سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,111,934
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,215,583
عرفانی, ملیحه, جورابیان شوشتری, َشریف, اردکانی, طاهره, جهانی شکیب, فاطمه. (1402). مدلسازی گرادیان مکانی خدمت اکوسیستمی تولید آب با ‏InVEST‏ در‎ ‎زیرحوزه‌های شمالی استان کرمان. , 13(1), 63-81. doi: 10.22059/jwim.2023.349742.1024
ملیحه عرفانی; َشریف جورابیان شوشتری; طاهره اردکانی; فاطمه جهانی شکیب. "مدلسازی گرادیان مکانی خدمت اکوسیستمی تولید آب با ‏InVEST‏ در‎ ‎زیرحوزه‌های شمالی استان کرمان". , 13, 1, 1402, 63-81. doi: 10.22059/jwim.2023.349742.1024
عرفانی, ملیحه, جورابیان شوشتری, َشریف, اردکانی, طاهره, جهانی شکیب, فاطمه. (1402). 'مدلسازی گرادیان مکانی خدمت اکوسیستمی تولید آب با ‏InVEST‏ در‎ ‎زیرحوزه‌های شمالی استان کرمان', , 13(1), pp. 63-81. doi: 10.22059/jwim.2023.349742.1024
عرفانی, ملیحه, جورابیان شوشتری, َشریف, اردکانی, طاهره, جهانی شکیب, فاطمه. مدلسازی گرادیان مکانی خدمت اکوسیستمی تولید آب با ‏InVEST‏ در‎ ‎زیرحوزه‌های شمالی استان کرمان. , 1402; 13(1): 63-81. doi: 10.22059/jwim.2023.349742.1024

مدلسازی گرادیان مکانی خدمت اکوسیستمی تولید آب با ‏InVEST‏ در‎ ‎زیرحوزه‌های شمالی استان کرمان

مدیریت آب و آبیاری
دوره 13، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 63-81    اصل مقاله (2.14 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwim.2023.349742.1024
نویسندگان
ملیحه عرفانی* 1؛ َشریف جورابیان شوشتری2؛ طاهره اردکانی3؛ فاطمه جهانی شکیب4
1گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
2گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.
3گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
4گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
چکیده
خدمت اکوسیستمی تولید آب متاثر از فعالیت‌های مخرب انسانی است و اولین گام جهت مدیریت پایدار این خدمت، برآورد کمیت آن ‏از طریق مدل‌سازی است. پژوهش‎ ‎حاضر‎ ‎با‎ ‎هدف‎ ‎به‌کارگیری‎ ‎مدل هیدرولوژیک‎ InVEST ‎در‎ ‎کمی‌سازی خدمت اکوسیستمی‎ ‎تولید آب و ‏ارزشگذاری آن در زیرحوزه‌های خشک و نیمه‌خشک شمالی استان کرمان‎ ‎انجام‎ ‎شد‎.‎‏ ابتدا، نقشه‌های‎ ‎میانگین‎ ‎بارندگی سالیانه،‎ ‎عمق ‏لایه‌های محدودکنندۀ‎ ‎ریشه، مقدار آب‎ ‎در‎ ‎دسترس‎ ‎گیاه، کاربری اراضی/پوشش سطح زمین (‏LULC‏) و‎ ‎مرز‎ ‎حوزه‎ ‎و زیرحوزههای منطقه‎ ‎به‌عنوان‎ ‎ورودیهای‎ ‎مدل وارد‎ ‎شدند‎ ‎و نقشه مقدار‎ ‎تقریبی‎ ‎تبخیروتعرق‎ ‎واقعی (‏AET‏) در‎ ‎هر پیکسل و نقشۀ‎ ‎تولید‎ ‎آب برآورد شده‎ ‎در‎ ‎هر ‏پیکسل‎ ‎به‌دست‎ ‎آمد.‏‎ ‎براساس محاسبات‎ ‎انجام شده توسط‎ ‎مدل‎ ‎در‎ ‎منطقه مورد نظر، سالانه‎ ‎‏43/5112 میلیون مترمکعب آب با ارزشی بیش از ‏‏418500 میلیارد ریال تولید‎ ‎می‌شود‎ ‎که بیشترین‎ ‎مقدار‎ ‎تولید‎ ‎آب،‎ ‎در‎ ‎زیرحوزه یک (ابرقو-سیرجان)‏‎ ‎با‎ ‎‏ 2103 میلیون مترمکعب‎ ‎در‎ ‎سال‎ ‎و‎ ‎کمترین‎ ‎میزان‎ ‎تولید‎ ‎آب،‎ ‎در‎ ‎زیرحوزه سه (کویرلوت شمالی) با مقدار 84/741 میلیون مترمکعب است‎.‎‏ نتایج نشان داد که سطح عرضه ‏خدمت تولید آب به‌شدت تحت تاثیر تغییرات مکانی ‏LULC‏ است به طوری‌که در مجموع، اراضی مرتعی پرتراکم 7/27630 MCM در هکتار و همچنین هر هکتار از جنگل پرتراکم، قادر به تولید 6/1104 MCM آب است که نقش پوشش گیاهی را ‏در نفوذ آب و تغذیه آبخوان‌ها در مناطق مرتفع نشان میدهد. نتایج این مطالعه در برنامه‌ریزی مکانی جهت کاهش اثرات مخرب سیل و ‏خشکسالی، جلوگیری از تخریب اراضی و توسعه پوشش گیاهی، تغذیه آبخوان‌ها و همچنین برآورد خسارات در حسابداری سبز قابل ‏کاربرد است. ‏
