![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,524,990 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,786,078 |
فناوریهای دانش بنیان و دین ؛ مطالعه جامعه شناختی فعالیت حوزه علمیه و طلاب در استارتآپهای دینی-قرآنی | ||
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
دوره 29، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 257-278 اصل مقاله (747.45 K) | ||
نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2023.92470 | ||
نویسندگان | ||
یوسفعلی اباذری1؛ مهدی مسعودیان* 2 | ||
1دانشیار جامعه شناسی،دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
نفوذ در علوم انسانی و تجاریسازی آن، از اهداف مشترک و مکتوب نهاد سیاست(دولت)، نهاد دانش(دانشگاه) و نهاد دین (حوزۀ علمیه) در ایران است. این هدف مشترک طی زمان، در قالب قانون حمایت از شرکتهای دانش بنیان، تأسیس رشته کارآفرینی در دانشگاهها، و راهاندازی شرکتهای استارتآپی، به تصویب مجلس نمایندگان ایران رسید و به قانون تبدیل شد. این روند که نشان دهندۀ درهم تنیدگی حوزههای فوق در کلیت اجتماعی است، حاکی از مبادلۀ مشروعیت قانونی، علمی و دینی بین آنها است، که طی زمان، فرهنگ را به مثابه کسب و کار معرفی کرده و حوزۀ دین را به عنوان بخشی از فرهنگ، و به مثابه بازاری بکر و دست نخورده کشف نمود، از طرف دیگر، دین( حوزه علمیه) نیز این شرایط را به عنوان یک فرصت شناسایی کرد و در تلاش برای تسخیر «بازار» برآمد. در این پژوهش، منطق و روش دیالکتیکی به ما کمک میکند تا بتوانیم درهمآمیختگی دین، سیاست، و دانش را به میانجی اقتصاد و در کلیت اجتماعی خود درک کنیم، و با نقد درونماندگار، تضاد و تناقضهای درونی فعالیت «حوزه علمیه» در استارتآپهای دینی-قرآنی را نشان دهیم، و آشکار سازیم که این تناقضها چگونه بواسطه ایدئولوژی سرمایهداری متأخر و فرآیندی از مشروع سازی پنهان نگاه داشته شده و منجر به بازتولید نظم موجود و مناسبات بازار میشود. این پژوهش بر آن است که اینگونه فعالیتهای اقتصادی «حوزه علمیه»، برخلاف ادعا و تصور نخستین، و ظرورتأ بنا به منطق بازار، منجر به کالایی، پولی و شیواره شدن مناسبات دینی – مذهبی شده، که در نهایت بر ضد دین عمل خواهد نمود. همچنین نشان میدهد که ماهیت اینگونه فعالیتهای اقتصادی حوزۀ دین، که در پیوند است با نظام بازار آزاد، منجر میشود که انسانها امر دینی-مذهبی را با امر اقتصادی-مالی اینهمان دانسته، و نتوانند تناقض موجود در مناسبات اقتصادی-دینی را در کلیت اجتماعی آن درک کنند. به نظر میرسد که این امر، به نوبه خود، از یک طرف منجر به تغییر ذهنیت افراد و مشروعیت یافتن آن، کاریزماتیک شدن کارآفرین و کالایی شدن روابط دینی-مذهبی میشود، و از طرف دیگر موجب تغییر روابط اجتماعی، بوجود آمدن تنظیمات نهادی جدید والهیات بازارآزاد،که بسیاری از اشکال مقاومت، مبارزات برابری طلبانه و آزادی خواهانه را پیش از شکلگیری، در خود حل کرده، و یا با بازنمایی آن به عنوان فعالیتی علیه دین، آن را سرکوب میکند، اما آنچه مسلم است جمع جهان بینی نظام بازارآزاد و جهان بینی نظام دینی،دربردارندۀ تناقضی درونی است که امکان رفع یا فراروی را ناممکن میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
نظام سرمایهداری؛ دین؛ دولت؛ دانش؛ تکنولوژی؛ نئولیبرالیسم؛ حوزه علمیه؛ کارآفرینی؛ استارتآپ | ||
مراجع | ||
اباذری،یوسف (1399).بنیادگرایی بازار.تهران،انتشارات دانشگاه تهران.
آدرنو، تئودور (1393).جامعه شناسی و پژوهش تجربی؛ جامعه شناسی انتقادی ، ترجمة حسن چاوشیان.تهران،انتشارات کتاب آمه.
آدورنو،تئودور (1393). انتقاد فرهنگی از جامعه؛جامعه شناسی انتقادی، ترجمه حسن چاوشیان.تهران،انتشارات کتاب آمه.
آدورنو،تئودور.هورکهایمر،ماکس (1384).دیالکتیک روشنگری،ترجمه مراد فرهادپور، امید مهرگان،تهران،انتشارات گام نو.
چانگ،ها-جون (1392).بیست و سه گفتار دربارۀ سرمایه داری؛پیرامون نکاتی که آنها بروز نمیدهند.ترجمۀ ناصر زرافشان.تهران، انتشارات مهرویستا.
خائفی،منصوره (1399).نئولیبرالیسم،صنعت و فناوری،شرکتهای استارتآپی.تهران،انتشارات آگاه.
دورکیم،امیل (1393).درسهای جامعهشناسی؛فیزیک اخلاقیات و حقوق،ترجمۀ سید جمال الدین موسوی.تهران،نشر نی.
لوفور،هانری (1396).بقای سرمایهداری،ترجمه آیدین ترکمه،تهران،انتشارات تیسا.
لوفور،هانری (1396).ماتریالیسم دیالکتیکی،ترجمه آیدین ترکمه،تهران،انتشارات تیسا.
مارکس،کارل (1399).دستنوشتههای اقتصادی و فلسفی1844،ترجمه حسن مرتضوی،تهران،انتشارات آشیان.
ویلسون،راس (1400).تئودور آدورنو،ترجمه پویا ایمانی،تهران،انتشارات مرکز.
هاروی،دیوید (1394).هفده تناقض و پایان سرمایهداری،ترجمه خسرو کلانتری،مجید امینی،تهران،انتشارات کلاغ.
Armstrong, P. (2005). Critique of entrepreneurship: People and policy. Springer.
Bartel, R. C. (2021). Financializing the soul: Christian microfinance and economic missionization in Colombia. Critical Research on Religion, 9(1), 31–47.
Bartunek, J. M., & Do, B. (2011). The sacralization of Christmas commerce. Organization, 18(6), 795–806.
Calder, R. (2020). Halalization: Religious Product Certification in Secular Markets. Sociological Theory, 38(4), 334-361
Jones, C., & Murtola, A.-M. (2012). Entrepreneurship and expropriation. Organization, 19(5), 635–655.
Rudnyckyj, Daromir. (2009). Spiritual Economies: Islam and Neoliberalism in Contemporary Indonesia. Cultural Anthropology. 24. 104 - 141.
Rudnyckyj, Daromir. (2010). Spiritual Economies: Islam, Globalization, and the Afterlife of Development, Cornell University Press.
Singh, Devin (2018). Divine Currency, The Theological Power of Money in the West, Stanford University Press, Stanford, California.
https://www.jameehmodarresin.org/ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
https://ismc.ir/ مرکز مدیرت حوزه های علمیه
https://www.hawzahnews.com/ خبر گزاری رسمی حوزه
http://shabestan.ir/ خبرگزاری شبستان. رسانه حوزه دین، فرهنگ و اندیشه
http://quranati.ir/main/ مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی
https://iqna.ir/ خبرگزاری بین المللی قرآن
https://www.jz.ac.ir/ جامعه الزهرا. حوزه علمیه خواهران قم
https://fa.wikishia.net/ ویکی شیعه
http://ircreative.isti.ir/ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
http://www.qomstp.ir/ پارک علم و فن آوری استان قم
https://ent.ut.ac.ir/ دانشکده کار آفرینی دانشگاه تهران
https://arshiyan.com/ گروه بینالمللی عرشیان
https://masirtalabe.ir/ مسیر طلبه
https://baresh.masirtalabe.ir/ سامانه بارش
https://emam8.com/ امام هشت
http://sabzghamat.ir/ سبز قامت
https://www.tasnimnews.com/ خبرگزاری تسنیم
https://www.sena.ir/ پایگاه خبری بازار رسانه ایران
https://www.mashreghnews.ir/ مشرق نیوز
https://khabarban.com/ خبربان
http://nooridea.blog.ir/ موسسه مبلغ جوان
http://nopana.ir/ ویسایت علمی تحلیلی کسب و کارهای پویا
https://ecomotive.ir/ اکوموتیو. اخبار استارتاپی
https://shanbemag.com/about-us/ وبگاه هفته نامه شنبه
pooldarsho.ir/ پولدار شو
in Persian
Abazari, Yusef (2019). Market fundamentalism. Tehran, Tehran University Press.
Adorno, Theodor (2014). Sociology and experimental research; Critical Sociology, translated by Hassan Chavoshian. Tehran, Ameh Kitab Publications.
Adorno, Theodore (2013). Cultural criticism of society; critical sociology, translated by Hassan Chavoshian. Tehran, Ameh Books Publishing House.
Adorno, Theodore. Horkheimer, Max (2005). Dialectic of Enlightenment, translated by Murad Farhadpour, Omid Mehrgan, Tehran, Gam Nu Publications.
Chang, Ha-Jun (2012). Twenty-three speeches about capitalism; about the points they do not reveal. Translated by Nasser Zarafshan. Tehran, Mehr vista Publications.
Durkheim, Emile (2013). Lessons in sociology; physics, ethics and law, translated by Seyyed Jamaluddin Mousavi. Tehran, Nash.
Harvey, David (2014). Seventeen Contradictions and the End of Capitalism, translated by Khosrow Kalantari, Majid Amini, Tehran, Kalagh Publications.
Khaefi, Mansoure (2019). Neoliberalism, industry and technology, start-up companies. Tehran, Agah Publications.
Lefebvre, Henry (2016). Dialectical materialism, translated by Aydin Turkmeh, Tehran, Tisa Publications.
Lefebvre, Henry (2016). Survival of Capitalism, translated by Aydin Turkmeh, Tehran, Tisa Publications.
Marx, Karl (2020). Economic and Philosophical Manuscripts of 1844, translated by Hassan Mortazavi, Tehran, Ashian Publications.
Wilson, Ross (2021). Theodore Adorno, translated by Pouya Imani, Tehran, Center Publications. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 242 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 262 |