پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,232 |
| تعداد مقالات | 67,790 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,263,241 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,005,135 |
بنیان‌های هستی‌شناختی اندیشه اجتماعی امام موسی صدر | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 3، دوره 12، شماره 4، دی 1401، صفحه 31-44 اصل مقاله (762.85 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2023.354192.1588 | ||
| نویسندگان | ||
| یحیی بوذری نژاد1؛ محمدصادق کربلایی‌زاده استبرق* 2 | ||
| 1دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| مبانی هستی‌شناختی، تفسیری از جهان اجتماعی ارائه می‌دهند که دلالت‌های آن در لایه‌های بعدی فرهنگ، نحوۀ تعامل انسان با جامعه، هستی و خدا را شکل می‌دهد. امام موسی صدر از مهم‌ترین متفکران مسلمان معاصر است که کوشید صورت‌بندی نویی از این مبانی هستی‌شناختی ارائه بدهد. در این پژوهش بنیان‌های هستی‌شناختی اندیشۀ اجتماعی او با روش تحلیلی-اسنادی بررسی شده است. او انسان را دارای چهار بعد می‌داند: بعد فردی ناظر به آزادی او، بعد اجتماعی در ارتباط با دیگر انسان‌ها، بعد دیگر به‌عنوان جزئی از جهان هستی و بعد الهی که ناظر به نقش خلافة‌اللهی انسان و سامان‌دهندۀ دیگر ابعاد است. از نظر او انسان در جایگاه خلافة‌اللهی تنها عنصر تحول‌آفرین در هستی و تاریخ است. انسان دارای فطرتی الهی است که عامل محرک او در زندگی محبت است. در نگاه صدر، خانواده واحد سازندۀ جامعه است. او جامعه را محصول تعامل و تبادل مادی و معنوی میان افراد و امت را حاصل اتحاد مردم در اندیشه و رسالت می‌داند. همچنین به برابری انسان‌ها در پیشگاه خدا و نفی تبعیض میان آن‌ها معتقد است؛ چرا که به سبب یگانگی خدا، همۀ مخلوقات از نظر وجودی برابرند. او وجه تمایز جوامع را در مطلق یا غیرمطلق‌بودن ارزش‌های آن‌ها می‌داند. به باور او امت‌ها نیز به‌نوعی تولد و مرگ دارند. جهان هستی نیز مخلوق و جلوه‌گاه صفات نیکوی خدا است، زنده و ذی‌شعور است و از همین‌رو بر حق و عدالت بنا شده است. نظام هستی قانونمند، هدفمند و تحت تأثیر وجود دائم و پیوستۀ خداوند است. شرور نیز اموری نسبی و سبب اختیار و رشد انسان هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امام موسی صدر؛ انسان و جامعه؛ انسان و هستی؛ فلسفۀ علوم اجتماعی؛ مبانی معرفتی؛ هستی‌شناسی اجتماعی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Imam Musa Sadr's social philosophy's ontological foundations | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yahya Bouzarinejad1؛ mohammadsadegh karbalaeizadeh estabraq2 | ||
| 1Associate Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran | ||
| 2Faculty of Social Sciences, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Imam Musa Sadr is one of the most influential Muslim theorists and practitioners in the modern era. Therefore, it is essential to investigate his social ideas and their ontological foundations. In this paper, we studied the ontological foundations of Imam Musa Sadr’s social thought in his collection of speeches and writings using the document analysis method. Sadr considers humanity to have four aspects: an individual aspect that governs his freedom, a social aspect in relation to other humans, a community aspect as a part of the universe, and a divine aspect that governs the role of the divine caliphate of humanity in organizing the other aspects. From Sadr’s perspective, humanity is the only transformative force in existence and history, occupying the caliphate of God. According to him, the system of existence is created and the manifestation of God’s good attributes, living and sentient. As God's creation, the universe represents his attributes and is moving toward Him. Each component of the universe has a distinct function and direction. In addition, a stable system and the law of causality exist among them.Without God, there is no longer any time for the universe to exist. In addition, it is governed by lawfulness and intent. Sadr views love as the basis of existence, the family as the cell and substance of society, and social relations between families as its form. He views the formation of society as the result of material and spiritual interaction and exchange among individuals. Ummah is not a static entity, but the result of people’s unity in thought and mission, which leads to their unity and cohesion. Moreover, due to God’s unity, all creatures are equal in terms of existence. In addition to being relative, evil is the cause of human development and discretion. Sadr believes that the existence of the afterlife is essential for the establishment of justice. Also contemplates birth and death based on rules that, if broken, result in death. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Imam Musa Sadr, Man and Society, Man and Existence, Social Science Philosophy, Epistemological Foundations, Social Ontology | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
افروغ، عماد و عبدالله‌آبادی کهن، فاطمه (1398). مقایسۀ هستی‌شناسی ملاصدرا و روی بسکار با تأکید بر نقش مفهوم «غیب». اسلام و مطالعات اجتماعی، 6(4)، 34-56.