کلیدواژه‌ها
ارزش‌گذاری اقتصادی؛ خدمات اکوسیستم؛ مدل‌سازی؛ مناطق خشک و نیمه‌خشک
مراجع
  1. Adelisardou, F., Jafari, H.R., & Malekmohammadi, B. (2021). Impacts of land use and land cover change on the interactions among multiple soil-dependent ecosystem services (case study: Jiroft plain, Iran). Environ Geochem Health, 43, 3977-3996. https://doi.org/10.1007/s10653-021-00875-5.
  2. Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes D., & Smith, M. (1998). Crop evapotranspiration: guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper No. 56, FAO, Rome.
  3. Bagstad, K.J., Villa, F., Batker, D., Harrisoncox, J., Voigt, B., & Johnson, G.W. (2015). From theoretical to actual ecosystem services: mapping beneficiaries and spatial flows in ecosystem service assessments. Ecol Soc, 19(2), 64-69. https://doi.org/10.5751/ES-06523-190264.
  4. Balali, H., & Kasbian Lal, F. (2022). Economic Valuation of Groundwater in Agriculture Sector (Case Study: Hamedan-Bahar Plain). Journal Of Agricultural Economics and Development, 36(1), 37-48. (In Persian).
  5. Balist, J., Malekmohammadi, B., & Jafari, H.R. (2022). Detecting land use and climate impacts on water yield ecosystem service in arid and semi-arid areas. A study in Sirvan River Basin-Iran. Applied Water Science, 12, https://doi.org/10.1007/s13201-021-01545-8.
  6. Benra, F., De Frutos, A., Gaglio, M., Álvarez-Garretón, C., Felipe-Lucia, M., & Bonn, A. (2021). Mapping water ecosystem services: Evaluating InVEST model predictions in data scarce regions. Environmental Modelling & Software, 138, 104982.
  7. Birkhofer, K., Diehl, E., Andersson, J., Ekroos, J., Früh-Müller, A., Machnikowski, F., & Smith, H. G. (2015). Ecosystem services-current challenges and opportunities for ecological research. Frontiers in Ecology and Evolution, 2, 87.
  8. Bozorg-Haddad, O., Dehghan, P., Zareie, S., and Loáiciga, H. A. (2020) System dynamics applied to water management in lakes. and Drain., 69, 956- 966. https://doi.org/10.1002/ird.2470.
  9. Canadell, J., Jackson, R. B., Ehleringer, J. B., Mooney, H. A., Sala, O. E., & Schulze, E. D. (1996). Maximum rooting depth of vegetation types at the global scale. Oecologia, 108, 583-595.
  10. Costanza, R., d'Arge, R., De Groot, R., Farberk, S., Grasso, M., Limburg, K., et al. (1997). The value of the world's ecosystem services and natural capital. Nature, 387, 253-260.
  11. Cui, F., Wang, B., Zhang, Q., Tang, H., De Maeyer, P., Hamdi, R., & Dai, L. (2021). Climate change versus land-use change-What affects the ecosystem services more in the forest-steppe ecotone?. Science of the Total Environment, 759, 143525.
  12. Daneshi, A., Brouwer, R., Najafinejad, A., Panahi, M., Zarandian, A., & Maghsood, F. F. (2021). Modelling the impacts of climate and land use change on water security in a semi-arid forested watershed using InVEST. Journal of Hydrology, 593, 125621.
  13. Eslami, A., Anvari, S., Karimi, N., & Mohamadi, S. (2022). Application of pixel-based and object-based approaches for LULC mapping in Jiroft region, SE Iran. ECOPERSIA, 10(1), 71-83.
  14. Farzane Gholami, F. (2013). Valuation of water resources in parts of the province Kerman, using table input-occupancy-output. M.Sc. Thesis, Shahid Bahonar University of Kerman, Iran. (In Persian).
  15. Fischer, G., van Velthuizen, H., & Shah, M. (2008). Nachtergaele. F., Prieler., S., Velthuizen, HT v., Verelst., L., and D. Wiberg: Global Agro-ecological Zones Assessment for Agriculture (GAEZ 2008), edited by: IIASA, Laxenburg, Austria, FAO, Rome, Italy.
  16. Fischer, G., Nachtergaele, F., Prieler, S., Van Velthuizen, H.T., Verelst, L., & Wiberg, D. (2008). Global Agro-Ecological Zones Assessment for Agriculture (GAEZ 2008). IIASA: Laxenburg, Austria; FAO: Rome, Italy.
  17. Ghermandi, A., Nunes, P.A., Portela, R., Nalini, R., & Teelucksingh, S. S. (2010). Recreational, cultural and aesthetic services from estuarine and coastal ecosystems. FEEM Working Paper No. 121.2009, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1532803.
  18. Ghobadi, S., & Moridi, A. (2022). Economic valuation of water. Water and Irrigation Management, Articles in Press, doi: 10.22059/jwim.2022.342815.992. (In Persian).
  19. Haghdadi, M., Heshmati, Gh.A., & Azimi, M.S. (2018). Assessment of water yield service on the basis of InVEST tool (Case study: Delichai watershed). J of Water and Soil Conservation, 25(4), 275-290. (In Persian).
  20. Jafarzadeh, A. A., Mahdavi, A., FallahShamsi, R., & Yousefpour, R. (2019). Annual Water Yield Estimation for Different Land Uses by GIS-Based InVEST Model (Case Study: Mish-khas Catchment, Ilam Province, Iran). Journal of Rangeland Science, 9(1), 1-12.
  21. Karra, K., Kontgis, C., Statman-Weil, Z., Mazzariello, J.C., Mathis, M., Brumby, S.P. (2021). Global land use/land cover with sentinel 2 anddeep learning; IEEE: Manhattan, NY, USA: pp. 4704-4707.
  22. Liang, J., Li, S., Li, X., Li, X., Liu, Q., Meng, Q., & Li, J. (2021). Trade-off analyses and optimization of water-related ecosystem services (WRESs) based on land use change in a typical agricultural watershed, southern China. Journal of Cleaner Production, 279, 123851.
  23. López-Cubillos, S., Runting, R. K., Suárez-Castro, A. F., Williams, B. A., Armenteras, D., Ochoa-Quintero, J. M., & McDonald-Madden, E. (2022). Spatial prioritization to achieve the triple bottom line in Payment for ecosystem services design. Ecosystem Services, 55, 101424.
  24. Ma, S., Qiao, Y. P., Wang, L. J., & Zhang, J. C. (2021). Terrain gradient variations in ecosystem services of different vegetation types in mountainous regions: Vegetation resource conservation and sustainable development. Forest Ecology and Management, 482, 118856.
  25. Management and Planning Organization of Kerman province. (2018). A selection of economic, social and cultural indices and indicators of Kerman province, Fall 2018. P. 43. (In Persian)
  26. Mansouri Daneshvar, M.R., Ebrahimi, M., & Nejadsoleymani, H. (2019). An overview of climate change in Iran: facts and statistics. Environ Syst Res,8 (7), 1-10.
  27. Millennium Ecosystem Assessment. (2005). Ecosystems and Human Well-being. General Synthesis: a Report of the Millennium Ecosystem Assessment. Washington, DC: Island Press.
  28. Munoth, P., & Goyal, R. (2020). Impacts of land use land cover change on runoff and sediment yield of Upper Tapi River Sub-Basin India. Int J River Basin Manage, 18(2), 177-189. https://doi.org/10.1080/15715124.2019.1613413
  29. Pirikiya, M., Fallah, A., Amirnejad, H., & Mohamadi, J. (2021). Economic valuation of water production service in forest ecosystems (case study: Darabkola watershed). Ecology of Iranian Forest, 29 (18), 22-33. (In Persian).
  30. Plummer, M.L. (2009). Assessing benefit transfer for the valuation of ecosystem services. Front Ecol Environ., 7(1), 38-45, doi: 10.1890/080091.
  31. Resende, F. M., Cimon-Morin, J., Poulin, M., Meyer, L., Joner, D. C., & Loyola, R. (2021). The importance of protected areas and Indigenous lands in securing ecosystem services and biodiversity in the Cerrado. Ecosystem Services, 49, 101282.
  32. Sahidasht, A., & Abasnejad, A. (2011). Providing management solutions for underground water resources in the plains of Kerman province. Geotechnical Geology, 7(2), 131-146. (In Persian).
  33. Sharafatmandrad, M., & Khosravi Mashizi, A. (2021). Temporal and spatial assessment of supply and demand of the water-yield ecosystem service for water scarcity management in arid to semi-arid ecosystems. Water Resources Management, 35(1), 63-82.
  34. Sharp, R., Tallis, H. T., Ricketts, T., Guerry, A. D., Wood, S. A., Chaplin-Kramer, R., ..., & Douglass, J. (2018). InVEST 3.2. 0 user’s guide. The Natural Capital Project.
  35. Shirmohammadi, B., Malekian, A., Salajegheh, A., Taheri, B., Azarnivand, H., Malek, Z., & Verburg, P. (2020). Impacts of future climate and land use change on water yield in a semiarid basin in Iran. Land Degradation Development, 31, 1252-1264.
  36. Song, W., & Deng, X. (2017). Land-use/land-cover change and ecosystem service provision in China. Sci Total Environ., 576, 705-719.
  37. Sun, S., Sun, G., Caldwell, P., McNulty, S., Cohen, E., Xiao, J., & Zhang, Y. (2015). Drought impacts on ecosystem functions of the U.S. National Forests and Grasslands: Part II assessment results and management implications. For Ecol Manage, 353, 269-279.
  38. Tahiru, A.A., Doke, D.A., & Baatuuwie, B.N. (2020). Effect of land use and land cover changes on water quality in the Nawuni Catchment of the White Volta Basin, Northern Region. Ghana. Appl Water Sci., 10, 198. https://doi.org/10.1007/s13201-020-01272-6.
  39. Tallis, H. T., Ricketts, T., Guerry, A. D., Wood, S. A., Sharp, R., Nelson, E., ..., & Bernhardt, J. (2011). InVEST 2.2.2 user's guide: integrated valuation of ecosystem services and tradeoffs. The Natural Capital Project.
  40. (2010). The Economics of Ecosystems and Biodiversity: Mainstreaming the Economics of Nature: A Synthesis of the Approach, Conclusions and Recommendations of TEEB. Malta: Progress Press.
  41. Wu, C., Qiu, D., Gao, P., Mu, X., & Zhao, G. (2022). Application of the InVEST model for assessing water yield and its response to precipitation and land use in the Weihe River Basin, China. Journal of Arid Land, 14(4), 426-440.
  42. Yang, J., Xie, B., Zhang, D., & Tao, W. (2021). Climate and land use change impacts on water yield ecosystem service in the Yellow River Basin, China. Environmental Earth Sciences, 80(3), 1-12. https://doi.org/10.1007/s12665-020-09277-9
  43. Yang, X., Chen, R., Meadows, M. E., Ji, G., & Xu, J. (2020). Modelling water yield with the InVEST model in a data scarce region of northwest China. Water Supply, 20(3), 1035-1045.
  44. Zhang, L. Dawes, W. R., & Walker, G. R. (2001). Response of mean annual evapotranspiration to vegetation changes at catchment scale. Water Resources Research, 37(3), 701-708.
  45. Zhao, Y.R., Zhou, J.J., Lei, L., Xiang, J., Huang, M.H., Feng, W., Zhu, G.F., Wei, W., & Wang, J.A. (2019). Identification of water yield driving factors in the upper reaches of Shiyang River based on InVEST model. Chin J Ecol., 38(12), 3789-3799. https://doi.org/10.13292/j.1000-4890.201912.017.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 321
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 276


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب