تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,509,075 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,329 |
تعیین سرعت جریان آب در لایههای مخزن سد لتیان به کمک فناوری پرتونگاری مقطعی صوتی | ||
تحقیقات آب و خاک ایران | ||
دوره 54، شماره 6، شهریور 1402، صفحه 859-875 اصل مقاله (2.17 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijswr.2023.358568.669491 | ||
نویسندگان | ||
رضا حسین زاده اصل1؛ مهدی یاسی* 2؛ مسعود بحرینی مطلق3 | ||
1دانشجو دکتری سازههای آبی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
2دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
3استادیار، پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه تحقیقات آب، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
فناوری پرتونگاری مقطعی صوتی یک روش پیشرفته از شاخههای دانش سنجش از دور است که در سالهای اخیر توسط محققان متعددی برای اندازهگیری سرعت جریان و دما در محیطهای آبی مختلف مورد استفاده و تأیید قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، امکانسنجی استفاده از این فناوری در مخازن سدها، برای اندازهگیری سرعت جریان در لایههای مختلف است. اساس این روش بر محاسبه و ثبت زمان پیمایش پرتوهای صوتی در محیط آبی از جمله مخزن سد است. در گام اول انتشار امواج صوتی از ایستگاه اول به ایستگاه دوم شبیهسازی شد. سپس با توجه به پرتوهای رهگیری شده، زمانهای پیمایش بهدست آمده و حل مسئله معکوس با روش تنظیمشده، سرعت جریان میانگین و سرعت جریان لایهای محاسبه شد. در این پژوهش دو ایستگاه صوتی با انتقال دوسویه با بسامد 10 کیلوهرتز در مخزن سد لتیان در اول آبان 1399 قرار داده شد. 5 لایه در عمق با فاصله ده متر انتخاب شد. نتایج حل مسئله معکوس تنظیمشده نشان داد که حداکثر سرعت 0006/0 متر بر ثانیه در لایه اول (عمق 0 تا 10 متر) رخ میدهد. برای سرعت لایههای 2 تا 5، به ترتیب سرعتهای 0003/0، 0001/0، 0002/0، 0001/0 بر ثانیه محاسبه شد که با توجه به سرعت نزدیک به صفر مخزن سد در لحظه دادهبرداری با تقریب خوبی سرعت جریان بهدست آمد. پیشنهاد میشود در مطالعات آینده دادهبرداری در زمان باز بودن دریچههای تخلیه آب انجام گیرد تا بتوان نتیجه را با نتایج حاصل از این پژوهش مقایسه کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
پرتونگاری مقطعی صوتی؛ ساختار لایهای سرعت جریان؛ سد لتیان؛ مسئله معکوس | ||
مراجع | ||
بحرینی مطلق, مسعود, روزبهانی, رضا, فرخ نیا, اشکان, سلطانی اصل, محمد, و محتشم, کمال. (1397 الف). فن آوری تکه نگاری صوتی، ابزاری کارآمد برای پایش پیوسته سرعت و دمای جریان آب. تحقیقات منابع آب ایران, 14(4), 279-284.
بحرینی مطلق مسعود، روزبهانی رضا، افتخاری مرتضی، زارعیان محمدجواد، فرخنیا اشکان. (1397 ب) ا.رزیابی الگوی انتشار صوتی زیرآب (نظریه پرتو) در یک رودخانه با استفاده از سامانه تیکهنگاری صوتی رودالی. مجله علمی پژوهشی انجمن مهندسی صوتیات ایران.; ۶ (۲) :۲۹-۳۸. http://joasi.ir/article-۱-۱۲۳-fa.html
بحرینی مطلق مسعود، روزبهانی رضا، افتخاری مرتضی، کاردان مقدم حمید، خوشحالی مهدی، محتشم کمال. (1398). امکانسنجی پایش جریانهای خلیجفارس با استفاده از فناوری تیکهنگاری صوتی دریایی ۱۰ کیلوهرتز. مهندسی دریا.; ۱۵ (۳۰) :۱۳۱-۱۳۸. http://marine-eng.ir/article-۱-۷۳۲-fa.html
فقیهی راد، شروین، اردلان، حسین، نیکخواه، آرش، و اسفندیارنژاد، امیر. (1399). شبیه سازی فیزیکی تخلیه جریان از مجرای عمقی در مخازن چگال (با لحاظ استفاده در اداره لوله عمقی سد گتوند). مهندسی عمران امیرکبیر (امیرکبیر)، 52(7)، 1743-1764. SID. https://sid.ir/paper/1036597/fa
REFERENCESBahreinimotlagh, M., Rouzbahani, R., Farokhnia, A., SoltaniAsl, M., & Mohtasham, K. (2018). Acoustic Tomography Technology, a Useful Tool for Continuously Flow Velocity and Temperature Monitoring. Iran-Water Resources Research, 14(4), 279-284. (In Persian). http://www.iwrr.ir/article_64947_79cee677807f51d63bece057bc76d8b3.pdf
Bahreinimotlagh, M., Roozbahani, R., Eftekhari, M., Zareian, M. J., & Farokhnia, A. (2019). Evaluation of underwater acoustic propagation model (Ray theory) in a river using Fluvial Acoustic Tomography System [Research]. Journal of Acoustical Engineering Society of Iran, 6(2), 29-38. (In Persian). http://joasi.ir/article-1-123-fa.html
Bahreinimotlagh, M., Roozbahani, R., Eftekhari, M., Kardanmoghadam, H., Khoshhali, M., & Mohtasham, K. (2020). Feasibility study of 10-kHz Coastal Acoustic Tomography System for current monitoring in the Persian Gulf [Research Paper]. Journal Of Marine Engineering, 15(30), 131-138. (In Persian). https://doi.org/10.29252/marineeng.15.30.131
Barth, M., & Raabe, A. (2011). Acoustic tomographic imaging of temperature and flow fields in air. Measurement Science and Technology, 22(3), 035102.
