سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,252
تعداد مقالات67,992
تعداد مشاهده مقاله116,057,466
تعداد دریافت فایل اصل مقاله90,822,630
افتخار جهرمی, گودرز, صفیان, سعید. (1401). مفهوم توجه دعوا. , 52(4), 623-645. doi: 10.22059/jlq.2023.346928.1007704
گودرز افتخار جهرمی; سعید صفیان. "مفهوم توجه دعوا". , 52, 4, 1401, 623-645. doi: 10.22059/jlq.2023.346928.1007704
افتخار جهرمی, گودرز, صفیان, سعید. (1401). 'مفهوم توجه دعوا', , 52(4), pp. 623-645. doi: 10.22059/jlq.2023.346928.1007704
افتخار جهرمی, گودرز, صفیان, سعید. مفهوم توجه دعوا. , 1401; 52(4): 623-645. doi: 10.22059/jlq.2023.346928.1007704

مفهوم توجه دعوا

مطالعات حقوق خصوصی
دوره 52، شماره 4، اسفند 1401، صفحه 623-645    اصل مقاله (1.09 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2023.346928.1007704
نویسندگان
گودرز افتخار جهرمی1؛ سعید صفیان2
1استاد دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2دانش‌آموختۀ دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مفید، قم، ایران
چکیده
      هرچند تعیین خوانده برای اقامه دعوا لازم است، ولی استماع دعوا مستلزم توجه دعوا به خواندۀ معرفی‌شده در دادخواست است. قاعدۀ توجه دعوا مهم‌ترین معیار در تعیین خوانده یا خواندگان صحیح یک دعواست. توجه دعوا عبارت از خاصیت ذاتی یک دعوا، کلاً یا جزئاً، در جذب و ایجاد ارتباط با خوانده مشخص است؛ به این معنا که دعوای مزبور بتواند خوانده را ملزم به دفاع از ماهیت دعوا کند و در صورت صدور حکم محکومیت، محکوم‌علیه را به اجرای حکم ملزم کند. بدین سان، امکان دفاع از ماهیت دعوا و نیز امکان اجرای حکم دو مؤلفۀ اصلی برای توجه دعوا به خوانده است و اطمینان دادرسان از توجه دعوا به خوانده به احراز این دو شرط وابسته است. با وجود این، ارائۀ تعریفی از قاعدۀ توجه دعوا برای محصّل کردن آن کافی نیست و هنوز در این زمینه به ضوابط و اسباب عینی و ملموس‌تری نیاز است. در این پژوهش، به‌صورت تحلیلی و توصیفی، مفهوم توجه دعوا تبیین و ضوابط اعمال این قاعده معرفی شده است. انتخاب قانونگذار، اصیل بودن، شخصیت، ذی‌نفعی (امکان تضرّر)، رابطۀ حقوقی، عین بودن خواسته، لزوم ثبوت رکن دعوا، تجزیه‌ناپذیری دعوا و توان خوانده، ضوابطی‌اند که معیار کلی توجه دعوا را مسجل می‌کنند و به آن عینیت می‌بخشند.
کلیدواژه‌ها
استماع دعوا؛ توجه دعوا؛ خوانده واقعی؛ دعوا.‏
عنوان مقاله [English]
The Concept of Relevancy of Claim
نویسندگان [English]
Goodarz eftehkhar jahromi1؛ saeed safian2
1professor, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2PhD in Private Law, Mofid University, Qom, Iran
چکیده [English]
It is necessary to determine the defendant and the relevancy of the claim in every petition. This is the point that should be considered by both the court and the petitioner. In Common Law, if there is a mistake about the defendant, the petitioner can correct it before the case is closed. In the Iranian legal system, the petitioner faces limitations and has to be sure about the relevancy of the claim to prevent the rejection of the lawsuit.
  The relevancy of a claim which is the most important criterion in determining the defendant helps the courts in issuing the sentence. But studying the court’s rulings shows that it has not been effective as it should. We believe that the ambiguity in this concept has led to such inefficiency. and judges frequently face these two challenges: 1) what is the concept of the relevancy of the claim and 2) what are the requirements to conceptualize this vague and general term, making it applicable?
  In general meaning, the relevancy of the claim is the inherent feature of the case to determine the defendant and establish a relationship between the case and the defendant. So, the right to defend and the possibility of enforcing the judgment are two elements of the relevancy of the claim.  Judges get sure about the position of the defendant when these two conditions are met. In this way, the relevancy is an experimental concept. On the other hand, determining the meaning of this concept is not enough to grasp it for practical purposes. This essay aims to clarify the concept of the relevancy of the claim and determine the criteria for applying it by studying the Imamiyyah jurist’s opinions and juridical judgments.
 
