پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,232 |
| تعداد مقالات | 67,772 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,234,631 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,980,643 |
غذا به‌مثابه متن فرهنگی مردم‌نگاری فرهنگ بومی خوراک در شهرستان بابل | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| دوره 12، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 85-101 اصل مقاله (1.07 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2023.355631.459803 | ||
| نویسنده | ||
| حسین میرزائی* | ||
| استادیار گروه آموزشی مطالعات فرهنگی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از اساسی‌ترین نیازهای اولیه انسان، تغذیه اسـت، نیـازی که همیشگی است و انسان برای تامین آن باید کوششی دائمی داشته باشد.خوراک میدانی معناساز بـرای تعاملات انسانی است، یعنی چیزی بیش از وسیله‌ای برای بقاء. در این پژوهش، فرهنگ محلی خوراک در شهرستان بابل به عنوان متنی فرهنگی مطالعه شده است. این منطقه که دارای زمین‌های حاصل‌خیز، مراتع بارور و تنوع محصولات زراعی و دامی است، از دیرباز، شاهدگوناگونی و تکثر در مواد خوراکی بوده است. مردمان محلی بابل با انطباق خود با طبیعت و رابطه‌ای خردورزانه با زیست‌بوم، خلاقانه توانسته‌اند از مواد خام روئیدنی و دامی، محصولات خوراکی متنوع تولید کنند. بابلی‌ها با تقسیم‌بندی خوراک به سرد، گرم و متعادل، غذا را در ارتباط با سلامت -بیماری و مراحلی از چرخۀ زندگی ارزیابی می‌کنند. بخش مهمی از هویت فرهنگی بابلی‌ها و پیوندهای اجتماعی آنان با خوراک بومی گره خورده است. سر سفره کسی نشستن پیام‌های دوستی را می‌فرستد و رد کردن دعوت، می‌تواند پیوندها را مشکل‌ساز کند. سفره غذا، حدود فرهنگ، میزان رفاه و عدالت اجتماعی طبقه‌های گوناگون را نمایان می‌سازد. همچنین گویش بابلی پایه‌های عمیق مطابقت روانشناسانه میان غذا، تلقی شخصیتی و موقعیت عاطفی را منعکس می‌کند. داده‌های این مقاله از طریق مشاهده حین مشارکت و مصاحبه‌های عمیق با 23 نفر از زنان و مردان بابلی بدست آمده است. متاسفانه بسیاری از دانش‌های بومی خوراک در مناطق سنتی در حال نابودی است و لازم می‌آید برای حفاظت از این میراث فرهنگی ناملموس قدم‌هایی جدی برداشته شود. این پژوهش گامی در همین جهت است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بابل؛ خوراک؛ غذا؛ فرهنگ؛ مازندران؛ مردم‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Food as a Cultural Text Ethnography of Local Food Culture in Babol City | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hossein Mirzaei | ||
| Assistant Professor, Department of Cultural Studies, Faculty of Social Sciences, University of Allameh Tabatabaei, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| For thousands of years, humans have experienced various biological and cultural changes to satisfy their food needs in order to ensure their survival on the planet. Food is a permanent and meaning-making field for human interactions, that is, something more than a means of survival. In the anthropological literature, production and processing, distribution and consumption of food are considered to be the main elements of the culture of any community.Food binds the personality of individuals and the identity of groups and becomes an important tool for social communication and understanding. Food has a place in culture that connects human communities to each other and connects deep human beings to each other and plays an essential role in all meaningful andidentity-giving actions of humans.Food culture is the source of identity and cultural and natural heritage of each region.Due to the age and vast geographic-cultural diversity in Iran, a great treasure of knowledge related to local food systems in different climatic and cultural habitats has been create.In this article, an attempt has been made to depict the local food culture in one of the important cities of Mazandaran province, namely Babol, using ethnographic field research. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| anthropology, Babol, culture, food, Mazandaran | ||
| مراجع | ||
|
ایزدی، حسن. (1394). گردشگری غذا، فرصتی برای توسعه پایدار روستایی در ایران. پژوهش‌های روستایی، 6 (1)، 65-96.
