تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,118,883 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,225,008 |
توانسنجی تبدیل محلات بافت تاریخی به محلات خلاق گردشگری شهری با رویکرد شهرهای 15 دقیقهای، (نمونه موردی: بافت تاریخی ارومیه) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
دوره 56، شماره 3، تیر 1403، صفحه 35-56 اصل مقاله (1.76 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2023.332089.1008392 | ||
نویسندگان | ||
اصغر عابدینی* 1؛ فریدون نقیبی1؛ محسن عبدود2؛ فاطمه جبارپور مهرآباد3؛ مائده اسدی آیدنلو1 | ||
1گروه شهرسازی، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
2گروه شهر سازی، دانشکده شهر سازی، معماری و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
3دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران. | ||
چکیده | ||
این پژوهش سعی دارد با توجه به پتانسیلهای موجود در بافت تاریخی ارومیه، بررسی کند که امکان تبدیل محلات موجود به محلات خلاق گردشگری 15 دقیقهای وجود دارد یا خیر؟ برای ایجاد این محلات چه تدابیری باید اندیشه شود تا به اجرا درآید؟ پژوهش به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. در تبیین ادبیات موضوع از مطالعات کتابخانهای و برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی استفادهشده است. جامعه آماری و محدوده جغرافیایی موردمطالعه بافت تاریخی ارومیه بوده و به پیشبینی و تبیین زمان آینده میپردازد. با در نظر گرفتن معیارهای شهر خلاق گردشگری 15 دقیقهای شاخصها به دو حالت کمی و کیفی تقسیمشدهاند. حد بهینه و ارزیابی وضع موجود شاخصهای کیفی با استفاده از پرسشنامه صورت گرفته است و شاخصهای کمی با کمک سیستم اطلاعات مکانی و در محیط ArcGIS، شعاع دسترسی و خدماترسانی هر کدام از آنها در فاصله 15 دقیقهای برابر با 1250 متر موردبررسی قرارگرفتهاند. از میان شاخصهای موردبررسی، تمامی شاخصها در وضعیت موجود تفاوت معنیداری با حد بهینه دارند و از حالت مطلوبی برخوردار نیستند. شاخصهای کمی از نظر شعاع دسترسی، پوشش 100 درصدی را نشان میدهند ولی از نظر کیفیت وضعیت مطلوبی ندارند. بررسیها نشان میدهد، بافت تاریخی ارومیه هنوز آمادگی لازم برای ایجاد محلات خلاق گردشگری 15 دقیقهای را ندارد. ابتدا باید شاخصهای رویکردها در بافت تقویت گردد، سپس با توجه به ارتباط میان شاخصها و وابستگی میان آنها، با برنامهای جامع و یکپارچه، راهکارهای بهینهای ارائه داد تا محلات خلاق گردشگری 15 دقیقهای در بافت تاریخی ارومیه ایجاد کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
محلهخلاق؛ گردشگریشهری؛ شهر15دقیقهای؛ بافت تاریخی؛ ارومیه | ||
مراجع | ||
ابراهیمی، مهران. (1387). نشست شهر خلاق: مفاهیم، سیاستها، مطالعه موردی از شهرهای موفق و ناموفق. مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران، فرهنگسرای نیاوران، تهران. اشتری، حسن و مهدینژاد، حافظ. (1391). شهر خلاق، طبقه خلاق. چاپ اول، تهران: انتشارات تیسا. آق آتابای، عرازبیکه. (1394). ارتقاء کیفی منظر فرهنگی شهر؛ در چارچوب رویکرد پایداری فرهنگی. پایاننامه کارشناسیارشد، رشته برنامهریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه. باغبان نژاد، الناز. (1394). توسعه محلات شهری خلاق با بهرهگیری از مشارکت کودکان نمونه موردی: محله 7 منطقه 12 شهرداری مشهد. پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته برنامهریزی شهری، گروه هنر، دانشکده هنر و معماری اسلامی، دانشگاه بینالمللی امام رضا علیهالسلام، مشهد. پورحسنزاده، محمدحسین. (1397). امکانسنجی استفاده از روش انتقال حق توسعه (TDR) جهت حفاظت از بافت تاریخی شهر ارومیه. پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته برنامهریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه. جاوید، محمدهادی؛ حسین پور، سیدعلی و اکبری مطلق، مصطفی. (1391)، شهر خلاق برنامهریزی راهبردی. جلد اول، تهران: انتشارات طحان. حبیبی، کیومرث؛ ایراندوست، کیومرث و شیخاحمدی، احمد. (1398). بازآفرینی خلاقیت محور در بافت تاریخی نمونه موردی: بافت تاریخی ارومیه. سومین کنگره بینالمللی عمران، معماری و شهرسازی معاصر، دانشگاه تهران، تهران. حسینی، معصومه و شبانی، امیرحسین. (1396). رتبهبندی محلات منطقه پنج شهر اصفهان از لحاظ شاخص فضاهای عمومی در تحقق شهر خلاق با استفاده از مدل تاپسیس. سومین همایش بینالمللی معماری عمران و شهرسازی در آغاز هزاره سوم، تهران. داکسبری، نانسی. (1389). شهرهای خلاق کانادا، ترجمه شهرزاد فرزین پاک. مجله شهرداریها، 100، 83-76. -دوستی، فرشته؛ زال، محمدحسن و رمضان زاده، مهدی. (1398). سنجش ظرفیتهای گردشگری خلاق در کلانشهر تبریز. مجله گردشگری شهری،6 (2)، 13-1. Doi: 10.22059/jut.2018.253316.461 رضائیان قراگوزلو، علی؛ قادری، اسماعیل و میر عباسی، رمضان. (1391). برنامهریزی شهر خلاق. تهران: انتشارات آذرخش. -رفیعیان، محسن؛ بمانیان، محمدرضا و رفیعیان، مجتبی. (1389). شناسایی پهنههای زمینهساز توسعه خلاق بافتهای فرسوده با رویکرد گردشگری در برنامهریزی شهری مدیریت شهری، 8 (25)، 257-235. سعیدی، هادی. (1389). شهر خلاق ماهنامه پژوهشی- آموزشی شهرداریها، 11(100)، 11-5. شهریاری، سید کمالالدین؛ کریم زاده، علی و شهریاری، شهرزاد. (1398). اولویتبندی قابلیتها و جاذبههای گردشگری در محدودههای بازآفرینی شده تاریخی مطالعه موردی: محدوده تاریخی زندیه شیراز. هویت شهر، 14 (41)، 74-61. صابری، زهرا. (1399). نقش طرحهای نوسازی و بهسازی در ارتقاء کیفیت زندگی در محلات تاریخی (مطالعه موردی محله علیقلی آقا شهر اصفهان). سومین کنفرانس بینالمللی عمران، معماری و مدیریت توسعه شهری در ایران، تهران. عباس زاده، مظفر؛ محمدمرادی، اصغر و سلطان احمدی، الناز. (1394). نقش ارزشهای میراث معماری و شهری در توسعه گردشگری فرهنگی مطالعه موردی: بافت تاریخی ارومیه. فصلنامه مطالعات شهری، 4 (14)،90-77. عباسزاده، مظفر؛ شمسالدینی، نسیم و پوراسد، علی. (1398). ارزیابی توزیع فضایی زیرساختهای اولیه گردشگری با تأکید بر تحرک محور گردشگری_تاریخی در محدوده بافت تاریخی _ فرهنگی شهر ارومیه. مجله گردشگری شهری، 6 (4)، 128-111. Doi: 10.22059/JUT.2020.274664.609 عبدالهی، مجید؛ صرافی، مظفر و توکلینیا، جمیله. (1389). بررسی نظری مفهوم محله و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محلههای شهری ایران. مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، 42 (72)، 102-83. علیپور، سمیه؛ غلامی، محمد و گلپور، حامد. (1398). تحلیل کارایی محلات شهری بوشهر از لحاظ شاخصهای شهر خلاق. نخستین کنفرانس ملی علوم انسانی و توسعه، شیراز. غریب، امید؛ نجفی، محدثه؛ اکبریمطلق، مصطفی و حسینپور، سیدعلی. (1391). شهر خلاق اقتصاد پایدار. جلد دوم، تهران: انتشارات طحان. قلعهنویی، محمود و دهقان زاد، شیما. (1392). ارزیابی کیفیتهای کالبدی فضاهای شهری با رویکرد توسعه پایدار نمونه موردی: محله باغملی شهرضا. سومین کنفرانس بینالمللی توسعه پایدار و عمران شهری، اصفهان. کارکنبرک، مجید؛ حسین پور، سیدعلی و عنابستانی، زهرا. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر خاطرهانگیزی محلات شهری شاندیز با تأکید بر شاخصهای کالبدی شهر خلاق. اولین همایش رقابتپذیری و آینده تحولات شهری، تهران، 649-633. کوراوند، مریم. (1395)، ارزیابی نقش محله خلاق در توسعه شهری با رویکرد محیط نوآور (مطالعه موردی: محلات منطقه 3 شهر اصفهان). پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران. کیانی سلمی، صدیقه و صفری، حامد. (1398). تحلیل و بررسی شاخصها و عوامل گردشگری خلاق در بافتهای فرسوده شهری اصفهان (نمونه موردی: محله جویباره). فصلنامة ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 9 (1) 152-115. محمدی، ناهید. (1384). خلاقیت و نوآوری: تعریف، مفاهیم و مدیریت آن، روزنامه همشهری، پنجشنبه 2 تیر 1384، سال سیزدهم، شماره 3730. مختاری ملکآبادی، رضا؛ سقایی، محسن و ایمان، فاطمه. (1393). سطحبندی مناطق پانزدهگانه شهر اصفهان از لحاظ شاخصهای شهر خلاق با استفاده از مدلهای برنامهریزی منطقهای. مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، 5 (16)، 120-105. Doi: 20.1001.1.22285229.1393.5.16.7.4 مطلبیان، خسرو و رحمانی، بیژن. (1399). برنامهریزی و رهبری خلاق در شهر ایرانی اسلامی و ارتباط آن با خلاقیت شهری. فصلنامه آمایش محیط، 13 (50)، 110-132. موحد، علی. (1386). گردشگری شهری. اهواز: دانشگاه شهید چمران اهواز. مهندسان مشاور معماری و شهرسازی طرح و آمایش. (1394). طرح تفصیلی ارومیه، اداره کل راه و شهرسازی استان آذربایجان غربی. مهندسین مشاور معماری و شهرسازی آرمانشهر. (1385). مطالعات راهبردی بافت فرسوده شهر ارومیه.
