
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,704 |
تعداد مقالات | 72,414 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,763,452 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,469,779 |
رئالیسم وجادو در گزاره های ذهنی حسن کمال خوانشی از ابعاد پیدا وپنهان رئالیسم جادوئی در رمان «المرحوم» | ||
ادب عربی | ||
مقاله 6، دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 36، خرداد 1402، صفحه 107-128 اصل مقاله (602.66 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2023.351451.612611 | ||
نویسندگان | ||
مالک عبدی* 1؛ محمدرضا شیرخانی1؛ سیده زینب فقیه2 | ||
1گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران. | ||
2مدرس عربی مدارس اهواز، اهواز، ایران. | ||
چکیده | ||
رئالیسم جادویی از شاخصههای واقعگرایی است که با خیال در آمیخته و ساختارهای واقعیت را تغییر داده است. حسن کمال از جمله پیشگامان این سبک داستان نویسی در ادبیات داستانی معاصر مصر است که رمان «المرحوم» را به سبک رئالیسم جادویی نوشته و در آن به بیان درد و رنج دانشجویان پزشکی اتاق تشریح و جامعه انسانی پرداخته است. سبک نویسندگی وی موجب شد تا اثرش جنبههای اعجاب انگیزی از جمله کاربرد موفق عناصر رئالیسم جادویی داشته باشد. لزوم شناخت درونمایه و عناصر رئالیسم جادویی در «المرحوم»، ضرورت اصلی پژوهش است. در این پژوهش، با بهرهگیرى از روش توصیفی- تحلیلی به چنین نتایجی ىست مییابیم: توصیف جزئیات یک اتاق تشریح توسط محمود سلمان، استفاده از رئالیسم جادویی برای بیان مشکلات سیاسی و اجتماعی موجود در جامعه، دوگانگی شخصیت درعالم رئال و خیال، نشان از وجود رنگی از خیال و جادو در بستر واقعی رمان «المرحوم» دارد که به کمک مؤلفههای ذکر شده میتوان مشکلات جامعه مصر را به شیوهای جدیدتر به خواننده نشان داد. اتاق تشریح نمادی از ساختار جامعه مصر است که کمال از این ژرفا به عنوان ابزاری برای نشان دادن رویدادهای پزشکی مصر بهره میگیرد. در این داستان مؤلفههای رئالیسم جادویی؛ مانند دوگانگی، کشمکش، رازگونگی، سکوت اختیاری، صدا و بو (در ابعاد مختلف آن) حضوری پررنگتر و برجستهتر دارد. برجستهترین این مؤلفهها در «المرحوم» به کشمکش ذهنی محمود سلمان و جسد مرحوم و رازگونگی وی برمىگردد. تقابل جهان خیالی و واقعی در جایجای رمان مشاهده میشود. این در حالی است که دیگر مؤلفهها را نمیتوان نادیده انگاشت. هدف نهائی این پژوهش نیز آن است که به کُنِشمندیِ عناصر فعال رئالیسم جادویی در پردازش طرحوارههای داستانی رمان المرحوم پی برده و نقش این نمادهای تلفیقی را در ارائه تصویری باورپذیرتر از مشکلات جامعه مصر برای خواننده تبیین نماییم | ||
کلیدواژهها | ||
جامعه مصر؛ رئالیسم جادویی؛ حسن کمال؛ رمان المرحوم؛ واقعیت و خیال | ||
مراجع | ||
قرآن کریم
أبوحامد، حامد (2007)، الواقعیة السحریة فی العربیة، القاهرة، المجلس الأعلی للثقافة.
أبوهیف، عبدالله (2004)، القصة القصیرة فی سوریة من التقلید إلی الحداثة، دمشق، اتحاد الکتاب.
آتش سودا، محمدعلی و اعظم توللی (1389)، «بررسی تطبیقی رمان صد سال تنهایی و رمان عزاداران بیل»، نشریه مطالعات ادبیات تطبیقی، دورۀ 5، شمارۀ 16، صص 11-34 .
البستانی، بطرس (1987)، الجمعیة السوریة للعلوم و فنون، بیروت، دارالمرء.
پارسینژاد، کامران (1382)، «مبانی وساختار رئالیسم جادویی»، مجله ادبیات داستانی، شمارۀ 66 - 67، صص 5-9.
حسینی، سید حسن (1388)، مشت در نمای درشت: معانی و بیان در ادبیات و سینما، چاپ سوم، تهران، سروش.
خزاعیفر، علی (1384)، «رئالیسم جادویی در تذکره الاولیا»، نامه فرهنگستان، دورۀ 7، ش 1، صص 6 - 21.
داد، سیما. (1378)، فرهنگ اصطلاحات ادبی؛ تهران، مروارید.
سلیمی، علی و مصیب قبادی و حسین عابدی (1392)، «تحلیل برخی داستان های مجموعه دمشق الحرائق زکریا تامر»؛ نقد ادب معاصر عربی، دورۀ 3، شمارۀ 5، صص 81 – 103.
شراهی، آسیه و حسن گودرزی لمراسکی (1394) «رئالیسم جادویی در رمان عالم بلاخرائط عبدالرحمن منیف و جبرا ابراهیم جبرا»؛ نقد ادب عربی، دورۀ 6، شمارۀ 1، صص167-185.
شمیسا، سیروس (1391)، مکتبهای ادبی، تهران، قطره.
شوشتری، منصوره. (1387)، «رئالیسم جادویی، واقعیت خیالانگیز! آغاز رئالیسم جادویی»؛ فصلنامه هنر، شماره 57، صص 44-65.
عبدی، صلاح الدین (2012)، «الواقعیه السحریه فی أعمال ابراهیم الکونی»، العلوم الانسانیة الدولیة، العدد 19، صص 89-108.
عطیه، جورج و محمود شریح و م.م بدوی و سلمی الخضراء الجیوسی و صبری حافظ (1391)، ادبیات معاصر عربی، ترجمه علی گنجیان خناری، تهران، سخن.
عیسی، فوزی (2009)، الواقعیة السحریة فی الروایة العربیة، القاهرة، دارالمعرفة.
قدرتآبادی، سمانه و حیاتی آشتیانی، کریم (1398)، «بررسی مؤلفههای اصلی رئالیسم جادویی در آثار ماری ایندیای»، نشریه علمی پژوهشهای زبان فرانسه، دورۀ دوم، شمارۀ دوم، پیاپی (3)، صص 121-137.
کمال، حسن (2013)، المرحوم، القاهرة، دارالشروق.
کهنمویی پور، ژاله و چیترا رهبر (1381)، «بررسی علل بازخوانی اسطوره در تئاتر قرن بیستم فرانسه»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، شمارۀ 37، صص 54-43.
میرزایی نیا، حسین و بهروز سالمی مغانلو (1396)، «واکاوی شگردهای رئالیسم جادویی در رمان الغجریة و یوسف المخزنجی إدوار خرّاط»، الجمعیه الإیرانیه للغة العربیة، صص 165-188.
ناظمیان، رضا و علی گنجیان خناری و داوود اسپرهم و یسرا شادمان (1393)، «بررسی گزارههای رئالیسم جادویی در رمانهای عزاداران بیل و شبهای هزار شب، ادب عربی، شمارۀ 2، صص 178-158.
نجاتی، داوود و احمد رضا صاعدی و محمد خاقانی (1397)، «مؤلفه های رئالیسم جادویی در رمان تقریر میلیس اثر ربیع جابر»، مجله نقد ادب معاصر، شمارۀ 15، صص 131-149.
النعیمی، احمد حمد (2004)، إیقاع الزمن فی الروایة العربیة المعاصرة، الأردن الهاشمی، المؤسسة العربیة.
یاورى، مریم (1392)، جمهورى عربى مصر، تهران، شرق.
