التحصیل و الشرح و التوجیه و التعلیل لمسائل المستخرجة. بیروت: دار الغرب الإسلامی.
ابن رشد الحفید، أبو الولید محمد بن أحمد (1425). بدایة المجتهد و نهایة المقتصد. قاهره: دار الحدیث.
ابن قیم جوزی، محمد (1415). زاد المعاد فی هدی خیر العباد. بیروت و کویت: مؤسسة الرسالة.
ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم (1416). مجموع الفتاوی. المدینه: مجمع الملک فهد.
ابن حنبل، أبو عبد الله أحمد بن محمد (1421). مسند الإمام أحمد بن حنبل. قاهره: دار الحدیث.
ابن عابدین، محمد امین (1412). رد المحتار على الدر المختار. بیروت: دار الفکر.
ابن قدامه، موفق الدین عبدالرحمن (1388). المغنی لابن قدامة. مصر: مکتبة القاهرة.
ابن ماجه، محمد بن یزید (1430). سنن ابن ماجه. بیروت: دار الرسالة العالمیة.
ابن مالک، انس الأصبحی المدنی (1412). موطأ الإمام مالک. بیروت: مؤسسة الرسالة.
ابن منظور، جمال‌الدین محمد بن مکرم (1414). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
ابن نصر البغدادی، قاضی أبو محمد عبد الوهاب (1420). الإشراف على نکت مسائل الخلاف. تحقیق: الحبیب بن‌طاهر. بیروت: دار ابن حزم.
ازهری، محمد بن احمد الهروی (2001). تهذیب اللغه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
بخاری، ابو عبدالله محمد بن اسماعیل (1422). الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله صلى الله علیه و سلم و سننه و أیامه (صحیح البخاری). مصر: دار طوق النجاة.
برقی، احمد بن محمد (1370). المحاسن. قم: دار الکتب الاسلامیة.
ترمذی، محمد بن عیسی (1395). سنن الترمذی. مصر: شرکة مکتبة و مطبعة مصطفى البابی الحلبی.
حازمی، ابراهیم (1992). الحجامه احکامها و فوائدها. الریاض: دار الشریف.
حسن المصری، آمال (1434). الحجامه فی السنة النبویة. تحقیق: طالب حماد خلیل ابو شعر. غزة: الجامعة.
حسینی عاملی، سید جواد (بی‌تا). مفتاح الکرامة. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
حرانی، أبو محمد الحسن بن على (1404ق). تحف العقول عن آل الرسول. قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
حر عاملی (شیخ)، محمد بن حسن (بی‌تا). وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
حلی، جمال‌الدین احمد بن محمد (1407). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع. تحقیق: مجتبی عراقی. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
حلی (علامه)، حسن بن یوسف (بی‌تا). منتهى المطلب فی تحقیق المذهب. بی‌جا: الطبعه القدیمه.
ــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). تحریر الأحکام الشرعیة فی مذهب الإمامیة. مشهد: موسسة آل البیت(ع).
حلی، فخرالدین محمد بن احمد ادریس (1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. چ 2. قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
خطابی، احمد بن محمد (1351). معالم السنن و هو شرح سنن أبی داود. حلب: المطبعة العلمیة.
خرشی، محمد بن عبدالله (بی‌تا). شرح مختصر خلیل. بیروت: دار الکفر للطباعة.
خویی، ابوالقاسم (1377). مصباح الفقاهة (تقریر ابحاث سماحة آیة الله العظمی السید ابوالقاسم الموسوی الخویی). قم: داوری.
دارمی، عبدالله بن عبدالصمد (1412). سنن الدارمی. تحقیق: حسین سلیم أسد الدارانی. سعودیه: دار المغنی.
دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه. چ 2. تهران: دانشگاه تهران.
رازی، ابوعبدالله محمد (1420). مختار الصحاح. چ 5. بیروت ـ صیدا: المکتبة العصریة و الدار النموذجیه.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دار القلم و الدار الشامیة.
زبیدی، محمّد بن محمّد بن عبدالرزّاق الحسینی، الملقّب بمرتضى (بی‌تا). تاج العروس من جواهر القاموس. تحقیق: مجموعة من المحققین. بیروت: دار الهدایه.
سرخسی، شمس‌الدین أبوبکر محمد بن أبی سهل (1414). المبسوط. بیروت: دار المعرفة.
شافعی، أبو عبدالله محمد بن إدریس (1410). الأم. بیروت: دار المعرفة.
شوکانی، محمد بن علی بن عبد الله (1413). نیل الأوطار. تحقیق: عصام‌الدین الصبابطی. مصر: دار الحدیث.
شیخ صدوق، أبی جعفر محمد بن علی بن الحسین (بی‌تا). معانی الاخبار. بیروت: دار المعرفة للطباعة و النشر.
طبری، محمد بن جریر (1420). جامع البیان فی تأویل القرآن. تحقیق: احمد محمد شاکر. مؤسسة الرسالة.
طحاوی، احمد بن محمد (1414). شرح معانی الآثار. بیروت: عالم الکتب.
طیالسی، أبو داود سلیمان بن داود بن الجارود (1419). مسند أبی داود الطیالسی. مصر: دار هجر و دار العلم للملایین.
عادلی‌نژاد، فاطمه (1390). حجامت. مجلة تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق). دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی زاهدان. زاهدان. 13(1). 55 ـ 57.
اللمعة الدمشقیة
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1417). الدروس الشرعیة فی الفقه الإمامیة. قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
عاملی، زین‌الدین علی (شهید ثانی) (1437). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1423). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
عارف، محمد عزت (2003). أسرار العلاج بالحجامه. القاهره: دار الفضیلة.
عمر امین، شهید عبدالحمید (1430). الحجامة سنة و دواء. مکه: للأمه.
غرناطی، محمد بن یوسف (1416). التاج و الإکلیل لمختصر خلیل. بیروت: دار الکتب العلمیة.
فاضل هندی، محمد بن حسن (1405). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام. قم: منشورات مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی.
فراهیدی، خلیل بن احمد (بی‌تا). العین. بیروت: دار و مکتبه الهلال.
قرطبی، أبو عبدالله محمد بن أحمد الخزرجی (1384). الجامع لأحکام القرآن. تحقیق: أحمد البردونی و إبراهیم أطفیش. قاهره: دار الکتب المصریه.
قلیوبی، احمد سلامه و عمیره، احمد البرلسی (1415). حاشیتا قلیوبی و عمیرة. بیروت: دار الفکر.
کجراتی، محمد طاهر بن علی الصدیقی الهندی الفَتَّنِی (1378). مجمع بحار الأنوار فی غرائب التنزیل و لطائف الأخبار. اسطانبول: مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانیة.
کلینی رازی، محمد بن یعقوب (1362). الکافی. قم: دار الکتب الاسلامیه.
مالک، مالک بن انس اصبحی (1425). الموطأ. ابوظبی ـ امارات: موسسة زاید بن سلطان.
مبارکفوری، ابوالعلاء محمد عبدالرحمن بن عبدالرحیم (1410). تحفة الأحوذی بشرح جامع الترمذی. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ماوردی، ابوالحسن علی (1419). الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الإمام الشافعی. بیروت: دار الکتب العلمیة.
مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (1406). ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار. تحقیق و تصحیح: مهردی رجائی. قم: کتابخانة آیت‌الله مرعشی نجفی.
ـــــــــــــــــــــــــــ (1412). بحار الانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار. دار احیاء التراث العربی، موسسة التاریخ العربی.
محمودی، بابک (1394). حجامت درمانی. ارومیه: حسینی.
مزنی، اسماعیل بن یحیی بن إسماعیل (1410). مختصر المزنی. بیروت: دار المعرفة.
مسلم، أبو الحسین بن الحجاج القشیری النیسابوری (1334). صحیح مسلم. بیروت: دار الجبل.
مکارم شیرازی، ناصر (1429). احکام پزشکی. قم: مدرسة الإمام علی بن ابی‌طالب(ع).
ــــــــــــــــــ (1386). انوار الفقاهة (النکاح). تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
مکارم شیرازی، ناصر و طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1428). العروة الوثقی مع تعلیقات. قم: مدرسة الإمام علی بن ابی‌طالب(ع).
مناوی، محمد المدعو بعبد الرؤوف بن تاج العارفین بن علی (1356). فیض القدیر شرح الجامع الصغیر. مصر: المکتبة التجاریة الکبرى.
الموسوعة الفقهیة الکویتیة (1404 ـ 1427). کویت: وزارة الأوقاف و الشئون الإسلامیة.
موسوی خمینی، سید روح‌الله (1390). تحریر الوسیلة. چ 2. قم: مؤسسة چاپخانة اسماعیلیان.
ناصری، محمد شراد (1425). الحجامة شفاء لکل داء. بیروت: موسوعة الأعلمی للمطبوعات.
نجفی جواهری، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
نسائی، أحمد بن شعیب أبوعبد الرحمن (1421). السنن الکبرى. بیروت: مؤسسة الرسالة.
نظری، احمد (1332). فصد به وسیله حجامت و زالو و عقیده قدما راجع به آنها. پایان نامه دکتری، گروه پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران.
نووی، یحیی بن شرف (1392). المنهاج شرح صحیح مسلم بن الحجاج. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
نیسابوری، أبو عبدالله الحاکم محمد بن عبدالله (1411). المستدرک على الصحیحین. بیروت: دار الکتب العلمیة.
نوری، میرزا حسین (بی‌تا). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. تحقیق: مؤسسة آل البیت(ع). قم: مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث.
ولیدی شهری، ملغی بن حسن (1427). الحجامة علم و شفاء. قاهره: المحدثین للتحقیقات العلمیة و النشر.
هندی، فاضل (1416). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام. قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
هیتمی، ابن حجر احمد بن محمد (1357). تحفة المحتاج فی شرح المنهاج. مصر: المکتبة التجاریة الکبرى.
Holy q'uran
A'deli Nejad, F. (2011). Hejamat. Journal of Medical Sciences Research in Zahedan. (in Persian)
Al-Musawat al-Fiqhiyyah al-Kuwaitiya (1983-2006). Kuwait: Ministry of Endowments and Islamic Affairs. (in Arabic)
A'meli (Shahid Sani), Z. (2015). al-Roza al-Baheya fi Sharhe al-Lumaa' al-Demashqheyah. Qom: Majma' al-Fekr al-Eslami. (in Arabic)
--------------------------------. (2002). Masalek al-Efham ela Tanqeh Sharaee al-Eslam. Qom: Islamic Knowledge Foundation. (in Arabic)
A'meli Makii (Shahid Avval) (1985). al-Lumaa' al-Demashqheyah. Qom: Matbae'h Hekmat. (in Arabic)
A'meli Makii (Shahid Avval) (1996). al-Dorus al-Sharee'yah fi al-Fegh al-Emameyah. Qom: Institute of al-Nashr al-Eslami. (in Arabic)
A'ref, M. E'. (2003). Asrar al-A'laj be al-Hejamat. Cairo: Dar al-Fazilat. (in Arabic).
Azhari, M. (2001). Tahzib al-Loqhat. Beirut: Dar Ehya al-Tirath al-A'rabi. (in Arabic)
Barqhe, A'. (1950). al-Mahasen. Dar al-Kotob al-Eslameyaht Maktabah al-Mostafave. (in Arabic)
Bukhārī, M. (2002). Ṣaḥīḥal-Bukhārī. Beirut: Dār Ṭawq al-Nijāt. (in Arabic)
Daremi, A'. (1991). Sonan Daremi. Saudi: Dar al-Moqhni.
Dehkhoda, A'. A. (1998). Loghat Nameh. Tehran: University of Tehran. (in Persain)
Farahidi, HK. (No Date). al-E'en. Beirut: Dar al-Helal. (in Arabic)
Harrani, A.M. (1983). Tohaf al-U'qul. Qum: Institution of al-Nashr al-Eslami. (in Arabic)
Hasan al-Mesri, A. (2012). al-Hejamat fe al-Sunat al-Nabaveyah. Gaza: al-Jameaa'. (in Arabic)
Hazemi, E. (1992). al-Hejamat Ahkamoia va Favaydoha. Riyadh: Dar al-sharif. (in Arabic)
Helli (a'llamah), H. (No Date). Montaha al-Matlab fi Tahqeq al-Mazhab. Out of Place: Old Edition. (in Arabic)
------------------------. (No Data). Tahrer al Ahkam al Share'yah fi Mazhab al Emameyah. Mashhad: al-Al Bayt Foundation. (in Arabic)
Helli, J. (1986). al-Mohazzab al-Baree' fi Sharhe al-Mokhtasar al-Nafee'. T: Mojtaba A'raqi. Qom: Islamic Publishing Office Affiliated With Qom Seminary Teachers Society. (in Arabic)
Hendi, F. (1995). Kashf al-Latham va al-Ebham a'n Qavaed al-Ahkam. Qom: al-Nashar al-Islami Foundation Affiliated to Jamaat al-Madrasin. (in Arabic)
Heytami, E. H. A. (1955). Tohfat al-Mohtaj Fi Sharhe al-Menhaj. Egypt: al-Kubarah Commercial Library. (in Arabic)
Hor A'meli (shekh), M. (No Date). Vasael al-Shaa' ela Tahsel Masael al-Shariaa'h. Beirut: Dar Ehya al-Torath al-A'rabi. (in Arabic)
Hosaini A'meli, S.J. (No Date). Meftah al-Karamah fi Sharhe Qavae'd al-A'lamah Lel faqeh. Beirut: Dar Ehya al-Torath al-A'rabi. (in Arabic)
Ibn abe Shaybah, A. (1988). al-Mosannef fe al-Ahadeth va al-Asar. Riyadh: Maktabah al-Roshd. (in Arabic)
Ibn A'bedin, M. A. (1991). Rad al-Mohtar a'la al-Dor al-Mokhtar. Beirut: Dar al-Fekr. (in Arabic)
Ibn Ather, M. (1969). Jam' al-Usul fe Ahades al-Rasul. Beirut: Dar al-Fekr. (in Arabic)
Ibn Hanbal, A. A'. (2000). Mosnad al-Emam Ahmad ben Hanbal. Qoiro: Dar al-Hadith. (in Arabic)
Ibn Majeh, M. (2008). Sonan ibn Majeh. Beirut: Dar al-Resale al-A'lameyah.
Ibn Malek, A. (1991). Mavatta al-Emam Malek. Beirut: Institution of al-Resaleh. (in Arabic)
Ibn Manzor, M. (1993). Lesan al-A'rab. Beirut: Dar Sader. (in Arabic)
Ibn Nasr al-Baqhdadi, A.M. (1999). al-Eshraf a'la Nokat Masael al- Khalaf. Beirut: Dar ibn Hazm. (in Arabic)
Ibn Qheem al-Jizeyah, M. (1994). Zad al-Ma'ad fe Hade Khair al-E'bad. Beirut: Moasseseh al-Resaleh. (in Arabic)
Ibn Qhodamah, M. (1868). al-Moqhni. Egypt: Maktabah al Qaherah. (in Arabic)
Ibn Roshd al-Hafid, A.M. (2004). Bedayat al-Mojtahed va Nehayat al-Mortased. Qayro: Dar al-Hadith.
Ibn Roshd al-Qortobi, A'. M. (1987). al-Bayan va al-Tahsil. Beirut: Dar al-Qarb al-Eslami. (in Arabic)
Ibn Taeimeyah, A. (1995). Majmu' al-Fatava. Medina: Majma' al-Malak Fahad. (in Arabic)
Kajrati, M. (1985). Majma' Behar al-Anvar fe Qharaeb al-Tanzel va Lataef al-Akhbar. Istanbul: Majlis Press of Ottoman Encyclopedia. (in Arabic)
Kharashi, M. (No Date). Sharhe Mokhtasar Khalil. Beirut: Dar al-Fekr. (in Arabic)
Khattabi, A. (1932). Maa'lem al-Sonan. Halab: al-Matbaa' al-E'lmeyah. (in Arabic)
KHoii, A. (1998). Mesbah al-Feqahat (Taqrir Abhas Samahah Ayatollah al-O'zma al-Sayed Abulqasem al-Mousavi al-Khoei). Qom: Publishers of Davari.
Kolaeni-Razi, M. (1983). al-Kafi. Qom: Dar al-Kotob al-Eslameyah. (in Arabic)
Mahmudi, B. (2015). Hejamat Darmani. Orumieh: Hosaini. (in Persain)
Majlesi, M. B. (1992). Behar al-Anvar. Beirut: Dar Ehya al-Thurath al-A'rabi. (in Arabic)
-----------------. (1985). Malaz al-Akhyar fi Fahme Tahzib al-Akhbar. Research and Correction: Medi Rajaee. Qom: Ayatollah Murashi Najafi library. (in Arabic)
Makarem Sherazi, N. & Tabatabee Yazdi, S. M. K. (2007). al-O'rvatol al-Vosqa Maa' ta'leqat. Qom. (in Arabic)
Makarem Sherazi, N. (2007). Anvar al-Feqahat (al-Nekah). Tehran: Institute for Editing and Publishing the Works of Imam Khomeini. (in Arabic)
--------------------------. (2008). Medical Orders. Qom: School of Imam Ali bin Abi Talib. (in Persain)
Malek, M. (2004). al-Mavatta. Abu Dhabi: Zayed Bin Sultan Foundation. (in Arabic)
Manavi, M. (1937). Faiz al-Qader Sharhe al-Jamee' al-Saqher. Egypt: al-Kubara Trading Library. (in Arabic)
Mavardi, A. M. (1999). al-Havi al-Kabeir fi Feqhe Mazhab al-Emam al-Shafeii. Beirut: Dar al-Kotob al-Elmeyah. (in Arabic)
Mobarakfori, A. A. M. (1989). Tohfah al-Ahvazi be Sharhe Jame' al-Termazi. Beirut: Dar al Kotob al E'lmeuah.
Mosavi Khomaini, S. R. A. (2011). Tahir al-Vaselah. Edition 2. Qom: Ismailian Printing House. (in Arabic)
Moslem, A.H. (1915). Saheh Moslem. Beirut: Dar al-Jabal. (in Arabic)
Mozani, E. (1989). Mokhtasar al-mozani. Beirut: Dar al-Maa'refah. (in Arabic)
Najafi Javaheri, M. H. (1983). Javaher al-Kalam. Beirut: Dar Ehya al-Tirath al-A'rabi. (in Arabic)
Navavi, Y. (1972). Al-Menhaj Sharhe Saheh Moslem ben al-Hajjaj. Beirut: Dar Ehya al-Tirath al-A'rabi. (in Arabic)
Nesaee, A. (2000). al-Sonan al-Kobra. Beirut: Institute al-Resale. (in Arabic)
Neyshabori, A. A' al-H. (1990). al-Mostadrak a'la al-Sahehaein. Beirut: Dar al-Kotob al-E'lmeyah. (in Arabic)
Nori, M.H. (No Data). Mostadrak al-Vasael. Qom: Institution of al-Albayt le Ehyae al-Torath. (in Arabic)
O'mar Amin, A'. (2008). al-Hejamat Sonat va Dava. Mecca: le al-Amah. (in Arabic)
Qalyabi, A. S. & A'merah, A. (1994). Hasheyata Qalyabi & A'merah. Beirut: Dar al-Fekr. (in Arabic)
Qharnati, M. (1995). Altaj va al-Eklil le Mokhtasar Khalil. Beirut: Dar al-Kotob al-E'lmeyah. (in Arabic)
Qortobi, A. A'. M. (1964). al-Jamee' le Ahkam al-Quran. Qairo: Dar al-Kotob al-Mesreyah. (in Arabic)
Raqheb Esfahani, H. (1991). Al-mufradat fi Garib Al-quan. Bayrut.: Dar al-Qalam and Dar al-Shamiah. (in Arabic)
Razi, A. M. (1999). Mokhtar al-Sehah. Beirut – Sida: al-Maktaba al-Asriyah, al-Dar al-Nemoz, Bajeyah. (in Arabic)
Sarakhsi, SH. A. (1993). al-Mabsut. Beirut: Dar al-Ma'refah. (in Arabic)
Shafeii, A.M. (1989). Al-Uom. Beirut: Dar al-Maa'refah. (in Arabic)
Shekh Sadoqh, A. J. M. (No Date). Maa'ni al-Akhbar. Beirut: Dar al-Maa'refah. (in Arabic)
Shokani, M. (1992). Nail al-Avtar. Egypt: Dar al-Hadith. (in Arabic)
Tabari, M. (1999). Jamee' al-Bayan fi Taavel Aaya al-Quran. Institution of l-Resalah. (in Arabic)
Tahavi, A. (1993). Sharhe Maa'ni al-Athar. Beirut: A'lam al-Kotob. (in Arabic)
Tayalesi, A. D. S. (1998). Mosnad abi Davod al-Tayalesi. Egypt: Dar Hejr. (in Arabic)
Termazi, M. (1975). Sonan al-Jermazi. Egypt: Mustafa Al-Babi Al-Halabi Library and Printing Company. (in Arabic)
Zobaydi, M. (No Date). Taj al-A'rus Mdn Javaher al-Qhamus. Beirut: Dar al-Hedyah. (in Arabic)
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 149 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 155 |
||