![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,076 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,703,851 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,937,489 |
مطالعۀ آکوستیکی ساختهای مبتدایی زبان فارسی | ||
پژوهشهای زبانی | ||
دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 25، اسفند 1401، صفحه 161-186 اصل مقاله (652.72 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2023.352355.666816 | ||
نویسندگان | ||
بتول علی نژاد* 1؛ زینب همایونی2؛ رضوان متولیان نایینی2 | ||
1گروه زبان شناسی، دانشکدۀ زبان های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
2گروه زبانشناسی، دانشکده زبانهای خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
چکیده | ||
هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسۀ ویژگیهای آوایی انواع ساخت مبتدایی در زبان فارسی در چارچوب نظریۀ خودواحد عروضی (لد، 2008) به منظور پاسخ به این چالش است که آیا جایگاه آغازین در این ساختها حاصل حرکت سازه به آغاز بند است یا حاصل اشتقاق در پایۀ سازۀ آغازین در جایگاه نهایی. در این راستا، به پیروی از چینکوئه (1990) ساختهای مبتدایی زبان فارسی را در سه دستۀ مبتداسازی، چپنشانی واژهبستی و چپنشانی منفصل مورد بررسی قرار میدهیم تا مشخص شود که آیا سازۀ آغازین در ساختهای مبتدایی یک گروه آهنگی مستقل را تشکیل میدهد یا خود بخشی از گروه آهنگ متناظر با کل جمله است. به این منظور، مقادیر پارامتر آوایی کشش هجای پایانی سازۀ آغازین و میزان وقفۀ بین این سازه و ادامۀ بند در انواع ساخت مبتدایی را اندازهگیری و مقایسه میکنیم؛ زیرا به باور پیرهامبرت (1980: 20) اگر کشش هجای پایانی گروه هدف و مدت زمان وقفۀ بین آن و کلمات بعدی، در مقایسه با این مقادیر در ساخت بینشان بیشتر باشد، آن گروه در منحنی زیروبمی گفتار، یک گروه آهنگی مستقل را تشکیل میدهد. نتایج نشان میدهد که در دو ساخت چپنشانی واژهبستی و مبتداسازی، مقدار پارامتر آوایی کشش هجای پایانی سازۀ آغازین و میزان وقفۀ بین این سازه و ادامۀ بند، تفاوت معنیداری با این مقادیر در ساخت بینشان ندارد؛ همچنین سازۀ آغازین در ساخت چپنشانی واژهبستی و ساخت مبتداسازی با الگوی آهنگی مشابه با ساخت بینشان، با نواخت مرزی H- تولید و درک میشود. این ویژگیها را میتوان همبستۀ آوایی ارتباط قوی نحوی بین سازۀ آغازین و ادامۀ بند در دو ساخت مبتداسازی و چپنشانی واژهبستی دانست. مشخصهایی که نشان از حرکت سازه به آغاز بند دارد. در مقابل، کشش طولانیتر هجای پایانی سازۀ آغازین و میزان وقفۀ بیشتر بین این سازه و ادامۀ بند در چپنشانی منفصل نسبت به ساخت بینشان، شاهدی است بر اینکه سازۀ آغازین در چپنشانی منفصل گروه آهنگی مستقلی را تشکیل میدهد؛ مشخصهای که به همراه نواخت مرزی L، بازنمود آوایی ارتباط ضعیف نحوی در این ساخت است. این ویژگی فرض مشتقدرپایه بودن سازۀ آغازین را در چپنشانی منفصل تقویت میکند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که ساختهای مبتدایی از درون فاعل از الگویی یکسان با ویژگیهای ساختهای مبتدایی از درون مفعول پیروی میکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
ساختهای مبتدایی؛ سازۀ آغازین؛ گروه آهنگی؛ کشش هجای پایانی؛ وقفۀ آوایی؛ نواخت مرزی | ||
مراجع | ||
اسلامی، محرم (1392). واجشناسی: تحلیل نظام آهنگ زبان فارسی. تهران، سمت.
تولتز، استیو (2008). جزء از کل. ترجمۀ پیمان خاکسار. تهران، نشر چشمه.
حکمتی، رامین و بیجنخان، محمود (1398). تحلیل نوایی ساخت اضافه در چهارچوب واجشناسی نوایی. زبانپژوهی، سال یازدهم، شمارۀ 31، 128-109.