Abdi, S., (2012), “Magic Realism in the Works of Ibrahim Al-Koni”, International Human Sciences, No. 19, pp. 89-108, [In Arabic]. Abu Hamed, H., (2007), Magical Realism in Arabic, Cairo, Supreme Council for Culture, [In Arabic]. Abu Heif, A., (2004), The Short Story in Syria from Tradition to Modernity, Damascus, Writers' Union, [In Arabic]. Al-Bustani, B., (1987), the Syrian Society for Science and Arts, Beirut, Dar Al-Mura, [In Arabic]. Al-Nuaimi, A. H., (2004), The Rhythm of Time in the Contemporary Arabic Novel, Jordan Al-Hashemi, The Arab Foundation, [In Arabic]. Atiyah, G. M., S., M.M. Badavi, Salmi, Al-Khadra Al-Jiusi, and Sabri Hafez (2013), Contemporary Arabic Literature, Tehran, Sokhn, [In Persian]. Dad, Sima (1378), dictionary of literary terms; 3rd edition, Tehran, Marwarid, [In Persian].
Haj Ebrahimi, M., K., (1376), Al-Samat al-Adabi, Isfahan, Isfahan University, [In Arabic]. Hosseini, S, H., (2008), A fist in a large view: meanings and expressions in literature and cinema, third edition, Tehran, Soroush, [In Persian]. Issa, Fawzi (2009), Magical Realism in the Arabic Novel, Cairo, Dar Al-Marefa, [In Arabic]. Kahnamouipour, J., and Chitra, R., (2008), "Investigation of the causes of retelling of myth in French theater of the 20th century", World Contemporary Literature Research, No. 37, pp. 43-54, [In Persian]. Kamal, H., (2013), The Late, Cairo, Dar Al-Shorouk, [In Arabic]. Khazai F., Ali (2004), "Magical Realism in the Book of Al-Awlia", Farhangistan Letter, Volume 7, Vol. 1, pp. 21-6, [In Persian]. Mirzaei N., H., and Behrouz S., M., (2016), "Analysis of Magical Realism Techniques in the Novel of Al-Ghajariya and Yusuf Al-Makhnji Eduar Kharrat", Jamia Al-Iraniye for Arabic Language, pp. 165-188, [In Persian]. Nazemian, R., Khanari. A. G., Dawood Esperham, and Yusra Shadman (2013), "Examination of Magical Realism Propositions in the Novels of Azadaran Beil and Shabhai Hazar Shab", Arabic Literature, No. 2, pp. 158-178, [In Persian]. Nejati, Dawood, Ahmed Reza Saedi and Mohammad Khaqani (2017), "Components of Magical Realism in Rabi Jaber's Narrated Novel of Milis", Contemporary Literary Criticism Magazine, No. 15, pp. 131-149, [In Persian]. Rios, A., (1999), Magical Realism; Definition, Arizona StateUniversity, TempeAZ Rios, A., (1999), Magical Realism; Definition, Arizona StateUniversity, TempeAZ, [In English]. Roussos, K. (2007). Decoloniser l,imaginaire. Paris: L,Harmattan. Salimi, A., Moseib, Q., and Hossein A., (2012), "Analysis of some stories from Zakaria Tamer's collection Damascus Fires"; Criticism of contemporary Arabic literature, volume 3, number 5, pp. 81-103, [In Persian]. Shamisa, S., (1391), literary schools, third edition, Tehran, drop, [In Persian]. Shrahi, A., and Guderzi Lemraski, H., (2014) "Magic Realism in the novel Alam Bilahrat by Abdulrahman Manif and Jabra Ebrahim Jabra"; Criticism of Arabic literature, volume 6, number 1, pp. 167-185, [In Persian]. Shushtri, M., (2007), "Magical realism, fantastic reality!" The beginning of magical realism"; Art Quarterly, No. 57, pp. 44-65, [In Persian]. www.almasryalyoum .com www.almasryalyoum .com/ www.pinterest.com www.pinterest.com Yavari, Maryam (2012), Arab Republic of Egypt, Tehran, East, [In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 279 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 452 |