پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,977,620 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,649,617 |
معرفی نسخۀ خطی لیلی و مجنون اثر کرم‌علی به سفارش میرزا محمودخان، نمایندۀ ایران در لاهه در دورۀ قاجار، فروخته‌شده در حراج بونامز انگلستان (طرح پیکرنگاری درباری تصویب‌شده در الزهرا) | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 9، دوره 12، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 125-157 اصل مقاله (1.77 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2022.342845.1113 | ||
| نویسنده | ||
| الهه پنجه باشی* | ||
| دانشیار نقاشی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| نقاشی‌ها جدا از جنبۀ هنری و تاریخی، یکی از نمودهای فرهنگی و هنری و ادبی در دوره‌های مختلف تاریخ هنر ایران هستند. نخستین جنبۀ اهمیت این موضوعات، ارتباط با ادبیات غنی ایرانی و انتقال ادب و سنت‌های فرهنگی و هنری دوره‌های مختلف است. مطالعۀ این آثار می‌تواند به دلیل ویژگی‌های مفهومی و نمادین و ادبی و تزیینی و ویژگی‌های بصری، حائز اهمیت باشد. یکی از نمونه‌های ارتباط نقاشی دورۀ قاجار با ادبیات، نسخۀ خطی‌ای است که هنرمندی به نام کرم‌علی در دورۀ قاجار آن را نقاشی کرده‌است و اطلاع مشخصی از زندگی وی در دسترس نیست. کتاب نقاشی‌شدۀ لیلی و مجنون در سال 2018 به قیمت شش‌هزار پوند در حراج بونامز انگلستان[1] در شهر لندن فروخته شد. این نسخه برای میرزا محمودخان، نمایندۀ ایران در لاهۀ هلند، کار شده و سفارشی بوده‌است. نسخۀ مذکور 24 تصویر دارد که 9 تصویر آن در حراج فروخته شده و تصاویر آن موجود است. هدف پژوهش حاضر پی بردن به مشخصات نسخۀ لیلی و مجنون است و اینکه چه ویژگی‌هایی متأثر از دوران قاجار در آن می‌توان یافت. پرسش پژوهش به این شرح است: این نسخۀ نقاشی‌شدۀ قاجاری با موضوع لیلی و مجنون چه ویژگی‌های بصری دارد و چه چشم‌اندازی از زمانۀ خود را منعکس می‌کند؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است و شیوۀ گردآوری منابع، کتابخانه‌ای است. همچنین براساس اصول قواعد تجسمی، به روش قیاسی تحلیل نهایی صورت می‌گیرد. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد نسخه‌های نقاشی لیلی و مجنون در دوره‌های گذشته از لحاظ شکل و تزیین، شباهت‌های زیادی با هم داشته‌اند و یکنواخت‌تر اجرا شده‌اند، ولی این نسخه به لحاظ نقش و تزیینات متنوع‌تر است و در فضا و نمادهای استفاده‌شده و نقوش و تزیینات، متأثر از فضای تصویری دورۀ قاجار است و در نقاشی، تفاوت زیادی با دوره‌های قبل دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قاجار؛ نقاشی؛ لیلی و مجنون؛ ادبیات؛ نظامی؛ نسخه خطی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Introducing the manuscript of Lily Majnoon by Karamali by order of Mirza Mahmoud Khan, the representative of Iran in The Hague during the Qajar period, preserved in England | ||
| نویسندگان [English] | ||
| الهه Panjehbashi | ||
| Associate Professor of Painting, Al Zahra University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Apart from the artistic and historical aspects, paintings are one of the cultural, artistic and literary manifestations in different periods of Iranian art history. The first aspect of the importance of these issues is the connection with the rich Iranian literature and the transmission of literature and cultural and artistic traditions of different periods. The study of these works can be important for their conceptual, symbolic, literary and decorative features and visual features. One of the examples of the connection between Qajar painting and literature is the manuscript that was painted by an artist named Karamali in the Qajar period and no specific information about his life is available. The painting, numbered LOT144 R, sold for 6 6,000 at the 2018 Bonhams Auction in London. This copy was made and customized for Mirza Mahmoud Khan, the representative of Iran in The Hague, the Netherlands. This version has 24 images, 9 of which were sold at auction and its images are available. The purpose of this research is to find out the characteristics of Lily Majnoon version related to the Qajar period, which features are influenced by its period. The question of this research is what visual features does this Qajar version of Lily Majnoon have and what effect does it reflect on the atmosphere of her time in painting? The research method in this research is descriptive-analytical using library resources and reviewing the linear sample of Bonhams auction and the method of analysis is based on the principles and visual rules used in the manuscript and its appearance features. The necessity and importance of research is that this rare Qajar version has not been introduced and studied so far and reflects the cultural and artistic features of the Qajar period in linear painting of this period and shows the necessity of this research. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Qajar, painting, Lely and Majnoon, literature, Nezami, manuscript | ||
| مراجع | ||
|
منابع ـ احمدنژاد، کامل (1369)، تحلیل آثارنظامی گنجوی، تهران، علمی. ـ ایستوپ، آنتونی (1382)، ناخودآگاه، ترجمۀ شیوا رویگریان، تهران، مرکز. ـ پارسا، احمد؛ صالحی، ژیلا (1390)، بررسی جلوه‌های زبانی فرهنگ مادری در خسرو و شیرین نظامی، کاوش‌نامۀ زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 22، صفحات 31ـ58. ـ پاکباز، رویین (1379 الف)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران، نارستان. پاکباز، رویین (1379 ب)، دایره المعارف هنر، تهران، فرهنگ معاصر. ـ جلالی جعفری، بهنام (1382)، نقاشی قاجاریه، نقد زیبایی‌شناسی، تهران، کاوش قلم. ـ حکمت، علی‌اصغر (1393)، رومئو و ژولیت ویلیام شکسپیر و لیلی و مجنون نظامی، تهران، آگه. ـ خزانه‌دار، معروف (1976)، الروایه الشریعه لیلی و مجنون فی الادب الکردی، کلیه الآداب، دانشگاه بغداد، شمارۀ 20، صفحات 205ـ220. ـ خزانه‌دارلو، محمدعلی (1375)، منظومه‌های فارسی قرن 9ـ12، تهران، روزنه. ـ خلیلی، مریم (1383)، تک‌چهره‌های فتحعلی شاه (با تأکید بر آثار مهرعلی، نقاش‌باشی فتحعلی شاه)، هنرهای تجسمی، شمارۀ 21، صفحات 42ـ49. ـ دهمرده، حیدرعلی؛ خوش‌جهان، فرهاد (1390)، مقایسۀ لیلی و مجنون نظامی با لیلی و مجنون شهرستانی، ادب و زبان، شمارۀ 29، صفحات 85ـ108. ـ ذاکری‌کیش، امید (1397)، تحلیل وجه‌های غنایی در داستان‌های عاشقانه (با تکیه بر خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی)، متن‌پژوهش ادبی، سال 22، شمارۀ 78، صفحات 247ـ271. ـ رابینسون، بو (1388)، چاپ سنگی نظامی 1848 و دیگر کتاب‌های سنگی قاجاری، ترجمۀ سیدحسین مرعشی، پیام بهارستان، سال 1، شمارۀ 4، صفحات 1069ـ1074. ـ رضایی حمزه، علی؛ حجاجی کهجوق، عزیز (1398)، عشق و سیمای رهروان حقیقی آن در منظومه‌های غنایی خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی، فصلنامۀ بهارستان، سال 16، شمارۀ 43، صفحات 171ـ190. ـ زرین‌کوب، عبدالحسین (1386)، بحر در کوزه (نقد و تفسیر تمثیلات مثنوی)، تهران، علمی. ـ ستودیان، مهدی (1387)، ریشه‌یابی داستان لیلی و مجنون، فصلنامۀ تخصصی ادبیات فارسی، شمارۀ 18، صفحات 95ـ115. ـ سلطان‌محمدی، امیر (1397). نقد ترجمۀ احوال نامی و نقد مقایسه‌ای لیلی و مجنون او با لیلی و مجنون نظامی، دوفصلنامۀ علوم ادبی، بهار و تابستان، شمارۀ 13، صفحات 31ـ58. ـ سجادی، ضیاءالدین (1378)، لیلی و مجنون در قرن 6 قمری و لیلی و مجنون نظامی، فصلنامۀ شعر، شمارۀ 25، صفحات 8ـ17. ـ صفا، ذبیح‌الله (1383)، تاریخ ادبیات در ایران، خلاصۀ جلد 1ـ2، تهران، فردوس. ـ غلام‌رضایی، محمد (1370)، داستان‌های غنایی منظوم، تهران، فردابه. ـ غلامی جلیسه، مجید (1393)، اولین پرترۀ چاپ سنگی در ایران، فصلنامۀ نقد کتاب هنر، سال 1، شمارۀ 3ـ4، صفحات 261ـ272. ـ فضل وزیری، شهره؛ تندی، احمد (1396)، تفسیر نقش لیلی و مجنون در آثار غیاث‌الدین با رویکرد آیکونولوژی، کیمیای هنر، سال 3، شمارۀ 22، صفحات 61ـ73. ـ کدیور، میترا (1381)، مکتب لاکان، تهران، اطلاعات. ـ مسکوب، شاهرخ (1378)، دربارۀ تاریخ نقاشی قاجار، ایران‌نامه، شمارۀ 67، صفحات 405ـ422. ـ مشتاق‌مهر، رحمان؛ بافکر، سردار (1395)، شاخص‌های محتوایی و صوری ادبیات غنایی، پژوهش‌های ادب غنایی، سال 14، شمارۀ 26، صفحات 183ـ202. ـ مقدم اشرفی، م. (1367)، همگامی نقاشی با ادبیات در ایران از سدۀ 6 تا 11 قمری، ترجمۀ رویین پاکباز، تهران، نگاه. ـ مولوی، جلال‌الدین محمد (1375). مثنوی معنوی، تهران، پژوهش. ـ نظامی گنجوی (1369)، لیلی و مجنون، به تصحیح برات زنجانی، تهران، دانشگاه تهران. Raby and others(1998), Royal Persian Painting (The Qajar Epoch1785-1925) Broklyn Museum of Art,Newyork. https://www.bonhams.com/auctions/10185/lot/1341/ https://www.bonhams.com/auctions/18950/lot/87/ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%82%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 213 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 217 |
||