آقاابراهیمی، هاجر. (1395). نقش نظام خوراک به مثابه ی یک نظام نشانه ای با نگاهی به 10 فیلم از سینمای ایران. نامه هنرهای نمایشی و موسیقی، 6 (12)، 35-51.
برومبرژه، کریستیان. (1393). عادات غذایی و مرزهای فرهنگی در شمال ایران. در : زبیده، سامی، ریچارد تاپر(1393). «ما همانی هستیم که می‌خوریم». ترجمه و ویرایش معصومه ابراهیمی. چاپ اول، تهران: فرهامه.
جعفری مهرآبادی، مریم.، اکبری، مجید.، عطایی، فرزانه. و رازقی، فرزانه. (1396). مدل‌یابی ساختاری-تفسیری عوامل موثر بر توسعه گردشگری غذا (نمونه موردی: شهر رشت)، مطالعات برنامه‌ریزی سکونت‌گاه‌های انسانی (چشم انداز جغرافیایی)، 12 (3)، 681-698.
جعفری‌دهقی، محمود.، خلیلی پور، نازنین. و جعفری‌دهقی، شیما. (1393). زبان‌ها و گویش‌های ایرانی (گذشته و حال). تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
چقلوند، محمد.، امیدوار، نسرین.، ودادهیر، ابوعلی. و رفیع‌فر، جلال‌الدین. (1397). غذا، جنسیت و قدرت: مطالعه اتنوگرافیک در میان عشایر لک لرستان، علوم اجتماعی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد)، 15 (2)، 33-71.
حسینی، هدایت. و حقیقیان‌رودسری، آرزو. (1396). بازاندیشی در جایگاه غذاهای سنتی، علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران، 1 (12)، 135-136 .
زبیده، سامی. و تاپر، ریچارد. (1393). ما همانی هستیم که می‌خوریم. ترجمه و ویرایش معصومه ابراهیمی. چاپ اول، تهران: فرهامه.
شهیدی، علی. (1393). آبگوشت در آوند فرهنگ ایرانی. مجله انسان‌شناسی (نامه انسان‌شناسی)، 12 (21)، 45-77.
صفری پاسکه، رویا. (1393). فرهنگ برنج در زبان گیلکی. رشت: انتشارات ایلیا.
علیزاده اقدم، محمدباقر. (1391). تحلیل جامعه‌شناختی سبک غذایی شهروندان تبریزی، رفاه اجتماعی، 12 (44)، 285-318.
فروزه، محمدرحیم.، حشمتی، غلامعلی. و بارانی، حسین. (1395). دانش سنتی بهره برداری از گیاهان خودرو در تهیه خوراک (نمونه موردی: عشایر مرتع دیلگان) دانش‌های بومی ایران، 3 (5)، 23-58.
فرهادی، کاوه.، و سالمی قمصری، مرتضی. (1393). مدیریت دانش نگهداری خوراک در ایران (مورد مطالعه: طبقه‌بندی سنتی خوراک)، دانش‌های بومی ایران، 1 (1)، 203-227.
قادرزاده، امید. و غلامی، احمد. (1392). مطالعه کیفی دلالت‌های معنایی غذا و تناول آن نزد زنان، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 11 (2)، 153-169.
مداحی مشیزی، جواد.، جهانشاهی افشار، علی. و گوزل، رافائیلوونا. (1395). دانش بومی و سنتی خوراک: درآمدی بر نشانه‌شناسی غذا و آداب مربوط به آن از منظر دین. دانش های بومی ایران، 3 (6)، 153-210.
منصوری مقدم، منصور. و قاسمی، یارمحمد. (1397). مطالعه مردم‌شناختی نظام غذایی عشایر استان ایلام. نامه انسان‌شناسی، 15(26), 157-183.
نودهی، کبری. وکیلی، هادی. (1394). دکان‌های غذایی و غذاهای آماده در ایران دوره اسلامی (قرن دوم تا هفتم هجری). تاریخ و فرهنگ (مطالعات اسلامی)، 47 (95)، 55-83.
نودهی، کبری. وکیلی، هادی. (1390). آداب خوراک در ادبیات عارفان و صوفیان ایران تا پایان قرن هفتم هجری. ادیان و عرفان (مقالات و بررسی‌ها)، 44 (2)، 127-142.
همایی، جلال الدّین. (1368). فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ ششم. تهران: نشر هما.
Cardon, P. (2019). Quand manger fait société. Lille : Presses Universitaire du Septentrion. Cavanaugh, J., Riley, K. C. and Karrebaek, M. S. (2018). Food and Language: Production, Consumption, and Circulation of Meaning and Value. Annual Review of Anthropology, Vol. 47, pp. 17-32, 2018 Consalès, J., Guiraud, N. and Siniscalchi, V. (2022). Les expériences du « local ». Variations et tensions autour de l’alimentation locale dans la région marseillaise. Natures Sciences Sociétés. Douglas, M. (2008). Food in the Social Order: Studies of Food and Festivities in Three American Communities, Routledge. Fischler, C. (2008). Manger. Français, Européens et Américains face à l'alimentation, avec Estelle Masson, Paris : Odile Jacob. Fischler, C. (2013). Les Alimentations particulières : Mangerons-nous encore ensemble demain ?, Paris : Odile Jacob. Harbottle, L. (2004). Food for health, food for wealth: the performance of ethnic and gender identities in Iranian settlers in Britain. New York: Berghahn Books Harris, M. (1998). Good to Eat: Riddles of Food and Culture. Illinois: Waveland Press. (Originally published in 1985 by Simon and Schuster; reprinted in 1987 by Simon & Schuster as The Sacred Cow and the Abominable Pig) Harris, M. ; Ross, E. B., eds. (1987). Food and Evolution: Towards a Theory of Human Food Habits. Philadelphia: Temple University Press. Hope, J. (2019). « Qui vient manger ? Sémiotique alimentaire humaine et autre-qu’humain », CuiZine, vol. 10, n° 1, 2019. Lévi-Strauss, C. (1964). Mythologiques, t. I : Le Cru et le Cuit, Paris : Plon. Lévi-Strauss, C. (1967). Mythologiques, t. II : Du miel aux cendres, Paris : Plon. Lévi-Strauss, C. (1968). Mythologiques, t. III : L'Origine des manières de table. Paris : Plon. Malota, E. and Mucsi, A. (2021). Tasting a new culture: adjustment to a foreign culture through traditional local cuisine. Pages 209-229 | Published online: 16 Nov 2021. https://doi.org/10.1080/15528014.2021.2001619 Miguel Cuj, L. G. and Yates-Doerr, E. (2021) “Cultures of Nutrition: Classification”, Food Policy, and Health, Medical Anthropology, 40:1, 79-97. Schutkowski, H. (2006) Human Ecology: Bio-cultural Adaptations in Human Communities, New York: Springer. Silva, A. J. M (2013), Un ingrédient du discours, Discours et pratiques alimentaires en Méditerranée (vol. 1), Édilivre-Aparis, Saint Denis, p. 157-188. Stano, S., and Bentley, A. (2022). Food for Thought: An Introduction. In: Stano, S., Bentley, A. (eds) Food for Thought. Numanities - Arts and Humanities in Progress, vol 19. Volli, U. (2022). Alimentation: A General Semiotic Model of Socialising Food. In: Stano, S., Bentley, A. (eds) Food for Thought. Numanities - Arts and Humanities in Progress, vol 19. Young, M. W. (1979) Ethnography of Malinowski: Trobriand Islands, 1915-18 Paperback, Routledge. Zubaida, S., and Tapper, R. (1994). Culinary Cultures of the Middle, London, New York: I. B. Tauris. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 13,719 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 11,100 |
||