تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,522 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,135,725 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,241,175 |
ارزیابی اثر تنش خشکی بر ویژگی های ریشه و اندام هوایی ژنوتیپ های گلرنگ (.Carthamus tinctorius L) | ||
به زراعی کشاورزی | ||
مقاله 4، دوره 25، شماره 3، شهریور 1402، صفحه 557-573 اصل مقاله (1.27 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jci.2023.351005.2760 | ||
نویسندگان | ||
حمید جباری* 1؛ مجید غلامحسینی2؛ محمدباقر ولی پور3؛ محمدرضا نظری4؛ امیرحسن امیدی5؛ حبیب تشکری میمند6 | ||
1نویسنده مسئول، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: h.jabbari@areeo.ac.ir | ||
2مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: m.gholamhoseini@areeo.ac.ir | ||
3مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: m.valipour@areeo.ac.ir | ||
4مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: mrnazari@spii.ir | ||
5مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: ah.omidi@areeo.ac.ir | ||
6مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: h.tashakori@areeo.ac.ir | ||
چکیده | ||
هدف: این پژوهش بهمنظور تأثیر رژیمهای آبیاری بر صفات مورفولوژیک ریشه و اندام هوایی ژنوتیپهای گلرنگ انجام شد. روش پژوهش: این آزمایش با استفاده از لولههای پلیکا (پیویسی) در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال زراعی 99-1398 انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای موردبررسی شامل رژیم آبیاری در دو سطح آبیاری کامل (شاهد) و تنش خشکی (بهترتیب آبیاری پس از تخلیه 40 و 80 درصد رطوبت قابل استفاده در خاک) و ژنوتیپهای مختلف گلرنگ شامل تودههای محلی ورامین، همند (آبسرد)، ژنوتیپ قزاقستانی و ارقام امیر، گلدشت و پرنیان بودند. یافتهها: نتایج نشان داد در شرایط تنش خشکی، طول و قطر ریشه بهترتیب به میزان 6/28 و 6/13 درصد افزایش و صفات وزن خشک ریشه، محتوای نسبی آب برگ، تعداد غوزه، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه در واحد آزمایشی بهترتیب 6/23، 2/15، 4/25، 3/63 و 9/74 درصد کاهش یافت. در شرایط آبیاری کامل، رقم امیر با برخورداری از سیستم ریشهای مناسب (وزن خشک ریشه 7/7 گرم و طول ریشه 71 سانتیمتر) و حداکثر تعداد دانه از بیشترین عملکرد دانه در واحد آزمایشی (03/5 گرم در بوته) برخوردار بود. رقم امیر در شرایط تنش خشکی با گلدهی زودهنگام، وزن خشک و طول ریشه زیاد، برخورداری از بیشترین فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز، بیشترین عملکرد دانه در واحد آزمایشی (67/1 گرم در بوته) را دارا بود. نتیجهگیری: بهطور کلی، رقم امیر بهدلیل برخورداری از سیستم ریشهای مناسب و ویژگیهای برتر زراعی، عملکرد دانه بیشتری داشت و ژنوتیپ برتر بود. | ||
کلیدواژهها | ||
ارقام؛ خصوصیات فیزیولوژیک؛ شاخص سبزینگی؛ قطر ریشه؛ گلدهی؛ محتوی نسبی آب برگ | ||
مراجع | ||
غلامحسینی، مجید؛ حبیبزاده، فرهاد و همتی، پریسا (1400). ارزیابی خصوصیات ریشه و اندام هوایی ژنوتیپهای کنجد تحت شرایط مختلف رطوبت خاک. بهزراعی کشاورزی، 23(2)، 393-407.
https://doi.org/10.22059/jci.2021.309428.2445
جبّاری، حمید (1400). ارزیابی لاین امیدبخش SAF-95-14 گلرنگ از نظر تحمل به تنش خشکی در شرایط کنترلشده. گزارش نهایی طرح پژوهشی. تهران: مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.