دبیرمقدم، محمد (1369). پیرامون «را» در زبان فارسی. مجله زبانشناسی، سال هفتم، شماره یک، 60-2.
دبیرمقدم، محمد (1383). زبان فارسی و نظریههای زبانی: در جستجوی چارچوبی برای تدوین دستور جامع زبان فارسی. دستور، شمارۀ یک، 129-93.
درزی، علی (1385). ضرورت تمایز میان فرایند ارتقا و مبتداسازی در زبان فارسی. دستور، جلد دوم، شماره یک، 187-161.
درزی، علی و صادقی، وحید (1391). تعیین همبستگیهای نحوی و آوایی در ساخت ارتقایی و مبتداسازی در زبان فارسی. تهران، دانشگاه تهران.
صادقی، وحید (1397). ساخت نوایی زبان فارسی تکیۀ واژگانی و آهنگ. تهران، سمت.
عبدلی یارآباد، بهمن؛ علیزاده، علی و رضایی، والی (1401). مبتداسازی ضمیرگذار موضوع (مفعول مستقیم) در زبان فارسی؛ مطالعهای بر اساس نظریۀ بهینگی. جستارهای زبانی، 13 (2)، 528-497.
همایونی، زینب؛ متولیان نایینی، رضوان و علینژاد، بتول (1401). انواع مختلف ساخت چپنشانی در زبان فارسی. مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران (در دست چاپ).
Abdoli Yarabad, B and A, Alizade and V, Rezaei. 2022. Argument (Direct Object) Left Dislocation in Persian; An Optimality Theory study. Language Related Researc, 13 (2), 497-528. [In Persian]. Bruce, G. 1977. Swedish Word Accents in Sentence Perspective. Lund: Gleerup. Cinque, G. 1977. The movement nature of Left-Dislocation. Linguistic Inquiry (8), 397-412. Cinque, G. 1990. Types of Ā-dependencies. Cambridge Ma: MIT Press. DabirMoghaddam, M. 1990. About ‘ra’ in Persian. Journal of Linguistics, 7/1, 2-60. [In Persian]. DabirMoghaddam, M. 2004. Persian language and linguistic theories: in search of a framework for compiling a comprehensive persian language grammar. Syntax, No 1, 93-129. [In Persain]. Darzi, A. 2006. The need to distinguish between the process of raizing and topicalization in the Persian language. Syntax, Vol. 2, No 1, 161-187. [In Persain]. Darzi, A and V, Sadeghi. 2012. Determining Syntactic and Phonetic Correlations in Raising Construction and Topicalization in Persian Language. Tehran: Tehran University. [In Persian]. Eslami, M. 2013. Phonology Analysing the Intonation System op Persian. Tehran: Samt. [In Persian]. Hekmati, R and M. Bijankhan. 2019. Prosodic analysis of Ezafe construction in the framework of prosodic phonology. Language Research, Volume 11, Issue 31, 109-128. [In Persian]. Homayouni, Z and R, Motavalian Naeini and B, Alinezhad. 2022. Different Types of Left Dislocation in Persian. Research in Western Iranian Languages and Dialects (under press). [In Persian]. Ladd, D. 1983. Phonological features of intonational peaks. Language, 59, 721-759. Ladd, D. 2008. Intonational Phonology. Cambridge: Cambridge University Press. Liberman, M. 1975. The Intonational System of English. PhD thesis. Cambridge. MIT Press. Mahjani, B. 2003. An Instrumental Study of Prosodic Features and Intonation in Modern Persian. MS thesis. Pierrehumbert, J. 1980. The Phonology and Phonetics of English Intonation. PhD thesis. Cambridge. MIT Press. Sadat Tehrani, N. 2007. The Intonation Grammar of Persian. PhD dissertation. University of Monitoba, Winniepeg. Sadeghi, V. 2018. The Prosodic Structure of the Persian Language Lexical Stress and Intonation. Tehran: Samt. [In Persian]. Suárez, E. C. 2003. Left-Dislocated structures in Spanish. Hispania, Vol. 86, No. 2 (May, 2003), 326-338. Toltz, S. 2008. A Fraction of the Whole. Traslated by Khaksar, P. Tehran: Cheshmeh. [In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 298 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 476 |