کلیدواژه‌ها [English]
Case, Relevancy of the Claim, Real Defendant, Hearing of the Case‏.‏
مراجع
منابع

الف) فارسی و عربی

  1. ابوالوفاء، احمد (1980). نظریه الدفوع فی قانون المرافعات. ج3، اسکندریه: منشاء المعارف.
  2. ادارۀ وحدت رویۀ قضایی(1384). مذاکرات و آراء هیأت عمومی دیوان عالی کشور در سال 1380. تهران: روزنامۀ رسمی کشور.
  3. اسماعیل عمر، نبیل (2011م). قانون اصول المحاکمات المدنیه. بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
  4. اصفهانی، سیّد ابوالحسن (1388). وسیله النجاه و بهامشه تعالیق بعض الاعلام. ج2، اصفهان: وسپان.
  5. اصفهانی، محمدحسین (1429ق). نهایه الدرایه فی شرح الکفایه. ج5، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع) لاحیاء التراث.
  6. افتخار جهرمی و السان، مصطفی ( 1399). آئین دادرسی مدنی، ج3، تهران: میزان.
  7. امامی، سید حسن (1368). حقوق مدنی، ج2، تهران: اسلامیه.
  8. امامی، سید حسن (1370). حقوق مدنی، ج4، تهران: اسلامیه.
  9. انصاری، شیخ مرتضی (1415ق). القضاء و الشهادات. قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
  10. آشتیانی، میرزا محمدحسن (1425ق). کتاب القضاء. ج1 و 2، قم: زهیر.
  11. آل شبیرالخاقانی، محمّدطاهر (1396ق). المحاکمه فی القضاء. قم: بی‌نا.
  12. آل کاشف الغطاء، محمدحسین (1426ق). تحریرالمجلّه. ج4، قم: مجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیّه.
  13. بجنوردی، محمدحسن (1430ق). القواعد الفقهیه. ج3، قم: منشورات دلیل ما.
  14. بروجردی عبده، محمد (1383). کلیات حقوق اسلامی. تهران: دانشگاه تهران.
  15. بروجردی عبده، محمد (بی‌تا). اصول قضایی– حقوقی. تهران: بی‌نا.
  16. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1372). دانشنامۀ حقوقی. ج5، تهران: امیرکبیر.
  17. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1374). حقوق اموال. تهران: گنج دانش.
  18. حسینی عاملی، سیّد محمدجواد (1418ق). مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه. ج20، بیروت: دارالتراث.
  19. حلّی، جمال‌الدین حسن ابن یوسف (1419ق). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام. ج3، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  20. خراسانی، مولی محمدکاظم (1409ق). کفایه الاصول. قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع) لاحیاء تراث.
  21. خراسانی، مولی محمدکاظم (1433ق). کتاب القضاء. قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  22. رشتی، میرزا حبیب‌الله (1401 ق). کتاب القضاء. دو جلد در یک مجلّد، قم: خیّام.
  23. سبزواری، محمدباقر (1431ق). کفایه الفقه (کفایه الاحکام). ج2، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  24. شهری، غلامرضا و آبادی، امیرحسین (بی‌تا). مجموعه نظرهای مشورتی ادارۀ حقوقی در مسائل مدنی. تهران: روزنامۀ رسمی کشور.
  25. شمس، عبدالله (1380). آیین دادرسی مدنی، ج1، تهران: میزان.
  26. شمس، عبدالله (1381). آیین دادرسی مدنی، ج2، تهران: میزان.
  27. شهیدی، موسی (1340). موازین قضایی. تهران: چاپخانۀ علمی.
  28. شهیدی، مهدی (1373). سقوط تعهدات. تهران: کانون وکلای دادگستری.
  29. شهیدی، مهدی (1374). ارث. تهران: سمت.
  30. صفایی، سید حسین (1382). دوره مقدماتی حقوق مدنی. ج2، تهران: میزان.
  31. صفیان، سعید (1389). «تمییز خوانده دعوا»، مجله پژوهشهای حقوقی، دوره 9، شماره 18، صص66-43. در http://jlr.sdil.ac.ir  (24 خرداد 1399).
  32. طباطبایی قمی، سید تقی (1425ق). هدایه الاعلام الی مدارک شرایع الاحکام. قم: محلاتی.
  33. طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1378ق). ملحقات عروه‌الوثقی. ج3، قم: مکتب داوری.
  34. عابدیان، میرحسین؛ اسدزاده، مجتبی و فیروزمند، علی (1388). در تکاپوی عدالت: آراء دیوان عالی کشور در امور مدنی. تهران: میزان.
  35. عاملی کرکی، علی بن الحسین (1411ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. ج5، بیروت: مؤسسۀ آل‌البیت (ع) لاحیاء التراث.
  36. عاملی، شمس‌الدین محمد (1417ق). الدّروس الشریعه فی فقه الامامیّه. ج2، قم: نشر اسلامی.
  37. عبید مرزه العمّاری، حبیب (2012م). الخصم فی الدعوی المدنیّه. بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
  38. عراقی، آغا ضیاءالدین (1433ق). کتاب القضاء. قم: نشر اسلامی.
  39. عرفانی، توفیق (1395). مجموعه آراء اصراری هیأت عمومی دیوان عالی کشور. تهران: جنگل.
  40. عموزاد مهدیرجی، رضا (1397). ایرادات قضایی بر نحوۀ طرح دعاوی حقوقی. تهران: دادگستر.
  41. کاتوزیان، ناصر (1366). حقوق مدنی: قواعد عمومی قراردادها. ج2، تهران: بهنشر.
  42. کاتوزیان، ناصر(1370). حقوق مدنی : ایقاع. تهران: یلدا.
  43. کاتوزیان، ناصر(1373). اعتبار امر قضاوت‌شده در دعوای مدنی. تهران: کانون وکلای دادگستری.
  44. کریمی، علی‌اصغر (1392). «مشکلات تعیین خوانده در دادرسی‌های مدنی»، فصلنامه دیدگاههای حقوقی، دوره 18، شماره 61، صص 138-109. در https://jlviews.ujsas.ac.ir/article-1-140-fa.html(21 اردیبهشت 1399).
  45. کریمی، عباس (1386). آیین دادرسی مدنی. تهران: مجد.
  46. گرجی، ابوالقاسم (1387). مبانی حقوق اسلامی. تهران: مجد.
  47. گلپایگانی، سید محمدرضا (1426ق). القضاء و الشهادات. ج1، قم: مطبعه خیّام.
  48. ماروسی، علی(1393). مجموعه آرای دیوان داوری ایران- ایالات متّحده. ج8، تهران: معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین ریاست جمهوری.
  49. متین دفتری، احمد (1378). آیین دادرسی مدنی و بازرگانی. ج1، تهران: مجد.
  50. محقق حلّی، ابوالقاسم نجم‌الدین (1969م). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. ج4، نجف اشرف: مطبعه الآداب.
  51. محقق داماد، سیّد مصطفی (1388). «تحوّلات اجتهاد شیعی: مکتب‌ها، حوزه‌ها و روش ها (4)؛ احکام تکلیفی و احکام وضعی از نظر محقّق خراسانی»، مجله تحقیقات حقوقی، دوره 12، شماره 50 ، صص 48-25.در https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56403.html(30 مرداد 1388).
  52. مراغی، میر فتاح (1429ق). العناوین. ج2، تهران: نشر اسلامی.
  53. میرزایی، علیرضا (1392). محشّی قانون آیین دادرسی مدنی. تهران: بهنامی.
  54. نایینی غروی، میرزا محمدحسین (1433ق). کتاب القضاء. قم: نشر اسلامی.
  55. نراقی، ملا احمد (1419ق). مستند الشیعه فی الاحکام الشریعه. ج17، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  56. نراقی، ملا احمد (بی‌تا). عوائد الایّام. قم: مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیّه.
  57. نعیم یاسین، محمد (2003م). نظریه الدعوی بین الشریعه الاسلامیّه و قانون المرافعات المدنیه و التجاریه. عمان: دارالنفائس.
  58. نهرینی، فریدون (1389). آیین دادرسی مدنی. ج2، تهران: گنج دانش.
  59. ولایی، عیسی (1380). فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول. تهران: نی.
  60. همتی، محمود (1369). جزوۀ آیین دادرسی مدنی. تهران: ادارۀ کل آموزش دادگستری جمهوری اسلامی ایران.
  61. هیأت عمومی دیوان عالی کشور(1393). مجموعه آرای وحدت روّیه هیات عمومی دیوان عالی کشور. تهران: شهر دانش.
 

ب) خارجی

62. Clarles E. Charles & Robert M. Hutchins (1925), "the real party in interest", 34, Yale law journal.pp.259-276. http://hdl.handle.net/20.500.13051/2618  (Accessed 23 September 2022).

63. Corrine Care, J. (2004). Civil Procedure and courts in the south pacific. Cavendish Publishing Limited. .

64. Hart, H. L. A. (1994). The concept of law. Oxford university press. New York.

65. jolowicz J. A. (2008). On civil procedure, Cambridge university press.

66. Bevans Neal R. (2008). Civil law & litigation for paralegals. the mc Graw. Hill Companies.

67. Marcus, R. L. & Rowe, T. D. (2008). Civil Procedure. gilbert law summaries, united states of America.

68. Yeazell, Stephen c. & Joanna C. Schwartz (2015). civil procedure. Aspen Case Book Series, Wolters Kluwer New York.

69. Subrin, Stephen N. & Martha L. Minow, Mark S. Brodin, Thomas O. Main(2020), federal rules of civil procedure, U. S. Government printing office.

70. Kessner,Theodor L. (1960)," Federal Court Interpertations of the Real Paty in Interest Rule in Cases of Subrogation", Nebraska law Review, Vol. 39.pp.452-472. https://digitalcommons.unl.edu/nlr/vol39/iss3/2/ (Accessed 16 may 2022).

71. Clermont, K. M. (2004), Civil Procedure, Thomson West business hers.

72. Loughlin, P. & Gerlis, S. (2008). Civil Procedure. Gavendish publishing limited, London.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,653
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,219


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب