پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,871 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,456,211 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,225,983 |
ارزیابی مدل های سنجش قابلیتهای کشاورز ی(مدل اکولوژیکی ومدل مبتنی برآمایش سرزمین) | ||
| پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
| دوره 56، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 183-197 اصل مقاله (1.8 M) | ||
| نوع مقاله: مستخرج از پایان نامه | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2023.352656.1008571 | ||
| نویسندگان | ||
| حمید نیک اقبال؛ حسن احمدی* ؛ حمید رضا صارمی؛ فرشید افتخاری نسب | ||
| گروه جغرافیا،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه تربیت مدرس، تهران ، ایران | ||
| چکیده | ||
| اهمیت بخش کشاورزی به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد یک کشور تاحدی است که در سند چشم انداز وظیفه بسیار سنگین امنیت غذایی و کمک در حفظ محیط زیست بعهده بخش کشاورزی گذاشته شده است.باتوجه به اینکه برای سنجش قابلیتهای کشاورزی کمتربه معیارهای انسانی توجه شده است وتحقیقات انجام شده بیشتر عوامل طبیعی را برای سنجش قابلیتهای کشاورزی در نظر گرفته اند،در این تحقیق سعی بر سنجش قابلیتهای کشاورزی با دو مدل اکولوژیکی که عبارت است از: سنجش قابلیتهای کشاورزی فقط با معیار های طبیعی ومدل مبتنی برآمایش سرزمین که یک دید جامع تر دارد وعلاوه بر معیارهای طبیعی، معیار های انسانی را نیز در نظر میگیرد.روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای ومراجعه به موسسات مختلف میباشد، ازنظر ماهیت کاربردی، روش از نظر هدف توصیفی- تحلیلی: پتانسیل کشاورزی استان ک.ب براساس معیار های مدل مخدوم ،عوامل طبیعی همچون: شیب ،جهت ،میزان آب، باران، اقلیم،عمق، بافت، حاصلخیزی، زهکشی خاک بااستفاده ازمدل توان اکولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفته ودر مرحله بعد قابلیت کشاورزی استان ک.ب، براساس مدل آمایش سرزمین: معیارهای طبیعی: درصد شیب، جهت شیب، خاک(عمق، بافت، حاصلخیزی، فرسایش، زهکشی )، میزان آب، باران و آب وهوا و معیارهای انسانی: راههای دسترسی، جمعیت، بیکاری، فقر، و مناطق روستایی بعد از ارزیابی معیارها توسط بیست متخصص در این زمینه، معیارها بعد از صحت سنجی در محیط (SPSS) ومیانگینگیری با استفاده از AHP))وزندهی شده. ودر محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی با هم ترکیب شده. بااستفاده ازنرم افزار اردس وباتطبیق دادن نقشه های ساخته شده بادر نظر گرفتن وضع موجود، مشاهدات میدانی وگوگل ارث، نتایج حاکی از این است که سنجش قابلیتهای کشاورزی استان ک.ب براساس مدل آمایش سرزمین ( که عدد 87.62با توجه به 400نقطه ای که مشخص شده بدست آمده ) به نتایج واقع بینانه تری نسبت به مدل اکولوژیکی ( که عدد73.58با توجه به 400نقطه ای که مشخص شده بدست آمده )منجر میشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارزیابی؛ قابلیت؛ کشاورزی؛ مدل اکولوژیکی؛ مدل آمایش سرزمین | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative evaluation of models for measuring farmer's capabilities (ecological model and model based on land use) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hamid Nikeghball؛ Hasan ahmadi؛ hamidreza saremi؛ hamid eftekhari | ||
| Department of Geography, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Extended Abstract Introduction The agricultural sector is one of the main pillars of a country's economy to such an extent that in the vision document, the very heavy task of food security and helping to preserve the environment is assigned to the agricultural sector. Most of the conducted research has considered natural factors to measure agricultural qualities; in this research, an attempt was made to measure agricultural capabilities with two ecological models, such as measuring agricultural capabilities with natural qualities and a land preparation model with a view more comprehensive. In addition to natural criteria, it also considers human characteristics. For this reason, by using models of land use, which consists of measuring the power of a region or region, or in other words, the land, along with paying attention to the population living in the region, to reach a balance, the capabilities of any part of the earth can be measured, and anywhere on the earth is proportional to the capabilities of the land natural and human-provided facilities. After the era of hunting and barbarism, the early man thought of a better life outside the hunting era, where he could continue his life without the troubles and dangers of the hunting era. It was there that they started agriculture by planting in the early era. The first period has passed primitive agriculture, the same as traditional agriculture. Due to the small number of early humans and less use of such a capability, the issue of land development should have been considered. Gradually, with the increase in human population, more and more limited lands were cultivated. On the one hand, numerous hectares were under construction, and on the other hand, the importance of paying attention to these limited-quality lands has increased. Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad, one of the deprived provinces, rely on an agriculture-based economy and are no exception. Evaluation of the ecological potential means that the land in question is capable of what type of use, such as agriculture, forestry, residential, industrial, etc. Considering the world's increasing population and the increasing pressure on land resources, it requires using technology such as geographic information systems as one of the analytical models to help identify areas in the most suitable sustainable agricultural production communities for food supply, according to environmentalists. Methodology The study area is Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad province. According to the census of Statistical Centre in 2013 has an area of 15,504.073 square kilometers, seven cities, a population of 658,629 people, and an average annual growth rate of 0.76%. The research is of an applied type, the method of collecting library information and referring to Statistical Center's website and to Itis different organizations. In terms of practical nature, the method is descriptive-analytical in terms of purpose; firstly, based on the criteria of the Makhdoom model, natural factors such as slope, direction, water level, climate, depth, texture, fertility, soil structure, and human factors that the authors of the model definition. The opinion placed in the geographic information system environment of the agricultural situation of the province has been evaluated. Finally, two models have been evaluated in ARDES software. Results and discussion In this research, an attempt was made to measure the agricultural capabilities of the province with an ecological model, which consists of measuring the agricultural capabilities only with natural criteria, and a model based on land use, which has a more comprehensive view. In addition to natural criteria, it also includes human criteria. The method of collecting library information and referring to different institutions, in terms of practical nature, is descriptive-analytical in terms of purpose. To measure the agricultural capability of the province based on the ecological model, only natural criteria slope percentage, slope direction, soil (depth, texture, fertility, erosion, drainage), amount of water, rain, and weather, according to Mr. Makhdoom model in the geographic system environment is combined and after betting, the final map of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad province is divided into seven layers; and the next stage is the agricultural capability of the province, based on the land use model, natural criteria include the percentage of slope, the direction of slope, soil (depth, texture, fertility, erosion, drainage), amount of water, rain, and weather and human criteria