حسینعلیپور، بهاره؛ راهنما، افراسیاب و فرخیان فیروزی، احمد (1399). اثر تنش خشکی بر رشد و معماری ریشه گندم در مرحله رشد رویشی. علوم گیاهان زراعی ایران. 51 (1)، 63-75.
https://doi.org/10.22059/ijfcs.2019.266586.654531
جبّاری، حمید؛ خوشخلق سیما، نیر اعظم؛ اکبری، غلامعباس؛ الهدادی، ایرج؛ شیرانیراد، امیرحسین و حامد، علی. (1395). بررسی رابطه سیستم ریشهای با روابط آبی کلزا در شرایط تنش خشکی، به زراعی کشاورزی. 18 (1)، 1-19.
https://doi.org/10.22059/jci.2016.56544
امیدی، امیرحسین (۱۳۹۰). اثر قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد دانه و شاخصهای تحمل به تنش در سه رقم گلرنگ. نشریه علوم زراعی ایران. ۱۳ (۱)،۱۱۶-۱۳۰.
References Aebi, H. (1984). Catalase in vitro. Methods in Enzymology, 105, 121-126. Achhale, D. (2016). Screening of safflower (Carthamus tinctorius L.) Genotypes for drought tolerance. Master of science dissertation. Madhya: Rajmata Vijayaraje Scindia Krishi Vishwa Vidyalaya gwalior college of agriculture. Bengough, A. G., McKenzie, B. M., Hallett, P. D., & Valentine, T. A. (2011). Root elongation, water stress, and mechanical impedance: A review of limiting stresses and beneficial root tip traits. Journal of Experimental Botany, 62, 59-68. Chance, B., & Maehly, A. C. (1955). Assay of catalase and peroxidase. Methods in Enzymology, 2, 764-817. Chavoushi, M., Najafi, F., Salimi, A., & Angaji, S. A. (2019). Improvement in drought stress tolerance of safflower during vegetative growth by exogenous application of salicylic acid and sodium nitroprusside. Industrial Crops and Products, 134, 168-176. Corwin, D. L. (2021). Climate change impacts on soil salinity in agricultural areas. European Journal of Soil Science, 72(2), 842-862. Gholamhoseini, M., habibzadeh, F., & hemmati, P. (2021). Evaluation of Root and Shoot Characteristics of Sesame Genotypes under Different Soil Moisture Conditions. Journal of Crops Improvement, 23(2), 393-407. https://doi.org/10.22059/jci.2021.309428.2445. (In Persian). Hojati, M., Modarres-Sanavy, S. Karimi, M. & Ghanati, F. (2011). Responses of growth and antioxidant systems in Carthamus tinctorius L. under water deficit stress. Acta Physiologiae Plantarum, 33(1),105-112. Hosseinalipour, B., Rahnama, A., & Farrokhian Firouzi, A. (2020). Effect of drought stress on wheat root growth and architecture at vegetative growth stage. Iranian Journal of Field Crop Science, 51(1), 63-75. https://doi.org/10.22059/ijfcs.2019.266586.654531. (In Persian).
Hussain, M. I., Lyra, D. A., Farooq, M., Nikoloudakis, N., & Khalid, N. (2016). Salt and drought stresses in safflower: a review. Agronomy for Sustainable Development, 36(4), 1-31. https://doi.org/10.1007/s13593-015-0344-8 Jabbari, H. (2021). Evaluation of promising safflower line SAF-95-14 for drought tolerance in controlled conditions. Final report, Ministry of Agriculture Jihad. Tehran: Agricultural Research, Education and Extension Organization, Seed and Plant Improvement Institute. (In Persian). Jabbari, H., Khosh kholgh Sima, N. A., Akbari, G. A., Allahdadi, I., Shirani rad, A. H., & Hamed, A. (2016). Study of root system relationship with water relations in Rapeseed under drought stress conditions. Journal of Crops Improvement, 18(1), 1-19. https://doi.org/10.22059/jci.2016.56544. (In Persian). Jiang, Y., & Huang, B. (2001). Osmotic adjustment and root growth associated with drought preconditioning- enhanced heat tolerance in Kentucky bluegrass. Crop Science, 41, 1168-1173. Joshan, Y., Sani, B., Jabbari, H., Mozafari, H., & Moaveni, P. (2019). Effect of drought stress on oil content and fatty acids composition of some safflower genotypes. Plant & Soil Environment, 65, 563-567. Manvelian, J., Weisany, W., Abdul-razzak Tahir, N., Jabbari, H., & Diyanat, M. (2021). Physiological and biochemical response of safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivars to zinc application under drought stress. Industrial Crops and Products, 172, 114069. Misra, A., & Sricastatva, N. K. (2000). Influence of water stress on Japanese mint. Journal of Herbs, Spocces and Medician Plants, 7, 51-58. Mozaffari, K., & Asadi, A. A. (2006). Relationships among traits using correlation, principal components and path analysis in safflower mutants sown in irrigated and drought stress condition. Asian Journal of Plant Sciences, 5(6), 977-983. Omidi, A. H. (2012). Effect of irrigation withhold at different growth stages on grain yield and stress tolerance indices in three safflower cultivars. Iranian Journal of Crop Sciences, 13(1), 116-130. (In Persian). Palta, J. A., Chen, X., Milroy, S. P., Rebetzke, G. J., Dreccer, M. F., & Watt, M. (2011). Large root systems: Are they useful in adapting wheat to dry environments? Functional Plant Biology, 38, 347-354. Pasban Eslam, B. (2011). Evaluation of physiological indices for improving water deficit tolerance in spring safflower. Journal of Agriculture Science and Technology, 13, 327-338. Pasban Eslam, B. (2015). Stability of grain and oil yields and its components in oilseed Rape (Brassica napus L.) under early and late season drought. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 25(4), 176-187. Rahmani, F., Sayfzadeh, S., Jabbari, H., Valadabadi, S. A., & Hadidi Masouleh, E. (2019). Alleviation of drought stress effects on safflower yield by foliar application of zinc. International Journal of Plant Production, 13(4), 297-308. Rousseau, D., Widiez, T., Di Tommaso, S., Rositi, H., Adrien, J., Maire, E., Langer, M., Oliver, C., Peyrin, F., & Rogowsky, P. (2015). Fast virtual histology using X-ray in-line phase tomography: application to the 3D anatomy of maize developing seeds. Plant methods, 11(55), 1-10. Salem, N., Msaada, K., Dhifi, W. W., Sriti, J. Mejri, H. Limam, F., & Marzouk, B. (2014). Effect of drought on safflower natural dyes and their biological activities. Experimental and Clinical Sciences, 13, 1-18. Silva, M. D. A., Jifon, J. L., Santos, C. M. D., Jadoski, C. J., & Silva, J. A. G. D. (2013). Photosynthetic capacity and water use efficiency in sugarcane genotypes subject to water deficit during early growth phase. Brazilian archives of biology and technology, 56(5), 735-748. Singh, V., & Nimbkar, N. (2007). Safflower (Carthamus tinctorius L.). In Genetic Resources Chromossome Engineering, and Crop Improvement: Oil Crops. edited by Singh, R. J. New York: CRC Press. USDA Agricultural Research Service. (2019). Germplasm Resources Information Network (GRIN). The United States of America: USDA Agricultural Research Service. https://doi.org/10.15482/USDA.ADC/1212393. Wasaya, A., Zhang, X., Fang, Q. & Yan, Z. (2018). Root Phenotyping for Drought Tolerance: A Review. Agronomy, 8(11), 241-261. Wu, W., Duncan, R.W., & Ma, B. L. (2017). Quantification of canola root morphological traits under heat and drought stresses with electrical measurements. Plant & Soil, 415, 229-244. Zadehbagheri, M., Mojtaba, M., Javanmardi, S., & Sharafzadeh, S. (2012). Effect of drought stress on yield and yield components, relative leaf water content, proline and potassium ion accumulation in different white bean (Phaseolus vulgaris L.) genotype. African Journal of Agricultural Research, 7(42), 5661-5670. Zafari, M., Ebadi, A., Jahanbakhsh, S., & Sedghi, M. (2020). Safflower (Carthamus tinctorius) biochemical properties, yield, and oil content affected by 24-epibrassinosteroid and genotype under drought stress. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 368(22), 6040-6047. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 288 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 265 |