Bjørnø, L., & Buckingham, M. J. (2017). Chapter 1 - General Characteristics of the Underwater Environment. In T. H. Neighbors & D. Bradley (Eds.), Applied Underwater Acoustics (pp. 1-84). Elsevier. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/B978-0-12-811240-3.00001-1
Dushaw, B. D., Gaillard, F., & Terre, T. (2017). Acoustic Tomography in the Canary Basin: Meddies and Tides. Journal of Geophysical Research: Oceans, 122(11), 8983-9003. https://doi.org/https://doi.org/10.1002/2017JC013356
Faghihirad, S., Ardalan, H., Nikkhah, A., & Esfandiarnejad, A. (2020). Physical Simulation of Discharge Flow from Deep Conduit in Dense Reservoir (In Terms of Use in the Gotvand Dam Deep Pipe). Amirkabir Journal of Civil Engineering, 52(7), 1743-1764. (In Persian). doi: 10.22060/ceej.2019.15645.5982
Kaneko, A., Zhu, X.-H., & Lin, J. (2020a). Chapter 7 - Inversion on a Vertical Slice. In A. Kaneko, X.-H. Zhu, & J. Lin (Eds.), Coastal Acoustic Tomography (pp. 81-93). Elsevier. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/B978-0-12-818507-0.00007-X
Kaneko, A., Zhu, X.-H., & Lin, J. (2020b). Coastal acoustic tomography. Elsevier.
Kawanisi, K., Razaz, M., Yano, J., & Ishikawa, K. (2013). Continuous monitoring of a dam flush in a shallow river using two crossing ultrasonic transmission lines. Measurement Science and Technology, 24(5), 055303.
Munk, W. H., & Worcester, P. F. (1988). Ocean acoustic tomography. Oceanography, 1(1), 8-10.
Razaz, M., Kawanisi, K., Nistor, I., & Sharifi, S. (2013). An acoustic travel time method for continuous velocity monitoring in shallow tidal streams. Water Resources Research, 49(8), 4885-4899.
Roux, P., Cornuelle, B. D., Kuperman, W., & Hodgkiss, W. (2008). The structure of raylike arrivals in a shallow-water waveguide. The Journal of the Acoustical Society of America, 124(6), 3430-3439.
Syamsudin, F., Chen, M., Kaneko, A., Adityawarman, Y., Zheng, H., Mutsuda, H., Hanifa, A. D., Zhang, C., Auger, G., & Wells, J. C. (2017). Profiling measurement of internal tides in Bali Strait by reciprocal sound transmission. Acoustical Science and Technology, 38(5), 246-253.
Taniguchi, N., Kaneko, A., Yuan, Y., Gohda, N., Chen, H., Liao, G., Yang, C., Minamidate, M., Adityawarman, Y., & Zhu, X. (2010). Long‐term acoustic tomography measurement of ocean currents at the northern part of the Luzon Strait. Geophysical Research Letters, 37(7).
Wells, J. C., Aota, Y., Auger, G., Kaneko, A., & Goda, N. (2016). Application of coastal acoustic tomography to Lake Biwa, Japan. The Journal of the Acoustical Society of America, 140(4), 3183-3183. https://doi.org/10.1121/1.4970006
Xu, S., Li, G., Feng, R., Hu, Z., Xu, P., & Huang, H. (2022). Tomographic Mapping of Water Temperature and Current in a Reservoir by Trust-Region Method based on CAT. IEEE Transactions on Geoscience and Remote Sensing.
Zhang, C., Kaneko, A., Zhu, X. H., & Gohda, N. (2015). Tomographic mapping of a coastal upwelling and the associated diurnal internal tides in Hiroshima Bay, Japan. Journal of Geophysical Research: Oceans, 120(6), 4288-4305.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 952 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 538 |