include roads access, population, unemployment, poverty, protected areas, and rural areas are combined after evaluation by experts in this field in the environment of the geographic information system, and after betting, they are divided into three categories. Conclusion The agricultural potential of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad province has been evaluated based on the criteria of the Makhdoom model, natural factors such as slope, direction, water level, rain, climate, depth, texture, fertility, soil drainage using the ecological power model, and the next stage is the agricultural capability of the province based on land use model, natural criteria include the percentage of slope, direction of slope, soil (depth, texture, fertility, erosion, drainage), amount of water, rain, and climate and human criteria: access roads, population, unemployment, poverty protected areas, and rural areas are combined after evaluation by experts in this field in the geographic information system environment. Using ARDES software and adapting the maps made, considering the existing situation of Google Earth, the results indicate that the assessment of the agricultural capabilities of the province based on the land use model (which number is 87.62 according to the 400 points that have been determined) lead to more realistic results than the ecological model which is 73.58 according to the 400 points that have been specified. Funding There is no funding support. Authors’ Contribution Authors contributed equally to the conceptualization and writing of the article. All of the authors approved thecontent of the manuscript and agreed on all aspects of the work declaration of competing interest none. Conflict of Interest Authors declared no conflict of interest. Acknowledgments We are grateful to all the scientific consultants of this paper. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Evaluation, Capability, Agriculture, Ecological model, Land use model | ||
| مراجع | ||
|
احمدی دهکاء، فریبرز؛ مولایی، فهیمه و علیپور، عباس. (1386). مفهوم آمایش سرزمین و سیر تحولی آن در ایران. همایش ملی جغرافیا، آمایش سرزمین. ایران. همدان سرزمین، همدان. ارجمندی، رضا و نجفی، احمد. (1383). روند تحولات کشاورزی و ارزیابی برنامه‌های توسعه در راستای کشاورزی پایدار. پنجمین همایش ملی دوسالانه انجمن متخصصان محیط‌زیست. ایران. تهران. پرورش، حسین؛ نوحه‌گر، احمد و محسن، دهقانی. (1389). مقایسه روش آمایش فیزیکی و روش آمایش سرزمین جهت ارزیابی توان اکولوژیکی حوزه آبخیز نساء در استان هرمزگان. آمایش سرزمین، 2 (2)، 50-77. پورخباز حمیدرضا؛ اقدرحسین، محمدیاری فاطمه و رحیمی، وحید. (1393). اجرای مدل اکولوژیکی کشاورزی منطقه خانیز بهبهان. برنامه‌ریزی و آمایش فضا تربیت مدرس، 18، (4)، 21-48. توکلی، مرتضی؛ ابراهیمی آرام و حمیدی، سمیرا. (1396). تحلیل الگوی منطقه بندی آمایش سرزمین در ایران از پس از مشروطه تابه‌حال. برنامه‌ریزی و آمایش فضا تربیت مدرس، 22، (1)، 85-123. حسنقلیپور، حکیمه؛ امیری، مجتبی و پور عزت، علی‌اصغر. (1396). توسعه مدل ارزشیابی خط‌مشی نگهداشت اثربخش اعضای هیئت‌علمی در آموزش عالی. دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، 9، (3)، 489 – 516. دهقانی، مسعود؛ یعقوبی، نورمحمد؛ موغلی، علیرضا و ظیفه، زهرا. (1398). ارائه مدل جامع عوامل مؤثر بر استقرار اثربخش مدیریت دانش. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 10 (1)، 132 – 109 زارع خورمیزی، هادی؛ غفاریان مالمیری، حمیدرضا و مرتاض، مراد. (1398). ارزیابی قابلیت طبقه‌بندی نظارت‌شده تصاویر ماهواره2a لندست 8 و سنتینل در تعیین محدوده و سطح زیر کشت ارقام پسته. سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی. 11 (1)،84-103 سالنامه آماری استان ک.ب، 1392. سازمان تحقیقات خاک وآب. شمسی‌پور، علی‌اکبر. (1392). ارزیابی توان اکولوژیکی زمین در تعیین قابلیت زمین در حوزه شهری یاسوج با مدل اکولوژی. فصلنامه مطالعات شهری، (شماره 5). عالی‌نسب محمدعلی، سوزنچی کیانوش. (1392). تحقق اهداف توسعه پایدار رود –دره هاشهری برمبنای ارزیابی اکولوژیکی رود دره دارآباد تهران. نقش‌جهان، 3 (2)، 51-61. فاطمی، باقر و رضائی، یوسف. (1396). مبانی سنجش‌ازدور. چاپ پنجم انتشارات آزاده. فرجی، امین و صحنه، فریبا. (1399). ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین در استان گلستان به‌منظور توسعه کاربری‌های کشاورزی با رویکرد آمایش سرزمین. آمایش سرزمین، 16 (2)، 274- 253. موسسه پژوهشهای برنامه‌ریزی اقتصاد کشاورزی. مخدوم، مجید. (1392). شالوده‌ای بر آمایش سرزمین. انتشارات دانشگاه تهران. مرکز آمار،1390 میرمحمدی، سیدمحمد. (1386). آمایش سرزمین و ملاحظات امنیت اقتصادی. ناشر موسسه تحقیقات تدبیر اقتصاد، تهران نوروزی آورگانی، اصغر؛ نوری، سید هدایت الله و کیانی سلمی، صدیقه. (1389). ارزیابی توان‌های محیطی برای توسعه کشاورزی: (مطالعه موردی: ناحیه چغاخور، شهرستان بروجن). پژوهشهای روستایی، 1 (2)، 1-22. نوری زمان‌آبادی سیدهدایت اله؛ صیدایی سیداسکندر؛ کیانی سلمی، صدیقه؛ سلطانی، زهرا و نوروزی آورگانی، اصغر. (1388). ارزیابی توان اکولوژیک محیط برای تعیین مناطق مستعد کشاورزی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (بخش مرکزی شهرستان کیار). جغرافیا و برنامه‌ریز محیطی، (21)، 46-33. یوسفی، صالح؛ تازه، مهدی؛ میرزایی، سمیه؛ مرادی، حمیدرضا و توانگر، شهلا. (1393). مقایسه الگوریتم‌های مختلف طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای در تهیه نقشه کاربری اراضی مطالعه موردی: شهرستان نور. سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی. 5 (3). References A Varlamov, S A Galchenko, R V Zdanova, AN A Rasskazova and O B Borodina. Assessment of the resource potential of agricultural land use for land management purposes.Earth and Environmental Science 579 (2020) 012143. Ahmadi Dehka, Fariborz and Moulai, Fahima and Alipour, Abbas. (2016). the concept of land preparation and its evolution in Iran. National Geography Conference, Hamedan. [In Persian]. Arjamandi, Reza and Najafi, Ahmad. (2004). the process of agricultural developments and evaluation of development programs in line with sustainable agriculture. The 5th Biennial National Conference of the Association of Environmental Professionals of Iran, Tehran. [In Persian]. Dehghani, Massoud, Yaqoubi, Nurmohammed, Moghly, Alireza, Wazifa, Zahra (2018). Presenting a comprehensive model of effective factors on the effective establishment of knowledge management. New approach scientific-research quarterly in educational management, 10th year, number 1, 37 consecutive pp. 132-109. [In Persian]. Diaz-Sarachaga, J. M., Jato-Espino, D., and Castro-Fresno, D. (2018). Is the Sustainable Development Goals (Sdg) index an Adequate Framework to Measure the Progress of the 2030 Agenda? Sustain. Develop. 26, 663–671 doi:10.1002/sd.1735
Faraji, Amin and Sohaneh, Fariba. (2019). Evaluation of the ecological potential of the land in Golestan province in order to develop agricultural uses with the land use approach. Amish Sarzemin, 16th volume, number 2, 274-253. Fatemi, Baqer, Rezaei, Yusef. (2016). Basics of remote sensing. The fifth edition of Ansharat Azadeh, 236-237. [In Persian]. Hasan Qalipour, Hakima and Amiri, Mojtabi and Pourezat, Ali Asghar (2016). Development of an evaluation model for the policy of effective retention of faculty members in higher education. Tehran University School of Management, Volume 9, Number 3, 516-489. [In Persian]. Hataminejad, H., Rajaei, S., Salarvandian, F., Teimouri. (2013).The Evaluating of Land Use Suitability by the Method of Ecological Potential in the Ardebil Province toward Land use planning. Town and Country Planning, 5-26. High bloodline of Muhammad Ali, Suzanchi Kianoush. (2012). Realizing the goals of sustainable development of Dareh-Hashahri river based on the ecological assessment of Dareh-Abad river in Tehran. Naqsh Jahan. Third period, number 2, pp. 51-61. JOSHUA, Jonah Kunduz& Associates. (2003)Land suitability analysis for agricultural planning using GIS and multi criteria decision analysis approach in Greater Karu Urban Area, Nasarawa State, Nigeria، African Journal of Agricultural Science and Technology: Vol. 1, Issue 1, pp. 14- 23, November. Makhdoom, Majid. (2012). A foundation for the preparation of the land, Tehran University Press. [In Persian]. Michael Wegener. (2001). New Spatial Planning Models, Institute of Spatial Planning, International Journal of Applied Earth Ob-servation and Geoinformation 3.224-237. Mirmohammadi, Seyyed Mohammad. (2006). Amish land and considerations of economic security, Publisher of Tadbir Ekhtaz Research Institute, Tehran.Parvesh, Hossein, Nohagar, Ahmed, -Mohsen, Dehghani. (2018). Comparison of physical surveying method and land surveying method to evaluate the ecological potential of Nisader watershed in Hormozgan province. Amish Sarzemin, second year, second issue, pp. 50-77. [In Persian]. Norouzi Averghani, Asghar and Nouri, Seyyed Hedayatullah and Kayani Salmi, Siddiqa. (2010). Assessment of environmental capabilities for agricultural development: (Case study: Chaghakhor region, Borujen). Rural research, first year, number 2, 1-22. [In Persian]. Nouri Zamanabadi Syedhdayt Elah, Seidai Sydaskandar, Kayani Salmi Siddiqueh, Soltani Zahra, Norouzi Avergani Asghar. (2008). Evaluation of the ecological potential of the environment to determine agricultural potential areas using geographic information system (central part of Kiyar city Geography and Environmental Planning, No. 21, pp. 33-46. [In Persian] Pennington, M. (2000). Urban Policy and Public Choice Theory and Politics of Urban Containment. Journal of Environmental and Planning Policy, 25-32. Planque, Benjamin.Johanna M. Aarflot. Lucie Buttay. JoLynn Carroll. Filippa Fransner. Standard protocol for describing the evaluation of ecological models. Ecological Modelling 471 (2022) 110059. Pourkhbaz Hamid Reza, Aqdar Hossein, Mohammad Yari Fatemeh, Rahimi Vahid. (2013). Implementation of the agricultural ecological model of Khaniz Behbahan region. Space planning and preparation Tarbiat Modares, Volume 18, Number 4, pp. 48-21. [In Persian]. Shamsipour, Ali Akbar (2012). Evaluation of the ecological power of the land in determining the capability of the land in the urban area of Yasouj with the ecology model. Scientific-Research Quarterly of Urban Studies, number five. [In Persian]. Tavakoli Morteza, Ebrahimi Aram, Hamidi Samira. (2016). Analysis of the zoning pattern of land use in Iran from after the constitution until now. Space planning and preparation, Tarbiat Modares, volume 22, number 1, pp. 123-85. [In Persian]. Yousefi, E., Salehi, E., Zahiri, S., & Yavari, A. (2016).Problem Solving of Uncertainty and Independence Factors in Agricultural Capability Evaluation by Using ANP FUZZY Method. Journal of Environmental Studies, 605-624. Yousefi, Saleh, and Taze, Mehdi and Mirzaei, Somia and Moradi, Hamid Reza and Tawanger, Shahla. (2013). Comparison of different classification algorithms of satellite images in preparation of land use map, case study: Noor city. Remote Sensing and Geographical Information System in Natural Resources 5th Year/3rd Issue. [In Persian]. Zare Khormizi, Hadi and Ghafarian Malmiri, Hamidreza and Mortaz, Murad. (2018). Evaluating the possibility of supervised classification of satellite images in determining the area and area under cultivation of pistachio cultivars. Remote sensing and geographic information system in Landsat 8 and Sentinel 2a sources Medier (11th year/first issue), 84-103. [In Persian]. Zhiguo Wang, Lufei Huang, Linsen Yin, Zhixiong Wang and Dandan Zheng. (2022). Evaluation of Sustainable and Analysis of Influencing Factors for Agriculture Sector: Evidence From Jiangsu Province, China doi: 10.3389/fenvs.836002. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 117 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 57 |
||