پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,232 |
| تعداد مقالات | 67,772 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,233,368 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,979,104 |
کارکرد زیبایی شناسی پیکرنگاری زنان رقصنده و نوازنده در نقاشی دوره اول قاجار | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| مقاله 2، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 25، اسفند 1402، صفحه 19-38 اصل مقاله (1.54 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2023.349101.459776 | ||
| نویسنده | ||
| الهه پنجه باشی* | ||
| دانشیار گروه نقاشی ، دانشکده هنر ، هیات علمی دانشگاه الزهرا س، تهران ، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: نقاشیهای پیکرنگاری درباری در دوره اول قاجار بیشتر با چهره شاه و درباریان شناخته میشود ولی بخشی از نقاشی این دوران تصاویر نقاشی شده از زنان درحال رقص و نوازندگی میباشند. این تصاویر نیز از قوانین پیکرنگاری درباری پیروی میکند ولی بخش پیکرنگاری از زنان به صورت مستقل هیچ گاه هدف پژوهش نبوده است. این نوع نقاشیها برخلاف پیکرنگاری درباری جنبه سیاسی و تبلیغاتی نداشته و با معیارها و قوانین پیکرنگاری درباری برای تزیین کاخ ها به کار می رفته است و بدون امضای هنرمندان نقاشی می شده است. هدف از این پژوهش مطالعه تحلیلی نقاشی پیکرنگاری درباری از زنان در دوره اول قاجار و معیارهای زیبایی شناسی آن می باشد. سوال دراین پژوهش به این شرح است که چه معیارهای زیبایی شناسی برای پیکرنگاری از زنان در دوره اول قاجار وجود دارد؟ چه شباهتها و تفاوتهایی با نقاشی رسمی پیکرنگاری درباری دراین دوران وجود دارد؟ روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و بررسی نمونه های نقاشی پیکرنگاری زنان و نمونه های موزه ای انجام شده است، شیوه تحلیل آثار براساس بررسی اصول و قواعد تجسمی به کار رفته در ویژگیهای ظاهری نقاشی های زنان در دوره اول قاجار است. یافتهها: نتایج این پژوهش نشان میدهد که نقاشی پیکرنگاری از زنان در دوره قاجار بخش مهمی از نقاشی پیکرنگاری درباری رسمی دراین دوران بوده است، نقاشیها جنبه تزیینی و آرمان گرایانه داشته و دارای نقوش و تزیینات متنوعتری هستند. در قوانین زیبایی شناسی، آرمانگرایی، استفاده از تزیینات و نقوش، اغراق درچهرهپردازی دارای اشتراکاتی با پیکرنگاری رسمی از شاه و درباریان است. در این نقاشیها زنان مطابق با الگوهای تعریف شده در ادبیات ایران جوان، زیبا، درحال رقص، نواختن ساز و حرکات آکروبات بازی نشان میدهد | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پیکرنگاری درباری؛ زیبایی شناسی؛ نقاشی زنان؛ هنر قاجار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Iconography of Women Dancers and Musicians in the Paintings of the First Qajar Period | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elaheh Panjehbashi | ||
| Assisociate Professor, Department of Painting, Faculty of Art, Al-Zahra University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose: Court portrait paintings in the first Qajar period are mostly known with the faces of the king and courtiers, but part of the paintings of this period are painted images of women dancing and playing music. These images also follow the rules of court portraiture, but the portraiture of women independently has never been the goal of research. This type of painting, unlike court portrait painting, does not have a political or propaganda aspect and is used to decorate palaces with the standards and rules of court portrait painting, and it is painted without the artists' signatures. The purpose of this research is the analytical study of court portrait painting of women in the first Qajar period and its aesthetic criteria. The question in this research is as follows: what are the aesthetic criteria for portraying women in the first Qajar period? What are the similarities and differences with the official portrait painting of the court in this era? Methodology: The research method in this research is descriptive and analytical, using library sources and examining examples of portrait paintings of women and museum examples. Women in the first period of Qajar. Findings: The results of this research show that the portrait painting of women in the Qajar period was an important part of the official court portrait painting in this era, the paintings have a decorative and idealistic aspect and have more diverse motifs and decorations. In the rules of aesthetics, idealism, the use of decorations and motifs, exaggeration in the facial expression has something in common with the official portrayal of the king and courtiers. In these paintings, according to the patterns defined in Iranian literature, women are young, beautiful, dancing, playing instruments and performing acrobatic movements. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| aesthetics, court iconography, Qajar art, women's painting | ||
| مراجع | ||
|
اولیویه، آنتوان.(1371). سفرنامه اولیویه، ترجمه: محمد طاهرمیرزا، تصحیح: غلامرضا ورهام، تهران: اطلاعات.
افتخاری یکتا، شراره، نصری، امیر.(1398). نگاه زنانه در پسوند با عنصر تصویری در طوطی با ظرف میوه و تک چهره زن، دو فصلنامه هنرهای صناعی اسلامی ، 4 (2)، 105-97.
پاتینجر، هنری.(1348). سفرنامه پاتینجر سند و بلوچستان، ترجمه: شاهپورگودرزی، تهران: دهخدا.
پولاک، یاکوب ادوارد.(1361). سفرنامه پولاک: ایران و ایرانیان، ترجمه: کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
پاکباز، رویین.(1387). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران: نارستان.
پنجه باشی،الهه.(1399). مطالعه تطبیقی نقاشی پیکرنگاری از ناصرالدین شاه درابتدا و انتهای دوره قاجار، پژوهش های انسان شناسی ایران، 10، 2،77-55.
پنجه باشی،الهه.(1399). بازشناخت نشانه پرنده درنقاشی های پیکره نگاری دوره اول قاجار با آرا پانوفسکی، پژوهش های ایران شناسی، 1، 40-21.
پنجه باشی، الهه.(1395). مطالعه تطبیقی دو نقاشی از زنان در دوره قاجار با رویکرد بینامتنیت، زن در فرهنگ و هنر، 4، 472-453.
پنجه باشی، الهه، فرهد، فرنیا.(1396). خورشید و فرشته، نمادی از زن درکاشی های کاخ گلستان، زن درفرهنگ و هنر، 4، 528-511.
پنجه باشی، الهه.(1396). بررسی بازتعریف گفتگومندی در آرا میخاییل باختین با نقاشی های فتحعلی شاه در دوره اول قاجار، پژوهش های انسان شناسی ایران، 2، 135-151.
پنجه باشی، الهه.(1399). مطالعه تطبیقی پیکره زن درکاشی کاری بناهای باغ ارم و خانه زینت الملوک با تاکید برنظریه ریخت شناسی پراپ، 2، 289-322.
پنجه باشی، الهه.(1401).بررسی سیر ازدواج سنتی ایرانی با معرفی نسخه نقاشی ایرانی دوره قاجار درحراج بونامز، نشریه پژوهش های انسان‌شناسی ایران، پذیرفته شده برای انتشار.
جلالی جعفری، بهنام.(1382). نقاشی قاجاریه نقد زیبایی شناختی، تهران: کاوش قلم.
حاتم، جمشید.(1387). نگاهی به نقاشی قاجار، مجله نقش مایه، 2، 29-36.
حسینی مطلق،ملیحه.(1388). پژوهشی پیرامون رایج ترین شیوه نقاشی درعهد قاجار، کتاب ماه هنر،60-54.
دالمانی، هانری.(1335). سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه بهرام فره وشی، تهران: ابن سینا و امیرکبیر.
دهقانی، رضا.(1392). تاریخ مردم ایران دردوره قاجار، تهران: بنگاه ترجمه و نشرکتاب پارسه.
رضایی، فائزه و همکاران.(1395). مقایسه تصویر زن در هنر دوران صفوی و قاجار ، مطالعات باستان شناسی ایران در دوران اسلامی، 1، 75-90.
زارعی، محمد ابراهیم، طهماسبی زاده، ساره.(1397). شمایل شناسی تصویر زن دردوره قاجار با تاکید برسفرنامه ها، نگارگری ها و عکس های به جای مانده از این دوره، زن درفرهنگ و هنر، 10، 4، 577-594.
فاطمی، ساسان.(1393). سیرنفوذ موسیقی غربی به ایران درعصر قاجار، هنرهای زیبا، هنرهای نمایشی و موسیقی، 19، 2، 16-5.
کن بای، شیلا.(1382). نقاشی ایرانی، ترجمه: مهدی حسینی، تهران: دانشگاه هنر.
مسکوب، شاهرخ.(1378). درباره تاریخ نقاشی قاجار، ایران نامه، 67، 405-422.
Diba,l.s. (1999), Royal Persian Painting (The Qajar Epoch1785-1925) Broklyn Museum of Art, Newyork.
Qajar Portraits, (2004), Cillection of the Shalva Amiranushili State, Art Museum of Georgia, Eka Japarize.
Najmabadi, A.(2001), Qajar Art and Society” Gender Transformation: Beauty, Love and Sexuality in Qajar Iran”, Iranian Studies, 34 (1/4), 89-102.
Najmabadi, A. (2005), Women with Mustaches and Men without Beards, Gender and Sexual Anxiesties of Iranian Modernity, April, University of California Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 327 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 18 |
||