References Abbaszadeh, M., Moradi, A., & Soltanahmadi, E. (2015). The Role of Architectural and Urban Heritage Values in Cultural Tourism Development: Case study: The historical fabric of Urmia. Motaleate shahri, 14(4), 77-90. [in Persian] Abbaszadeh, M., Shamsaddini, N., & Poorasad, A. (2019). Evaluation of spatial distribution of tourism primary infrastructures with emphasis on mobility of historical tourism axis within the historical-cultural context of Urmia city. Journal of Urban Tourism, 6(4), 111-128. Doi: 10.22059/JUT.2020.274664.609 [in Persian] Abdelfattah, L., Deponte, D., & Fossa, G. (2022). The 15-minute city: interpreting the model to bring out urban resiliencies. Transportation Research Procedia, 60, 330–337. Doi: 10.1016/j.trpro.2021.12.043 Abdolahi, M., Tavakolinia, J., & Sarrafi, M. (2010). Theoretical Study of the Concept of Neighborhood and its Redefinition with Emphasis on the Conditions of Urban Neighborhoods of Iran. Human Geography Research Quarterly, 72(42), 83-102. [in Persian] Alipour, S., Gholami, M., & Golpour, H. (2019). Analysis of the efficiency of Bushehr urban neighborhoods in terms of indicators of the creative city. The first national conference on humanities and development. [in Persian] Aq-atabay, A. (2016). Qualitative enhancement of urban culturescape, with respect to culture sustainability approach (case study: The mehdi- al-ghadam district, Urmia city). The Thesis (M.A) Submitted to the Graduate for the Degree of M.A in Urban Planning, Faculty of Art and Architecture Department of Urbanism, Urmia University, Urmia. [in Persian] Arman shahr architectural and urban consulting engineers (2006). Strategic studies of the worn texture of Urmia. [In Persian] Ashtari, H., & Mehdinezhad, H. (2013). creative city, creative class. Tehran: Tisa publisher, first edition. [in Persian] AuthentiCity. (2008). Creative City Planning Framework. A Supporting Document to the agenda for prosperity: Prospectus for a Great City, February. Baghbannezhad, E. (2015). Develop Creative Neighborhoods Enjoing the Participation of Children (Case Study: Neighborhood 7 of Regional12 of Mashhad). The Thesis (M.A) Submitted to the Graduate for the Degree of M.A in Urban Planning, Faculty of Arts and Islamic Architecture Department of Arts, Imam Reza international university, Mashhad. [in Persian] Chan, R. C. (2011). Old Buildings, New Ideas: Historic Preservation and Creative Industry Development as Complementary Urban Revitalization Strategies (Doctoral dissertation, University of Pennsylvania). Daksebri, N. (2010). Creative cities in Canada, translate by Farzin Pak. journal of municipality, 100, 76-83. [in Persian]. DeSandoli, E. (2021). Complete streets in the 15minute city. The Centre for Active Transportation, a project of clean air partnership. Doosti, F; Zaal, M; Ramazanzadeh, M. (2019). Assessing the capacities of creative tourism in Tabriz city. Journal of Ueban Tourism, 6 (2), 1-13 Doi: 10.22059/jut.2018.253316.461 [in Persian] Ebrahimi, M. (2007). Creative City Meeting: Concepts, Policies, Case Studies of Successful and Unsuccessful Cities. City Studies and Planning Center, Niavaran Cultural Center, Tehran. [in Persian] Gaglione, F., Gargiulo, C., Zucaro, F., & Cottrill, C. (2022). Urban accessibility in a 15-minute city: a measure in the city of Naples, Italy, Transportation Research Procedia 60, 378–385. Doi: 10.1016/j.trpro.2021.12.049 Galenoei, M., & Dehghanzadeh, S. (2013). Assessing thr physical qualities of urban spaces with sustainable development approach. Third International conference on sustainable development and urban construction, Isfahan. [in Persian] Habibi, K., Irandoost, K., & Sheikhahmadi, A. (2019). Creativity-driven recreation in the historical context (case study: historical context of Urmia city). Third International conference on civil, architecture and urbanism, Tehran university, Tehran. [in Persian] Healey, P. (2004). Creativity and Urban Governance. Policy Studies, 25.87- 102. Hoseini, M., & Shabani, A. (2017). Ranking of neighborhoods in the fifth district of Isfahan in terms of index public spaces in the realization of a creative city by the TOPSIS model. Third international conference on architectural, civil and urban development at the beginning of the third millennium, Tehran. [in Persian] Hull, J., & Sassenberg, U. (2012). Creatng new cultural visitor experiences on islands: Challenges and opportunities, University of Plymouth, Journal of tourism Consumption and practice, 5, 90-110. Jacobs, D. (2010). Constructing the creative neighborhood: Hopes and limitations of creative city policies in Berlin, City, Culture and Society. 1, 193–198. Doi: 10.1016/j.ccs.2011.01.005. Javid, M., Hosseinpour, S., & Akbarimotlag, M. (2013). Creative city, strategic planning. first volume. T ehran: Tahan publisher. [in Persian] Karkonberk, M., Hoseinpour, A., & Annabestani, Z. (2018). Study the factors affecting the memory of Shandiz urban neighborhoods with emphasis on the physical characteristics of the creative city. First conference on competitiveness and future of urban development, Tehran, 633-649. [in Persian] Khavarian-Garmsir, A., Sharifi, A., & Sadeghi, A. (2023). The 15-minute city: Urban planning and design efforts toward creating sustainable neighborhoods. Cities, 132, 104101. Doi: 10.1016/j.cities.2022.104101 Kiani, S., & Safari, H. (2019). Analysis and study of indicators and factors of creative tourism in worn out areas of Isfahan” case study: Jooybare neighborhood”. Innovation and Creativity in human sciences, 1(9), 115-15. [in Persian] Kouravand, M. (2016). Evaluating the role of creative neighborhood in urban development with the innovative milieu approach (Case study: Isfahan district 3). To obtain a master's degree In Geography and Urban Planning, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences Department of Geography and ecotourism, Umiversity of Kashan, Iran. [in Persian] Li, Z., Zheng, J., & Zhang, Y. (2019). Study on the Layout of 15-Minute Community-Life Circle in Third-Tier Cities Based on POI: Baoding City of Hebei Province, Engineering, 11, 592-603. Doi: 10.4236/eng.2019.119041 Mohammadi, N. (2005). Creativity and innovation: definition, concepts and management. Hamshahri newspaper, 13(3730). [in Persian] Mokhtari, R., Saghaei, M., Iman, F. (2014). Classification of fifteen regions in Isfahan city based on the creative city indicator using models in regional planning. Journal of research and urban planning, 5(16),105-120. Doi: 20.1001.1.22285229.1393.5.16.7.4 [in Persian] Moreno, C., Allam, Z., Chabaud, D., Gall, C., & Pratlong, F. (2021). Introducing the “15-Minute City”: Sustainability, resilience and place identity in future post-pandemic cities. Smart cities, 4(1), 93- 111. Doi: 10.3390/smartcities4010006 Motalebian, K.H., & Rahmani, B. (2020). Creative Planning and Leadership in Iranian-Islamic City and its Relationship with Urban Creativity. Journal of environmental based territorial planning, 13(50), 111-132. [in Persian] Movahed, A. (2007). Urban tourism. Ahwaz: Shahid Chamran University. [In Persian] Patricios, N. N. (2002). Urban design principles of the original neighbourhood concepts. Urban morphology, 6(1), 21- 32. Doi: 10.51347/jum. v6i1.3900 Perry, C. A. (1929). The neighborhood unit: A scheme of arrangement for the family-life community. Neighborhood Community Plan. Comm. Reg. Plan N. Y. Its Environ, 7, 2–140. Pourhasanzadeh, M. (2018). Feasibilty Using Transfer Development of Right to Protect the Historical Urban Context of Urmia. a thesis submitted to the Graduate Studies Office in partial fulfillment of the requirement for the degree of Master of Science in Urban Planning. School of Architecture & Urban Planning & Art Department of Urbanism, Urmia University, Urmia. [in Persian] Pozoukidou, G., & Chatziyiannaki, Z. (2021). 15-Minute City: Decomposing the new urban planning eutopia. Sustainability, 13(2), 928. Doi: 10.3390/su13020928. Qarib, O., Najafi, M., Akbarimutlaq, M., & Hosseinpour, A. (2011). Creative city of sustainable economy. second volume, Tehran: Tahan Publications. [in Persian] Rafian, M., Bemanian, M., & Rafian, M. (2010). Identification of Suitable Zones for Creative Development in Urban Deteriorated Places with Tourism Approach in Urban Planning "Case Study: Emamzade Yahya Neighborhood, Tehran, the 12th Municipality Region". Urban Management, 25, 235-257. [in Persian] Rezaeiyan, A., Ghaderi, E., & Mirabbasi, R. (2013). Creative city planning. Tehran: Azarakhsh publishe. [in Persian] Richards, G. (2011). Creativity and tourism: The state of the art. Annals of tourism research, 38(4), 1225-1253. Doi: 10.1016/j.annals.2011.07.008 Richards, G. (2014). Creativity and tourism in the city. Current issues in Tourism, 17(2), 119-144. Doi: 10.1080/13683500.2013.783794 Saberi, Z. (2020). The role of renovation and improvement projects in improving the quality of life in Historical neighborhoods. Third International conference on Civil Engineering, Architecture and Urban manegement in Iran. Tehran. [in Persian] Saeedi, H. (2010). Creative city. Municipal Research-Educational, 11(100), 5-11. [in Persian] Shahriari, K., Karimzadeh, A., & Shahriari, Sh. (2019). Prioritizing tourist attractions in historically regenerated areas (case study: Zandieh historical complex in Shiraz). Hoviat shahr, 14(41), 61-74. [in Persian] Sisson, P. (2020). the 15-minute city as Covid-19 recovery. City Lab, July 15. Tarh and Amayesh architectural and urban consulting engineers (2015). Detailed plan of Urmia city, Road and Urban Development Department of West Azerbaijan Province. [in Persian] Victoria State Government (n.d.). 20-minute neighbourhoods, Victoria State Government. Retrieved, Page last updated:23/03/2021,from:https://www.planning.vic.gov.au/policy-and-strategy/planning-for-melbourne/plan-melbourne/20-minute-neighbourhoods. Yeung, P. (2021). How '15-minute cities' will change the way we socialize: BBC worklife, 1-6. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 506 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 195 |