پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,520,914 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,780,475 |
تهی‌دست شهری و فقر تجربة فیلم‌ساز ایرانی: تحلیلِ تصویر زندگیِ تهی‌دستان شهری در سینمای ایران دهة 1390 | ||
| جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
| مقاله 1، دوره 14، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 1-23 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2023.92663 | ||
| نویسندگان | ||
| آرش حیدری* 1؛ سارا فرهپور2؛ میلاد محبی2 | ||
| 1گروه مطالعات فرهنگی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران | ||
| 2گروه طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید رجایی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با هدف تحلیل سازوکار روایی سینمای موسوم به «اجتماعی» دهة 1390 صورت‌گرفته است. بدین منظور با تمرکز بر طیفی از آثار پر مخاطب این دهه و مطالعة تحلیلی ساختارهای روایی این آثار تلاش شده است تا یک دسته‌بندی از این نظامات تصویرپردازی ارائه شود. این دسته‌بندی از سطح توصیف فراتر رفته و شرایط امکان آن با تأکید بر نظمی مفهومی با محوریت مفهوم «فقر تجربه» از والتر بنیامین مورد بررسی قرار گرفته است. با مروری بر سازوکارهای روایت‌‌پردازی 19 فیلم از آثار سینمایی دهة 90، هسته‌های روایی این آثار از خلال روش نشانه‌شناسی مورد بررسی قرار گرفت و نشان داده شد که چگونه این نظمِ روایی در خدمت چیزی است که آن را تماشایی کردنِ زندگیِ تهی‌دستان شهری می‌نامیم. در امتداد ژورنالیسم متمرکز بر آسیب‌های اجتماعی که از طریق تحلیل گفتمان مورد بررسی قرار گرفت، فرایند تماشایی کردن با سه استراتژیِ تقدیس، حاشیه‌ای کردن و تقبیح-مجرم‌سازی با زیستِ روزمرۀ فرودستان اقتصادی مواجه می‌شود و در وهلۀ نهایی به‌صورت چیزی در خدمت میلِ جامعۀ مصرفی و جامعۀ تماشا در می‌آید. به بیان دیگر در تبیین وضعیت موجود یک دگرگونی و اعوجاج رخ می‌دهد که حاصل تلاش عامدانة فیلم‌ساز برای ارائة برساختی معیوب از واقعیت یا تصویری تماشایی از زیست تهی‌دستان است. ازاین‌رو خصلت‌های اجتماعی و انتقادیِ ادعاشده در آثار را ازدست می‌دهد و در وهلۀ نهایی به‌نوعی کالای مصرفی صرف تبدیل می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تماشایی کردن؛ تقدیس؛ حاشیه‌ای بر متن؛ تقبیح-مجرم‌سازی؛ فقر تجربه | ||
| مراجع | ||
|
اجلالی، پرویز. (1394). دگرگونی اجتماعی و فیلم‌های سینمایی در ایران. تهران، نشر آگه.
اجلالی، پرویز. و گوهری‌پور، حامد. (1394). تصویرهای شهر در فیلم‌های سینمایی ایرانی: 1390-1309. فصلنامه علوم اجتماعی، (68)، 230-278.
امیری، ساره. و آقابابایی، احسان. (1397). تحلیل برساخت طبقة فرودست در سینمای پس از انقلاب. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 12(2)، 107–129.
امیری، ساره. و مریدی، م. (1398). اسطورة فقر در سینمای ایران: تحلیل نشانه‌شناختی فیلم ابد و یک روز. جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، 11(1)، 47–65.
برمن، مارشال. (1401). تجربة مدرنیته، مترجم: مراد فرهادپور، انتشارات طرح نقد.
بنیامین، والتر (1936). قصه‌گو: تأملی در آثار نیکلای لسکوف، مترجم: مراد فرهادپور و فضل‌الله پاکزاد (1375)، ارغنون 3(10)، 1-26.
بوردیو، پیر. (1387). دربارة تلویزیون و سلطة ژورنالیسم، مترجم: ناصر فکوهی، انتشارات آشتیان.
جعفری، علی. و مظفری، افسانه. (1392). بازنمایی زندگی طبقه متوسط در سینمای ایران (نشانه‌شناسی فیلم جدایی نادر از سیمین). فصلنامه رادیو تلویزیون، 9(21)، 127–149.
ده صوفیانی، اعظم و محمودی حنارود، بهارک. (1399). تصویر زندگی فرودستان در اینستاگرام؛ مطالعه موردی زنانِ بی‌خانمان بهبودیافته. مطالعات رسانه‌های نوین، 6 (23).
