تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,110,029 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,213,775 |
تابوی نام | ||
پژوهشهای انسانشناسی ایران | ||
دوره 12، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 103-119 اصل مقاله (1.27 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2023.356726.459806 | ||
نویسندگان | ||
میترا رضائی* 1؛ مهران ملک2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه مطالعات عالی هنر، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
2استادیار گروه مطالعات عالی هنر، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
چکیده | ||
دین در جهانِ باستان بر سه اصل استوار بوده است: جادو و ارتباط آن با دین و علم؛ توتمیسم و جنبهی اجتماعی کیش نخستین؛ آیینهای باروری و گیاهی. جادو نیرویی است که از نفوذ کلماتی بهوجود میآید که با صدای بلند یا بهصورت آواز خوانده میشود و انسان میتواند همانطور که روی موجودات روحانی عمل میکند، بهوسیلهی واژگان و حرکات مخصوص در طبیعت تأثیر نماید و این نفوذ اساسی را برقرار سازد که آن را جادو مینامند. در مواقعی جادو دستورات منفی، یعنی ممنوعیتها را دربردارد؛ جادوی منفی تابو است و هر چیزی که به دلیل و علتی ترس و اضطراب به دل میافکند را تابو گویند. نامها در بسیاری از جوامع تابو هستند، حمله به نام فرد قابل مقایسه یا حتی بدتر از حمله به بدنِ فرد است. تابوی نام برپایهی ترس است. همانطور که میتوان جادوی بدخواهانهای را با شخص، اعضای بدن یا سایهی او انجام داد، اگر نام واقعی یک فرد را در اختیار داشته باشند، آن را با نام وی هم میتوانند انجام دهند، تابوی نام هم بسیار گستردگی فرهنگی و جغرافیایی داشته و هماینکه، همچنان پابرجا مانده است. حتی اگر بهطور کامل مانند گذشته نباشد ولی ردپای آن هنوز در دنیای مدرن بهچشم میخورد. ملاحظاتی که همچنان درمیان جوامع امروزی، درمورد نام وجود دارد آیا بازماندهی همان تابوی نام و ممنوعیتهایی که درمورد نامها وجود داشته نیست؟ | ||
کلیدواژهها | ||
تابو؛ تابوی منفی؛ جادو؛ نام | ||
مراجع | ||
بلوکباشی، علی. 1367. «آل، موجود». مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی.
بهار، مهرداد. 1393. پژوهشی در اساطیر ایران. تهران: آگاه، چاپ دهم.
پورپارسی، گشتاسب. 1392. گنجینهی نامهای ایرانی. تهران: فروهر. چاپ سوم.
پورداوود، ابراهیم. 1394. یشتها. تهران: اساطیر، چاپ دوم.
جلال، خالقیمطلق. 1389. شاهنامه و یادداشتها. تهران: مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول.
حسندوست، محمد. 1393. فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، چاپ اول.
دوبوار، سیمون. 1401. جنس دوم. ترجمهی قاسم صنعوی. تهران: توس. چاپ نوزدهم.
زاوه، حسین. زنجانیزاده، هما. 1399. «الگوهای نامگذاری زنان در ادبیات مکتبخانهای عصر قاجار». فصلنامهی تحقیقات تاریخ اجتماعی. شماره 1. ص 149- 172.
زندی، بهمن. احمدی، بهزاد. 1395. «نامشناسی اجتماعی-شناختی؛ حوزه نوین مطالعات میانرشتهای». فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. شماره 1. ص 99- 127.
زیگموند، فروید. 1349. توتم و تابو. ترجمهی محمدعلی خنجی. تهران: طهوری.
سقازاده، میرزارضا. 1384. گلهای ارغوان. ج1. تهران: اسلامیه. چاپ سوم.
سنگری، محمدرضا. 1370. «نقش تربیتی نامگذاری». نشریهی تربیت. شمارهی 61. ص 9-11.
شهپر، ساره. 1396. «آیین زایش در لارستان». ماهنامه فرهنگ و ادبیات عامه. شمارهی 17. ص 1-19.
طبرسی، حسن بن فضل. 1370. مکارم الاخلاق. قم: شریف رضی.
عاملی، شیخ حر. 1364. وسائل الشیعه. ج15. آل البیت.
عریان، سعید. 1399. متنهای پهلوی. تهران: علمی. چاپ پنجم.
علیزاده، حمید. عشایری، طاها. 1399. «آیین زایش در فرهنگ و ادبیات عامه بوشهر». فرهنگ وادبیات عامه. شماره31. ص 49- 71.
فریزر، جیمز جرج. 1392. شاخهی زرین. ترجمهی کاظم فیروزمند. تهران: آگاه. چاپ هفتم.
کاسیرر، ارنست. 1367. زبان و اسطوره. ترجمهی محسن ثلاثی. تهران: نشر نقره. چاپ اول.
کاسیرر، ارنست. 1400. فلسفه صورتهای سمبلیک. ج2. ترجمه یدالله موقن. تهران: هرمس. چاپ هفتم.
کریستینسن، آرتور. 1400. نمونههای نخستین انسان و نخستین شهریاری. ترجمه تفضلی،آموزگار. تهران: چشمه. چاپ یازدهم.
لغتنامه دهخدا
متقیهندیجیبوری، علی. 1389. کنزالعمال. موسسه فرهنگی دارالحدیث.
مرادی، ایوب. 1398. «بررسی بنمایههای اسطورهای در باورهای عامیانهی غرب هرمزگان». پژوهشنامهی فرهنگی هرمزگان. شماره 17. ص 8-23.
مزداپور، کتایون. 1391. چند سخن. تهران: فروهر. چاپ اول.
مظاهری، محمدمهدی. اشرف، محمدحسین. «فرهنگ نامگذاری از دیدگاه قرآن و پیامبر». 1388. شماره 44. ص 87- 102.
هیلنز، جانراسل. 1391. شناخت اساطیر ایران. ترجمه ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: چشمه، چاپ شانزدهم.
شاله، فلیسین. 1346. تاریخ ادیان بزرگ. ترجمه منوچهر خدایارمحبی. تهران: طهوری.
Ajayi, Temitope Michael. 2017. Unveiling the taboo of sexual intercourse in the Beulah Yoruba/English Billingual Parallel Bible.vol.10. no.I. the Jornal of Pan African. Allan, Keith. Burridge, Kate. 2009. Taboo Naming and addressing. Cmbridge University Press. Asatrian, G. 2001. Al Reconsidered; in: Iran and the Caucasus. Vol. 5. Online Publication. https://Fa.Wikifeqh.ir/%D8%Ac%D8%A7%D8%AF%D9%88-(%D8%B3%D8%AD%D8%B1). Mommsen, T. 1887. Römisches Staatsrecht. Vol. I. Leipzig. Smal-Stocki, R. 1950. Taboos on animal names in Ukrainian. “Semanticscholar. Org”. Andeegail, 2022. https://www.qoura.com/what-are-some-of-the-most-taboo-baby-names-in-most-of-the-western-world. Wundt, W. 1920. Völkerpsychologie: mythus und Religion: T. 1. Vol. 11. Kröner. Yoan, H. 2014. Name and Taboo: a Naming Taboo and Ancestor-Friendly Naming Practice. Sctolinquistic Journal of Korea- 22(1). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 241 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198 |