راهبرد تعلیمی فارابی در برقراری صلح جهانی
فلسفه و کلام اسلامی
دوره 56، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 9-23 498.5 K )
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2023.347992.523374 نویسندگان
سیدمحمدرضا آذرکسب* 1 نادیا مفتونی 2 1 دانشجوی دکتری ، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران2 دانشیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه تهران؛تهران، ایرانچکیده راهبردهای گوناگونی مانند راهبرد حقوقی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی نظامی برای برقراری صلح جهانی مطرح شده است. در این میان، از آثار فارابی نیز می‌توان راهبرد تعلیمی را برای برقراری صلح جهانی استخراج نمود. از دیدگاه وی، تعلیم خواص با استفاده از برهان و تعلیم عوام با صناعاتی مانند خطابه و شعر و راهکارهایی مانند اقناع و تخییل اجرا می‌گردد. مفهوم صلح جهانی از دیدگاه فارابی، مفاهیم سلبی «عدم جنگ» یا «عدم خشونت» نیست؛ بلکه مفهوم ایجابی «تعاون میان امم فاضله برای دستیابی به سعادت» است. راهبرد تعلیمی فارابی در باب صلح جهانی به دنبال این است تا اختلاف میان امم فاضله در محاکات حقایق را به حداقل برساند و با کاهش دشمنی‌های ذهنی، زمینۀ صلح جهانی در معمورۀ فاضله را فراهم سازد. کلیدواژه‌ها
صلح ؛ تعلیم ؛ اقناع ؛ تخییل ؛ تعاون
مراجع
قرآن کریم.
ابن سینا، حسین بن عبدالله؛ فن سماع طبیعی، ترجمۀ محمدعلی فروغی ؛ تهران؛ انتشارات امیرکبیر؛ 1361
______________؛ اشارات و تنبیهات مع المحاکمات، شرح خواجه نصیرالدین طوسی؛ قم؛ انتشارات البلاغه؛ 1375
______________؛ اشارات و تنبیهات مع المحاکمات، شرح فخرالدین رازی ؛ قم؛ انتشارات مکتبۀ آیت الله مرعشی(ره)؛ 1404
اخوان الصفا؛ رسائل اخوان الصفاء و خلّان الوفاء ؛ بیروت؛ انتشارات الدار الإسلامیة؛ 1412
ارزنده نیا، محمد؛ اتم و الفبای کتاب طبیعت ؛ تهران؛ انتشارات کتاب‌های سپیده (وابسته به انتشارات اطلاعات)؛ 1371
بابایی، پرویز؛ مکتب‌های فلسفی از دوران باستان تا امروز ؛ تهران؛ انتشارات نگاه؛ 1392
جعفری، محمدتقی؛ مولوی و جهان‌بینی‌ها ؛ تهران؛ موسسۀ تدوین و نشر آثار علامه جعفری ره؛ 1395
حقیقت قره قشلاقی، سهراب؛ تحلیل ماده و صورت نزد ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا؛ قم؛ تبیان؛ 1387
حلّی، حسن بن یوسف؛ اسرار الخفیّه فی العلوم العقلیّه ؛ قم؛ انتشارات بوستان کتاب؛ 1387
عبودیت، عبدالرسول؛ چگونگی ترکیب ماده و صورت از نگاه صدرالمتألهین ؛ معرفت فلسفی، شمارۀ 25؛ پاییز 1388.
سام، مهدی؛ مبانی فلسفۀ علمی ؛ تهران؛ انتشارات آذرخش؛ 1357
سبزواری، ملاهادی؛ شرح منظومه، مرتضی مطهری ؛ تهران؛ انتشارات حکمت؛ 1361
شهرزوری، شمس الدین؛ رسائل الشجرة الهیة فی علوم الحقائق الربانیة ؛ تهران؛ انتشارات موسسۀ حکمت و فلسفۀ ایران؛ 1383
شهیدی، سعیده سادات؛ ماهیت جسم از دیدگاه فلاسفۀ یونان باستان و مسلمان ؛ فصلنامۀ فلسفه و کلام اسلامی، شمارۀ 28و29؛ بهار و تابستان 1384
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة ؛ بیروت؛ انتشارات دار الإحیاء التراث؛ 1981
______________؛ الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیه ؛ مشهد؛ انتشارات المرکز الجامعی للنشر؛ 1360
______________؛ المشاعر ؛ تهران؛ انتشارات کتابخانۀ طهوری؛ 1363
______________؛ مفاتیح الغیب ؛ تهران؛ انتشارات موسسۀ تحقیقات فرهنگی؛ 1363
طباطبایی، محمدحسین؛ 1332؛ اصول فلسفه و روش رئالیسم، حاشیه و پاورقی مرتضی مطهری ؛ تهران؛ انتشارات صدرا؛ 1364
______________؛ ترجمه و شرح بدایة الحکمة، شرح علی شیروانی ؛ قم؛ انتشارات بوستان کتاب؛ 1391
______________؛ ترجمه و شرح نهایة الحکمة، شرح علی شیروانی ؛ قم؛ انتشارات دار الفکر؛ 1392
______________؛ المیزان فی تفسیر القرآن ؛ قم؛ انتشارات موسسۀ اسماعیلیان ایران؛ 1412
______________؛ بدایة الحکمة ؛ قم؛ انتشارات موسسة النشر الإسلامی؛ 1419
______________؛ نهایة الحکمة ؛ قم؛ انتشارات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه؛ 1434
______________؛ ایضاح الحکمة ترجمه و شرح بدایة الحکمة، شرح علی ربانی گلپایگانی؛ قم؛ انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی؛ 1371
طوسی، خواجه نصیرالدین؛ أجوبة المسائل النصیریة ؛ تهران؛ انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی؛ 1383
______________؛ شوارق الإلهام فی شرح تجرید الکلام، شرح عبدالرزاق لاهیجی ؛ قم؛ انتشارات موسسة الإمام صادق علیه السلام؛ 1425
فارابی، ابونصر؛ الجمع بین رأی الحکیمین ؛ تهران، انتشارات الزهراء (س)؛ 1405
فروغی، محمدعلی؛ سیر حکمت در اروپا ؛ تهران؛ انتشارات هرمس؛ 1390
قوام صفری، مهدی؛ نظریۀ صورت در فلسفه ارسطو ؛ تهران؛ انتشارات حکمت؛ 1394
کاپلستون، فردریک؛ 1956؛ تاریخ فلسفه کاپلستون، ترجمۀ سید جلال الدین مجتبوی ؛ تهران؛ انتشارات سروش؛ 1392
مصباح یزدی، محمدتقی؛ آموزش فلسفه ؛ تهران؛ انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی؛ 1368
مصطفوی، نفیسه؛ تبیین و نقد ماده و صورت در فلسفه اسلامی و مقایسه آن با فیزیک کوانتوم؛ قم؛ دفتر نشر معارف؛ 1387
مطهری، مرتضی؛ مجموعۀ آثار شهید مطهری ره ؛ تهران؛ انتشارات صدرا؛ 1371
ملکیان، مصطفی؛ تاریخ فلسفۀ غرب: مجموعۀ درس‌های مصطفی ملکیان، ویراستۀ: سعید عدالت نژاد؛ تهران؛ انتشارات دفتر همکاری حوزه و دانشگاه؛ 1377
هلزی هال، لوییس ویلیام؛ 1974؛ تاریخ و فلسفۀ علم، ترجمۀ عبدالحسین آذرنگ ؛ تهران؛ انتشارات سخن؛ 1391
Shields, Christopher, Jonathan barnes, Aristotle: a very short introduction , oxford university press, 2000
Jean Baptiste Perrin, Encyclopedia of World Biography . Encyclopedia.com. https: //www.encyclopedia.com, 2023.
Murray Gell-Mann, W.H.freeman, The Quark and the Jaguar: Adventures in the Simple and the Complex, and company newyork, 1994
Francis Halzen and Alan D. Martin, Quarks and Leptones: An Introductory Course in Modern Particle Physics, 1991
Michael V.Wedin, Aristotle's Theory of Substance The Categories and Metaphysics Zeta, oxford university press, 2000.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 349
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 605