رضایی، محمد. و حسن‌پور، آرش. و دانشگر، شیرین. (1393). بازنمایی طبقه و مناسبات طبقاتی در سینمای ایران مطالعة موردی فیلم «جدایی نادر از سیمین». فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 7(2)، 117–148.
سونتاگ، سوزان. (1400). علیه تفسیر، مترجم: مجید اخگر، نشر بیدگل.
سونتاگ، سوزان. (1400). تماشای رنج دیگران، مترجم: زهرا درویشیان، نشر چشمه.
صادقی، علیرضا. (1399). زندگی روزمره تهی‌دستان شهری. آگاه.
طالبی، ابوتراب و شجاعی باغینی، نیما. (1393). قدرت، مقاومت و سینما: بازنمایی طبقۀ فرودست در سینمای مسعود کیمیایی. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 10(35)، 95–124.
فلیک، ا. (1397). درآمدی بر تحقیق کیفی (ترجمۀ ه. جلیلی)، (ویراست سوم). نشر نی.
گودرزی، فرشاد، تاج‌بخش، غلامرضا و کاوند، رضا. (1401). نحوۀ بازنمایی زنان طبقۀ فرودست در سینمای دهۀ نود ایران (مطالعۀ موردی: فیلم سینمایی لاک قرمز). مطالعات هنر و رسانه، 4(8)، 43–68.
محمودی، بهارک. (1399). نمایش رنج در سینمای ایران. اندیشه احسان.
محمودی، بهارک، و وریچ کاظمی، عباس. (1401). نقدی بر کتاب زندگی روزمرۀ تهی‌دستان شهری تطهیر تهی‌دستی. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 22(1)، 361-378.
مهدی‌زاده، سید محمد، و اسماعیلی، معصومه. (1391). نشانه‌شناختی تصویر زن در سینمای ابراهیم حاتمی‌کیا. زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، 4(1)، 85-105.
Amiri, S., & Aqababaee, E. (2019). A Narrative Analysis of the Lower Class Construction in Post-Islamic Revolution Cinema. Cultural Studies & Communication, 15(55), 107-129. [in Persian]
Amiri, S., & Moridi, M. (2020). A semiotic analysis of the poverty in the Iranian cinema. Sociology of Art and Literature, 11(1), 47-65. [in Persian]
Benjamin, W. (1996) The Storyteller: Reflections on the Works of Nikolai Leskov. (Translated by M. Fahadpour & F. Pakzad). Arghanoon, 3(10), 1-26. [in Persian]
Berman, M. (2022). All That Is Solid Melts into Air: The Experience of Modernity. (Translated by M. Fahadpour). Tehran: Tarhe Naghd. [in Persian]
Bharatvaraj, S. S. G., & Subramani, R. (2018). Manifestation of Subaltern Narratives in Cinema, American International Journal of Research in Humanities, Arts and Social Sciences,25(1), 5–8.
Bourdieu, P. (2008). On television. (Translated by N. Fakouhi). Tehran: Ashtian. [in Persian]
Bruce, C. F. (2016). Episode III : Enjoy Poverty : An Aesthetic Virus of Political Discomfort. Communication, Culture & Critique, (9), 284–302.
Deh Soufiyan, A., & Mahmoodi, B. (2021). The Life of subaltern group on Instagram. Rasanehaye Novin, 6(23), 189-226. [in Persian]
Ejlali, P. (2015). Social transformation and movies in Iran: Sociology of Iranian popular movies. Tehran: Agah. [in Persian]
Ejlali, P., & Goharipour, H. (2016). A review of urban images of Tehran in the Iranian post-revolution cinema. Faslnameh Olum Ejtemaie, 1(68), 230-278. [in Persian]
Elliott, C., & Story, P. (2016). Motivational Situations of Choice. Kennesaw Journal of Undergraduate Research. 4(1), 1-8.
Elsaesser, T. (2009). Between Erlebnis and Erfahrung : Cinema Experience with Benjamin. Paragraph, 32(3), 293–312.
Finnegan, C. (2003) Picturing Poverty: Print Culture and FSA Photographs. Washington: Smithsonian.
Flick, U. (2007). Designing qualitative research. (Translated by H. Jalali). Tehran: Nashre Ney. [in Persian]
Gandal, K. (2007) Class Representation in Modern Fiction and Film. Basingstoke: Palgrave.
Gupta, shashwat B., & Gupta, S. (2013). Representation of social issues in cinema with specific reference to Indian cinema: case study of Slumdog Millionaire. The Marketing Review, 13(3), 271–282.
Hansen, M. (1987). Benjamin, Cinema and Experience: “The Blue Flower in the Land of Technology.” New German Critique, 40 (2), 179-244.
Jafari, A., & Mozafari, A. (2013). Representation of middle-class life in Iranian cinema (The typology of “A separation”). Rasanehaye Didari va Shenidari, 9(21), 127-149. [in Persian]
Kang, E., & Lakshmanan, A. (2018). Narcissism and Self- Versus Recipient-Oriented Imagery in Charitable Giving. Personality and Social Psychology Bulletin. 44(8), 1214-1227.
Marliere, P. (2000). The impact of market journalism : Pierre Bourdieu on the media. The Sociological Review, 49(1), 199–211.
Mahmoodi, B. (2020). Namayeshe ranj dar cinemaye Iran.Tehran: Andishe Ehsan. [in Persian]
Mahmoodi, B., & Kazemi, A. (2022). A Critique on the Book Everyday Life of the Urban Precariat. Pajouheshname Enteghadi Motoon va Barnamehaye Olum Ensani, 22(1), 361-378. [in Persian]
Mehdi Zadeh, M., & Esmaieli, M. (2012). Semiology of Woman's Image in Ibrahim Hatami Kia's Cinema. Zan Dar Farhang va Honar, , 4(2), 85-105. [in Persian]
Rezai, M., Hasabpour, A., & Daneshgar, S. (2013). Bznamayi tabaghe va monasebate tabaghati dar cinemaye Iran. Tahghighate Farhangi`e Iran, 7(2), 117-148. [in Persian]
Sadeghi, A. (2020). Zendeghi roozmare tohidastane shahri.Tehran: Agah. [in Persian]
Sontag, S. (2021). Against Interpretation. (Translated by M. Akhgar). Tehran: Bidgol. [in Persian]
Sontag, S. (2021). Regarding the Pain of Others. (Translated by Z. Darvishian). Tehran: Cheshmeh. [in Persian]
Talebi, A., Shojaie Baghini, N (2014). Power, Resistance and Cinema: The Representation of Subalterns in the Masoud Kimiaee’s Cinema. Cultural Studies & Communication, 10(35), 95-124. [in Persian]
آیا فقرزایی در ایران از فقرزدایی پیشی گرفته است؟ (1398، 2دی). برگرفته از
برای دخترهای این محله خواستگار نمی‌آید. (1394، 7 آذر). برگرفته از
isna.ir/xbNB9L
بی‌خانمانی یک اورژانس اجتماعی است. (1395، 1 اسفند). برگرفته از
mehrnews.com/xHg4V
تغییرنگرش به مقوله کارتن خوابی. (1392، 16 دی). برگرفته از
تفاوت‌های رفتاری فقرا و اغنیا. (1396، 10 تیر). برگرفته از
دعای کارتن خواب ها برای پیروزی تیم ملی. (1393، 22 خرداد). برگرفته از
شاخص دسترسی تهرانی‌ها به مسکن به ۶۴ سال رسید. (1400، 4 اسفند). برگرفته از
hamshahrionline.ir/x7CDx
شهر زیرزمینی مترو در اشغال متکدیان دستفروش. (1390، 17آبان). برگرفته از
magiran.com/n2394068
فرودستان و فرادستان (بخش چهارم: ایران). (1401). برگرفته از
https://pecritique.com
کودکان کار به برج میلاد می‌روند. (1394، 26 بهمن). برگرفته
ماجرای تلخ تن‌فروشی داخل قبر. (1398، 26 آذر). برگرفته از
hamshahrionline.ir/x6293
محرومیت‌زدایی نباید توسعة فقر و گداپروری باشد. (1398، 22 آبان). برگرفته از
mehrnews.com/xQzdS
مرزهای باریک تکدی‌گری و بزهکاری. (1390، 23 آبان). برگرفته از
https://www.magiran.com/article/2398057
مراسم عقد یک زوج بهبودیافته. (1398، 20 اردیبهشت). برگرفته از
isna.ir/xd4PNM
همراهی نیکوکاران برای کمک به بی‌خانمان‌های شهر. (1398، 25اسفند). برگرفته از
https://www.magiran.com/article/4024681
20 میلیون جمعیت شهری در بافت های ناکارامد زندکی می کنند. (1397، 11مرداد). برگرفته از
50 درصد درآمد مستاجران صرف کرایه خانه می‌شود. (1398، 15 تیر). برگرفته از
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 774 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 605 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب