
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,625 |
تعداد مقالات | 71,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,944,029 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,981,987 |
از اسطورۀ فرّ تا انرژی کیهانی در شاهنامۀ فردوسی | ||
ادب فارسی | ||
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 30، اسفند 1401، صفحه 163-185 اصل مقاله (585.31 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2022.346885.2085 | ||
نویسندگان | ||
زهرا جلیلی1؛ عبدالله واثق عباسی* 2؛ محمدامیر مشهدی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیتان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان وبلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
چکیده | ||
سرتاسر شاهنامه جدال تجسم حماسی اهورامزدا و اهریمن یا خیر و شر و نبرد روشنایی و تاریکی است. شالودۀ اصلی شاهنامه را فرّ و مبارزات فرهمندان با اهریمنان تشکیل میدهد. فرّ از نمادهای پرکاربرد و کلیدی در اساطیر ایران است که به مرور به صورتی گسترده در فرهنگ و حماسۀ ملی ایران بازتاب یافته است. با توجه به اینکه اغلب مقالات نگارش یافته در زمینۀ فرّ معطوف به معنی لفظی، مشتقات و نمودهای اساطیری آن میباشد که فرّ را موهبتی از سوی اهورامزدا دانستهاند و نیز از آنجا که مفهوم فرّ در روزگار ما اساس بسیاری از مباحث فیزیک نوین از جمله هالۀ نورانی، چاکراهای انرژی و انرژی درمانی است، ریشهیابی اشکال گوناگون فرّ و پیوند آنها با تجلیات انرژی کیهانی در شاهنامه فردوسی مورد تحلیل و واکاوی قرار نگرفته ، این مقاله بر آن است تا به بررسی گونهها و تجسمهای مادی و معنوی فرّ و ارتباط آن با انرژی کیهانی در شاهنامه فردوسی بپردازد و با نگاهی انتقادی و روش تحلیلی-توصیفی و رویکرد کتابخانهای انتقال سیر تاریخی فرّ از آیین مهری به اوستا و سپس از شاهنامۀ فردوسی تا عصر حاضر را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
انرژی کیهانی؛ فرّ؛ نور؛ هالۀ انرژی؛ فیزیک کوانتوم؛ شاهنامه فردوسی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
آموزگار، ژاله (1374)، «فرّه، این نیروی جادویی و آسمانی»، کلک، ش 68-70، 32-41.
اسکندردوست، میلاد (1398)، اصول فیزیک، تهران، دانش.
اعتماد مقدم، علیقلی (1350)، فرّ در شاهنامه، تهران، وزارت فرهنگ و هنر.
اعتمادینیا، مجتبی (1395)، «تأملی در هستیشناسی نظم کیهانی در تفکر پیشامدرن با تکیه بر نقش کانونی هرم بزرگ هستی»، حکمت و فلسفه، سال12 ، ش 1، بهار، 25-46.
الیاده، میرچا (1392)، چشم اندازهای اسطوره، ترجمۀجلال ستاری، چ 3، تهران، توس.
بلخاری قهی، حسن (1388)، اسرار مکنون یک گل، چ 2، تهران، فرهنگستان هنر.
بهار، مهرداد (1389)، پژوهشی در اساطیر ایران باستان، چ 8، تهران، آگه.
بورکهارت، تیتوس (1389)، جهانشناسی سنتی و علم جدید، ترجمۀ سیدحسن آذرکاه، تهران، حکمت.
پرنیان، موسی و شهرزاد بهمنی (1391)، «بررسی و تحلیل نمادهای بخش اساطیری شاهنامه»، متنشناسی ادب فارسی، سال 4، ش 1، بهار، 91-110.
پورداوود، ابراهیم (1377)، یشتها، ج 1-2، تهران، اساطیر.
ثروتیان، بهروز (1350)، بررسی فرّ در شاهنامه فردوسی، دانشگاه تبریز.
حسندوست، محمد (1393)، فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی، تهران، آثار.
حلبی، علیاصغر (1378)، مبانی عرفان و تصوف و احوال عارفان، تهران، اساطیر.
دهخدا، علی اکبر (1377)، لغتنامه، چ 2، تهران، دانشگاه تهران.
دوستخواه، جلیل (1385)، گزارش و پژوهش اوستا (کهنترین سرودها و متنهای ایرانی)، ج 2، تهران، مروارید.
رامز، رضا و همایون خرم (1378)، آموزش انرژی درمانی(آشنایی با نیروهای شفابخش انسان)، تهران، محسنی.
رضاییراد، محمد (1389)، مبانی اندیشۀ سیاسی در خرد مزدایی (اندیشۀ سیاسی در ایران پیش از اسلام)، چ 2، تهران، طرح نو.
رضی، هاشم (1379)، حکمت خسروانی (حکمت اشراق و عرفان از زرتشت تا سهروردی)، تهران، بهجت.
ـــــــــــــ (1381)، دانشنامۀ ایران باستان، ج 2، تهران، سخن.
ستاری، جلال (1376)، رمزاندیشی و هنر قدسی، تهران، مرکز.
سودآور، ابوالعلاء (1383)، فرّۀ ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، تهران، میرک.
شایگان، داریوش (1381)، بتهای ذهنی و خاطرۀ ازلی، چ 5، تهران، امیرکبیر.
شریفی، گلفام (1386)، «تحول معنای واژه فرّه در متنهای اوستایی و پهلوی»، مطالعات ایرانی، سال6، ش11، بهار، 93-106.
ظریفکار،الهام (1388)، «هاله تداومی برنقش فروهر»، مجموعه مقالات دومین و سومین هماندیشی هنر تطبیقی، تهران، فرهنگستان هنر.
غراب، راحله (1384)، نماد خورشید در فرهنگ و ادبیات، مشهد، محقق.
فردوسی (1391)، شاهنامه فردوسی، چاپ جلال خالقی مطلق، چ 4، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
فرشاد، محسن (1384)، اندیشه های کوانتومی مولانا، تهران، علم.
قائمی، فرزاد (1390)، «تحلیل انسان شناختی اسطورۀ فرّ و کارکردهای آن در شاهنامۀ فردوسی و اساطیر ایران»، جستارهای ادبی، ش174، پاییز 113-148.
کاکس، برایان و جف فورشاو (1393)، جهان کوانتومی، ترجمۀ سیامک عطاریان، تهران، دانش.
کربن، هانری (1387)، ارض ملکوت از ایران مزدایی تا ایران شیعی: کالبد انسان در روز رستاخیز، ترجمه ضیاءالدین دهشیری، تهران، طهوری.
ــــــــــــ (1391)، چشماندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی؛ سهروردی و افلاطونیان پارس، مقدمه و ترجمۀ انشاءالله رحمتی، ج 2، تهران، سوفیا.
کریستینسن، آرتور (1388)، نخستین انسان و نخستین شهریار، ترجمۀ ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران، چشمه.
کزازی، میرجلالالدین (1380)، از گونهای دیگر، تهران، مرکز.
کوورجی کویاجی، جهانگیر (1371)، پژوهشهایی در شاهنامه، گزارش ویرایش جلیلدوستخواه، تهران، زندهرود.
ماهوان، فاطمه؛ محمدجعفر یاحقی و فرزاد قائمی (1394)، «بررسی نمادهای تصویری فرّ (با تأکید بر نگارههای شاهنامه)»، ادب حماسی، سال 11، ش 19 ، بهار، 119-157.
معروف، غلامرضا و ایرج داداشی (1396)، «مقوله بندی فرّه ایزدی و تکامل آن تحت تأثیر قرآن»، حکمت معاصر، سال 8، ش 3، پاییز، 131 -169.
مولوی، جلال الدین محمد (1382)، مثنوی معنوی، چاپ نیکلسون، ترجمۀحسن لاهوتی، ج 3، تهران، هرمس.
نسفی، عزیزالدین (1362)، کتاب الانسان الکامل، تصحیح و مقدمه ماریژان موله، تهران، طهوری.
نیولی، گراردو و سعیدانواری و سپیده رضی (1391)، «فرّ/فرّه »، هفت آسمان، ش 53، بهار، 101-118.
هاشمی، منیرالسادات (1384)، «ارزشهای رمزی و نمادین البرزکوه در جغرافیای اساطیری شاهنامه»، ادبیات فارسی دانشگاه آزاد مشهد، ش7-8، پاییز، 193-202.
ورمازرن، مارتین (1380)، آیین میترا، ترجمۀ بزرگ نادرزاده، چ3، تهران، چشمه.
یونگ، کارل گوستاو (1352)، انسان و سمبلهایش، ترجمۀ ابوطالب صارمی، تهران، امیرکبیر.
ـــــــــــــ (1390)، چهار صورت مثالی، ترجمۀ پروین فرامرزی، چ3، مشهد، آستان قدس رضوی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 595 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 471 |