ایمان، محمدتقی و کلاته‌ساداتی، احمد (1397). فلسفۀ تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: سمت.
بنتون، تد وکرایب، یان (1389). فلسفۀ علوم اجتماعی: بنیان‌های فلسفی تفکر اجتماعی. ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست و محمود متحد. تهران: آگه.
پارسانیا، حمید (1392). نظریه و فرهنگ: روش‌شناسی بنیادین تکوین نظریه‌های علمی. راهبرد فرهنگ، 6(23)، 7-28.
حسینی، سیدحسین (1392). تحلیل مبانی فلسفی و تکنولوژیکی بحران محیط‌زیست؛ ضرورت تولید علم دینی. حکمت معاصر، 4(3)، 41-60.
حسینی بهشتی، سیدعلیرضا و مریدی، فاطمه (1395). الگوی الهیات اجتماعی اسلامی در اندیشه و آثار موسی صدر؛ امت واحده. جستارهای فلسفۀ دین، 5(1)، 77-99.
عبدلی، معصومه (1395). بررسی سیرۀ نظری و عملی امام موسی صدر به‌منظور استنتاج فلسفۀ تربیتی. رسالۀ دکتری. گروه آموزشی فلسفۀ تعلیم و تربیت. دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی. دانشگاه خوارزمی.
صدر، موسی (1399). آنچه خود گفت: روایت امام موسی صدر از زندگی و اندیشه‌های خود. ترجمۀ مهدی فرخیان. تهران: مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر.
ضاهر، یعقوب (گردآورنده) (1396). گام‌به‌گام با امام. ترجمۀ گروه مترجمان مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر. تهران: مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر.
محمدپور، احمد (1389). روش در روش. تهران: جامعه‌شناسان.
مطهری، مرتضی (1390). مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی: جهان‌بینی توحیدی. تهران: صدرا.
وفائی مغانی، جواد و شمالی، محمدعلی (1392). تبیین و تحلیل مبانی معرفتی امام موسی صدر در تقریب مسلمانان و مسیحیان. معرفت ادیان، 5(1)، 113-130.
هیئت‌رئیسۀ جنبش أمل لبنان (1393). سیره و سرگذشت امام موسی صدر. ترجمۀ مهدی سرحدی. تهران: مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر.
Epstein, B. (2021). Social Ontology. In The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2021 Edition), Edward N. (ed.). Retrieved from https://plato.stanford.edu/archives/win2021/entries/social-ontology.
Gharbieh, H. M. (1996). Political awareness of the Shi'ites in Lebanon: the role of Sayyid Abd al-Husain Sharaf al-Din and Sayyid Musa al-Sadr. Doctoral Dissertation. Centre for Middle Eastern and Islamic Studies, Durham University.
Lawson, T. (2004). A Conception of Ontology. Mimeograph, University of Cambridge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 174 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 114 |
||